آشنایی با رشته کار درمانی (علوم تجربی)
میگنا: یکی از رشته های علوم توانبخشی که میزان توانایی ها و ناتوانایی های بیمار را مورد ارزیابی قرار می دهد “رشته کار درمانی” است.منظور از نا توانی ها اتفاقاتی است که ممکن است بر اثر عوامل مختلف از جمله بیماریهای مختلف، سکته های مغزی، حوادث، تصادفات، جنگ، عقب ماندگی های ذهنی و … باشد.بنابراین کاردرمانگر بر اساس تشخیص و معرفی پزشک درمان جسمانی و روانی بیماران را بر عهده می گیرد و آنها را در بهبود و تقویت عملکردشان یاری می نماید. در واقع هدف از این رشته بهبود و توانبخشی ناتوانی های بیماران و همچنین آموزش و درمان معلولین می باشد.
هدف
هدف، بررسی و ارزیابی تواناییها و ناتوانیها و درمان و آموزش معلولین است ، از طریق شركت دادن فعال آن ها در استفاده از وسایل و فعالیتهای انتخابی كه توسط كار درمان به منظور درمان و جلوگیری از پیشرفت معلولیت ارائه میگردد.
كمك به معلولین، برای رسیدن به حد توانایی ممكن در جهت نیل به استقلال در كارهای روزمره و فعالیتهای اجتماعی و همچنین آمادگی برای آموزش حرفهای ،هدف اصلی این رشته میباشد.
آیا می دانید که 1 تا 3% کودکان ایرانی با مشکل حرکتی به دنیا می آیند؟ کودکانی که حتی در سنین 3 یا 4 سالگی نیز نمی توانند سینه خیز و یا چهاردست و پا راه بروند. آیا می دانید که تعداد قابل توجهی از بیماران بعد از عمل جراحی نمی توانند با شغل سابقشان تطبیق یافته و بازدهی قبلی را داشته باشند؟
و آیا می دانید که بسیاری از بیماران روانی پس از درمان نمی توانند به زندگی اجتماعی برگشته و در حد سایر افراد جامعه فعالیت کنند؟ چه باید کرد؟ آیا می توان با فیزیوتراپی مشکلات فوق را حل کرد و یا برای بهبود اختلالات فوق باید از روان درمانی کمک گرفت؟ متخصصان کار درمانی معتقدند که بهترین راه درمان مشکلات و اختلالات یاد شده، استفاده از روش کاردرمانی است زیرا یک روان درمان در دو حیطه روانی و جسمانی به معالجه اختلالات مورد نظر می پردازد.
ماهیت
كاردرمانی تنها رشته علوم توانبخشی در مقطع لیسانس است كه به درمان اختلالات، هم درحیطه جسمانی و هم در حیطه روانی میپردازد. این رشته به عنوان یك رشته كلنگر تمامی ابعاد یك بیماری و تاثیرات جانبی آن را به روی زندگی شخصی و اجتماعی در نظر گرفته و با ارائه تكنیكهای درمانی مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگیزه فرد، او را به سوی فعالیت روزانه مستقل سوق میدهد. در واقع متخصصان كاردرمانی با تسلط كافی بر علوم مختلف فیزیولوژیكی، آناتومیكی و روان شناختی، یك برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه میدهند.
كاردرمانی یكی از رشتههای علوم توانبخشی است كه با استفاده از تمرینهای حركتی و برنامههای هدفمند، باعث بهبود و درمان بیماریهای جسمانی، روانی ، ذهنی و اجتماعی بیماران شده و در نهایت افراد ناتوان و معلول را به جامعه باز میگرداند.
در حال حاضر در دنیا دو نوع درمان وجود دارد که یکی درمان های رایج و دیگری درمان های کلی نگر است. در این میان رشته کاردرمانی با دیدگاه کلی نگر به درمان بیماری ها می پردازد. یعنی در کاردرمانی تمرکز درمان فقط روی بیماری نیست، بلکه تمامی ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار می گیرد.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
گفتنی است كه به دلیل محدود بودن منابع این رشته به زبان فارسی، تسلط به زبان انگلیسی نقش مهمی در موفقیت دانشجویان و ارتقاء رشته كاردرمانی دارد.
بدون شك علاقه به رشته تحصیلی اولین شرط موفقیت در هر رشتهای است. اما به گفته اساتید كاردرمانی، علاقه در این رشته اهمیتی دو چندان دارد . یك كاردرمانگر باید انگیزهای قوی داشته باشد تا بتواند با بیمارانی كه دارای معلولیتهای مختلف هستند، ارتباط برقرار كرده و آن ها را به خوبی درمان كند.
مهمترین ویژگی یك كاردرمانگر، علاقه به انسان ها است. چون بسیاری از بیمارانی كه به كاردرمانگر مراجعه میكنند، نیاز به درمانی طولانی دارند. حال اگر متخصص این رشته به كارش و به مردم علاقهمند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بیماران مورد نظر نخواهد شد.
اولین و مهمترین ویژگیدانشجوی كاردرمانی داشتن توانایی جسمی و روحی خوب است و این كه بتواند با درایت، ابتكار عمل و خلاقیت ، درمان موثرتری را ارائه بدهد.
امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
ادامه تحصیل این رشته به سطح بالاتر امكانپذیر است.
آینده شغلی و بازار کار
برای فارغالتحصیل رشته كاردرمانی هنوز فرصتهای شغلی بسیاری وجود دارد. زیرا كشور ما با كمبود متخصص این رشته روبرو است و هر ساله بیمارستان ها، كلینیكهای توانبخشی سازمان بهزیستی كشور و هلالاحمر برای جذب فارغالتحصیلان كاردرمانی اعلام نیاز میكنند.
همچنین فارغالتحصیل این رشته میتواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی و سازمان بهزیستی اقدام به تاسیس كلینیكهای خصوصی روزانه و یا شبانهروزی كند.
بسیاری از بیماریها از جمله بیماریهای نورولوژی (مغز و اعصاب) مانند سكته مغزی، پاركینسون M.S. و فلج مغزی، روماتولوژی مانند آرتریت رومائید،روماتیسم و اسكلرودرما، ارتوپدی از قبیل شكستگیها ، ضایعات بافت نرم و سوختیها، ناتوانیهای ذهنی مانند سندرم داون ، عقبمانده ذهنی ، سندرمرت، اختلال یادگیری و اوتیسم، بیماری های روانی مانند اسكیزوفرنیا، افسردگی ،مانیك و اختلالات شخصیتی و بالاخره ناتوانیهای اجتماعی و سالمندان برای بهبود، نیاز به خدمت كاردرمانی دارند.
بنابراین حیطه كاری رشته كاردرمانی بسیار گسترده است و متخصص این رشته میتواند با توجه به علاقه خود در واحدهای درمانی مختلفی فعالیت كند.
آینده تحصیلی
اما فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی کار درمانی می توانند در مقطع کارشناسی ارشد در رشته هایی چون مدیریت توانبخشی، علوم تشریح، اپیدمیولوژی، انفورماتیک پزشکی،نانو تکنولوژی پزشکی، آمار زیستی، فناوری اطلاعات سلامت، مدیریت خدمات بهداشت درمانی، تاریخ علوم پزشکی، آموزش پزشکی ادامه تحصیل بدهند. ضمن اینکه رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش “کار درمانی جسمی” و “کار درمانی روانی” را شامل می شود.
رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی شامل 128 واحد می باشد که 20 واحدآن مربوط به دروس عمومی، 28 واحد دروس پایه، 56 واحد دروس اختصاصی و 24 واحد نیز مربوط به دروس کارآموزی در عرصه رشته کار درمانی می باشد.در قسمت زیر به طور کامل به عنوان های دروس عمومی، پایه، اختصاصی و کارورزی را در اختیارتان قرار داده ایم.
هدف، بررسی و ارزیابی تواناییها و ناتوانیها و درمان و آموزش معلولین است ، از طریق شركت دادن فعال آن ها در استفاده از وسایل و فعالیتهای انتخابی كه توسط كار درمان به منظور درمان و جلوگیری از پیشرفت معلولیت ارائه میگردد.
كمك به معلولین، برای رسیدن به حد توانایی ممكن در جهت نیل به استقلال در كارهای روزمره و فعالیتهای اجتماعی و همچنین آمادگی برای آموزش حرفهای ،هدف اصلی این رشته میباشد.
آیا می دانید که 1 تا 3% کودکان ایرانی با مشکل حرکتی به دنیا می آیند؟ کودکانی که حتی در سنین 3 یا 4 سالگی نیز نمی توانند سینه خیز و یا چهاردست و پا راه بروند. آیا می دانید که تعداد قابل توجهی از بیماران بعد از عمل جراحی نمی توانند با شغل سابقشان تطبیق یافته و بازدهی قبلی را داشته باشند؟
و آیا می دانید که بسیاری از بیماران روانی پس از درمان نمی توانند به زندگی اجتماعی برگشته و در حد سایر افراد جامعه فعالیت کنند؟ چه باید کرد؟ آیا می توان با فیزیوتراپی مشکلات فوق را حل کرد و یا برای بهبود اختلالات فوق باید از روان درمانی کمک گرفت؟ متخصصان کار درمانی معتقدند که بهترین راه درمان مشکلات و اختلالات یاد شده، استفاده از روش کاردرمانی است زیرا یک روان درمان در دو حیطه روانی و جسمانی به معالجه اختلالات مورد نظر می پردازد.
ماهیت
كاردرمانی تنها رشته علوم توانبخشی در مقطع لیسانس است كه به درمان اختلالات، هم درحیطه جسمانی و هم در حیطه روانی میپردازد. این رشته به عنوان یك رشته كلنگر تمامی ابعاد یك بیماری و تاثیرات جانبی آن را به روی زندگی شخصی و اجتماعی در نظر گرفته و با ارائه تكنیكهای درمانی مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگیزه فرد، او را به سوی فعالیت روزانه مستقل سوق میدهد. در واقع متخصصان كاردرمانی با تسلط كافی بر علوم مختلف فیزیولوژیكی، آناتومیكی و روان شناختی، یك برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه میدهند.
كاردرمانی یكی از رشتههای علوم توانبخشی است كه با استفاده از تمرینهای حركتی و برنامههای هدفمند، باعث بهبود و درمان بیماریهای جسمانی، روانی ، ذهنی و اجتماعی بیماران شده و در نهایت افراد ناتوان و معلول را به جامعه باز میگرداند.
در حال حاضر در دنیا دو نوع درمان وجود دارد که یکی درمان های رایج و دیگری درمان های کلی نگر است. در این میان رشته کاردرمانی با دیدگاه کلی نگر به درمان بیماری ها می پردازد. یعنی در کاردرمانی تمرکز درمان فقط روی بیماری نیست، بلکه تمامی ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار می گیرد.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
گفتنی است كه به دلیل محدود بودن منابع این رشته به زبان فارسی، تسلط به زبان انگلیسی نقش مهمی در موفقیت دانشجویان و ارتقاء رشته كاردرمانی دارد.
بدون شك علاقه به رشته تحصیلی اولین شرط موفقیت در هر رشتهای است. اما به گفته اساتید كاردرمانی، علاقه در این رشته اهمیتی دو چندان دارد . یك كاردرمانگر باید انگیزهای قوی داشته باشد تا بتواند با بیمارانی كه دارای معلولیتهای مختلف هستند، ارتباط برقرار كرده و آن ها را به خوبی درمان كند.
مهمترین ویژگی یك كاردرمانگر، علاقه به انسان ها است. چون بسیاری از بیمارانی كه به كاردرمانگر مراجعه میكنند، نیاز به درمانی طولانی دارند. حال اگر متخصص این رشته به كارش و به مردم علاقهمند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بیماران مورد نظر نخواهد شد.
اولین و مهمترین ویژگیدانشجوی كاردرمانی داشتن توانایی جسمی و روحی خوب است و این كه بتواند با درایت، ابتكار عمل و خلاقیت ، درمان موثرتری را ارائه بدهد.
امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
ادامه تحصیل این رشته به سطح بالاتر امكانپذیر است.
آینده شغلی و بازار کار
برای فارغالتحصیل رشته كاردرمانی هنوز فرصتهای شغلی بسیاری وجود دارد. زیرا كشور ما با كمبود متخصص این رشته روبرو است و هر ساله بیمارستان ها، كلینیكهای توانبخشی سازمان بهزیستی كشور و هلالاحمر برای جذب فارغالتحصیلان كاردرمانی اعلام نیاز میكنند.
همچنین فارغالتحصیل این رشته میتواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی و سازمان بهزیستی اقدام به تاسیس كلینیكهای خصوصی روزانه و یا شبانهروزی كند.
بسیاری از بیماریها از جمله بیماریهای نورولوژی (مغز و اعصاب) مانند سكته مغزی، پاركینسون M.S. و فلج مغزی، روماتولوژی مانند آرتریت رومائید،روماتیسم و اسكلرودرما، ارتوپدی از قبیل شكستگیها ، ضایعات بافت نرم و سوختیها، ناتوانیهای ذهنی مانند سندرم داون ، عقبمانده ذهنی ، سندرمرت، اختلال یادگیری و اوتیسم، بیماری های روانی مانند اسكیزوفرنیا، افسردگی ،مانیك و اختلالات شخصیتی و بالاخره ناتوانیهای اجتماعی و سالمندان برای بهبود، نیاز به خدمت كاردرمانی دارند.
بنابراین حیطه كاری رشته كاردرمانی بسیار گسترده است و متخصص این رشته میتواند با توجه به علاقه خود در واحدهای درمانی مختلفی فعالیت كند.
آینده تحصیلی
اما فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی کار درمانی می توانند در مقطع کارشناسی ارشد در رشته هایی چون مدیریت توانبخشی، علوم تشریح، اپیدمیولوژی، انفورماتیک پزشکی،نانو تکنولوژی پزشکی، آمار زیستی، فناوری اطلاعات سلامت، مدیریت خدمات بهداشت درمانی، تاریخ علوم پزشکی، آموزش پزشکی ادامه تحصیل بدهند. ضمن اینکه رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش “کار درمانی جسمی” و “کار درمانی روانی” را شامل می شود.
رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی شامل 128 واحد می باشد که 20 واحدآن مربوط به دروس عمومی، 28 واحد دروس پایه، 56 واحد دروس اختصاصی و 24 واحد نیز مربوط به دروس کارآموزی در عرصه رشته کار درمانی می باشد.در قسمت زیر به طور کامل به عنوان های دروس عمومی، پایه، اختصاصی و کارورزی را در اختیارتان قرار داده ایم.
دروس رشته کار درمانی | |
دروس عمومی | مبانی نظری اسلام – اخلاق اسلامی – انقلاب اسلامی- تاریخ و تمدن اسلامی- آشنایی با منابع اسلامی – ادبیات فارسی – زبان عمومی – تربیت بدنی 1 و 2 |
دروس پایه | فیزیولوژی عمومی – آناتومی اندام ها -آناتومی سیستم اعصاب – روانشناسی رشد – مقدمه ای بر روانپزشکی – مقدمه ای بر ارتوپدی – نورولوژی -کمک های اولیه -آمار- فیزیولوژی اعصاب -آناتومی سر و گردن و تنه – آناتومی سطحی – روانشناسی مرضی – مقدمه ای بر روانپزشکی کودک – بیماری های داخلی – آشنایی با مبانی آزمایشات پاراکلینیک |
دروس تخصصی | زبان تخصصی – مبانی کاردرمانی و توانبخشی – تئوری فعالیت – کینزیولوژی و بیومکانیک 1 و 2 و 3 – ارزشیابی عضلانی و اندازه گیری دامنه حرکتی مفاصل – کاردرمانی در بیماری های کودکان – کاردرمانی در اختلالات روانی اجتماعی 1 و 2 – کاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی – مقدمه ای بر روش تحقیق در کاردرمانی – مشاوره در کاردرمانی – ساخت انواع اسپلینت – سمینار – مدیریت کاردرمانی – فعالیت های روزمره زندگی – فعالیت های هدفمند و تجزیه و تحلیل آنها 1 و 2 و 3 و 4 – رشد کودک – وسایل کمکی و اعضای مصنوعی در کاردرمانی – بازی و تفریح در کاردرمانی – جامعه شناسی در کاردرمانی – تکنیک های حرکت درمانی – گروه و روابط بین فردی |
دروس کارآموزی | کارآموزی در عرصه (مشاهده بالینی روانی) – کارآموزی در عرصه روان 1 و 2 – کارآموزی در عرصه مستقل – کارآموزی در عرصه (مشاهده بالینی جسمانی) – کارآموزی در عرصه جسمانی 1و 2 و 3 |
کار درمانگر چه وظایفی دارد؟
1-آموزش دادن در خصوص نحوه ایجاد ارتباط و مراقبت از بیماران به خانواده و اطرافیان بیمار
2-آموزش دادن به بیماران ناتوان جسمی در رابطه با نحوه صحیح استفاده از وسایل کمک حرکتی
3-استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در جهت پیشرفت بیماران در زمینه هایی چون حافظه، هماهنگی،حل مسائل، تصمیم گیری
4-آموزش دادن به بیماران در مواردی چون نحوه صحیح پوشیدن لباس، استفاده از کامپیوتر، آشپزی، غذاخوردن
5-آموزش شیوه خرید، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و … به بیماران
1-آموزش دادن در خصوص نحوه ایجاد ارتباط و مراقبت از بیماران به خانواده و اطرافیان بیمار
2-آموزش دادن به بیماران ناتوان جسمی در رابطه با نحوه صحیح استفاده از وسایل کمک حرکتی
3-استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در جهت پیشرفت بیماران در زمینه هایی چون حافظه، هماهنگی،حل مسائل، تصمیم گیری
4-آموزش دادن به بیماران در مواردی چون نحوه صحیح پوشیدن لباس، استفاده از کامپیوتر، آشپزی، غذاخوردن
5-آموزش شیوه خرید، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و … به بیماران
6-ارزیابی دقیق میزان پیشرفت بیماران در طول دوره درمان
7-بررسی محیط خانه و کار بیمار و متناسب سازی آن ها با نیازهای بیمار
8-آموزش حرکات و تمرین های مختلف به بیماران
8- طراحی و تهیه برنامه جامع درمانی برای بیماران
10-معالجه اختلالات روانی و جسمانی بیماران
8-آموزش حرکات و تمرین های مختلف به بیماران
8- طراحی و تهیه برنامه جامع درمانی برای بیماران
10-معالجه اختلالات روانی و جسمانی بیماران
بازارکار و فرصت های شغلی رشته کار درمانی
در رابطه با بازار کار و فرصت های شغلی رشته کار درمانی لازم است به اطلاعتان برسانیم این رشته در کشور ایران از بازار کار مناسبی برخوردار است و فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مراکز کار درمانی، بیمارستان های توانبخشی و روانی،مراکز نگهداری عقب مانده های ذهنی،بهزیستی، درمانگاه ها ،سرای سالمندان ،مدارس کودکان استثنایی، مراکز تحقیقاتی و مؤسسات پژوهشی، مراکز آموزش حرفه ای معلولین و … مشغول به کار شوند.همچنین توجه داشته باشید که فازغ التحصیلان این رشته در صورت داشتن شرایط لازم و کسب شماره نظام پزشکی می توانند برای تاسیس مطب خصوصی نیز اقدام نمایند.
کدام دانشگاه ها در رشته کار درمانی دانشجو می پذیرند؟
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
دانشگاه علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی سمنان
دانشگاه علوم پزشکی همدان
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
دانشگاه علوم پزشکی زنجان
دانشگاه علوم پزشکی مازندران
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
دانشگاه علوم پزشکی اراک
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
دانشگاه علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی سمنان
دانشگاه علوم پزشکی همدان
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
دانشگاه علوم پزشکی زنجان
دانشگاه علوم پزشکی مازندران
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
دانشگاه علوم پزشکی اراک