کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

ديابت و پرفشاري خون عامل دو سوم نارسايي کليه هاست

28 خرداد 1391 ساعت 4:57


کليه يکي از اعضاي حياتي بدن انسان است. وظيفه اصلي اين عضو که پشت شکم و در ۲طرف ستون فقرات قرار گرفته، تصفيه خون است. کليه بايد روزانه موادغذايي مضر يا مواد حاصل از متابوليسم غذا را دفع کند. وظيفه ديگر کليه تنظيم فشار خون و تنظيم ورود و خروج آب بدن است. از سوي ديگر کليه سازنده هورمون هاي فعال کننده خون سازي مغز استخوان و ساخت ويتامين ب است. کليه همچنين فراهم کننده متابوليسم کلسيم استخوان هاست و اختلال در عملکرد آن موجب تخريب استخوان ها مي شود. به اين ترتيب اختلال در عملکرد کليه يا آسيب  احتمالي به اين عضو مهم بدن، تبعات جدي براي سلامت فرد در پي دارد. نارسايي مزمن کليه يکي از بيماري هاي شايع در کشور است و به طور کلي اين بيماري در جوامعي که داراي شاخص بهداشتي بالايي هستند، به دليل افزايش طول عمر شايع است.

دکتر منصور شلميري دبير کنگره بيماري مزمن کليه و تازه هاي آن با بيان اين مطلب به ايرنا مي گويد: بيش از ۵ ميليون نفر بيمار مبتلا به نارسايي کليه در کشور وجود دارد و متاسفانه ۹۰درصد بيماران از بيماري خود بي خبر هستند.


انواع نارسايي کليه
بيماري هاي کليه به۲ گروه بزرگ تقسيم مي شود. نارسايي حاد کليه و نارسايي مزمن کليه. نارسايي حاد کليه معمولا قابل برگشت است و به دلايلي مانند خونريزي، مصرف برخي داروها و مسموميت رخ مي دهد. در چنين شرايطي با مراقبت هاي دارويي و استفاده از دياليز به بيمار کمک مي کند تا از کليه اش استفاده کند. دکتر مسيح نقيبي فوق تخصص کليه و استاد دانشگاه علوم پزشکي مشهد با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: به طور کلي نارسايي حاد کليه بار سنگين اقتصادي به نظام سلامت وارد نمي کند و آن چه بيشترين صدمه را به فرد و نظام سلامت وارد مي کند، نارسايي مزمن کليه است. در نارسايي مزمن، کليه طي چند ماه يا چند سال عملکردش را از دست مي دهد و معمولا در اين شرايط کوچک مي شود. نکته اين جاست که حتي تشخيص زودهنگام عارضه کمکي به درمان نمي کند و تنها مي توان سير بيماري را کند و به ندرت آن را متوقف کرد اما نمي توان کليه را به حالت اوليه اش برگرداند. اگر عملکرد کليه را ۱۰۰درصد در نظر بگيريم وقتي به ۹۰ يا ۸۰ درصد رسيد، نارسايي رخ داده است. اگر به زير ۱۵ يا ۱۰ برسد بيمار نيازمند پيوند کليه است و بايد با دياليز او را حفظ کنيم.


علل نارسايي مزمن کليه
در راس علل اصلي نارسايي مزمن کليه ديابت قرار دارد و ۴۰تا۴۵ درصد مبتلايان به نارسايي مزمن کليه، ديابتي هستند. نکته اين جاست که نارسايي مزمن کليه چنان که از اسم آن برمي آيد، مزمن است يعني عارضه اي است که به تدريج به فرد عارض مي شود و طي ساليان بدون علامت است و فرد متوجه نيست عملکرد کليه اش از دست رفته است. در صورتي که در نارسايي  حاد به محض اين که عملکرد کليه به زير ۵۰درصد مي رسد، بيمار دچار علايمي مثل اختلال هوشياري، گيجي، تهوع و استفراغ مي شود و عارضه خود را نشان مي دهد اما در نارسايي مزمن وقتي عملکرد کليه به زير ۳۰درصد رسيد، علايم بروز پيدا مي کند که در چنين شرايطي براي برگرداندن عملکرد کليه نمي توان کمک چنداني به بيمار کرد. درست به همين دليل است که بسياري از مبتلايان به نارسايي مزمن کليه از بيماري خود خبر ندارند. يکي از راه هاي تشخيص عارضه، انجام آزمايش هاي سالانه است که طي آن مي توان از سلامت کليه مطمئن شد. وي با اشاره به اين که با کنترل ديابت مي توان مانع از بروز نارسايي مزمن کليه شد، تصريح مي کند: اگر ديابت به خوبي کنترل شود، بيمار تحت نظر پزشک باشد، غذاهاي رژيمي خود را رعايت و فشار خون خود را کنترل کند نارسايي کليه بسيار ديرتر بروز پيدا مي کند و چه بسا اتفاق نيفتد. واقعيت اين است که متاسفانه بسياري از دياليزي ها، ديابتي هايي هستند که نتوانسته اند به درستي بيماري قند خون خود را کنترل کنند. خوب است بدانيد به طور متوسط ۱۰ سال طول مي کشد که کليه فرد مبتلا به ديابت آسيب ببيند. همچنين از زماني که کليه آسيب مي بيند تا زماني که نارسا مي شود و نيازمند تعويض يا پيوند مي شود به طور متوسط ۱۰ سال طول مي کشد. به عبارتي اگر فردي در ۲۵ سالگي به ديابت مبتلا شود، حدود ۵۰ سالگي کليه اش را از دست مي دهد.

از سوي ديگر بسياري از افرادي که به نارسايي مزمن کليه مبتلا شده اند، دچار پرفشاري خون بوده اند. اين عارضه به مراتب بدتر از ديابت است زيرا ديابت علايمي دارد که فرد را به مطب پزشک مي کشاند اما پرفشاري خون، بيماري بدون علامت است و ممکن است سال ها فرد به آن مبتلا باشد بدون اين که متوجه آن باشد. نکته اين جاست که بيمار پس از مراجعه به پزشک وقتي تحت درمان قرار مي گيرد، علايمي پيدا مي کند که باعث مي شود درمان را نيمه کاره رها کند. به عنوان مثال بعضي از قرص هاي کاهنده فشار خون باعث مي شود فرد تکرر ادرار پيدا کند و يا دارويي مثل «بتابولاکر» ضربان قلب را کند مي کند، قدرت بدني را کاهش مي دهد و فرد زود خسته مي شود. در چنين شرايطي بيمار که قبلا علامت دار نبوده با بروز اين علايم از ادامه درمان منصرف مي شود و عارضه اش دنباله دار و بدون درمان مي ماند. اين در حالي است که اگر بتوان پرفشاري خون را به خوبي کنترل کرد، احتمال درگيري کليه بسيار کم است.ديابت و پرفشاري خون عامل دو سوم نارسايي هاي مزمن کليه است. پس از اين ۲ بيماري، التهابات کليه از علل نارسايي مزمن کليه محسوب مي شود که شايع نيست و گلو درد ناشي از بعضي بيماري هاي سيستميک، علت بروز آن است. بيماري بيشتر بيماران تا حدي قابل درمان است و درصدي از بيماران ممکن است به نارسايي کليه دچار شوند. همچنين افرادي که سنگ کليه دارند، سنگ شکني کرده اند، مبتلايان به بيماري هاي کيستيک کليه هم ممکن است به نارسايي مزمن کليه مبتلا شوند اما تعدادشان کم است.

استاد دانشگاه مشهد با بيان اين که مصرف داروهاي مسکن در افرادي که کليه شان به هر دليلي دچار مشکل است، ممکن است بروز نارسايي را تسريع کند، تاکيد مي کند: اين مسئله ممکن است در طول زمان و به علت مصرف زياد داروهاي مسکن رخ دهد و فرد را مستعد ابتلا به نارسايي مزمن کليه کند.

دکتر نقيبي با بيان اين که مبتلايان به نارسايي کليه به هنگام ام آرآي در معرض فيبروز سيستميک يا سفت شدگي نسوج بدن قرار دارند، تصريح مي کند: بدن بيماران پس از اين که در معرض ماده مخصوص ام آرآي قرار مي گيرد به عوارض آن دچار مي شود. البته اين عارضه قابل برگشت است.


پيوند کليه بهتر از دياليز است
پيوند کليه براي بيماران مبتلا به نارسايي مزمن کليه بهتر از دياليز است زيرا بيمار دياليزي کيفيت زندگي خوبي ندارد. دکتر محمدرضا عباسي معاون اجرايي مرکز تحقيقات نفرولوژي دانشگاه علوم پزشکي تهران با بيان اين مطلب به ايرنا مي گويد: بيماران دياليزي بايد هفته اي ۳بار به مراکز درماني مراجعه کنند، در صورتي که پيوند کليه کيفيت زندگي بيمار را بهتر و طول عمر وي را زيادتر مي کند. طبق آمارها مرگ و مير بيماران پيوند کليه ۵ درصد است در حالي که مرگ و مير بيماران دياليزي ۲۰درصد است. همچنين متاسفانه بسياري از مبتلايان به نارسايي مزمن کليه قبل از آن که به مرحله دياليز برسند، به علت مشکلات قلبي فوت مي کنند. بنابراين هر بيمار کليوي بايد از نظر قلبي هم بررسي شود.

ضرورت ترويج اهداي کليه در خانواده ها
مروي-بهتر است فرهنگ اهداي عضو در خانواده را ترويج کنيم تا مانع از خريد و فروش کليه براي بيماران شويم. دکتر مسيح نقيبي استاد دانشگاه مشهد با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: در ساليان گذشته اهداي کليه به خواهر يا برادر در کشور رايج تر بود اما متاسفانه طي سال هاي اخير اين فرهنگ از بين رفته است و مردم به اشتباه تصور مي کنند وقتي مي توانند کليه بخرند نبايد آن را از اعضاي خانواده بگيرند. در صورتي که کليه اي که از اعضاي خانواده اهدا شود، بسيار بهتر با بدن فرد سازگار مي شود و بسيار بهتر از کليه فرد بيگانه کار مي کند. به گفته وي هم اکنون پيوند کليه در شيراز فقط از بيماران مرگ مغزي يا يکي از اعضاي خانواده انجام مي شود و کليه اي که خريده شود پيوند زده نمي شود. چه خوب است که اين فرهنگ يعني اهداي عضو به افراد خانواده را در کشور ترويج کنيم و بازار خريد و فروش کليه را بي رونق کنيم.

خراسان/ انتشار 18145


کد مطلب: 11897

آدرس مطلب :
https://www.migna.ir/news/11897/ديابت-پرفشاري-خون-عامل-دو-سوم-نارسايي-کليه-هاست

میگنا
  https://www.migna.ir