وقتي پرخاشگري و نزاع جاي فرهنگ گفت و گو را مي گيرد
طرح 5/5 ساله ممنوعيت حمل و فروش سلاح سرد همچنان در مجلس خاک مي خورد
وقتي پسرک غرق در خون روي زمين افتاد خنده هاي مستانه جوان چاقو کش رنگ ترس به خود گرفت.ديگر از آن خنده ها خبري نبود، ترس چشم هايش را پر کرده بود و پشيمان از اين که پسرک گلفروش را بي گناه به اين حال و روز انداخته است.
پنج شش نفري به گيم نت رفته و بعد از بازي هاي خشني که انجام داده بودند ديدن پسرک گلفروش کافي بود تا بي دليل به جانش بيفتند و با چاقو زخمي اش کنند.آن روز خيابان رنگ خون به خود گرفت هرکس براي کمک پا پيش مي گذاشت مضروب ضربات ديوانه وار جوان چاقو به دست مي شد. آمبولانس اورژانس ۳ نفر را راهي بيمارستان کرد که اگر جوانک چاقويي در دست نداشت به مجرمي تبديل نمي شد حالا بايد منتظر بنشيند و براي از کما درآمدن يکي از مصدومان دعا کند تا اوضاع از اين وخيم تر نشود و کارش به چوبه دار نکشد.
کاهش آستانه تحمل
آستانه تحمل بسياري از افراد جامعه کمتر از آن شده است که ناملايمات روزمره را تاب بياورند و با يکديگر برخورد نکنند.برخورد هايي که گاه در حد جر و بحث زباني باقي مي ماند و گاهي نيز به زد و خورد مي انجامد. وقتي تحمل افراد در برابر مشکلات و برخوردها پايين مي آيد احتمال برخورد فيزيکي بالا مي رود و اگر سلاح سردي هم به همراه داشته باشند اين برخورد فيزيکي به ضرب و جرح ويا قتلي ناخواسته منجر مي شود.
دکتر محمد امين قانعي راد رئيس انجمن جامعه شناسي ايران در گفت وگو با خراسان بهبود شرايط را براي بالا رفتن آستانه تحمل مردم موثر مي داند. او عمده دلايل کاهش آستانه تحمل در بين مردم را عملکرد بد برخي مسئولان، مشکلات اقتصادي،عملکرد نه چندان قوي دستگاه پليس و دستگاه قضايي براي احقاق حقوق مردم،فقدان فرهنگ گفت وگو بين مردم و فقدان آموزش گفت وگو در نهاد مدرسه و خانواده مي داند.
اين جامعه شناس بر اين باور است که ممنوعيت حمل سلاح سرد توسط مردم تا حدودي مي تواند به کاهش خشونت ها و قتل هاي ناشي از درگيري هاي احساسي منجر شود اما براي از بين بردن و ريشه کن کردن اين مشکل بايد ريشه هاي مشکلات مردم را شناسايي کرد و از بين برد.رئيس انجمن جامعه شناسان ايران دليل بخشي از خشونت موجود در جامعه را ناشي از بازتاب عملکرد برخي مسئولان در برخورد با مردم مي داند و مي گويد: اگر مشکلات اجتماعي برطرف شود از خشونت در جامعه کاسته خواهد شد.
قانعي راد به عملکرد نه چندان خوب دستگاه هايي نظير پليس در نحوه رسيدگي به شکايت هاي مردم اشاره مي کند و مي گويد: وقتي نهادهايي مانند دادگاه و پليس با سرعت ،دقت و شفافيت به دعاوي مردم رسيدگي نمي کنند، مردم حکم صادر مي کنند و در مقام اجرا برمي آيند. چون اين کار هم زمان کمتري مي برد و هم هزينه مالي کمتري براي فرد دارد. اين جامعه شناس دليل ديگر کاهش آستانه تحمل مردم را مشکلات اقتصادي موجود مي داند که باعث بالا رفتن ضريب حساسيت مردم و افزايش نگراني و استرس مردم مي شود. وي دراين باره مي گويد:وقتي مردم نگران هزينه هاي زندگي خود باشند با کوچک ترين محرکي از کوره در مي روند و به خشونت اقدام مي کنند.
فقدان فرهنگ گفت و گو
رئيس انجمن جامعه شناسان ايران فقدان فرهنگ گفت وگو در بين بسياري از افراد را موضوعي به مراتب با اهميت تر از ديگر موضوعات مي داند و بر اين باور است که تقويت فرهنگ گفت وگو از طريق فعاليت هاي فرهنگي و اجتماعي تا حد زيادي مي تواند از خشونت ها و درگيري هاي اجتماعي افراد بکاهد.اين درحالي است که افراد جامعه از کودکي ،آموزش هاي لازم براي گفت وگو را از نهادهايي مانند خانواده و مدرسه دريافت نمي کنند و با روحيه اي که مبتني بر گفت وگو و درک متقابل نيست وارد زندگي اجتماعي مي شوند. دراين راستا لازم است آموزش و پرورش اقدامي اساسي براي نهادينه کردن فرهنگ گفت وگو و آموزش راه هاي برقراري ارتباط و گفت وگو با ديگر افراد جامعه را از دوران کودکي به دانش آموزان آموزش دهد.
دکتر قانعي راد تاکيد داردجمع آوري سلاح سرد از جامعه، تا حدي مشکل را حل مي کند اما تا ريشه کن نشدن خشونت در جامعه و حل زيربنايي مشکلاتي که دليل به وجود آمدن خشونت هستند نمي توان به برطرف کردن اين مشکل اميدوار بود.به گفته وي سلاح سرد تنها چاقو و قمه و شمشير نيست،بلکه هر نوع وسيله اي که قابليت آسيب رساندن به فردي را داشته باشد مي تواند به عنوان سلاح استفاده شود،مانند راننده عصباني که با قفل فرمان به جان راننده ديگر مي افتد.لذا لازم است ابتدا ريشه هاي خشونت اجتماعي از ميان برداشته شود و پس از آن به کاهش جرايم و قتل هاي ناشي از آن اميد بست.اما در بسياري از اوقات همراه داشتن سلاح سرد موجب مي شود فرد به دليل کاهش آستانه تحمل و يا به اصطلاح از کوره در رفتن در برابر طرف مقابل بي آن که بخواهد دست به عملي بزند که او را به مجرمي تبديل مي کند که شايد پس از فروکش کردن عصبانيت حتي به پشيماني وي منجر شود.
وقوع بيش از 50درصد قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد
سرهنگ رضا غني لو عضو هيئت علمي دانشگاه علوم انتظامي و کارشناس رسمي دادگستري با اشاره به وقوع بيش از 50درصد قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد و انجام 100درصد از موارد زورگيري و تجاوز به عنف به وسيله سلاح هاي سرد نامتعارف به خراسان مي گويد:آمار پليس آگاهي نشان مي دهد در قريب به 100درصد از جرايم خشن زورگيري و تجاوز به عنف از سلاح هاي سرد نامتعارف به منظور ارعاب طرف مقابل استفاده شده است. همين آمار حکايت از انجام بيش از 50درصد از قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد دارد.
وي تصريح کرد:قتل هاي احساسي و اتفاقي به قتل هايي گفته مي شود که در آن شخص با نقشه قبلي به قتل اقدام نکرده است و دراين موارد اگر فرد قاتل سلاح سرد به همراه نداشت هيچ گاه قتلي انجام نمي شد. غني لو با تاکيد بر اين که ارتکاب جرم به وسيله سلاح سرد در قانون فعلي مجازات اسلامي نيز جرم است و مجازات هايي براي آن در نظر گرفته شده است مي افزايد:تنها خلاء قانوني موجود در قانون مجازات اسلامي که سبب شد طرح ممنوعيت حمل سلاح هاي سرد نامتعارف در مجلس ارائه شود جرم تلقي نشدن حمل سلاح هاي سرد نامتعارف است.چراکه جرم نبودن حمل اين قبيل سلاح ها پيشگيري از وقوع جرم را مختل مي کند و امکان برخورد با حمل کنندگان سلاح هاي سرد نامتعارف را از پليس سلب مي کند.
وي درتشريح سلاح هاي سرد نامتعارف نيز مي گويد:منظور از سلاح هاي سرد نامتعارف ممنوعيت حمل هر گونه چاقو و ابزار نيست بلکه منظور از سلاح سرد نامتعارف مواردي مانند قداره،شمشير،زنجيرهاي تيغ دار،پنجه بوکس و کارد هاي تکاوري است که دليلي براي حمل آن توسط افراد در جامعه وجود ندارد.
غني لو هدف اصلي از پيگيري اين طرح که کليد پرداخت به آن براي اولين بار توسط روزنامه خراسان زده شد را پيشگيري از حمل سلاح هاي سرد نامتعارف توسط افراد دانست تا از اين طريق بسياري از خشونت ها و قتل هاي اتفاقي کاهش يابد.
براساس آمار پليس بيش از 50درصد قتل هاي اتفاقي و احساسي توسط سلاح سرد رخ مي دهد يعني قتل هايي که در آن قاتل قصد ارتکاب قتل را نداشته است.
طرحي که مسکوت مانده است
در خور اشاره است بالا رفتن منحني نمودار وقوع قتل هايي که با سلاح سرد به وقوع پيوسته اند باعث شد تا سرانجام در خرداد سال ۸۶ مجلس با پيگيري هاي روزنامه خراسان به فکر تدوين قانوني براي جلوگيري از وقوع چنين جرايمي بيفتد و طرح ممنوعيت ساخت ،حمل و نگهداري و فروش سلاح سرد را تدوين کند. طرحي که ۵ و نيم سال در مجلس مسکوت ماند.محمد علي اسفناني نماينده مجلس و سخنگوي کميسيون حقوقي و قضايي مجلس نيز با اشاره به تدوين طرح ممنوعيت به کار گيري سلاح سرد و تشديد مبارزه با جرايم خشونت بار در مجلس و اعلام وصول يک فوريت آن در مهرماه سال گذشته به خراسان مي گويد: بررسي اين طرح تا به امروز در کميسيون مسکوت باقي مانده و در دستور کار کميسيون حقوقي و قضايي قرار نگرفته است.
وي تصريح مي کند:اين طرح پس از پايان تعطيلات ۲ هفته اي مجلس در دستور کار کميسيون حقوقي و قضايي قرار مي گيرد و پس از نهايي شدن به صحن علني مجلس ارسال مي شود. اسفناني خاطرنشان کرد:با اعلام وصول اين طرح در مهرماه سال گذشته ،لايحه اي که پيش از اين توسط نيروي انتظامي به مجلس هشتم ارائه شده بود از چرخه رسيدگي خارج شد چراکه در اين طرح به بسياري از مواردي که در آن لايحه مغفول مانده بود پرداخته شده است از جمله تعريف دقيق سلاح سرد و درنظر گرفتن مجازات براي سازندگان و افرادي که به خريد و فروش اين سلاح‌ها مبادرت مي کنند./خراسان
وقتي پسرک غرق در خون روي زمين افتاد خنده هاي مستانه جوان چاقو کش رنگ ترس به خود گرفت.ديگر از آن خنده ها خبري نبود، ترس چشم هايش را پر کرده بود و پشيمان از اين که پسرک گلفروش را بي گناه به اين حال و روز انداخته است.
پنج شش نفري به گيم نت رفته و بعد از بازي هاي خشني که انجام داده بودند ديدن پسرک گلفروش کافي بود تا بي دليل به جانش بيفتند و با چاقو زخمي اش کنند.آن روز خيابان رنگ خون به خود گرفت هرکس براي کمک پا پيش مي گذاشت مضروب ضربات ديوانه وار جوان چاقو به دست مي شد. آمبولانس اورژانس ۳ نفر را راهي بيمارستان کرد که اگر جوانک چاقويي در دست نداشت به مجرمي تبديل نمي شد حالا بايد منتظر بنشيند و براي از کما درآمدن يکي از مصدومان دعا کند تا اوضاع از اين وخيم تر نشود و کارش به چوبه دار نکشد.
کاهش آستانه تحمل
آستانه تحمل بسياري از افراد جامعه کمتر از آن شده است که ناملايمات روزمره را تاب بياورند و با يکديگر برخورد نکنند.برخورد هايي که گاه در حد جر و بحث زباني باقي مي ماند و گاهي نيز به زد و خورد مي انجامد. وقتي تحمل افراد در برابر مشکلات و برخوردها پايين مي آيد احتمال برخورد فيزيکي بالا مي رود و اگر سلاح سردي هم به همراه داشته باشند اين برخورد فيزيکي به ضرب و جرح ويا قتلي ناخواسته منجر مي شود.
دکتر محمد امين قانعي راد رئيس انجمن جامعه شناسي ايران در گفت وگو با خراسان بهبود شرايط را براي بالا رفتن آستانه تحمل مردم موثر مي داند. او عمده دلايل کاهش آستانه تحمل در بين مردم را عملکرد بد برخي مسئولان، مشکلات اقتصادي،عملکرد نه چندان قوي دستگاه پليس و دستگاه قضايي براي احقاق حقوق مردم،فقدان فرهنگ گفت وگو بين مردم و فقدان آموزش گفت وگو در نهاد مدرسه و خانواده مي داند.
اين جامعه شناس بر اين باور است که ممنوعيت حمل سلاح سرد توسط مردم تا حدودي مي تواند به کاهش خشونت ها و قتل هاي ناشي از درگيري هاي احساسي منجر شود اما براي از بين بردن و ريشه کن کردن اين مشکل بايد ريشه هاي مشکلات مردم را شناسايي کرد و از بين برد.رئيس انجمن جامعه شناسان ايران دليل بخشي از خشونت موجود در جامعه را ناشي از بازتاب عملکرد برخي مسئولان در برخورد با مردم مي داند و مي گويد: اگر مشکلات اجتماعي برطرف شود از خشونت در جامعه کاسته خواهد شد.
قانعي راد به عملکرد نه چندان خوب دستگاه هايي نظير پليس در نحوه رسيدگي به شکايت هاي مردم اشاره مي کند و مي گويد: وقتي نهادهايي مانند دادگاه و پليس با سرعت ،دقت و شفافيت به دعاوي مردم رسيدگي نمي کنند، مردم حکم صادر مي کنند و در مقام اجرا برمي آيند. چون اين کار هم زمان کمتري مي برد و هم هزينه مالي کمتري براي فرد دارد. اين جامعه شناس دليل ديگر کاهش آستانه تحمل مردم را مشکلات اقتصادي موجود مي داند که باعث بالا رفتن ضريب حساسيت مردم و افزايش نگراني و استرس مردم مي شود. وي دراين باره مي گويد:وقتي مردم نگران هزينه هاي زندگي خود باشند با کوچک ترين محرکي از کوره در مي روند و به خشونت اقدام مي کنند.
فقدان فرهنگ گفت و گو
رئيس انجمن جامعه شناسان ايران فقدان فرهنگ گفت وگو در بين بسياري از افراد را موضوعي به مراتب با اهميت تر از ديگر موضوعات مي داند و بر اين باور است که تقويت فرهنگ گفت وگو از طريق فعاليت هاي فرهنگي و اجتماعي تا حد زيادي مي تواند از خشونت ها و درگيري هاي اجتماعي افراد بکاهد.اين درحالي است که افراد جامعه از کودکي ،آموزش هاي لازم براي گفت وگو را از نهادهايي مانند خانواده و مدرسه دريافت نمي کنند و با روحيه اي که مبتني بر گفت وگو و درک متقابل نيست وارد زندگي اجتماعي مي شوند. دراين راستا لازم است آموزش و پرورش اقدامي اساسي براي نهادينه کردن فرهنگ گفت وگو و آموزش راه هاي برقراري ارتباط و گفت وگو با ديگر افراد جامعه را از دوران کودکي به دانش آموزان آموزش دهد.
دکتر قانعي راد تاکيد داردجمع آوري سلاح سرد از جامعه، تا حدي مشکل را حل مي کند اما تا ريشه کن نشدن خشونت در جامعه و حل زيربنايي مشکلاتي که دليل به وجود آمدن خشونت هستند نمي توان به برطرف کردن اين مشکل اميدوار بود.به گفته وي سلاح سرد تنها چاقو و قمه و شمشير نيست،بلکه هر نوع وسيله اي که قابليت آسيب رساندن به فردي را داشته باشد مي تواند به عنوان سلاح استفاده شود،مانند راننده عصباني که با قفل فرمان به جان راننده ديگر مي افتد.لذا لازم است ابتدا ريشه هاي خشونت اجتماعي از ميان برداشته شود و پس از آن به کاهش جرايم و قتل هاي ناشي از آن اميد بست.اما در بسياري از اوقات همراه داشتن سلاح سرد موجب مي شود فرد به دليل کاهش آستانه تحمل و يا به اصطلاح از کوره در رفتن در برابر طرف مقابل بي آن که بخواهد دست به عملي بزند که او را به مجرمي تبديل مي کند که شايد پس از فروکش کردن عصبانيت حتي به پشيماني وي منجر شود.
وقوع بيش از 50درصد قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد
سرهنگ رضا غني لو عضو هيئت علمي دانشگاه علوم انتظامي و کارشناس رسمي دادگستري با اشاره به وقوع بيش از 50درصد قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد و انجام 100درصد از موارد زورگيري و تجاوز به عنف به وسيله سلاح هاي سرد نامتعارف به خراسان مي گويد:آمار پليس آگاهي نشان مي دهد در قريب به 100درصد از جرايم خشن زورگيري و تجاوز به عنف از سلاح هاي سرد نامتعارف به منظور ارعاب طرف مقابل استفاده شده است. همين آمار حکايت از انجام بيش از 50درصد از قتل هاي احساسي و اتفاقي به وسيله سلاح سرد دارد.
وي تصريح کرد:قتل هاي احساسي و اتفاقي به قتل هايي گفته مي شود که در آن شخص با نقشه قبلي به قتل اقدام نکرده است و دراين موارد اگر فرد قاتل سلاح سرد به همراه نداشت هيچ گاه قتلي انجام نمي شد. غني لو با تاکيد بر اين که ارتکاب جرم به وسيله سلاح سرد در قانون فعلي مجازات اسلامي نيز جرم است و مجازات هايي براي آن در نظر گرفته شده است مي افزايد:تنها خلاء قانوني موجود در قانون مجازات اسلامي که سبب شد طرح ممنوعيت حمل سلاح هاي سرد نامتعارف در مجلس ارائه شود جرم تلقي نشدن حمل سلاح هاي سرد نامتعارف است.چراکه جرم نبودن حمل اين قبيل سلاح ها پيشگيري از وقوع جرم را مختل مي کند و امکان برخورد با حمل کنندگان سلاح هاي سرد نامتعارف را از پليس سلب مي کند.
وي درتشريح سلاح هاي سرد نامتعارف نيز مي گويد:منظور از سلاح هاي سرد نامتعارف ممنوعيت حمل هر گونه چاقو و ابزار نيست بلکه منظور از سلاح سرد نامتعارف مواردي مانند قداره،شمشير،زنجيرهاي تيغ دار،پنجه بوکس و کارد هاي تکاوري است که دليلي براي حمل آن توسط افراد در جامعه وجود ندارد.
غني لو هدف اصلي از پيگيري اين طرح که کليد پرداخت به آن براي اولين بار توسط روزنامه خراسان زده شد را پيشگيري از حمل سلاح هاي سرد نامتعارف توسط افراد دانست تا از اين طريق بسياري از خشونت ها و قتل هاي اتفاقي کاهش يابد.
براساس آمار پليس بيش از 50درصد قتل هاي اتفاقي و احساسي توسط سلاح سرد رخ مي دهد يعني قتل هايي که در آن قاتل قصد ارتکاب قتل را نداشته است.
طرحي که مسکوت مانده است
در خور اشاره است بالا رفتن منحني نمودار وقوع قتل هايي که با سلاح سرد به وقوع پيوسته اند باعث شد تا سرانجام در خرداد سال ۸۶ مجلس با پيگيري هاي روزنامه خراسان به فکر تدوين قانوني براي جلوگيري از وقوع چنين جرايمي بيفتد و طرح ممنوعيت ساخت ،حمل و نگهداري و فروش سلاح سرد را تدوين کند. طرحي که ۵ و نيم سال در مجلس مسکوت ماند.محمد علي اسفناني نماينده مجلس و سخنگوي کميسيون حقوقي و قضايي مجلس نيز با اشاره به تدوين طرح ممنوعيت به کار گيري سلاح سرد و تشديد مبارزه با جرايم خشونت بار در مجلس و اعلام وصول يک فوريت آن در مهرماه سال گذشته به خراسان مي گويد: بررسي اين طرح تا به امروز در کميسيون مسکوت باقي مانده و در دستور کار کميسيون حقوقي و قضايي قرار نگرفته است.
وي تصريح مي کند:اين طرح پس از پايان تعطيلات ۲ هفته اي مجلس در دستور کار کميسيون حقوقي و قضايي قرار مي گيرد و پس از نهايي شدن به صحن علني مجلس ارسال مي شود. اسفناني خاطرنشان کرد:با اعلام وصول اين طرح در مهرماه سال گذشته ،لايحه اي که پيش از اين توسط نيروي انتظامي به مجلس هشتم ارائه شده بود از چرخه رسيدگي خارج شد چراکه در اين طرح به بسياري از مواردي که در آن لايحه مغفول مانده بود پرداخته شده است از جمله تعريف دقيق سلاح سرد و درنظر گرفتن مجازات براي سازندگان و افرادي که به خريد و فروش اين سلاح‌ها مبادرت مي کنند./خراسان
