جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
دوشنبه ۵ تير ۱۳۹۱ / ۰۶:۴۷
کد مطلب: 12146
۰

توانايي مديريت زمان نکته کليدي در غني سازي اوقات فراغت

موضوع اوقات فراغت در فصل تابستان و برنامه ريزي در اين زمينه، هميشه دغدغه کارشناسان تربيتي و خانواده ها بوده و هست. واقعيت اين است که هرکس از ديدگاه خود، به اين موضوع نگاه مي کند. والدين مي خواهند بچه ها بيکار نمانند، بچه ها مي خواهند از تعطيلات به خوبي استفاده کنند و خوش بگذرانند و کارشناسان درباره افراط و تفريط در پر کردن اوقات فراغت کودکان يا بي هدف سپري کردن اين ايام هشدار مي دهند. بي گمان توانايي مديريت زمان يکي از مهم ترين مسائل در زندگي است و اين موضوع در برنامه ريزي براي اوقات فراغت اهميت اساسي پيدا مي کند. تعاريف متفاوتي از اوقات فراغت ارائه شده است اما به طور کلي اوقات فراغت به زماني گفته مي شود که فرد فارغ از کار يا انجام فعاليت رسمي روزمره مي تواند کارهاي دلخواهش را انجام دهد. اين کار باعث ايجاد شادي و نشاط، تخليه هيجانات و احساسات و تغيير و تحول در زندگي مي شود.

حامد سيامکي خبوشان کارشناس ارشد روان شناسي باليني و عضو سازمان نظام مشاوره و روان شناسي با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: اگر فعاليت هايي که در تابستان براي بچه ها در نظر گرفته مي شود، به رشد توانمندي، مهارت، خلاقيت، افزايش ظرفيت هاي رواني آن ها منجر شود، مي توان گفت آن ها توانسته اند از اوقات فراغت خود به نحو مطلوب استفاده کنند. خوب است بدانيد اولين بار مصريان باستان به لزوم صرف هزينه براي غني کردن اوقات فراغت و انجام فعاليت هاي بدني و نقش آن در سلامت جسمي و رواني پي بردند. امروزه مشخص شده است که صرف هزينه مناسب و به جا در زمينه غني کردن اوقات فراغت يکي از بهترين روش هاي کنترل هزينه هاي درماني است.

حتي اين کار بهترين سرمايه گذاري در امر سلامت و شيوه زندگي مطلوب به حساب مي آيد زيرا هيچ موجود زنده اي نمي تواند به صورت نامحدود يک شيوه زندگي پرفشار را تحمل کند و بايد زماني را براي استراحت، آرامش، کسب شادي و نشاط اختصاص دهد. مهم ترين مشخصه اوقات فراغت، کسب آرامش خيال و استراحت است. از طرف ديگر بهترين وسيله براي رهايي از روزمرگي و يکنواختي زندگي است.

نکته اين جاست که براي بسياري از مردم، اوقات فراغت به زمان هاي خاصي اختصاص دارد. به عنوان مثال تعطيلات عيد و تابستان اوقات فراغت بيشتر خانواده ها محسوب مي شود. در صورتي که همه افراد در طول سال بايد روزهايي را به استراحت و کسب آرامش روحي و رواني اختصاص دهند. درباره دانش  آموزاني که اوقات فراغت آن ها به تابستان اختصاص دارد، بايد به نکات مهمي اشاره شود. اولين اشتباه والدين اين است که بدون هدف خاصي وقت بچه ها را در تابستان پر مي کنند و وي را در کلاس زبان، موسيقي، ورزش و... ثبت نام مي کنند. در حالي که بايد استعداد و علاقه کودک را سنجيد و هدف بلندمدتي را در نظر رفت. به عنوان مثال والدين از خود بپرسند پس از ۳ سال و گذراندن کلاس هاي مختلف هنري و ورزشي فرزند آن ها به کجا مي رسد و چه توانمندي و مهارتي را ياد مي گيرد.اين در حالي است که بيشتر والدين به مکان نزديک و کلاس هاي موجود فکر مي کنند و صرفا به پر کردن وقت او در تابستان مي انديشند.گاهي والدين به ثبت نام در کلاس هاي آموزشي براي فرزندان خود تمايل بيشتري نشان مي دهند در حالي که اين وضعيت قطعا براي بچه ها خسته کننده است و بهتر است کلاس ها تنوع داشته باشد.توجه به زمان و کلاس ها و ساعات حضور کودک در کلاس هم بسيار مهم است و بهتر است بچه ها در ساعاتي بيرون از منزل باشند که نمي توانند بهره مفيدي از حضور در منزل ببرند. گاهي والدين در طول تعطيلات به خود سختي زيادي مي دهند تا فرزندشان از همه کلاس ها استفاده کند و در واقع به نوعي انجام وظيفه مي کنند. در صورتي که خستگي والدين باعث مي شود بچه ها نتوانند آن چنان که بايد از تفريحات خود لذت ببرند.

گاهي رقابت و چشم و هم چشمي باعث مي شود بچه ها به کلاس هاي متفاوت بروند، مانند زبان فرانسه که به تازگي مد شده است. در صورتي که هر آموزشي اگر هدفمند و با برنامه نباشد، مفيد نخواهد بود.

اين دسته از والدين قصد دارند کمبودهاي خود را با ثبت نام فرزندانشان در کلاس هاي آموزشي جبران کنند و به استعداد و علاقه کودک خود توجهي نمي کنند.

به گفته سيامکي نيازسنجي از کودک بايد به نحوي انجام شود که در آن علاقه، توانمندي، استعداد و مهارت هاي کودک در نظر گرفته شود؛ با توجه به اين موارد مي توان کودک را در کلاس خاصي ثبت نام کرد. اين کار توسط مشاور هم انجام مي شود. چنانچه والدين توان تشخيص اين موضوع را دارند مي توانند پس از بررسي کافي درباره کلاس هاي مختلف، اقدام به ثبت نام فرزندشان کنند. نکته مهم در نظر گرفتن هدف درازمدت براي کودک است که به عنوان مثال بايد بررسي کرد که کودک پس از شرکت در کلاس آموزش نقاشي طي ۳ سال گذشته چه مهارت ها و توانايي هايي پيدا کرده است. نزديکي به محل سکونت، برنامه ريزي براي رسيدن به درجه اي از رشد و توانمندي بالقوه، در نظر گرفتن نقطه ضعف کودک به هنگام انتخاب کلاس، پر نکردن بيش از حد وقت کودک در تابستان هم ازجمله نکاتي است که والدين بايد به آن توجه کنند.

اين مشاور کودک و نوجوان درباره تاثير کلاس هاي آموزش زبان در تابستان مي گويد: اين کلاس ها هم اگر هدفمند و برنامه ريزي شده نباشد و خانواده فقط بخواهد با جريانات روز همراه باشد، بي فايده است؛ مثل موجي که درباره کلاس زبان فرانسه به راه افتاده و رقابت و چشم و هم چشمي باعث شده است والدين اقدام به ثبت نام فرزند خود در اين کلاس ها کنند. در حالي که اين زبان براي کودک کاربرد خاصي ندارد و اغلب بي هدف و بدون برنامه ريزي انجام مي شود. به همين دليل است که بيشتر بچه ها پس از چند سال شرکت در انواع کلاس هاي زبان نتيجه خوبي نمي گيرند.


رايانه و اوقات فراغت
طبيعي است که يکي از راه هاي گذراندن اوقات فراغت براي بيشتر بچه ها در اين فصل بازي هاي رايانه اي و ويدئويي است. اگر بچه ها اجازه داشته باشند در منزل اين کار را انجام دهند و در ساعات مشخصي در روز بازي کنند مشکلي به وجود نمي آيد. اين بازي ها براي بيشتر بچه ها لذت بخش است و نمي توان مانع از گرايش بچه ها به اين نوع بازي ها شد.

اينترنت و رايانه زماني به معضل تبديل مي شود که استفاده از آن هدفمند نباشد و بدون برنامه ريزي از آن استفاده شود. در گرايش بيش از حد نوجوانان و کودکان به رايانه، مجموعه عوامل شناختي و رفتاري نقش دارد که بر سلامت روحي و رواني آن ها تاثير مي گذارد.وابستگي و لذت کاذب ناشي از کار با رايانه در افرادي که اضطراب، استرس، ميگرن، اختلالات تغذيه حتي از نوع خفيف آن دارند، خطرناک است. سرخوردگي، آستانه تحمل پايين، ابتلا به تيک هاي عصبي، تعارضات، رفتارهاي تکانشي و رفتارهاي عصبي از نشانه هاي وابستگي و اعتياد به اينترنت است. بيشتر اين دسته از کودکان قادر به زمان بندي براي کار با رايانه نيستند، منزوي و کناره گير مي شوند، بدخلق مي شوند، در تعاملات اجتماعي کم مي آورند. خشکي چشم، سردردهاي ميگرني، دردهاي عضلاني مزمن، بي نظمي در غذا خوردن، توجه نکردن به بهداشت شخصي و اختلالات خواب از ديگر تبعات وابستگي به اينترنت است.


راهکارها
اين کارشناس ارشد روان شناسي باليني با اشاره به اين که مي توان با افزايش تعاملات اجتماعي و خانوادگي از اعتياد کودکان به رايانه پيشگيري کرد، مي گويد: والدين جايگزين هاي رفتاري مثبتي را براي کودک در نظر بگيرند. يعني فعاليت هاي مورد علاقه وي را شناسايي و او را تشويق کنند اوقاتي را به آن اختصاص دهد. الگوسازي و تلقين سازي با مشاهده شيوه گذران اوقات فراغت ديگران و والدين، ورود به گروه همسالان و تعامل با آن ها از ديگر راهکارهاست.

تبديل توانايي بالقوه کودک به توانايي بالفعل از نتايج هدفمندي اوقات فراغت است
بهتر است والدين به هنگام ثبت نام در کلاس هاي آموزشي تابستان توجه کنند که توانايي بالقوه کودک بايد به بالفعل تبديل شود. حامد سيامکي خبوشان با بيان اين مطلب به خراسان، مي گويد: استفاده هدفمند از اوقات فراغت بچه ها و بهره مندي آن ها از کلاس هاي آموزشي بدين معناست که کودک بايد پس از تابستان مهارتي آموخته باشد و بتواند آن را ادامه بدهد و در طول زمان از آن بهره ببرد. گاهي والدين در تعريف هدفمندي کلاس هاي اوقات فراغت دچار مشکل مي شوند و نمي دانند چه هدفي را بايد دنبال کنند. در حالي که هدف اصلي شناسايي نيازها، توانايي ها، استعداد و علاقه کودک و جهت دادن به آن در طول تابستان است به نحوي که بتواند مهارتي را فرا گرفته و از آن استفاده کند.

نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
ز باغ رعيت، گر مَلك خورد سيبي / برآرند غلامان، درخت از بيخ