ميگنا : پايگاه خبری روانشناسی و بهداشت روان 16 تير 1397 ساعت 8:00 https://www.migna.ir/news/44713/طریقه-خواندن-صیغه-ازدواج-موقت -------------------------------------------------- عنوان : طریقه خواندن صیغه ازدواج موقت -------------------------------------------------- ازدواج نهادی است که به صورت تاریخی توسط جامعه به منظور حفظ منافع بچه‌ها،حفظ ارزش‌های فرهنگی، از هر سن و نژاد تا هر وضعیت اجتماعی با آن آشنا هستند و تقریباً همه فرهنگ‌ها ازدواج را به رسمیت می‌شناسند. متن : ازدواج یکی از جمله رسوم اسلامی است که بر طبق شرایط زوجین و الزاما براساس شروط اسلامی بین زن و مرد رقم می خورد، پیوند زناشویی پیوندی آیینی‌است که طی احکام یا رسومی خاص بین زن و مرد در مذاهب و کشورهای مختلف برقرار می‌شود تا به تشکیل خانواده منجر گردد و می‌تواند منجر به زایش فرزند شود. در برخی از کشورهای جهان، ازدواج همجنس‌گرایان، یعنی ازدواج دو مرد یا دو زن با یکدیگر و تشکیل خانواده نیز وجود دارد! قوانین فروع دین ما «تعبّدی» هستند و ازدواج و قوانین آن نیز از این امر مستثناء نیستند. نکته بسیار مهمی که باید توجه شود اینست که با توجه به تعبدی بودن احکام دین ما، سعی کنید در این مسائل دقت کافی را اعمال کنید تا مسائلی مثل حرام ابد شدن پیش نیاد.   یکی از قوانین اسلام از دیدگاه مذهب جعفری این است که ازدواج میتواند به دو نحو صورت بگیرد:دائم و موقت. ازدواج موقت که در افواه «عوام» به نام «صیغه» مشهور شده از نظر قوانین اسلامى یک نوع قرارداد ازدواج است مانند ازدواج دائم اما این دو نوع ازدواج از جهاتی مشترک و از جهاتی با هم متفاوتند. جزییات بیشتر : تفاوت صیغه محرمیت با عقد موقت؟ (ازدواج موقت و دائم) تفاوت صیغه محرمیت با عقد موقت؟ (ازدواج موقت و دائم) برخی از وجوه اشتراک آن دو عبارتند از: ۱)در هر دو ، مادر زن و دختر زن به مرد محرم و حرام می گردد . همچنین پدر شوهر و پسر او به زن. ۲)ازدواج زن شوهردار ( خواه متعه ، خواه دائم ) با مرد دیگری حرام است . ۳)زنا با زن شوهردار ( چه متعه ، چه دائم ) موجب حرمت ابدی می شود . ۴)لازم است پس از جدایی در هر دو ( دائم و موقت ) ، زن عده نگهدارد . ۵)در هر دو نوع ، مرد نمی تواند به طور همزمان با دو خواهر ازدواج کند . ۶)خواستگاری از زوجه موقت همانند زوجه دائم حرام است. ازدواج دائم یا موقت بین زن و مردی که شرایط ازدواج را دارند با جاری شدن عقد لفظی حاصل می‌گردد. و صرفا با رضایت قلبی و یا توافق عملی و یا نوشتن و بدون جاری کردن صیغه لفظی محقق نمی‌گردد. پس هر کدام از ازدواج دائم و موقت محتاج عقدی است که باید دارای ایجاب و قبول لفظی و واجد شرایط مقرر در شرع بوده و بر انشای معنای مقصود و انشای رضایت به آن به طوری که در نزد اهل محاوره معتبر است، دلالت نماید.     قبل از خواندن صیغه عقد موقت، ابتدا باید مهریه ای مشخص شود تا صیغه عقد صحیح باشد. حتّی اگر خانم بگوید مهریه نمی خوام، باز هم عقد صحیح نیست. لذا حتما باید مهریه هر چند اندک مشخص شود. احکام ازدواج موقت (متعه) و متن صیغه عقد چیست؟ 1) در ازدواج موقت، رضایت طرفین و خواندن صیغه کافی است و نوشتن و شاهد گرفتن لازم نیست. 2) خود زن و مرد می‌توانند صیغه عقد را بخوانند. ابتدا مدت عقد (از یک ساعت تا چند سال) و میزان مهر (مثلاً از هزار تومان تا ...) را معین کنند و بعد صیغه عقد را بخوانند. تذکر: مهریه باید به گونه ای باشد که ارزش مالی داشته و مقدار آن هم کاملا مشخص باشد. مثلاً اگر می گویند مهریه یک جلد کلام الله مجید باشد، یا این قرآن کریم را همان موقع نشان دهندکه معلوم شود چه قرآنی منظور است و یا این که قیمت آن را مشخص کنند و بگویند: مهریه، یک جلد کلام الله مجید باشد، به قیمت (مثلا) 10 هزار تومان. اگر بگویند مهریه، دو شاخه گل رز باشد، در این صورت گل ارزش مالی دارد، اما هنوز مشخص نشده که این شاخه گل چه قیمتی باشد. روی همین حساب یا باید شاخه گل را همان زمان نشان دهند و بگویند: «همین شاخه گل» و یا این که بگویند: «دو شاخه گل رز به قیمت (مثلا) دو هزار تومان».  برای صحیح بودن عقد موقت، باید قبل از خواندن صیغه عقد، مدت محرمیت به صورت دقیق مشخص شود. در این میان تفاوتی نمی کند که این مقدار اندک باشد (مثلا یک ساعت) یا زیاد باشد (مثلا بیست سال). اگر بگویند: «تا هر زمانی که دوست داستیم» یا «تا زمانی که در دانشگاه بودیم» یا «تا وقتی که یکدیگر را دوست داشتیم» در تمام این مثال ها به خاطر مجهول بودن زمان عقد، صیغه ی محرمیت باطل است. یکی از شرایط اساسی برای ازدواج دختر باکره اذن پدر یا پدر بزرگ پدری است. روش های مختلف برای خواندن صیغه عقد موقت روش اوّل: عاقد، شخص ثالث است. اگر عاقد شخص دیگری باشد، ابتدا باید از هر دو طرف برای خواندن صیغه عقد وکالت بگیرد و بعد از آن، صیغه را این گونه بخواند: فرض کنید که نام خانم «فاطمه» است و نام آقا هم «علی». در این صورت: به وکالت از خانم بگوید: زَوَّجتُ مُوکِّلَتی (فاطمۀ) مُوَکَّلی (علی) فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ عَلَی المَهر المَعلُوم پس به وکالت از آقا بگوید: قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی (علی) معنی صیغه: موُکّل خودم «فاطمه» را به تزویج «علی» در آوردم، در مدت مشخص و با مهریه ی مشخص قبول کردم این ازدواج را. روش دوم: عاقد، خود زن و مرد هستند. اگر آقا و خانم هر کدام بخواهند صیغه مربوط به خود را بخوانند، این گونه بگویند: ابتدا خانم می گوید: «زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهرِالمَعلُوم» بعد بلافاصله آقا بگوید: «قَبِلتُ التَّزویجَ» معنی صیغه: خانم می گوید: تو را به زوجیت خود درآوردم، در مدّت مشخص و با مهریه ی مشخص. آقا می گوید: قبول کردم این زوجیت را. روش سوم: عاقد، خود داماد است. اگر آقا از خانم وکالت بگیرد که خودش صیغه ی عقد را بخواند، این گونه بگوید: ابتدا به وکالت از خانم بگوید: «زَوَّجتُ مُوَکِّلَتِی (فاطمۀ) نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم» بعد بلافاصله برای خودش بگوید: «قَبِلتُ التَّزویج» معنی صیغه: موکلم فاطمه را به ازدواج خودم در آوردم، در مدّت معلوم و با مهر معلوم قبول کردم این ازدواج را. روش چهارم: عاقد، خود عروس است. اگر خانم از آقا وکالت بگیرد که خودش صیغه ی عقد را بخواند، این گونه بگوید: ابتدا از طرف خود بگوید: «زَوَّجتُک نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم» بعد بلافاصله از طرف داماد (موکل خود) بگوید: «قَبِلتُ التزویج لموکِّلی (علی)» معنی صیغه: خودم را به ازدواج تو درآوردم در مدت معلوم با مهر معلوم قبول کردم این تزویج را از طرف موکلم. توجه: کسانی که قصد دارند بعد از عقد موقت، با یکدیگر عقد دائم داشته باشند. باید قبل از خواندن عقد دائم، یا مدت عقد موقت تمام شده باشد و یا این که آقا بگوید: «مابقی مدت را به همسرم بخشیدم». اگر این کار را انجام ندهند، عقد دائم باطل است و با به اتمام رسیدن مدت عقد موقت، به یکدیگر نامحرم می شوند.   - زمان شروع محرمیت هم زمان شروع خطبه است. (هر چند تعداد اندکی از فقهاء این قول را داردند که میتوان در عقد، ابتدای محرمیت را زمانی بعد از خطبه تعیین کنند.) زمان اتمام (زمان حرام شدن طرفین به یکدیگر) هم باید دقیقا مشخص شود، در غیر اینصورت عقد باطل است. - ازدواج زن شوهردار ( خواه متعه ، خواه دائم ) با مرد دیگری حرام است. جزییات بیشتر: تفاوت صیغه محرمیت با عقد موقت؟ (ازدواج موقت و دائم) صیغه فارسی: نظر آیات عظام امام خمینى، خامنه ‏اى، سیستانى، صافى، مکارم، نورى و وحید: اگر نمى‏توانند خودشان به صورت عربى صحیح بخوانند، مى‏توانند به فارسى و یا هر زبان دیگرى صیغه را اجرا کنند؛ ولى باید در همان زبان، لفظى را بگویند که معناى «زوجت» و «قبلت» را بفهماند و لازم نیست وکیل بگیرند. توضیح ‏المسائل مراجع، م ۲۳۷۰ ؛ آیت الله وحید، توضیح ‏المسائل، م ۲۴۳۴؛ آیت الله نورى، توضیح ‏المسائل، م ۲۳۶۶ و آیت الله خامنه‏ اى، استفتاء، س ۴۰.داشته باشند و وکیل گرفتن لازم نیست.آیت الله بهجت، توضیح‏المسائل مراجع، م ۲۳۷۰. آیت الله تبریزى و آیت الله فاضل: اگر نمى‏توانند خودشان به صورت عربى صحیح بخوانند، چنانچه گرفتن وکیل برایشان ممکن باشد – بنابر احتیاط واجب باید وکیل بگیرند و اگر ممکن نیست، مى‏توانند خودشان به زبان فارسى و یا هر زبان دیگرى صیغه را اجرا کنند؛ ولى باید در همان زبان، لفظى را بگویند که معناى «زوجت» و «قبلت» را بفهماند.توضیح ‏المسائل مراجع، م ۲۳۷۰.  آیت الله بهجت: خواندن عقد نکاح به زبان فارسى ویا هر زبان دیگرى، جایز است؛ هر چند توانایى بر خواندن زبان عربى هم داشته باشند و وکیل گرفتن لازم نیست. آیت الله بهجت، توضیح ‏المسائل مراجع، م ۲۳۷۰. ترجمه فارسی عقد دائم چنین است: زن بگوید: «خود را به همسری تو درآوردم به مهری که معین شده» و سپس مرد بگوید قبول کردم این ازدواج را» ترجمه فارسی عقد موقت چنین است: زن بگوید: « خود را به همسری تو در مدت مشخص درآوردم به مهری که معین شده» سپس مرد بگوید: «قبول کردم این ازدواج را» جزییات بیشتر : تفاوت صیغه محرمیت با عقد موقت؟ (ازدواج موقت و دائم) عمده تفاوتهای عقد موقت با دائم عبارتند از: ۱)زن در عقد موقّت نفقه و ارث ندارد، ولى جمعى از فقها گفته اند این در صورتى است که شرط نفقه و ارث نکنند و اگر شرط کنند باید بر طبق آن عمل شود. ۲) زن در عقد موقّت آزاد است که کارى در خارج خانه براى خود انتخاب کند و اجازه همسر براى او شرط نیست مادام که مزاحم حقّ شوهر نباشد، ولى در عقد دائم بدون توافق این امر جایز نیست. ۳)در عقد موقت بر مرد لازم نیست شب ها نزد همسر موقّت خود باشدبرخلاف عقد دائم. ۴)در عقد موقت پایان مدّت به منزله طلاق است و بلافاصله زن باید عدّه نگه دارد، (هرگاه آمیزش صورت گرفته باشد)برخلاف عقد دائم . ۵) عدّه عقد دائم سه بارعادت ماهیانه دیدن است که با دیدن مرحله سوّم عدّه تمام مى شود، ولى عدّه عقد موقّت دوبار بیشتر نیست. ۶)عدم وجود مهریه در ازدواج موقت موجب بطلان عقد است ولی در ازدواج دائم اجباری به مهرنیست و فقط مهرالمثل تعیین می شود. ۷)در ازدواج دائم هیچکدام از زوجین بدون جلب رضایت دیگری حق ندارد از بچه دار شدن جلوگیری کند ولی در ازدواج موقت جلب رضایت دیگری ضرورتی ندارد .فرزند حاصل ازازدواج موقت همانند فرزند حاصل از ازدواج دائم است. برای بر هم زدن ازدواج دائم طلاق نیاز است اما در ازدواج موقت با پایان مدت زمان عقد پیمان عقد باطل می شود حتی شوهر می تواند همه یا بخشی از مدت زمان را به زن ببخشد واز هم جدا شوند ۸)در ازدواج دائم تعیین محل مسکن با شوهر است اما در ازدواج موقت ملاک قرارداد بین زن وشوهر است و اگر قراردادی نداشته باشند زن اجباری به ماندن در محل معین شده توسط شوهر را ندارد. ۹)در ازدواج دائم بر زن واجب است از همسرش تمکین کند ولی در ازدواج موقت الزامی نیست در ضمن در ازدواج موقت هر دو طرف می توانند زمان مراودات خود را از قبل تعیین کنند. ۱۰)در ازدواج دائم مرد حق ندارد بیش از چهار زن دائمی داشته باشد اما در ازدواج موقت می تواند تعداد زن بیشتری اختیار کند. ۱۱)برای بر هم زدن ازدواج دائم طلاق نیاز است اما در ازدواج موقت با پایان مدت زمان عقد پیمان عقد باطل می شود حتی شوهر می تواند همه یا بخشی از مدت زمان را به زن ببخشد واز هم جدا شوند. ۱۲)در ازدواج دائم با ایجاد سه بار فسخ نیاز به محلل پیدا می شود و فرد نمی تواند با همسر قبلی اش ازدواج کند اما در ازدواج موقت تعدد عقد ایرادی ندارد و محلل نمی خواهد. ۱۳)در ازدواج دائم «مسلمان» نمى تواند با «غیر مسلمان» ازدواج کند، ولى ازدواج موقت مرد مسلمان با زن غیر مسلمانى که از اهل کتاب است (مانند مسیحى و یهودى) مانعى ندارد. میتوان گفت ازدواج موقت از جهات متعدّد و مۆثری با ازدواج دائم تفاوت دارد و زن و مرد آزادی عمل بیشتری دارند. اساساً خداوند حکیم این حکم را تشریع فرموده تا افرادی که شرایط زندگی دائمی را ندارند، دچار آلودگی و گناه نشوند و از طریق مشروع نیاز طبیعی و جنسی خود را تأمین کنند. بدیهی است که ما با این خصوصیات طرفدار این قانون هستیم ـ چنان که در دین الهی بیکم و کاست وارد شده است ـ اینکه بعضی مردان و زنان از این قانون سوء استفاده میکنند، ربطی به قانون ندارد. لغو این قانون، جلو آن سوء استفادهها را نمیگیرد، تنها شکل آنها را عوض میکند. به علاوه با نبود قانون، در حقیقت جواز هرگونه عملی صادر میشود. مشکل جهل و عدم تربیت صحیح افراد را با تعویض قانون نمیتوان حل کرد. تفاوت ازدواج موقت که از یکساعت تا چندین سال را میتواند دربربگیرد با زنا و رابطه نامشروع و آزاد هر مرد با هر زن این است که در عقد موقت، مسۆولیت همسرداری، اجرای صیغه ازدواج، ایجاد محرمیت بین بعضی از افراد، تعیین مهر و بار آن بر دوش مرد، محدودیت ازدواج با برخی افراد و در بعضی ایام، تکلیف عدّه برای زنان بین نه سال تا دوران یائسگی و آرامش روانی و جسمی به‎دلیل استفاده از راه مشروع وجود دارد که آن را از زنا ممتاز و جدا میکند. نکاح مدت دار راهی است که خداوند مقرّر فرموده و جواز شرعی دارد و انسان باید همواره در راه مجاز و سالم حرکت کند. جزییات بیشتر : تفاوت صیغه محرمیت با عقد موقت؟ (ازدواج موقت و دائم)     نمونه پرسش با سلام و خسته نباشید بنده مدتی پیش با پسری که دوست داشتم و میخواستیم همدیگرو ببینیم صیغه محرمیت خوندیم و مدت اون رو هم تا آخر عمر مشخص کرد. آیا این صیغه درست است؟ اگر در حال حاضر نخواهم با او ازدواج دائم کنم چه؟ خودبخود باطل می شود؟ اکنون رابطه ای با هم نداریم و نمی خواهیم داشته باشیم بگویید در مورد صیغه چه می شود؟ باطل می شود؟ پاسخ دریافتی از دفاتر مراجع عظام در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): ازدواج دختر باکره بنابر احتیاط واجب باید با اجازه پدر یا جدّ پدرى او باشد و اگر بدون اذن پدر ازدواج صورت گیرد، احتیاط واجب آن است که یا از پدر اجازه گرفته شود و یا اینکه اگر ازدواج موقت بوده پسر بقیه مدّت را ببخشد و از یکدیگر جدا شوند و اگر دائم بوده، احتیاط آن است که با اجراى صیغه طلاق از یکدیگر جدا شوند. در هر صورت مدّت در عقد موقت باید معین و مشخص باشد و آنچه در سؤال ذکر شده (مدّت اون رو هم تا آخر عمر مشخص کردیم)، موجب تعیین و تشخص مدّت نمى‌شود و اگر مدت تعیین نشود عقد صحیح است ولى تبدیل به عقد دایم مى‌شود. دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): صیغه با این شکل اشکال دارد و واقع نمی شود زیرا باید مدت مشخص باشد مثلا ده سال یا بیشتر و یا کمتر اما مادام العمر نمیشود البته احتیاط مرد باقی مدت را بخانم ببخشد البته در صورتیکه دوشیزه بوده و اذن و اجازه پدر را نداشته اید از حیث هم عقد باطل است. دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): این کار بدون کسب اجازه ولىّ دختر جایز نیست. و منظور از باکره دخترى است که قبلا شوهر نکرده است، خواه عضو بکارت موجود باشد، یا نه. صیغه هایی از قبیل صیغه 99 ساله در حکم عقد دایم است. در صورت امکان به شکلى رضایت پدر را جلب کند، در غیر این صورت عقد آنها اشکال دارد، و احتیاط واجب آن است که پسر باقیمانده مدّت را ببخشد، و از همدیگر جدا شوند و اگر عقد دائم بوده او را طلاق دهد. به نقل از اسلام کوئست