خودکشی دانشجویی هرچند وقت یکبار تیتر روزنامه ها را به خود اختصاص می دهد، سال گذشته نیز خبر مرگ مشکوک به خودکشی یک دانشجوی دکترا در رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران نظر ها را به خود جلب کرد پیش از این ها نیز کم نبودند دانشجویانی که به دلایل روانی و اجتماعی و به شیوه های مختلف خودکشی کردند.      

                   

آمار خودکشی در سه ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل 9/4 درصد افزایشی داشته است از سه ماهه سال جاری 1408 نفر در کشور خودکشی کرده اند که از این میان 436 نفر زنان و 972 نفر مردان در سطح دانشگاه ها را به خود اختصاص می دهد و آمار خودکشی در سال گذشته نسبت به سال های قبل روند افزایشی را نشان می دهد.  

                               

سعید معید فر عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار حوزه دانشگاه گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران گفت:بیشترین میزان بحران های اجتماعی در کشور به خصوص در استان های محروم را خودکشی به خود اختصاص می دهد، در مناطق کمتر توسعه یافته کشور اگر چه با افزایش اطلاعات و آگاهی ظرفیت هایشان بیشتر شده است اما قدرت عرض اندام ندارند و بیش از پیش در معرض بحران های این چنینی قرار می گیرند.  

                                            

عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: بنا به گفته ریاست حراست کل وزارت علوم از هر 28 مورد خودکشی دانشجویی در ایران 7مورد مربوط به پسران و 21 مورد مربوط به دختران است.                        

معید فر گفت: گروهای تحصیل کرده حساسیت بیشتری نسبت به محیط پیرامون خودشان دارند نوعی احساس ناکامی در این افراد بیشتر رشد می کند.     

        

وی افزود:در این افراد خودکشی به قصد مرگ صورت نمی گیرد بلکه می خواهند به دردهایشان پایان دهند.    

                                    

بنابراین در واقع برای فرار از فشارهای روز افزونی که به آنها وارد می شود ترجیح می دهند دست به این اقدام بزنند.    

 

دکتر محمدعثمان حسین‌بر جامعه‌شناس و استاد دانشگاه گفت: جامعه ایران یک جامعه در حال گذار است که هنجارهای قدیم آن باید جایشان را به هنجارهای جدید بدهند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است که در نتیجه ما شاهد آشفتگی‌های فردی و جمعی خواهیم بود. این آشفتگی‌ها بنابر نظریات امیل دورکیم (نظریه‌پرداز فرانسوی) عمدتا منجر به خودکشی‌های آنومیک می‌گردند، یعنی خودکشی‌هایی که در پی بی‌نظمی‌های اجتماعی شکل گرفته‌اند.

 

حسین بر ادامه داد: تضعیف پیوندهای اجتماعی از مهم‌ترین دلایل مستقیم خودکشی در ایران است. بیکاری، تورم، مشکلات اقتصادی و... نیز از دلایل غیرمستقیم آن هستند. همه این عوامل منجر شده‌اند تا خشونت به خانواده ایرانی راه پیدا کند و خودکشی افزایش یابد.

                        

این عضو هیت علمی دانشگاه در ادامه اظهار داشت: در واقع عواملی هستند که باز در همان محیط قرار دارند ولی آنچنان اثرات سوء می گذارند که فرد بعد از گذراندن دوره ای از بحران دیگرتنها راه پایان زندگی خودش می داند و خلاص شدن از رنج دائم و روزمره این اقدامات است.                                                              

معید فر گفت: با نگاهی به گذشته دختران دانشجو حداقل در یکی دوسال اخیر می بینیم که اکثر آنان بعداز یک درگیری با کمیته انظباطی یا حراست دانشگاه و یا پلیس های امنیتی در خیابان دست به خودکشی زده اند.

 

معیدفر ادامه داد:خودکشی دانشجویان نمی تواند بیرون از دایره مشکلات روانی و اجتماعی باشد این خودکشی اما به دلیل آنکه در قشر تحصیلکرده صورت می گیرد می تواند بسیار متاثر کننده باشد و صدمات بیشتری به جامعه وارد کند.

                                                            

معیدفردر پایان یاداورشد: دانشگاه باید عوامل آسیب زایی که در دورهای مختلف  زمانی که ممکن است رخ دهند را شناسایی و از ان پیشگیری کنند تا دانشجویان فشار کمتری را متحمل شوند.               

در نهایت خودکشی نیز در پی عوامل مختلف ایجاد می گردد متاسفانه از ابعاد مختلفی است که در یک جامعه وجود دارد.در نتیجه تا زمانی که مسائل اجتماعی حل نگردد خودکشی نیز کاهش نخواهد داشت چرا که لازمه یک حیات سالم داشتن جامعه ای سالم است.

 

کارشناسان و مسئولین هر دو بر دو عامل روانی و اجتماعی موثر بر خودکشی تاکید دارند. آن‌ها معتقدند که در طی سال‌های اخیر با رشد جمعیت و تغییرات سریع اجتماعی مشکلات روانی و اجتماعی زیادی گریبان ایرانی‌ها را گرفته است؛ مشکلاتی که در مرحله آخر می‌توانند به خودکشی منجر شود.

 

گزارش از رضا زارع