ورود دانشآموزان دیرآموز به مدارس عادی
به گزارش ایسنا، مجید قدمی در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی معلولان ترتیب داده شده بود، با بیان اینکه یکی از شاخص‌های کیفیت نظام آموزشی توجه به تفاوت‌های فردی است، اظهار کرد: تفاوت‌های فردی در نظام خلقت و جوامع انسانی به وضوح دیده میشود.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان می‌دهد 10 درصد جمعیت جوامع معمولا با دیگران متفاوت هستند به عنوان مثال با افراد کم توان ذهنی دارای معلولیت جسمی و حرکتی، مبتلا به اختلالات یادگیری، تیزهوش و غیره مواجه هستیم. در نظام آموزشی ما نیز به این تفاوت‌های فردی توجه شده و تشکیلات سازمان استثنایی نشان دهنده آن است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه این سازمان به هفت گروه خدمت ارائه می‌دهد و رویکردش لزوما جداسازی دانش آموزان استثنایی نیست، اظهار کرد: حدود 20 سال است که این نظر مطرح شده که آموزش و پرورش یعنی آماده کردن فرد برای زندگی و در شرایط و مدارس خاص نمی‌توان فرد را برای زندگی در کنار افراد عادی آماده کرد. رویکرد آموزشی برای دانش آموزان با نیازهای ویژه این است که در کنار یکدیگر قرار بگیرند که اکنون از آن تحت عنوان آموزش فراگیر نام می‌بریم.
ورود دانش آموزان دیرآموز به مدارس عادی از سال آینده
قدمی با بیان اینکه در حال حاضر 38 هزار دانش آموز استثنایی در کنار دانش آموزان عادی و در مدارس عادی تحصیل می‌کنند، عنوان کرد: 72 هزار نفر نیز در مدارس خاص ما که تعداد آنها به 1600 می‌رسد مشغول تحصیل هستند و دانش آموزان کم توان ذهنی عمده ترین گروهی هستند که در مدارس استثنایی تحصیل می‌کنند.
معاون وزیر آموزش و پرورش به تعریف دانش آموزان استثنایی از نظر هوشی پرداخت و گفت: افراد کم توان ذهنی از نظر هوشی 30 نمره از دانش آموزان عادی پایین تر هستند و هوش آنها بین 50 تا 70 است. افرادی که بهره هوشی زیر 50 دارند نمی‌توانند درس بخوانند و عمدتا بهزیستی آنها را نگهداری می‌کند. در مدارس عادی نیز افراد هوش بین 90 تا 110 دارند و طبیعی محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: اما عده‌ای از افراد هستند که به آنها عنوان افراد دیرآموز و هوش مرزی اطلاق میشود که بهره هوشی‌شان بین 70 تا 90 است. در طرح‌های سنجش سال گذشته 70 هزار نفر دانش آموز هوش مرزی شناسایی کردیم حال باید به این سوال پاسخ داده که آیا این افراد می‌توانند همگام با دانش آموزان عادی درس بخوانند؟ این افراد لازم است با معلم در نظام آموزشی عادی حتما آموزش ببیند.
قدمی ضمن اعلام اینکه امسال با همکاری معاونت آموزش ابتدایی برای دانش آموزان دیر آموز یا هوش مرزی برنامه ریزی کرده‌ایم تا سال آینده در مدارس عادی خدمت بگیرند و تحصیل کنند گفت: در حال حاضر طرح آزمایشی سنجش قبل از دبستان را نیز آغاز کردیم تا بتوانیم این دانش آموزان را زودتر شناسایی کنیم. قبلا طرح سنجش تابستان برگزار می‌شد اما اکنون یک فرصت هفت ماهه از بهمن ماه تا مهر سال آینده داریم تا بتوانیم مداخلات لازم را برای این گروه قبل از ورود به مدرسه داشته باشیم.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی افزود: همچنین اولیا را از شرایط ویژه و خاص فرزندانشان مطلع می‌کنیم و به آنها می‌گوییم که اگر به این دانش آموزان کمک نشود دچار مشکل می‌شوند. در واقع آموزش اولیا را نیز در قالب این طرح مدنظر داریم.
کتابهای درسی دانش آموزان استثنایی
به گزارش ایسنا، قدمی در ادامه درباره کتابهای درسی دانش آموزان استثنایی توضیح داد: کتابهای درسی برای نابینایان همان کتب عادی است که به خط بریل تبدیل میشود. دانش آموزان نابینا عمدتا در مقطع متوسطه وارد شاخه علوم انسانی می‌شوند.
کتابهای درسی ناشنوایان نیز همان کتاب عادی است اما معلم با روش خاص آنها را آموزش می‌دهد. این دانش آموزان نیز در دبیرستان عمدتا وارد شاخه فنی و حرفه‌ای می‌شوند. کتب درسی برای دانش آموزان جسمی حرکتی نیز همان کتب عادی است اما زنگ ورزش برای آنها به گونه دیگری با در نظر گرفتن شرایطشان در نظر گرفته میشود.
وی افزود: اما برای دانش آموزان کم توان ذهنی کتاب تعریف می‌کنیم که کتب ویژه‌ای است. دانش آموزان کم توان ذهنی پس از گذراندن مقطع ابتدایی به جای متوسطه اول وارد دوره پیش حرفه‌ای می‌شوند و سپس دوره متوسطه حرفه‌ای را می‌گذرانند و در حد توان هوشی‌شان یک حرفه یاد می‌گیرند.
به گفته معاون وزیر آموزش و پرورش امسال بیش از 90 درصد کتب درسی دانش آموزان استثنایی به موقع به مدارس رسیدند.
مشکل آموزش و پرورش برای جذب نیروهای توانبخشی در مناطق محروم
قدمی در ادامه به ضرورت آموزش ضمن خدمت تخصصی برای معلمان استثنایی تاکید و عنوان کرد: معلم‌های ما باید دائما در حال آموزش باشند و وقتی نیروهای ما بازنشسته می‌شوند باید سریعا نیروی جدید وارد سیستم کنیم. از سوی دیگر نیازمند نیروهای توانبخشی گفتاردرمانگر، فیزیوتراپ و غیره هستیم و جذب این نیروهای توانبخشی در مناطق محروم برای ما بسیار مشکل شده است.
وی افزود: جذب نیروی انسانی در سازمان آموزش و پرورش استثنایی باید با نگاه خاص صورت پذیرد. یکی از مشکلات اصلی ما در سال آینده این است که تعدادی از همکاران ما سال آینده بازنشسته می‌شوند و باید به سرعت با اخذ مجوز نیرو جذب کنیم.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه باید روی آموزش به اولیا نیز سرمایه گذاری ویژه کنیم، گفت: اولیا باید درباره چگونگی برخورد با فرزندان معلول خود و همچنین فرزند دار شدن در آینده آموزش ببینند و آگاهی پیدا کنند به این ترتیب می‌توانیم روی خط پیشگیری نیز حرکت کرده و از تولد فرزندان معلول دیگر در این خانواده‌ها جلوگیری کنیم.
آموزش و پرورش استثنایی یک آموزش پرهزینه است
قدمی با اشاره به اینکه نظام آموزشی ما سالانه سه تا چهار برابر دانش آموزان عادی برای دانش آموزان استثنایی هزینه می‌کند گفت: آموزش و پرورش استثنایی یک آموزش پرهزینه است البته معلولیت نمی‌تواند باعث محرومیت از تحصیل شود و ما برای سواد آموزی این گروه همواره تلاش می‌کنیم. البته باید هزینه‌ها به طور ویژه دیده شوند.
وی افزود: تامین سرویس ایاب و ذهاب برای خانواده‌ها یکی دیگر از مشکلاتی است که با آن روبرو هستیم. در حال حاضر بخشی از این هزینه‌ها را اولیا و بخش دیگر را دولت تقبل می‌کند اما تلاش می‌کنیم مشکل سرویس را به ویژه در مناطق محروم برطرف کنیم. معتقدم اگر معضل رفت و آمد دانش آموزان حل شود تعداد افراد تحت پوشش ما دو تا سه برابر خواهد شد. زیرا برخی از خانواده‌ها توان مالی برای آنکه فرزندانشان را به مدرسه بفرستند ندارند.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با بیان اینکه در استان تهران وعده‌هایی از سوی شهرداری برای سرویس ایاب و ذهاب دانش آموزان استثنایی داده شده است گفت: این همکاری‌ها در سایر استان‌ها و مناطق نیز باید توسعه یابد.
قدمی در ادامه از برنامه ویژه این سازمان برای توسعه مراکز ویژه درمان اختلالات یادگیری خبر داد و گفت: باید این مراکز چه به صورت خصوصی و چه دولتی توسعه یابند البته بار مالی ناشی از ارائه خدمت در این مراکز بالاست که عمدتا هم دولت آنها را می‌پردازد. علاوه بر این معتقدیم در مناطق آموزشی جای یک مرکز جامع یادگیری خالی است که بتوانیم در آن هم امر سنجش را انجام دهیم و هم اختلالات یادگیری رادرمان کرده و به خانواده‌ها آموزش دهیم.
وی افزود: در همین راستا بامعاونت آموزش ابتدایی وارد تعامل و همکاری دو جانبه شدیم تا بتوانیم مرکز جامع یادگیری در 700 منطقه آموزشی راه اندازی کنیم.
روند جذب نیرو در مدارس استثنایی
معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه به روند جذب نیرو در مدارس استثنایی اشاره و عنوان کرد: فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان معلمان مدارس ما هستند. نیروهای توانبخشی را نیز دانشکده‌های توانبخشی تربیت می‌کنند و این دانشجویان طرح خود را در مدارس ما می‌گذرانند. منتظر هستیم تا هرچه زودتر دانشجویان دانشگاه فرهنگیان فارغ التحصیل شده و به کمک ما بیایند. در حال حاضر 21 هزار نیرو در سازمان آموزش و پرورش استثنایی مشغول ارائه خدمت به 72 هزار دانش آموزان استثنایی در مدارس هستند.
بررسی استفاده از سرباز معلم‌ها با شرایط خاص در مدارس
قدمی در ادامه با بیان اینکه هنوز آمارهای مربوط به افرادی که سال آینده بازنشسته می‌شوند مشخص نیست اما معمولا سالانه بین 300 تا 400 نفر از سیستم آموزشی ما خارج می‌شوند، گفت: از آنجا که بخشی از این افراد با سنوات ارفاقی به 30 سال سابقه خدمت می‌رسند پیشنهاد کردیم تا جایی که امکان دارد سنوات ارفاقی این افراد لحاظ نشود تا بمانند و ارائه خدمت کنند. دنبال این هستیم که از نیروهای طرحی و همچنین سرباز معلم با شرایط خاص در مدارس خود استفاده کنیم.
بررسی بیمه درمان و هزینه‌های دارویی دانش آموزان استثنایی در سال آینده
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی در پاسخ به پرسشی درباره روند مناسب سازی شهر برای معلولان اظهار کرد: باید پیوست حقوق معلولین برای همه پروژه‌ها داشته باشیم تا اگر پروژه‌ای آن را لحاظ نکرد جلوی پیشرفتش را بگیریم. باید به حقوق معلولان توجه شود تا وقتی در سن مدرسه هستند بتواند در بیرون از مدرسه نیز از امکانات موجود در سطح جامعه استفاده کنند. همچنین لازم است به بازار کار آنها در آینده نیز توجه کرد. در حال حاضر حدود 2000 نفر از دانش آموزان ما به دانشگاه‌ها راه پیدا کرده‌اند.
وی افزود: در آموزش و پرورش استثنایی گامهای خوبی برای معلولان برداشته شده و سعی می‌کنیم این حرکت را ادامه دهیم. به عنوان مثال حل معضلات مربوط به بیمه درمان و هزینه‌های دارویی دانش آموزان استثنایی را برای سال آینده در نظر داریم.
