جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
چهارشنبه ۳۱ تير ۱۳۹۴ / ۲۱:۱۷
کد مطلب: 32194
۰
به "کار داوطلبانه" نه نگویید!

تحلیلی بر عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت

سلامت اجتماعی هم بخشی از ارکان سلامت یک جامعه محسوب می‌شود و هم می‌تواند تابعی از آن باشد؛ مطالعات نشان می‌دهد اشخاصی که از سلامت اجتماعی برخوردارند، با موفقیت بیشتری می‌توانند با چالش‌های ناشی از ایفای نقش‌های اصلی اجتماعی کنار آیند.

 

اکرام و کار داوطلبانه یکی از شاخص‌های سلامت اجتماعی محسوب می‌شود و نشان‌دهنده بلوغ یک جامعه است. ارتقای فرهنگ و تاثیرات مثبت آن بر سلامت جسم و روان، افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس و رضایت از زندگی و همچنین کسب اعتماد به نفس و هویت تنها بخشی از کارکردهای فعالیت‌های عام‌المنفعه برای یک جامعه خواهد بود.

 

دکتر بهزاد دماری، رییس انجمن پزشکی اجتماعی و مدیرگروه تحقیقات مولفه‌های اجتماعی سلامت در گفت‌وگو با ایسنا، از اتمام طرح تحقیقاتی با عنوان رفتارهای اجتماعی مطلوب ایرانیان خبر داد و درباره ابعاد سلامت اجتماعی و مصداق‌های آن گفت: طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت در سال 1948؛ سلامت ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی را در بر گرفته و اخیرا تحقیقات فراوان و معتبری در مورد بعد معنوی سلامت انتشار یافته است و این بعد نیز به زودی به تعریف سلامت اضافه خواهد شد. در دستورات دین اسلام انفاق به عنوان یک رفتار اجتماعی توصیه شده است که اشکال گوناگون آن شامل انفاق‌های مالی (زکات، خمس، صدقه، قرض و حق معلوم ) و انفاق‌های غیرمالی (مثلا زکات علم، نشر است و زکات قدرت، انصاف ) است. اگر بخواهیم سلامت اجتماعی افراد را بسنجیم باید به دنبال بروز رفتارهایی از این قبیل باشیم.

 

وی افزود: اغلب دستورات دینی اسلام دارای بعد اجتماعی هستند که "اکرام" نیز جزیی از آن است. تاثیرات مثبت سلامت اجتماعی بر ابعاد جسمی و روانی نشان داده شده است. رفتارهایی دیگر مثل ارتباط با دوستان و آشنایان، پیوستن به انجمن‌ها، رعایت حقوق دیگران و... نیز از دیگر شاخص‌های سلامت اجتماعی هستند. این درحالیست که ما ارزش کار داوطلبانه را به درستی در جامعه ترویج نکرده‌ایم، برای آن زمان اختصاص نمی‌دهیم و نهایت کار داوطلبانه ما دادن صدقه است.

 

دماری با اشاره به تاثیرات فیزیولوژیک فعالیت‌های داوطلبانه وعام‌المنفعه بر سلامت جسم و روان گفت: کلیت تاثیر کار داوطلبانه از راه نوروبیولوژیک است. احساس رضایتی که افراد کسب می‌کنند باعث فعل و انفعالات نوروبیولوژیکی می‌شود که بر روی سلامت جسمی و روانی افراد موثر است. البته تاثیرات ماوراء الطبیعه هم مطرح شده است که در حال حاضر اثبات آن در توان بشر نیست. کار داوطلبانه همچنین باعث تقویت احساس خود ارزشی و احترام به خود می‌شود. در کار داوطلبانه هیچ نفع مالی وجود ندارد و باعث اجتماعی شدن افراد می‌شود. برخلاف تصور نادرستی که وجود دارد، این ما هستیم که به کمک کردن دیگران نیاز داریم. ما احتیاج داریم که از کسی مراقبت کنیم.

 

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، کار داوطلبانه را نتیجه تعادل بین زندگی و کار دانست و افزود: به دلایل مختلفی تعادل این دو موضوع در زندگی ما بر هم خورده است. کسانی که این تعادل در زندگی‌شان وجود دارد، فرصت بیشتری برای انجام کار داوطلبانه دارند. فعالیت‌های خیرخواهانه و عام‌المنفعه به افراد احساس رضایت می‌دهد و باعث می‌شود کم‌تر به دنبال کار روند. این امر قناعت را نیز در زندگی افراد افزایش می‌دهد و ارزش و لذت داشتن پول بیشتر را با احساس لذت حاصل از کمک به دیگران جایگزین می‌کند.

 

دماری اکرام به شکل صدقه را به عنوان اولین سطح از کار داوطلبانه معرفی کرد و گفت: رضایت بیشتر زمانی حاصل می‌شود که به صورت عملی به افراد کمک شود؛ چراکه ممکن است بسیاری از آنها نیازهای عاطفی و اطلاعاتی جدی‌تری نسبت به نیازهای مالی داشته باشند.

 

وی با بیان اینکه اکرام و کمک به نیازمندان در جوامع پیچیده امروزی معنی و مفهوم دیگری دارد، افزود: اگر مردم نتوانند به سازمان‌هایی که واسط و میانجی هستند، اعتماد کنند کمکی هم به آنها نخواهند کرد. این اعتماد با پاسخگویی سازمان‌ها باید ایجاد شود. موضوع پاسخگویی اجتماعی این نهادها و سازمان‌ها بسیار مهم است و باید شفاف شود که چقدر از مردم دریافت می‌کنند و بابت چه کارهای خیریه‌ای صرف کرده‌اند.

 

دماری ادامه داد: سیاست گسترش این گونه سازمان‌ها در کشور مقوله مهمی است و نیازمند سیاست پژوهی است تا بدانیم اثربخشی این نوع سامانه‌های خیریه‌ای چقدر است و آیا این رویکرد فقر و فاصله طبقاتی را از بین خواهد برد و رقابت آن با رویکرد دریافت مالیات و توزیع آن برای عموم مردم چگونه قضاوت می‌شود؟ امروز معتبرترین رویکرد سلامت همگانی، توزیع عادلانه درآمدها است و باید ببینیم کدام رویکردها در کشور ما بیشتر جواب می‌دهد.

 

مدیرگروه تحقیقاتی مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت، تعداد کودکان یتیم زیر 18سال را 250 هزار نفر اعلام کرد که حدود 40 هزار نفر آنها در استان سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند و در عین حال گفت: دستگاه‌های مسئول آمار کودکان و نوجوانان زیر 18 سال را که نیازمند به حمایت هستند بازبینی کنند، چراکه شیوع آسیب‌های اجتماعی عصر حاضر از قبیل طلاق، اعتیاد، زندانی بودن و بیماری ایدز موجبات بدون سرپرست بودن و بد سرپرستی را به وجود آورده است. افراد نیازمند به حمایت در این گروه سنی چندین برابر عدد اعلام شده است.

 

رییس انجمن پزشکی اجتماعی در ادامه صحبت‌هایش تعداد یتیمان ناشی از حوادث ترافیکی را حتی بیشتر از یتیمان ناشی از جنگ تحمیلی خواند و گفت: اغلب فوت شده‌ها در این حوادث در سن 18 تا 49 سال هستند.

 

مدیرگروه تحقیقاتی مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت، پیشگیری از یتیم شدن کودکان را بسیار مهم دانست و افزود: باید توجه کرد که نیازهای این کودکان صرفا مالی نیست و روش‌های پیشرفته‌تری برای حمایت از این افراد باید برنامه‌ریزی و اجرا شود تا به این ترتیب بتوانیم گام مهمی در امر سلامت اجتماعی کودکان به عنوان آینده‌سازان جامعه برداریم و زمینه برای برخورداری از جامعه‌ای پرامید و پرنشاط را فراهم شود.

 

نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
سخن گفتن با خدا مانند صحبت کردن با یک دوست پشت تلفن است... ممکن است او را در طرف دیگر نبینیم، اما می دانیم که دارد گوش می دهد...