هدف از درمان اعتياد چيست؟
۱) رسيدن به شيوه زندگي بدون مواد.
۲) کمک به افزايش عملکرد فرد در جنبه هاي مختلف زندگي.
۳) جلوگيري از پيدايش مجدداعتياد. براي رسيدن به اين اهداف نياز به يک برنامه درمان خاص داريم بطور کلي درمان معتاد شامل دو مرحله است: مرحله اول دوره سم زادائي ـ مرحله دوم دوره توانبخشي.
مرحله اول: اين مرحله بسته به نوع و مقدار ماده مصرفي و طول مدت اعتياد بطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ روز طول مي کشد و با وجودي که علائم خماري در اين مرحله براي فرد معتاد سخت و براي ديگر افرادي که از معتاد مراقبت مي کنند ممکن است ناراحت کنند باشد ولي خوشبختانه خطري از نظر مرگ و مير ندارد.
مرحله دوم: اين مرحله مهم ترين و حساس ترين زمان براي رسيدن به اهداف درماني است که اگر در مراقبت از معتاد سهل انگاري صورت گيرد درمان بي نتيجه خواهد بود در اين مرحله بيشتر به علل و عواملي که باعث گرايش فرد به اعتياد مي شود توجه شده و عمدتا از درمان هاي غير داروئي مثل روان درماني فردي، گروهي، خانواده درماني، مشاوره، کاردرماني و درمان هاي مذهبي و روحاني و حتي ورزش درماني به منظور استمرار درمان و جلوگيري از باگشت مجدد به اعتياد بهره گرفته مي شود. روان درماني فردي در روان فردي معتادين به مواد مخدر مسائل بسيار مهم و سودمندي در نظر گرفته مي شود که از جمله آن ها ايجاد رابطه مثبت با بيمار معتاد از طريق پذيرش بي قيد و شرط او بعنوان يک انسان دردمند و نيازمند آشنا نمودن بيمار با ويژگي هاي شخصيتش از طريق روش هاي روانکاوانه به منظور ايجاد تغيير يا تعديل لازم در آن ويژگي ها تقويت صفات مثبت شخصيتي و تصحيح افکار و اعتقادات افراطي از طريق بحث هاي شناختي آموزش مهارت هاي اجتماعي به منظور توانا ساختن بيمار در برخورد مناسب با موقعيت هاي اجتماعي آموزش مهارت هاي مقابله با استرس وروش هاي مناسب حل مسأله در بحران هاي زندگي و ستفاده بهينه از استعدادها خود مي توان اشاره نمود در آن نوع از روان درماني ملاک بهبودي عبارت است از تغيير در باورها و نگرش ها بالا بردن اعتماد به نفس احساس خودکفائي لذت اززندگي و ارتباط سالم با ديگران که همه اين تغييرات از اهميت بسزائي برخوردار است. خانواده درماني روان درماني خانواده: با توجه به اين که اختلالات رفتاري فرزندان با مشکلات رواني پدر و مادر ارتباط دارد مي توان در اغلب موارد فرض را بر اين گذاشت که اختلال رفتاري فرزندان از بافت زندگي خانواده او نشات مي گيرد. ناراحتي کودک اغلب نشانه وجود اختلال عصبي در مجموعه خانواده او نيز توجه داشت تحليل هاي رواني حاکي از آن است که سستي درانجام وظايف سرپرستي از جانب پدرو مادر معمولا پايه غير منطقي داشته واغلب ناشي از اختلال عصبي و بدور از کنترل آن ها صورت مي گيرد. در اغلب موارد قصد و عمدي در کار نيست بيشتر والدين مي خواهند پدر و مادرهاي خوبي باشند و کاري در جهت منافع فرزندان صورت دهند اما با کمال تعجب آن چه در عمل انجام مي دهند با تصوير ايده آلي که در ذهن خود دارند مطابقت نمي کند. براي درمان کودکان بايد به والدين توجه نمود اما فقط با توجيه و آموزش نمي توان طرز تلقي هاي پدر و مادر را اصلاح کرد براي رسيدن به اين مهم بايستي به روش هاي روان درماني اقدام نمود و دراين بين يکي از شاخه هاي مهم روان درماني خانواده درماني است. خانواده درماني به عنوان راهي جديد براي رويارويي با آن دسته از مشکلات انسان که قبلا به وسيله يکي از اشکال گوناگون روان درماني فردي با آن برخورد مي شد شکل گرفت و اکنون يک شيوه تازه و ارائه مفهومي جديد از نحوه بوجود آمدن مشکلات است پيش از اين تصورمي شد که مشکلات مذکور عمدتا نتبجه فرآيندهاي رواني دروني با آسيب شناسي رواني فرد باشند و لذا عقيده برآن بود که ريشه اغلب مشکلات در تجارب اوايل کودکي است. در حالي که رويکرد خانواداگي براين باور استوار گشته که اين مشکلات به تعاملات فعلي موجود ميان افراد خانواده و گاهي اوقات ميان افراد و ديگر سيستم هاي اجتماعي مربوط هستند در واقع علت مشکلات افراد در سيستم هاي اجتماعي با وضعيت حال حاضر آن ها فهميده مي شود و نه از تاريخچه و شرح حال گذشته آن ها خانواده براي حفظ تعادل خود در مقابل تغيير چه در جهت مثبت و چه در جهت منفي مقابله مي کند اگر فرزند سر به راه خانواده شب دير به خانه بيايد خانواده در مقابلش مي ايستد و بالعکس اگر فرزند نااهل خانواده پس از عدم پذيرش وي سر به راه شود خانواده فشار خود را براي تداوم نابهنجاري او افزايش مي دهد رفتار نابهنجار معلول رفتار متقابل اعضاي خانواده با يکديگر است از نقطه نظر اين ديدگاه بيماري فرد حتما به رابطه او با همسر و خانواده وي مربوط مي شود. منبع: سايت مجله پزشكي
۲) کمک به افزايش عملکرد فرد در جنبه هاي مختلف زندگي.
۳) جلوگيري از پيدايش مجدداعتياد. براي رسيدن به اين اهداف نياز به يک برنامه درمان خاص داريم بطور کلي درمان معتاد شامل دو مرحله است: مرحله اول دوره سم زادائي ـ مرحله دوم دوره توانبخشي.
مرحله اول: اين مرحله بسته به نوع و مقدار ماده مصرفي و طول مدت اعتياد بطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ روز طول مي کشد و با وجودي که علائم خماري در اين مرحله براي فرد معتاد سخت و براي ديگر افرادي که از معتاد مراقبت مي کنند ممکن است ناراحت کنند باشد ولي خوشبختانه خطري از نظر مرگ و مير ندارد.
مرحله دوم: اين مرحله مهم ترين و حساس ترين زمان براي رسيدن به اهداف درماني است که اگر در مراقبت از معتاد سهل انگاري صورت گيرد درمان بي نتيجه خواهد بود در اين مرحله بيشتر به علل و عواملي که باعث گرايش فرد به اعتياد مي شود توجه شده و عمدتا از درمان هاي غير داروئي مثل روان درماني فردي، گروهي، خانواده درماني، مشاوره، کاردرماني و درمان هاي مذهبي و روحاني و حتي ورزش درماني به منظور استمرار درمان و جلوگيري از باگشت مجدد به اعتياد بهره گرفته مي شود. روان درماني فردي در روان فردي معتادين به مواد مخدر مسائل بسيار مهم و سودمندي در نظر گرفته مي شود که از جمله آن ها ايجاد رابطه مثبت با بيمار معتاد از طريق پذيرش بي قيد و شرط او بعنوان يک انسان دردمند و نيازمند آشنا نمودن بيمار با ويژگي هاي شخصيتش از طريق روش هاي روانکاوانه به منظور ايجاد تغيير يا تعديل لازم در آن ويژگي ها تقويت صفات مثبت شخصيتي و تصحيح افکار و اعتقادات افراطي از طريق بحث هاي شناختي آموزش مهارت هاي اجتماعي به منظور توانا ساختن بيمار در برخورد مناسب با موقعيت هاي اجتماعي آموزش مهارت هاي مقابله با استرس وروش هاي مناسب حل مسأله در بحران هاي زندگي و ستفاده بهينه از استعدادها خود مي توان اشاره نمود در آن نوع از روان درماني ملاک بهبودي عبارت است از تغيير در باورها و نگرش ها بالا بردن اعتماد به نفس احساس خودکفائي لذت اززندگي و ارتباط سالم با ديگران که همه اين تغييرات از اهميت بسزائي برخوردار است. خانواده درماني روان درماني خانواده: با توجه به اين که اختلالات رفتاري فرزندان با مشکلات رواني پدر و مادر ارتباط دارد مي توان در اغلب موارد فرض را بر اين گذاشت که اختلال رفتاري فرزندان از بافت زندگي خانواده او نشات مي گيرد. ناراحتي کودک اغلب نشانه وجود اختلال عصبي در مجموعه خانواده او نيز توجه داشت تحليل هاي رواني حاکي از آن است که سستي درانجام وظايف سرپرستي از جانب پدرو مادر معمولا پايه غير منطقي داشته واغلب ناشي از اختلال عصبي و بدور از کنترل آن ها صورت مي گيرد. در اغلب موارد قصد و عمدي در کار نيست بيشتر والدين مي خواهند پدر و مادرهاي خوبي باشند و کاري در جهت منافع فرزندان صورت دهند اما با کمال تعجب آن چه در عمل انجام مي دهند با تصوير ايده آلي که در ذهن خود دارند مطابقت نمي کند. براي درمان کودکان بايد به والدين توجه نمود اما فقط با توجيه و آموزش نمي توان طرز تلقي هاي پدر و مادر را اصلاح کرد براي رسيدن به اين مهم بايستي به روش هاي روان درماني اقدام نمود و دراين بين يکي از شاخه هاي مهم روان درماني خانواده درماني است. خانواده درماني به عنوان راهي جديد براي رويارويي با آن دسته از مشکلات انسان که قبلا به وسيله يکي از اشکال گوناگون روان درماني فردي با آن برخورد مي شد شکل گرفت و اکنون يک شيوه تازه و ارائه مفهومي جديد از نحوه بوجود آمدن مشکلات است پيش از اين تصورمي شد که مشکلات مذکور عمدتا نتبجه فرآيندهاي رواني دروني با آسيب شناسي رواني فرد باشند و لذا عقيده برآن بود که ريشه اغلب مشکلات در تجارب اوايل کودکي است. در حالي که رويکرد خانواداگي براين باور استوار گشته که اين مشکلات به تعاملات فعلي موجود ميان افراد خانواده و گاهي اوقات ميان افراد و ديگر سيستم هاي اجتماعي مربوط هستند در واقع علت مشکلات افراد در سيستم هاي اجتماعي با وضعيت حال حاضر آن ها فهميده مي شود و نه از تاريخچه و شرح حال گذشته آن ها خانواده براي حفظ تعادل خود در مقابل تغيير چه در جهت مثبت و چه در جهت منفي مقابله مي کند اگر فرزند سر به راه خانواده شب دير به خانه بيايد خانواده در مقابلش مي ايستد و بالعکس اگر فرزند نااهل خانواده پس از عدم پذيرش وي سر به راه شود خانواده فشار خود را براي تداوم نابهنجاري او افزايش مي دهد رفتار نابهنجار معلول رفتار متقابل اعضاي خانواده با يکديگر است از نقطه نظر اين ديدگاه بيماري فرد حتما به رابطه او با همسر و خانواده وي مربوط مي شود. منبع: سايت مجله پزشكي
