وقتــي آب بينـي بند نمي‌آيد
رينيت آلرژيک بيماري‌اي التهابي با واسطه IgE است که با احتقان بيني، آبريزش، عطسه و خارش بيني تعريف مي‌شود. در اين بيماري مخاط پوشاننده سطح د اخلي بيني به دنبال استنشاق ماده‌اي که فرد نسبت به آن حساسيت دارد (مانند گرده‌هاي گياهان)، ملتهب مي شود. رينيت آلرژيک ممکن است، بر اساس الگوي بروز بيماري به اشکال گذراي فصلي (ناشي از تماس با گرده گياهان)، الگوي مداوم و ساليانه (مثل موارد حساسيت به مايت گرد و غبار) يا دوره‌اي (مانند حساسيت به موادي که فرد به طور معمول در محيط زندگي خود با آنها در تماس نيست) تقسيم‌بندي مي‌شود. گاهي اوقات نيز دسته‌بندي براساس دفعات تکرار نشانه‌ها يا شدت آنها صورت مي‌گيرد. تقسيم‌بندي رينيت آلرژيک بر اين اساس مي‌تواند به انتخاب مناسب‌ترين روش درماني براي فرد کمک کند.
رينيت آلرژيک را براساس شدت نشانه‌ها مي‌توان به دو گروه خفيف (هنگامي که شدت علائم به حدي نيست که کيفيت زندگي فرد را تحت‌تاثير قرار دهد) و شديد تقسيم مي‌کنند. اين بيماري با ايجاد اختلال در فعاليت‌هاي روزمره، امور شغلي، ورزشي يا تفريحي و نيز ايجاد مشکل در فرايند خواب فرد، کيفيت زندگي بيمار را پايين مي‌آورد.
متن زير شامل چکيده توصيه‌هاي جديد آکادمي متخصصان گوش و گلو و بيني ايالات متحده براي مديريت بيماري رينيت آلرژيک است که به تازگي منتشر شده است:
شرح حال و معاينه فيزيکي: تشخيص رينيت آلژيک بايد هنگامي توسط پزشک مدنظر قرار گيرد که شرح حال و معاينه باليني فرد مطرح کننده وجود يک علت آلرژيک بوده و يک يا چند نشانه از علائم زير در بيمار ديده مي‌شود: احتقان بيني، آبريزش يا خارش بيني و عطسه. نشانه‌هايي که وجود يک منشا حساسيتي را براي بيماري مطرح مي‌کنند شامل شفاف بودن ترشحات بيني، احتقان و رنگ‌پريدگي مخاط پوشاننده حفره بيني و حضور همزمان چشمان قرمز و اشک‌آلود در بيمار مي‌شوند. البته احتمال منشا آلرژيک تنها محدود به نشانه‌هاي فوق نبوده و ممکن است با علائم ديگري نيز مطرح شود.
آزمون‌هاي حساسيتي: پزشکان زماني نياز به انجام آزمون‌هاي حساسيتي خاص بر پايه IgE (به صورت پوستي يا خوني) دارند که بيمار عليرغم تشخيص باليني رينيت آلرژيک به درمان امپريک اوليه پاسخ نداده باشد، هنوز تشخيص بيماري با ترديد وجود داشته باشد يا شناسايي عامل حساسيت‌زاي خاص براي روند درمان فرد ضروري به‌شمار آيد.
تصويربرداري: پزشکان نبايد به صورت روتين براي بيماراني که با نشانه‌هاي رينيت آلرژيک به ايشان مراجعه مي‌کنند، درخواست تصويربرداري از سينوس‌ها و بيني کنند.
عوامل محيطي: توصيه به دوري جستن از مواد حساسيت‌زاي خاص تنها در مورد بيماراني سودمند است که حساسيت آنها نسبت به يک ماده حساسيت‌زاي خاص به اثبات رسيده و علائم باليني آنها در زمان روبرو شدن با اين آلرژن بروز کرده است. بنابراين توصيه به استفاده از فيلترهاي هوا، دوري جستن از حيوانات خانگي، استفاده از روکش‌هاي خاص تشک و به کاربردن مواد شيميايي کشنده مايت گرد و غبار خانگي در اغلب بيماران انديکاسيون ندارد.
بيماري‌هاي مزمن و زمينه‌اي: بيماراني که تشخيص رينيت آلرژيک براي آنان مطرح مي‌شود، بايد از نظر حضور بيماري‌هاي همراهي مانند آسم، درماتيت اتوپيک، اختلالات تنفسي هنگام خواب، کونژکتيويت، رينوسينوزيت و اوتيت مديا مورد بررسي قرار گرفته و نتايج در پرونده پزشکي آنان ثبت شود.
استروييدهاي موضعي: استفاده از استروييدهاي داخل بيني در بيماراني که شدت علائم کيفيت زندگي آنان را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد، توصيه مي‌شود.
آنتي‌هيستامين‌هاي خوراکي: در بيماراني که شکايت اصلي آنان عطسه و خارش بيني است، استفاده از آنتي‌هيستامين‌هاي خوراکي نسل دوم که خاصيت خواب‌آور کمتري دارند، توصيه مي‌شود.
آنتي‌هيستامين‌هاي موضعي داخل بيني: پزشکان مي‌توانند از اين داروها در درمان بيماران دچار رينيت آلرژيک فصلي، مداوم يا دوره‌اي بهره بگيرند.
داروهاي خوراکي ضدگيرنده لوکوترين: استفاده از داروهاي خوراکي ضدگيرنده لوکوترين به عنوان درمان اوليه در بيماران دچار رينيت آلرزيک توصيه نمي‌شود.
درمان ترکيبي: پزشکان مي‌توانند درمان چند دارويي را در بيماراني که به درمان‌هاي تک دارويي پاسخ کافي نمي‌دهند، مدنظر قرار دهند.
ايمونوتراپي: در بيماراني که به درمان‌هاي دارويي يا کنترل عوامل محيطي پاسخ مناسبي نمي‌دهند، ارجاع به يک متخصص آلرژي براي ايمونوتراپي (زيرزباني يا زيرپوستي) پيشنهاد مي‌شود.
عمل جراحي کاهش اندازه شاخک تحتاني بيني: در بيماران دچار رينيت آلرژيک که علائم انسداد مجاري هوايي بيني داشته يا دچار هيپرتروفي شاخک تحتاني بوده و به درمان دارويي پاسخ مناسب نداده‌اند، ارجاع به جراح بيني جهت کاهش اندازه شاخک تحتاني به وسيله جراحي مي‌تواند کمک‌کننده باشد.
طب سوزني: در بيماراني که تمايلي به مصرف دارو ندارند، مي‌توان از طب سوزني بهره گرفت.
داروهاي گياهي: با توجه به محدوديت مطالعات انجام شده و وجود ترديدهاي جدي در مورد کيفيت و نحوه استانداردسازي داروهاي گياهي، در حال حاضر استفاده از اين نوع درمان‌ها پيشنهاد نمي‌شود.
پيشنهادهايي براي اضافه کردن داروي دوم در درمان رينيت آلرژيک
در صورتيکه درمان اوليه با استروييد استنشاقي در کنترل نشانه‌هاي بيمار موفق نباشد، مي‌توان از اضافه کردن آنتي‌هيستامين‌هاي استنشاقي يا اکسي‌متازولين (فقط به مدت 3 روز) سود جست.
اگر درمان اوليه با آنتي‌هيستامين‌هاي خوراکي براي بيمار شروع شده و قادر به کنترل موفق نشانه‌ها نشده باشد، مي‌توان درمان را به درمان تک دارويي با استروييدهاي استنشاقي يا آنتي‌هيستامين‌هاي موضعي تغيير داد. در غير اين صورت مي‌توان داروهاي ضداحتقان را به رژيم درماني بيمار اضافه کرد که البته سبب افزايش عوارض جانبي ناخواسته مانند سردرد، افزايش فشار خون، خشکي دهان و عصبيت بيمار خواهد شد. در صورت نياز به درمان‌هاي بيشتر استفاده از آنتاگونيست‌هاي گيرنده لکوترين‌ها نيز مجاز است، البته شواهد متناقضي در اين زمينه وجود دارد. اگر اين درمان نيز موفقيت‌آميز نبود، افزودن استروييد استنشاقي مورد تاييد نبوده و توصيه مي‌شود، درمان به رژيم حاوي استروييد استنشاقي تغيير يابد.
هنگامي که درمان اوليه با آنتي‌هيستامين استنشاقي شروع شده و علائم بيمار برطرف نشده باشد، مي‌توان استروييد استنشاقي را به رژيم درماني بيمار اضافه کرد. اطلاعات در مورد تاثير اضافه کردن دسته‌هاي دارويي ديگر محدود است.
