مهارت زندگي؛ نيازي كه جدي گرفته نمي‌شود
خانواده به عنوان نهاد اجتماعی در تاریخ، فرهنگ و تمدن انسانی دارای قدمت بسیاری است که در رشد و تعالی همه اعضاي جامعه نقش اساسی دارد. نهاد خانواده با ازدواج بين يك زوج تشكيل مي‌شود و دختر و پسر جوان در حالي زندگي مشترك را آغاز مي‌كنند كه هيچ تجربه‌اي در اين زمينه نداشته و هر روز با دنيايي از سوال در زمينه رفتارهاي متقابل و همچنين نحوه مواجهه با اين نوع رفتار و نحوه مديريت عاطفي زندگي مواجه مي‌شوند. سال‌هاست كه مسئولان انجام مشاوره‌هاي پزشكي و آزمايش‌هاي لازم را براي زوج‌هاي جوان قبل از ازدواج اجباري كرده‌اند.
اگرچه اجراي اين كار پيامدهاي مثبتي به همراه داشته و زوج‌ها با اصول يك رابطه صحيح آشنا مي‌شوند اما به گفته بسياري از مشاوران خانواده و جامعه‌شناسان، نبود آموزش مهارت‌هاي زندگي موجب به وجود آمدن اختلافات عميق ميان زوج‌ها در همان ماه‌ها و سال‌هاي ابتدايي زندگي شده است. زوج‌هاي جواني كه هيچ‌گاه حاضر به استفاده از تجربيات والدين خود نبودند، وقتي با مشكلي مواجه مي‌شوند به علت آشنا نبودن با نحوه حل اين مشكل با دعوا و قهر و حتي تهديد سعي مي‌كنند تا مسأله را به نفع خودشان تمام كنند و به اين شكل زمينه طلاق عاطفي فراهم مي‌شود.
به گفته يك روانشناس و مشاور خانواده، بسياري از زوج‌هايي كه براي مشاوره و حل اختلافات به مراكز مشاوره مراجعه مي‌كنند با مهارت‌هاي زندگي آشنايي ندارند و وقتي مشكلات آنها بررسي مي‌شود، همه آنها به يك مسأله كه همان نداشتن مهارت زندگي است، ختم مي‌شود.
دكتر سكينه قربانعلي‌نژاد، روانشناس و مشاور خانواده با بيان اين كه مسئولان بايد هر چه سريع‌تر نسبت به آموزش مهارت‌هاي زندگي به جوانان فكري كنند، گفت: امروز جوانان تجربه والدين را زير سوال برده‌اند و كمتر حرف شنوي از آنها دارند زيرا تصور مي‌كنند امكان ندارد گرفتار اين مشكلات شوند. متاسفانه با افزايش ميزان طلاق در كشور هنوز هم متخصصان و كارشناسان تلاش نمي‌كنند تا علت بسياري از اين طلاق‌ها را بررسي و براي حل آنها چاره‌انديشي كنند. نداشتن مهارت در زندگي موجب شده است تا ناايمني در ازدواج به وجود بيايد و جواني كه با نحوه مديريت حوادث يا مشكلات زندگي آشنايي ندارد، در مواجهه با آنها به تنها چيزي كه فكر مي‌كند طلاق و رهايي از آن مشكل است.
نبود تعریف درست از مهارت زندگی
وي افزود: هنوز ما تعريف درست، يكسان، كاربردي و جامعي از مهارت‌هاي زندگي نداريم و نمي‌دانيم چگونه آن را به زوج‌هاي جوان آموزش بدهيم. اين مهارت‌ها مي‌تواند در دانشگاه‌ها به جوانان آموزش داده شود و خانواده‌ها هم مي‌توانند با يادآوري مشكلات احتمالي كه در زندگي مشترك به وجود خواهد آمد راه‌هاي حل اين مشكلات و نحوه كنار آمدن با آن را به فرزندان‌شان آموزش بدهند.
دكتر قربانعلي‌نژاد مهارت‌هاي زندگي را شناخت از خود و توانايي‌هاي خود برشمرد و اظهار كرد: در شرايط امروزي جهان و با وجود وسايل ارتباطي همچون ماهواره و اينترنت همزمان با تغيير شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه بايد بپذيريم كه نسل جوان ما نيز در حال تغيير است و آموزش مهارت‌هاي زندگي هم بايد با شرايط امروز آنها مطابقت داشته باشد.
به گفته وي، نسل جواني كه آماده تشكيل زندگي مشترك است بايد بداند براي به دست آوردن مهارت‌هاي زندگي به كجا مراجعه كند و مسئولان وزارت بهداشت كه براي مشاوره‌هاي پزشكي و همچنين آموزش‌هاي قبل از ازدواج اهتمام ويژه‌اي دارند و مراكزي را هم به اين امر اختصاص داده‌اند، بايد فكري هم به حال آموزش مهارت‌هاي زندگي آنها کنند و به طور حتم اگر آموزش‌هاي مهارت‌هاي زندگي همانند آموزش‌هاي پزشكي قبل از ازدواج جدي گرفته شود، آمار طلاق كاهش پيدا خواهد كرد.
خودآگاهی فاکتوری مهم
اين مشاور خانواده خودآگاهي را مهم‌ترين فاكتور در مهارت‌هاي زندگي عنوان و اذعان كرد: وقتي از نقاط ضعف و قوت خودمان آگاهي داشته باشيم، مي‌توانيم توانايي‌هاي بالقوه خود را به بالفعل تبديل كنيم و از خود چيزي نشان بدهيم. انساني كه منتظر است ديگران براي زندگي او برنامه‌ريزي كنند يا تصميم بگيرند، انساني كاملاً منفعل است.
بـــايد به جـوانان مــهارت مسئوليت‌پذيري را آموزش داد و به آنها آ‌موخت كه خودمحور نباشند و هميشه مشورت كردن را سرلوحه زندگي خود قرار بدهند. به عنوان يك مشاور خانواده كه هر روز با بسياري از زوج‌هاي جوان سر و كار دارم، معتقدم كه الزامي‌ترين اصل قبل از شروع زندگي مشترك فراگرفتن آموزش مهارت زندگي است و همان طور كه ما به سلامت جسم قبل از آغاز زندگي مشترك اهميت مي‌دهيم، بايد به سلامت روان هم توجه داشته باشيم.
اگرچه اجراي اين كار پيامدهاي مثبتي به همراه داشته و زوج‌ها با اصول يك رابطه صحيح آشنا مي‌شوند اما به گفته بسياري از مشاوران خانواده و جامعه‌شناسان، نبود آموزش مهارت‌هاي زندگي موجب به وجود آمدن اختلافات عميق ميان زوج‌ها در همان ماه‌ها و سال‌هاي ابتدايي زندگي شده است. زوج‌هاي جواني كه هيچ‌گاه حاضر به استفاده از تجربيات والدين خود نبودند، وقتي با مشكلي مواجه مي‌شوند به علت آشنا نبودن با نحوه حل اين مشكل با دعوا و قهر و حتي تهديد سعي مي‌كنند تا مسأله را به نفع خودشان تمام كنند و به اين شكل زمينه طلاق عاطفي فراهم مي‌شود.
به گفته يك روانشناس و مشاور خانواده، بسياري از زوج‌هايي كه براي مشاوره و حل اختلافات به مراكز مشاوره مراجعه مي‌كنند با مهارت‌هاي زندگي آشنايي ندارند و وقتي مشكلات آنها بررسي مي‌شود، همه آنها به يك مسأله كه همان نداشتن مهارت زندگي است، ختم مي‌شود.
دكتر سكينه قربانعلي‌نژاد، روانشناس و مشاور خانواده با بيان اين كه مسئولان بايد هر چه سريع‌تر نسبت به آموزش مهارت‌هاي زندگي به جوانان فكري كنند، گفت: امروز جوانان تجربه والدين را زير سوال برده‌اند و كمتر حرف شنوي از آنها دارند زيرا تصور مي‌كنند امكان ندارد گرفتار اين مشكلات شوند. متاسفانه با افزايش ميزان طلاق در كشور هنوز هم متخصصان و كارشناسان تلاش نمي‌كنند تا علت بسياري از اين طلاق‌ها را بررسي و براي حل آنها چاره‌انديشي كنند. نداشتن مهارت در زندگي موجب شده است تا ناايمني در ازدواج به وجود بيايد و جواني كه با نحوه مديريت حوادث يا مشكلات زندگي آشنايي ندارد، در مواجهه با آنها به تنها چيزي كه فكر مي‌كند طلاق و رهايي از آن مشكل است.
نبود تعریف درست از مهارت زندگی
وي افزود: هنوز ما تعريف درست، يكسان، كاربردي و جامعي از مهارت‌هاي زندگي نداريم و نمي‌دانيم چگونه آن را به زوج‌هاي جوان آموزش بدهيم. اين مهارت‌ها مي‌تواند در دانشگاه‌ها به جوانان آموزش داده شود و خانواده‌ها هم مي‌توانند با يادآوري مشكلات احتمالي كه در زندگي مشترك به وجود خواهد آمد راه‌هاي حل اين مشكلات و نحوه كنار آمدن با آن را به فرزندان‌شان آموزش بدهند.
دكتر قربانعلي‌نژاد مهارت‌هاي زندگي را شناخت از خود و توانايي‌هاي خود برشمرد و اظهار كرد: در شرايط امروزي جهان و با وجود وسايل ارتباطي همچون ماهواره و اينترنت همزمان با تغيير شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه بايد بپذيريم كه نسل جوان ما نيز در حال تغيير است و آموزش مهارت‌هاي زندگي هم بايد با شرايط امروز آنها مطابقت داشته باشد.
به گفته وي، نسل جواني كه آماده تشكيل زندگي مشترك است بايد بداند براي به دست آوردن مهارت‌هاي زندگي به كجا مراجعه كند و مسئولان وزارت بهداشت كه براي مشاوره‌هاي پزشكي و همچنين آموزش‌هاي قبل از ازدواج اهتمام ويژه‌اي دارند و مراكزي را هم به اين امر اختصاص داده‌اند، بايد فكري هم به حال آموزش مهارت‌هاي زندگي آنها کنند و به طور حتم اگر آموزش‌هاي مهارت‌هاي زندگي همانند آموزش‌هاي پزشكي قبل از ازدواج جدي گرفته شود، آمار طلاق كاهش پيدا خواهد كرد.
خودآگاهی فاکتوری مهم
اين مشاور خانواده خودآگاهي را مهم‌ترين فاكتور در مهارت‌هاي زندگي عنوان و اذعان كرد: وقتي از نقاط ضعف و قوت خودمان آگاهي داشته باشيم، مي‌توانيم توانايي‌هاي بالقوه خود را به بالفعل تبديل كنيم و از خود چيزي نشان بدهيم. انساني كه منتظر است ديگران براي زندگي او برنامه‌ريزي كنند يا تصميم بگيرند، انساني كاملاً منفعل است.
بـــايد به جـوانان مــهارت مسئوليت‌پذيري را آموزش داد و به آنها آ‌موخت كه خودمحور نباشند و هميشه مشورت كردن را سرلوحه زندگي خود قرار بدهند. به عنوان يك مشاور خانواده كه هر روز با بسياري از زوج‌هاي جوان سر و كار دارم، معتقدم كه الزامي‌ترين اصل قبل از شروع زندگي مشترك فراگرفتن آموزش مهارت زندگي است و همان طور كه ما به سلامت جسم قبل از آغاز زندگي مشترك اهميت مي‌دهيم، بايد به سلامت روان هم توجه داشته باشيم.
مرجع : روزنامه روزنامه ايران
