چگونه از پس شیطنت‌های دانش‌آموزان برآییم؟

میگنا: بچه‌ها با یكدیگر متفاوتند؛ یكی شلوغ و دیگری آرام است.اما این‌كه كدام یك با مشكلات جدی‌تر رو‌به‌رو هستند، نیاز به تشخیص روان‌شناسی حاذق دارد‌.

اگر شما هم فرزندی دارید كه كنار آمدن با او برایتان دشوار است، گفت‌وگوی ما را با دكتر پریناز بنیسی، روان‌شناس تربیتی و عضو هیات عملی دانشگاه آزاد اسلامی درباره شیطنت‌های كودكان و راه و روش‌های ساده برای رویارویی با این مساله بخوانید.

امروزویژگی بچه‌ها پویایی و تغییر است كه البته این میزان باید تعریف شده باشد. بچه‌ها از صبح تا شب در مدرسه پایبند قوانین و مقرارت هستند، ممكن است از نظر ما شیطنت‌های نا به جایی كنند، اما باید منصف بود. آنان فضای كافی برای دویدن و بازی ندارند.
این روزها به خاطر مسائل مختلف، خبری از بچه‌هایی كه در كوچه و خیابان بازی كنند، نیست.


برچسب نزنید
معمولا بچه‌های امروز اوقات خود را پای تلویزیون یا بازی در اتاق سپری می‌كنند. پس به این سادگی‌ها به بچه‌ها انگ بیش‌فعالی نزنید.

آنان به فضایی نیاز دارند كه ازشان دریغ شده است. این باور كه هر كودكی كه جنب و جوش زیادی دارد، بیش فعال است، نادرست است و امكان دارد شرایط زندگی امروز و بی‌حوصلگی والدین به دلیل نبود فضای كافی و جلوه‌گر شدن بازی و شیطنت كودكان باشد.

كمبود محبت در كار است
اگر كودك در مدرسه یا خانه بسیار لجبازی می‌كند، شاید به دلیل كمبود محبت باشد. ممكن است چند فرزند در خانه باشند و كودك توجه كافی دریافت نكند و او ترجیح دهد به هر نحوی حتی به قیمت دریافت توجه منفی جلب نظر كند.
اما زمانی كه شكایت از طرف مدرسه هم مطرح می‌شود، باید موضوع را با دقت بیشتری بررسی كرد. توصیه می‌شود ابتدا به روان‌شناس مراجعه كنید تا در صورت نیاز شما را به روانپزشك ارجاع دهد.

بسیاری از مشكلات با تغییر اصلاح رفتار مادر و توصیه‌های روان‌شناس قابل تغییر است. تنها در شرایطی كه كودك در مراحل حاد است، لازم است پای روانپزشك و دارو وسط بیایید.

گاه ممكن است دلایل ژنتیك یا بیماری‌های خاص باشد كه در دوران كودكی با نشانه‌هایی مانند شیطنت بیش‌از اندازه و رفتارهای نامناسب نمایان می‌شوند.


به بازی پناه ببرید
تمام روز كودكان‌تان را محدود به تكلیف نوشتن و درس خواندن نكنید. برنامه‌ای تنظیم كنید تا هر روز بعد از ظهرها فرزندتان را به پارك ببرید تا با بازی و دویدن هیجانش را تخلیه كند.

می‌توانید برای او وسایل بازی پر تحرك مانند دوچرخه یا اسكوتر تهیه كنید تا جنب و جوش بیشتری داشته باشد.

به تغذیه او توجه كنید، بیش از اندازه به او كاكائو یا شكلات ندهید و اجازه ندهید سس زیادی بخورد. تحقیقات نشان داده است تغذیه نقش قابل توجهی در روند بیش‌فعالی كودكان دارد.

صحبت كردن حتی با كودكان بیش‌فعال هم تاثیرگذار است، بچه بیش فعال نیز تربیت‌پذیر است و والدین نباید به بهانه بیش‌فعالی كودك از تربیت او شانه خالی كنند.
كودكان اغلب به دنبال گوش شنوا هستند. پس بعد از این‌كه كودك‌تان آرام شد با مهربانی درباره دلایل كارهایش سوال كنید و بدون قضاوت و طرح پرسش‌های مناسب به او فرصت دهید تا به نتیجه مناسب برسد.


معلم‌ها مهم ‌ هستند
گاه كودكان پر جنب و جوش در مدرسه از طرف مربیان و حتی كودكان دیگر طرد می‌شوند. این‌گونه رفتارها می‌توانند حال كودكان را بدتر و عاملی تشدیدكننده برای رفتارهای نامناسب باشند.
معلمان بهتر است پذیرای این دانش‌آموزان باشند و با ارائه مسؤولیت‌هایی از قبیل نماینده كردن آنان یا مسؤول ورود و خروج بچه‌ها كارهایی كه در مدرسه انجام می‌شوند، انگیزه‌ای مثبت به كودكان بدهند.
این مسؤولیت‌ها می‌توانند بهانه‌ای مثبت برای تشویق كلامی دانش‌آموزان شوند.گاهی كودكان به دلیل بی‌انگیزگی به یادگیری به رفتارهای نادرست در كلاس درس دست می‌زنند كه با یافتن علل درست می‌توان مساله را حل كرد.


یاد بدهید تعامل كنند
یكی از مشكلات كودكان بیش‌فعال، دوست پیدا كردن است، البته این مساله برای اغلب كودكان وجود دارد.
نقش معلم در بهتر كردن روابط دانش‌آموزان بسیار پر رنگ است. بهتر است معلم با كمك دانش‌آموزان قوانین كلاس را در جلسه‌های اولیه معین كنند، آنها را در گروه‌ها جای دهند و از آنان نظرخواهی كنند.

همین گروه‌بندی‌ها و دسته‌ها به بهبود روابط صمیمی به كودكان كمك می‌كنند.

امروزه مهارت‌های بین‌فردی بین كودكان ضعیف است و نمی‌توانند براحتی با یكدیگر گفت‌و گو كنند. گاه مدت‌ها از سال تحصیلی گذشته است و دانش‌آموزان بدرستی اسم همكلاسی‌های خود را نمی‌دانند.

بنابراین روز اول، معلم می‌تواند به شاگردان بگوید اسم‌های یكدیگر را یاد بگیرند و همدیگر را صدا كنند.


بگذارید جای کودکان بچرخد
بهتر است معلمان جاهای كودكان را جا به جا و گروه‌بندی‌ها نیز تغییر كنند تا دلبستگی ایجاد نشود. گاه دانش‌آموزان به قدری دلبسته می‌شوند كه نمی‌خواهند با دیگران ارتباط برقرار كنند.

بچه‌ها باید یاد بگیرند چگونه با هم‌سن و سالانشان تعامل كنند. در این دوران تك‌فرزندها بیشتر شده‌اند و معمولا خلق و خوی خاص خودشان را دارند و یادگیری تعامل با دیگران برای آنان چالش‌برانگیز است.

 

قرارگیری دانش‌آموزان مختلف با ادبیات و فرهنگ متفاوت می‌تواند بستر مناسبی برای كسب تجربه‌شان باشد.
اگر فرزندتان بیش‌فعال است و دارو مصرف می‌كند، حتما موضوع را با مدرسه در میان بگذارید، اگر هر روز ریتالین مصرف می‌كند، حتما به ناظم و معلم مدرسه اطلاع دهید و با آنان در تعامل باشید.