درگذشت پروفسور مجید تهرانیان +عکس و زندگينامه
پروفسور مجید تهرانیان، از بزرگان علوم ارتباطات و مطالعات توسعه ایران و جهان، در سن ۷۵ سالگی در امریکا درگذشت.وب‌سایت خبرآنلاین از مرگ تهرانیان در روز دوشنبه، چهارم دی‌ماه ۱۳۹۱ خبرداده است. او در سال‌های اخیر استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا بود.
مجید تهرانیان در دهه ۱۳۴۰ مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت هفت سال به تدریس در دانشگاه‌‌های آمریکا پرداخت. تهرانیان از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد.
او در سال ۱۳۵۰ به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت‌های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت. او ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن دهها اثر علمی ارزشمند و ماندگار در قالب کتاب، مقاله و طرحهای پژوهشی است. تهرانیان در سال ۱۳۵۷ طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت.
پس از انقلاب اسلامی فعالیت‌های او در ایران محدود شد و تنها توانست به مدت یک‌سال در دانشگاه امام صادق به‌عنوان استاد مهمان تدریس کند.
درگذشت مجید تهرانیان، خبر نشد! محمدرضا نوروزپور در خبرآنلاین نوشت: پروفسور مجید تهرانیان روز دوشنبه در آمریکا درگذشته است. با جستجوی مختصری در گوگل متوجه شدم که سایت های فارسی زبان خبری در این باره نرفته اند.
شاید کسی مطلع نشده است، شاید هم ارزش های خبری شهرت، دربرگیری، مجاورت و... مانع از اهتمام سردبیران به این خبر شده است. شاید هم دکتر مجید تهرانیان که دست کم چندسالی در ایران استاد مهمان یک دانشگاه معروف بوده و شاگردان او اینجا و آنجا و گاه و بیگاه به او فخر می فروشند، اساسا ارتباط خود را با همه قطع کرده بوده است. طرفه آنکه آن استاد به شاگردان آن دانشگاه فن ارتباط گیری می آموخته است تا همیشه با همه جا بخوبی مرتبط باشند.
به هر حال من فکر می کنم کسی که مردنش برای اصحاب علم و اندیشه خارج از کشور ناگوار بوده و در برخی فروم های اینترنتی در مدح و منزلت علمی و اخلاقی و مرام انسانی او به عنوان یک ایرانی فرهیخته که از قضا مشهدی هم بوده مطالبی منتشر کرده اند ارزش درج یک خبر را داشته است.
این همان پارادوکس رفتاری ما ایرانی هاست که از یک طرف درمدح و منقبت علم و دانشگاه و درس و بحث آنچنان مبالغه می کنیم که بهترین سال های عمر دست کم دونسل از جوانان کشورمان خواسته یا ناخواسته براثر این تاکیدات موکد بر علم اندوزی و دانشگاه رفتن به جای اینکه صرف کسب و کار و صنعتگری و خلاقیت و دست یابی به فرمول های معاش شرافتمندانه در دنیای امروز شود، درگیر با تحصیلات عالیه و دانشگاه سپری شده ( بخوانید تا 90 درصد به بطالت گذشته) اما از سوی دیگر حتی یک خط خبر درباره مرگ و زندگی یکی از نخبگان ایرانی که از قضا بخشی از آن ده درصدی است که عبارت داخل پرانتز شامل آنها نمی شود، در جایی خوانده نمی شود.
من شخصا پروفسور مجید تهرانیان را از نزدیک نمی شناختم، افتخار شاگردی او را نیز نداشتم. شاید دو یا سه بار از طریق ای میل سوالاتی از او کردم که او با بزرگواری و متانت پاسخ داده بود. یادم هست که یک بارش برای نظرخواستن از او درباره تعیین چهره سال در حوزه ارتباطات برای ویژه نامه همشهری سال(گمانم سال 85 یا 86 ) بود که او از میان نامزدهایی که برایش نام بردم، استاد معتمد نژاد را برگزید و از او تعاریف زیادی کرد و گفت که حتما به او سلام برسانم. ولی گمان می کنم چون او یک ایرانی فرهیخته بود و اکنون شخصیت های دانشگاهی زیادی در آمریکا و نقاط دیگر دنیا از او به نیکی یاد می کنند سزاوار است که یادی از او به میان آورده شود.
آنهایی که نمی دانند مجید تهرانیان که بود، جستجوی نام او در گوگل را توصیه می کنم اما برای آنهایی که او را می شناختند و مخاطبانی که این متن را می خوانند و من امید دارم آن را برای آنهایی که نمی خوانند بازگو کنند یک غصه قدیمی را بازگو می کنم و اینکه اگر مجید تهرانیان یا هر یک از نخبگانی که سال ها سرمایه ملی ما برای نخبه شدن آنها صرف شده است بجای اینکه نخبه دانشگاهی و استاد اقتصاد سیاسی و پروفسور روابط بین الملل و پروفسور علوم ارتباطات شدن، یک فوتبالیست، یک مجری تلویزیونی یا یک چهره رسانه ای می شدند، بازهم خبری از مرگ آنها در رسانه های وطنی منتشر نمی شد؟ یا اینکه تا سوم آنها نشده ده ها مجلس ختم و بزرگداشت و یادبود و ... برایشان برگزار می شد.
این مشتی است نمونه خروار از فرهنگی غالب بر این کشور و الا همه ما می دانیم که پرداختن رسانه ها به چهره ها و رویدادهای مرتبط به آنها براساس اولویت های دیگری رقم می خورد که حقیر کاملا به لحاظ تکنیک خبرنویسی به آنها وقوف دارم. گلایه من از این فرهنگی است که تب دانشگاه و مدرک گرایی در آن بیداد می کند اما در عمل شیفته نخبگان دانشگاهی نیست. جوانانش، بهترین دوران عمرشان را داخل دانشگاه یا پشت آن به بطالت می گذرانند ( بجز اندکی که به واقع نخبگان علمی می شوند و متاسفانه بیشتر آنها در زمان فایده رساندن، شامل فرار مغزها می شوند) اما الگوهایشان را خارج از دانشگاه و نه از میان نخبگان علمی و دانشگاهی، بلکه از نخبگان دیگری که از زمین های فوتبال و پرده های سینما و صفحه های تلویزیون ظاهر شده اند انتخاب می کنند.
یاد همه نخبگان دانشگاهی و نخبگان غیر دانشگاهی درگذشته، گرامی باد.
زندگینامه: مجید تهرانیان (1316-1391) مجید تهرانیان در سال 1316 در مشهد به دنیا آمد . وی مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت 7 سال به تدریس در دانشگاه‌‌های آمریکا پرداخت.
تهرانیان از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد.
وی در سال 1350 به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت‌های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت.
ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن کتاب‌ها، مجله‌ها و جزوه‌های پژوهشی گوناگون است که اهدای این پژوهش‌ها را باعث افتخار خود می‌داند.
تهرانیان در سال 1357 نیز طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت. وی در دی ماه سال 1391 درگذشت.
برخی از فعالیت‌های علمی و مدیریتی مجید تهرانیان:
•استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا
•پایه‌گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران
•رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»
•سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا
•کارشناس برنامه ریز ارتباطات یونسکو در پاریس
•دریافت کننده جایزه علمى دانشگاه هاروارد
•استاد مهمان دانشگاه امام صادق (ع)
•استاد مهمان دانشگاه‌هاى کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا
برخی از آثار پروفسور مجید تهرانیان:
•جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی
•در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی (1384)، نشر قطره
•The Middle East: Its Governments and Politics, in collaboration with Abid Al Marayati et al. Belmont: Duxbury Press, 1972.
•Towards a Systematic Theory of National Development. Tehran: Industrial Management Institute, 1974.
•Communications Policy for National Development: A Comparative Perspective, co editor with F. Hakimzadeh & M. Vidale. London: Rout ledge, Kegan & Paul, 1977.
•Socio-Economic and Communications Indicators in Development Planning: A Case study of Iran. Paris: UNESCO, 1981.
•- Technologies of Power: Information Machines and Democratic Prospects. Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation, 1990.
•- Letters from Jerusalem, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, University of Hawaii, 1990.
•- Restructuring for Ethnic Peace: A Public Debate at the University of Hawaii, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, 1991.
•- Restructuring for World Peace: On the Threshold of the 21st Century, co-editor with Katharine Tehranian. Cresskill, NJ: Hampton Press, 1992.
•- Global Communication and World Politics: Domination, Development, and Discourse. Boulder: Lynne Rienner, 1999
•- Worlds Apart: Human Security and Global Governance, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999
•- Asian Peace: Security and Governance in the Asia Pacific Region, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999.
•- Reimagining the Future: Toward Democratic Governance, with Joseph Camilleri and Kamal Malhotra. Bundoora, Australia: Department of Politics, La Trobe University, 2000.
•- Dialogue of Civilizations: A New Peace Agenda for the New Millennium, co-edited with David W. Chappell. London: I. B. Tauris, 2002. Persian edition, Tehran: Gam e No Press, forthcoming.
•- Bridging a Gulf: Peace building in West Asia, edited. London: I. B. Tauris, 2003.
•- America and the World: the Double Bind, edited with Kevin P. Clements New Brunswick, NJ: Transactions, 2005.
•- Globalization and Identity, edited with B. Jeannie Lum. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006.
•- Rethinking Civilization: Resolving Conflict in the Human Family, London: Routledge, 2007.
•- Learning to Seek: Globalization, Governance, and the Future of Highed Education, edited by Walter Truett Anderson, Jim Dator, and Majid Tehranian. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006
مقالات علمی و پژوهشی:
•Peace Journalism in Times of War: Peace and Policy, Volume 13, edited by Susan Ross & Majid Tehranian, Transaction Publishers, 2009.
•تلویزیون و فرهنگ در تهران جلس، نشریه کلک، خرداد و تیر 1373 - شماره 51 و 52•انقلاب بزرگ و رسانه های کوچک، نشریه کلک، اسفند 1373 - شماره 60
•نظام رسانه‌ای مطلوب؛ تنوع ساخت، تنوع محتوا، مجله رسانه، زمستان 1379 - شماره 44
•ارتباطات بین الملل: روزنامه نگاری صلح: بحث پیرامون اصول اخلاقی رسانه های جهان، مجله رسانه، زمستان 1380 - شماره 48
•تلویزیون و فرهنگ ایرانی در لوس آنجلس، نشریه ایران نامه، تابستان 1373 - شماره 47
