ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 19 ارديبهشت 1390 ساعت 7:21 https://www.migna.ir/news/3027/تداوم-زندگی-مشترك -------------------------------------------------- عنوان : تداوم زندگی مشترك -------------------------------------------------- متن :   چگونه مي‌توانيد دو درياي مواج را تصور كنيد‌ كه با وجود هم‌جواري، مرزهاي يكديگر را درهم نشكنند؟ چگونه مي‌توانيد دو درياي پهناور را به ذهن آوريد كه با وجود امواج سهمگين، حريم يكديگر را شناخته و حفظ كنند؟ در قرآن با آيه‌اي روبرو مي‌شويم که برخورد دو دريا را نشان داده و مي‌فرمايد: مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيان‏ بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيان1 «(خداوند) دو درياي مختلف را در كنار هم قرار داد، در حالي كه با هم تماس دارند و در ميان آن دو برزخي است‌ كه مانع از طغيان و غلبه يكي بر ديگري مي‌باشد.» . أَنَا الله أَرْسَلْتُ الْبَحْرَيْنِ عَلِيَّ بْنَ‌أَبي‌طَالِبٍ(ع) بَحْرَ الْعِلْمِ وَ فَاطِمَةَ بَحْرَ النُّبُوَّة3 «منم خدايي‌كه درياي علم، يعني علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع) و درياي نبوت، يعني فاطمه(س) را جاري نمودم.» اشاره به اينكه قصد من از مجاورت دو درياي علم و نبوت، آن است كه نشان دهم وجود دو درياي پر جوش و خروش در كنار يكديگر، هرگز نبايد مانع مجاورت و همزيستي مسالمت‌آميز آنها گردد.   آگاهی های لازم در زمینه ی تفاوت ها، نیازها و چگونگی رفع نیازهای خود و همسرشان را کسب کنند و به معیارهای خود و همسرشان احترام بگذارند؛ به ویژه نیازهای احساسی و عاطفی همدیگر را درک کرده و آگاهانه و به درستی، آن ها را برطرف سازند. مهارت های لازم برای ایجاد روابط مؤثر بین خود و همسر را آموخته و همواره معتقد باشند که می توانند زندگی مشترک رضایت بخشی را فراهم سازند زوج های موفق معتقدند که باورها، اندیشه ها، گفتار و رفتارشان را خود انتخاب می کنند و همه ی عملکردهای شان، بازتاب انتخاب های درست یا اشتباه و آگاه یا ناآگاه خودشان است. آنان عقیده دارند که کیفیت زندگی مشترک و زناشویی شان، همان چیزی ست که یا خواستار آن بوده و یا زیربار آن رفته اند و مسؤولیت آن را برعهده گرفته و نتایج مربوطه را می پذیرند و درصورت اشتباه، اقدام به جبران آن می کنند قرآن کریم برای حفظ کانون خانواده، اصولی را ارائه کرده و رعایت آن را به همه مردان و زنان توصیه فرموده است. پنج مورد از این اصول به زنان اختصاص داده شده است. و زن نمونه از دیدگاه وحی، کسی است که این اصول را در زندگی مشترک به کار بندد و آن را مبنای روابط خود با همسرش قرار دهد. 1- گمان خوب به همسر حسن ظن به همسر نخستین خشت بنای صلح و صفای خانواده و اساس زندگی مشترک است. چنانکه بدگمانی بستر اصلی نزاعها و عامل بروز اختلافهای خانوادگی است. بر همین اساس قرآن کریم زنان و مردانی را که تهمتهای وارد شده به همسرانشان را بدون دستیابی به مدرک کافی پذیرفته و به آنان بدگمان می شوند، با لحنی سرزنش آمیز و هشداردهنده مخاطب قرار داده تعابیر ، پیش فرض ها و پیش داوری های خود را رها کن خداوند در (آیه 12) سوره نور از زنان و مردان مؤمن خواسته است که نه تنها پذیرای تهمتهای بی دلیل دیگران در باره همسرانشان نباشند بلکه از همسران خود دفاع کرده و آن تهمتها را تکذیب کنند، بر این اساس، از نظر قرآن کریم زن نمونه کسی است که بنای روابط زناشویی میان خود و همسرش را بر حس ظن قرار دهد. 2- رعایت حقوق همسر زندگی مشترک مقتضی حقوق متقابل میان آنان است. تجربه این حقیقت را به اثبات رسانده است که هر گاه زنان و مردان در زندگی زناشویی خویش، حقوق مشترک میان خود را رعایت کرده اند، از زندگی آرام و شیرینی بهره مند شده اند و آنگاه که حقوق متقابل را نادیده انگاشته اند، کانون گرم خانواده به سردی گراییده  عشق یگانه منبع نیرو و قدرت شماست: 3- رازداری در حفظ زندگی حفظ اسرار زندگی، از توصیه های مهم قرآن به زنان و مردان مؤمن است. 4 چشم پوشی و بخشش چشم پوشی از خطاهای همسر و یا بخشیدن برخی از حقوق مسلم در زندگی مشترک، از عوامل موفقیت و خوشبختی همسران است.  عشق یگانه منبع نیرو و قدرت واقعی شماست - پاکدامنی و امانت داری در غیاب شوهر پاکدامنی و امانت داری در غیاب همسر از عوامل تداوم زندگی مشترک میان زنان و مردان است. اگر زن و شوهر به دور از چشم هم به خیانت و ناپاکی دست بیالایند یا گمان چنین آلودگی از جانب ایشان برود، کانون گرم خانواده به سردی می گراید و چه بسا متلاشی شدن آن را در پی داشته باشد. بویژه اگر آلودگی از جانب زنان صورت گیرد. از این رو خداوند در توصیف و تمجید از زنان نمونه و شایسته ایشان را به پاکدامنی و امانت داری در غیاب شوهر توصیف کرده و چنین ستوده است: «فالصلحت قئنت حفظت للغیب بما حفظ الله ... زنان نیکو و شایسته، فرمانبردارند و به دور از چشم شوهرانشان - عفت و پاکدامنی خویش را - نگهدارنده اند . عاشق هر که هستید ، با وفاداری به او عشق بورزید.   طلاق و پیامدهای شوم آن در سرنوشت فرزندان آمار به دست آمده (۱۵) نشان می دهد که ۴۰ درصد طلاقهابین سنین ۱۹-۲۶ سال و۸۰ درصد آن تا ۴۵ سالگی رخ می دهد. در سالهای نخست ازدواج بر اثربی تجربگی، شناخت طرف مقابل کمترمیسر است در نتیجه خواسته ها کمتر موردتوجه قرار می گیرد. زوجهای جوان هنوزبه بلوغ شخصیتی نرسیده اند و لذت وراحتی زمان مجردی را فراموش نکرده اند.برای دلسوزی خویش از وضعیت آشفته زندگی فرصت بیشتری دارند; لذا در این سنین منحنی طلاق عکس منحنی ازدواج است و هر چه بر سنین زوجین افزوده می شود امر طلاق کمتر صورت می گیرد،بطوری که در سنین میانسالی و کهنسالی اغلب مرگ موجب تنهایی زن و شوهرمی شود و در این زمان است که بر اثرعلاقه، عادت و تفاهم هیچکدام قادر به ترک دیگری نیست. کودکانی که والدین رابر اثر جدایی از دست می دهند اغلب درسنین ۱ الی ۱۰ ساله هستند. کابوس تجدید میثاق والدین، در این کودکان بیدادمی کند، ترس از رها شدن در ذهنشان ریشه دوانده است و برای انتخاب یکی ازوالدین دچار تعارض می گردند. آنها پس ازطلاق والدین همچون توپی به مادربزرگ، عمه، مادر، پدر و دیگران پاس داده می شوند. در چنین وضعیتی چگونه می توان ثبات را به مفهوم واقعی از اوطلب کرد. . کودک در چنین شرایطی است که وجود مشترک والدین را می طلبد به هراقدامی متوسل می شود، عمل خلاف انجام می دهد، لجبازی می کند، از خوردن امتناع می کند، به درس بی توجه می شود،بهانه مادر را می گیرد تا شاید پدر را واداربه آشتی نماید. متاسفانه پدر در ین حالت بسرعت وارد عمل می شود وعجولانه به زندگی دوم تن در می دهد. وباز هم کودک می ماند و کوهی ازمشکلات، زیرا بمجرد ازدواج دوم،نامادری به فکر فرزند جدید و دور نمودن طفل شوهر از پدر می افتد پس از گذشت زمانی کوتاه همان کسی که برای نگهداری فرزند به این خانه وارد شده است، آنچنان وضعیتی ایجاد می کند که پدر را وادار به سپردن طفل به دیگران می کند . کنایه های اطرافیان مرتبا در گوش این طفل غوغامی کند، نفرت و خشم از والدین سراسروجودش را فرامی گیرد و به فکر انتقام ازخویش و دیگران بر می آید. او به همه مردان و زنان بدبین و مشکوک است. اگرمادر عامل جدایی بوده او را عنصری پلیدو گناهکار می داند. در آینده ممکن است به تحصیلات عالی و شغلی موجه دست یازد ولیکن ریشه سوءظن و بدبینی هیچگاه از وجودش رخت برنخواهدبست. او که ناظر نزاع والدین و رهایی آنان بدون اندکی ایثار بوده و ناسازگاری را درکودکی تجربه کرده است، چگونه می تواندروحیه گذشت را در خویش بپروراند؟ اوهمواره ترسی ناشی از تهمت شباهت به مادر یا پدر را با خود همراه دارد ; در نتیجه در روابط زناشویی، فردی خوار و زبون است. اینگونه روابط، رابطه مطلوبی درزندگی مشترک نخواهد بود چون درخانواده علاوه بر گذشت، دارا بودن روحیه تفاهم، طرفین را به تکامل می رساند نه منفعل شدن به معنای تام.زدگی از هر کاری، از جمله تحصیل، نوع دیگری از نتایج جدایی والدین است. دراین حالت فرزند رها شده برای کسب آرامش درونی به دامان انحرافات کشانده می شود. تجربه نشان داده است که پسران آمادگی بیشتری برای ابتلا به «مشکلات رفتاری » دارند. سرنوشت چنین فرزندانی شوم و هولناک است و وقتی به خودمی آیند که به دهها نوع آلودگی گرفتارشده اند.  تصویر ذهنی خود را از آن چه باید باشد رها کن به جوانان توصیه می شود اگر قادرنیستید انتخاب شایسته ای کنید و اگرنیاموخته اید دیگری را دوست بدارید وروحیه الفت و عطوفت در خانواده ایجادنمایید، تامل کنید. حال اگر ازدواج کردیدو دریافتید انتخاب شما غلط بوده وکامیابی شما در جای دیگریست دربچه دار شدن اندکی درنگ کنید. تصورنکنید که فرزند به شما و خانواده روحیه تفاهم مشترک را خواهد آموخت و ضامن خوشبختی شما خواهد شد. خیر! چون متاسفانه پس از جدایی ممکن است جسم فرزند باقی بماند و روح او برای همیشه آزرده و شکننده شود                 پی نوشتها: ۱) و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجالتسکنوا الیها و جعل بینکم مودة و رحمة ان فی ذلک لآیات لقوم یتفکرون (روم، ۲۰) ۲) ابغض الحلال عند الله الطلاق ۳) ساروخانی - دکتر باقر: طلاق و پژوهشی درشناخت واقعیت و عوامل آن، ص ۱۰۰ ۴) همان منبع، ص ۱۲۰ ۵) همان منبع، ص ۳۴ ۶) همان منبع ۷) دانای علمی - منیژه: موجبات طلاق درحقوق ایران و اقلیتهای غیر مسلمان ۸) لا تطلقوا النساء الا من ریبة فان الله لا یحب الذواقین و الذواقات (شیخ طوسی، تفسیر مجمع البیان، ج ۱، ص ۳۰۴ ۹) فرهنگ عمید، ذیل طلاق ۱۰) قائمی - دکتر علی: روزنامه کیهان،۲۵/۱/۷۶، ص ۷ ۱۱) ساروخانی - دکتر باقر: طلاق و پژوهشی درشناخت واقعیت و عوامل آن، ص ۱۱۲ ۱۲) علیرضا کرمی - رضا کرمی نوری:روانشناسی تربیتی ویژه مراکز تربیت معلم،صص ۷۴-۸۸ ۱۳) اداره آمار قضایی دادگستری جمهوری اسلامی ایران، سال ۱۳۶۰ ۱۴) ساروخانی - دکتر باقر: همان منبع، ص ۵۹ ۱۵) توزیع طلاق در تهران در سال ۱۳۶۵، اداره آمار قضایی دادگستری جمهوری اسلامی ایران   گردآوري از : خانم معصومه کاظمی ؛ دانشجوي تربیت معلم عترت واوان  استاد راهنما :آقای امید زاهدی