پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۱۹ شهريور ۱۳۹۱ / ۱۹:۵۳
کد مطلب: 13858
۰

در ارتباطات دنياي مجازي با مهارت قدم بگذاريد

كارشناسان چگونگي حركت در دنياي ارتباطات خطي را بررسي كردند
شايد خيلي ساده به نظر بيايد، اما آيا تا به حال از خود پرسيده‌ايد كه چرا امروزه يكي از مهمترين منابع كسب اطلاعات در خصوص هر موضوع مبهمي كه به ذهنمان مي‌رسد مراجعه به يك موتورجست‌و‌جوي اينترنتي، تايپ يك كليدواژه و فشردن كليد اينترنت است. اين ساده‌ترين روشي است كه نسل امروز به عنوان يك فرصت بي‌بديل و غير‌قابل كتمان در اختيار دارد و به جرأت مي‌توان گفت در هيچ مقطعي از تاريخ بشر دسترسي به اطلاعات - حتي از نوع عمومي آن - به اين سهولت امكان پذير نبوده است.
ميل غريزي انسان به گفت‌و‌گو كردن و ابراز وجود، شايد يكي از دلايل مهم انباشتگي اطلاعات در فضاي مجازي است. رشد سريع تالارهاي گفت‌و‌گو يا وبلاگ‌هاي متنوعي كه امروزه شاهد آن هستيم، بيانگر وجود نوعي نياز به ارتباط در فضايي است كه داراي ويژگي‌هايي منحصر به فرد بوده و اين امكان را به افراد مي‌دهد تا ضمن بيان دغدغه‌ها، علائق و تجربيات خود در اين محيط، در خصوص تجربيات افراد ديگري كه تا حدودي ناشناس نيز هستند اطلاعاتي را كسب كنند. امروزه فضاي مجازي ابزاري مهم براي برقراري ارتباط ميان گروههاي خاص بويژه جوانان است. اگرچه تاكنون تهديدهاي موجود در اين فضا تا حدودي بررسي شده، اما كاركردهاي مثبت اين محيط مغفول واقع شده و به نظر مي‌رسد كه ديدگاه تبديل تهديد به فرصت در اين مقوله مورد كم‌توجهي قرار گرفته است.
«يكي از كاركردهاي مثبت استفاده از اين محيط مجازي را مي‌توان «گفت‌و‌گو» عنوان كرد. به عقيده بسياري از كارشناسان علوم روانشناسي گفت‌و‌گو كردن روشي مهم و كارآمد براي تخليه رواني و رهايي از احساس افسردگي و ناراحتي است. امروزه حتي اثربخشي استفاده از روش گفت‌و‌گو درماني در درمان دردهاي جسمي نيز به اثبات رسيده است.
در سالهاي نه چندان دور بهانه ساده‌اي نظير «همسايگي» مي‌توانست فضاي مساعدي را به منظور ارتباط نزديك و چهره به چهره براي افراد فراهم آورد، ضمن اين كه وجود فراغت زماني به همراه همگوني فرهنگي اين امكان را به خانواده‌ها مي‌داد تا با برقراري ارتباط با دوستان و نزديكان،‌ ناخودآگاه «گفت‌و‌گو» را يكي از اولويت‌هاي گذران اوقات روزمره خود قرار دهند.»
الهام ساوالان‌پور جامعه‌شناس با بيان اين توضيحات ادامه داد: تغييرات سريع در سبك زندگي خانواده‌ها، محدوديت‌هايي را براي برقراري ارتباط مستقيم و چهره به چهره به جامعه تحميل كرده است. گوناگوني مشاغل و ناهماهنگي در اوقات فراغت افراد به لحاظ زماني امكان برقراري ارتباط مستقيم را محدود ساخته و علاوه برآن شكاف فرهنگي موجود بين افراد خانواده و جامعه، دغدغه‌هاي متنوعي را فراهم كرده است. در اين ميان براي يافتن افرادي با دغدغه‌هاي مشترك ديگر نمي‌توان به فضاي درون خانواده و يا محيط‌هاي همسايگي اكتفا كرد. امروزه برخورداري از سطح تحصيلات عاليه براي قشر وسيعي از افراد، به همراه تنوع مشاغل و فعاليت‌ها، آنها را وادار مي‌كند تا به دنبال فضايي باشند تا به معناي واقعي كلمه به تبادل اطلاعات، بازگو كردن علايق و ارائه تجربيات خود در زمينه‌هاي گوناگون بپردازند.
«ارتباطات انساني مانند يك خيابان دوطرفه است، عوامل مختلفي در شكل‌گيري يك ارتباط مناسب تأثيرگذار است. با نگاه به تغييرات نوع ارتباط انسان‌ها در گذر از قرن‌ها، شاهد آن هستيم كه روابط با پيشرفت تكنولوژي هر روز رنگ تازه‌اي به خود گرفته و جاده نو و جديدي را برگزيده است، جاده‌هايي كه هرروز هموارتر شدند تا حدي كه امروز انساني در شمالي‌ترين نقطه قطب شمال با انساني ديگر درجنوبي‌ترين نقطه قطب جنوب كره زمين به راحتي با استفاده از مسيرهاي مختلف ارتباطي از تلفن گرفته تا گفت‌و‌گوهاي اينترنتي قادر هستند درچند ثانيه با يكديگر ارتباط برقراركرده و جوياي حال و اخبار هم باشند.
با تغيير روزافزون و ورود راه‌هاي ارتباطي نوين در بعد جهاني كه به روزتر نيز مي‌شوند انسان‌ها به اقتضاي زمان بايد روش ارتباطات خود را متحول كنند كه اگر نخواهند روزگار آنها را در شرايط تغيير قرار مي‌دهد.»
دكتر مرضيه مشتاق روانشناس با بيان اين جملات و تأكيد براين‌كه همگام شدن با پيشرفت جهاني آن هم در مسير صحيح و درست مهارت مي‌طلبد با بيان اين مثال كه توانايي خريد خودرو آنهم يك خودروي آخرين مدل تنها ملاك فرد براي ورود به نمايشگاه فروش خودرو نيست و بايد توانايي‌هاي ديگري براي داشتن يك خودرو و استفاده از آن را داشته باشد، گفت: ابتدا بايد به سن مناسب كه همان سن قانوني كسب گواهينامه است رسيد، سپس بايد دوره‌هاي راهنمايي ورانندگي را گذراند و با قوانين و مقررات آشنا شد، وقتي راه و روش صحيح رانندگي فراگرفته شد بايد توجه داشت تنها آگاه بودن شما به قوانين مطرح نيست بلكه وقتي پشت فرمان خودرو جاي مي‌گيريد هم مسيرهايي درجاده همراه شما خواهند شد كه با شما متفاوت هستند، ديدگاه متفاوت دارند. شايد مهارت بالاترداشته ويا ناآگاه به قوانين رانندگي و حتي بي‌اعتنا به آن هستند.
وي با تأكيد براين موارد اضافه كرد: براي سالم نگهداشتن خودرو و شرايط روحي و جسمي خود نبايد تنها به خود و تكنيك رانندگي كه از آن پيروي مي‌كنيد توجه كنيد، آينه‌هاي خودرو براي اين تعبيه شده‌اند كه شما از هرسو بتوانيد با دقت اطراف را مدنظر داشته باشيد تا بي‌توجهي ديگران موجب خسارت روحي و جسمي به شما نشود.
روابط اجتماعي انسان‌ها تشابهاتي با رانندگي وهدايت يك خودرو دارد. دريك جاده پرتردد كه هرروز با افزايش توليدات خودرو با رنگ‌ها ومدل‌هاي مختلف رو‌به‌رو است رانندگاني وارد جاده مي‌شوند كه يكي ماهرانه مي‌راند و ديگري يا تكنيك رانندگي را خوب نياموخته است و يا به هردليل ديگري از خط و مرز قوانين خارج مي‌شود كه اين خروج ثمره‌اش نه تنها به او كه شايد به ديگران خسارت بيشتري
وارد كند.
دنياي ارتباطات امروزي بر‌اساس شرايط زماني بيشتر به شكل ارتباطات خطي درآمده است، ارتباطاتي كه هرچند بعد مسافتي ميان افراد را كاهش داده است ولي اگر تكنيك درست استفاده از تكنولوژي‌هاي كاهنده اين بعدهاي مسافتي را نياموزيم به حتم تصادف ناگواري دراين فضاي پرتردد خواهيم داشت تصادفي كه هر دو سوي ارتباط در آن مقصر هستند وهيچ بيمه‌اي نيز قادربه جبران اين خسارت نخواهد بود زيرا تا حافظه انسان توان مرور خاطرات را داشته باشد خسارت ناشي ازاين تصادف همراه او خواهد ماند.
«فضاي گفت‌و‌گوهاي مجازي يكي از محيط‌هايي است كه براي ورود به آن بايد، ضمن آگاه‌سازي و تجهيز كاربران براي ورود به آن، تمهيدات و اقتضائات لازم را به منظور ايمن‌سازي در برابر آسيب‌هاي پيش‌رو فراهم آورد. اين مهم مي‌تواند با ارائه آموزش‌هاي لازم اجتماعي و مهارت‌هاي ارتباطي فراهم شود.»
الهام ساوالان‌پور با بيان اين مطلب ادامه داد: امروزه استفاده از اين فضا براي برقراري ارتباط همچون چاقوي دولبه‌اي است همانگونه كه قادر است با استفاده صحيح و مبتني بر اصول انساني و اخلاقي، به محملي براي تخليه‌هاي رواني و كسب مهارت‌هاي كافي در امور مختلف تبديل شود اما چنانچه افراد مختلف بويژه جواناني كه در اين عرصه وارد مي‌شوند از خطرات و ابهامات اين فضا مطلع نباشند و خويشتنداري را در استفاده از اين محيط نياموزند چه بسا عمق خطرات ناشي از استفاده نابجا و جهت دهي نشده از آن، كاربران را تا مرز انحطاط و نابودي پيش ببرد. لذا بجاست تا ضمن شناساندن تهديدهاي پيش رو در اين فضا، از دوران نوجواني كه ابتداي ورود به حوزه‌هاي مجازي بوده و نياز به ابراز كردن خود در نوجوانان شكل مي‌گيرد ضمن آموزش مهارت‌هاي لازم جهت قرار گرفتن در اين محيط، كاربردهاي مفيد اين روش به منظور برقراري ارتباطي سالم و پر فايده را نيز براي آنان شرح داد.
«روزگار انســان‌هاي امـــروز روزهاي زندگي در فضاي مجازي است، هرچه فرد به زندگي شهري نزديك‌تر مي‌شود زندگي‌كردن او در فضاي مجازي نيز پررنگ‌تر مي‌شود. استفاده ارتباطي در فضاي مجازي به همان اندازه كه مي‌تواند خطرناك باشد قادر خواهد بود فضاي مطلوبي براي ارتباط باشد به شرطي كه افراد روي خط و مسير درست با رعايت حريم شخصي طرفين حركت كنند»
دكترمرضيه مشتاق با بيان اين جملات و با اشاره به اين جمله قديمي كه همدلي از همزباني بهتراست و باتأكيد براين‌كه دنياي مجازي كه دراين بحث مورد نظر است دنياي مجازي ارتباطات افراد تا مرز وارد نشدن به آشنايي‌هاي پرخطر عاطفي در اين فضا است، دنياي ارتباطاتي كه افراد درآن شناخت قبلي وآگاهي شناختي از يكديگر دارند گفت: وقتي افراد در فضاي حرفه‌اي و دنياي پرمشغله گرفتار هستند مي‌توانند با استفاده از تكنولوژي‌هاي ارتباطي ميان دغدغه‌هايي كه دور زندگي افراد حلقه مي‌زنند روابط خود را حفظ كنند. ارسال يك اس‌ام اس ازسوي پرمشغله‌ترين افراد براي يك عزيز مرهم دوري و فاصله‌ها در زندگي ماشيني است. پيامكي كه وقتي ازسوي يك پدر براي فرزند ارسال مي‌شود، يا ازسوي همسري براي همسرش يعني اين‌كه «من هستم» يعني «توارزشمندي» يعني «تو در فكرم جاي داري»... اين پيامك‌ها خود يك بعد فضاي مجازي است كه به طرفين نشان مي‌دهد با اينكه غرق در دنياي ماشيني هستند اما عواطف را فراموش نكرده‌اند. دنياي مجازي در دنياي ماشيني امروزي راهي براي ازبين بردن تنهايي‌هاي احساسي افراد خواهد بود.
دنياي مجازي تنها به ارتباطات پيامكي و صداهايي كه از پشت تلفن همراه شنيده مي‌شود ختم نشد و روز به روز آنقدر گسترده شد كه امروز با روشن شدن يك دستگاه تلفن مي‌توان نه تنها شماره فرد موردنظر را گرفت كه تصويراورا همزمان باصدايش داشت، هرچند تصوير قابل لمس نباشد ولي حس تنهايي و افسردگي و اجتماعي را كم مي‌كند.
«رابطه مجازي يك رابطه خطي است كه بايد به آن توجه داشت.رابطه خطي هر لحظه امكان خاتمه دارد براين اساس بايد با آگاهي كامل ازجنس اين نوع رابطه دنياي ارتباطات را تنظيم كرد.»
دكترمشتاق با بيان اين جملات گفت: هيچ رابطه‌اي با استفاده از هر نوع تكنولوژي نمي‌تواند حس ونوع رابطه نزديك دو دوست، آشنا، همسر، فرزند و... را كه كنار هم نشسته با هم گفت‌و‌گو مي‌كنند، داشته باشد. ولي دراين روزگار براي اين‌كه زندگي پرمشغله حاكم برروابط نشده و انسان‌ها را محكوم به تنهايي نكند بهتراست آگاهانه ازتكنولوژي استفاده كنيم تا تنها نمانيم و با آگاهي خود و حفظ حريم شخصي آرامش بيشتري داشته باشيم.
هر رابطه پنج بعد دارد كه در رابطه مجازي يك بعد آن خالي است وآن نداشتن تصويرنزديك افراد است ولي اين چهار بعد باعث تغذيه روحي افراد مي‌شود. به‌طور مثال وقتي درفضاي مجازي حتي با يك نوشته برصفحه رايانه از غم، دلگيري، خستگي و... خود مي‌گوييد و ناگهان سيل افرادي را مي‌بينيد كه براي نوشته شما به همدلي مي‌پردازند ويا ازدرد مشترك يا درد سخت‌تر سخن مي‌گويند ناگهان ازتنهايي بيرون مي‌آييد، دل گرفته‌تان باز مي‌شود و حتي با ديدن همدردهاي ديگر ودردهاي تلخ‌تر ديگران آرامش پيدا مي‌كنيد، ولي به شرط آن‌كه به يك رابطه عاطفي ختم
نشود.
بايد بدانيد اين دنياي ارتباطي يك دنياي مجازي و خطي است وگرنه اگر جز اين فكر كنيد به حتم دچار بحران شده و به‌طور مستقيم مي‌توان گفت شما راه استفاده از تكنولوژي را نياموخته‌ايد و راننده‌اي ناشي در جاده‌اي هستيد كه دائم تصادف مي‌كند وبا اين تصادف به ديگران وازهمه بيشتر به خود صدمه مي‌زند.   روزنامه ایران
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
برای موفقیت لازم نیست نابغه باشی فقط کافیه یه قدم جلوتر باشی/ انیشتن