لوپوس را بشناسیم World Lupus Day
بیماری ناشناخته ای که به همه بدنتان حمله می کند
این مناسبت توسط نمایندگان بهداشت بیش از 13 كشور جهان انتخاب شده است. در حال حاضر بیش از پنج میلیون نفر در سراسر جهان به لوپوس مبتلا هستند كه 1.5 میلون نفر از این تعداد در آمریكا زندگی می كنند.
بر اساس 17 هزار پرسشنامه ای كه امسال در 16 كشور اروپایی، آمریكایی و آسیایی تكمیل شد، یك سوم افراد هیچ اطلاعی از بیماری لوپوس ندارند و از میان افرادی كه بیماری را می شناسند، اطلاعات لازم در مورد بیماری بسیار محدود است؛ بنابراین افزایش آگاهی عمومی برای همه افراد ضرورت دارد. در بسیاری از كشورها از جمله انگلستان، كودكان و دانش آموزان در مدارس در مورد علایم بیماری و روش های كنترل آن آموزش می بینند.
لوپوس یك بیماری خودایمنی است كه 90 درصد مبتلایان را زنان تشكیل می دهند؛ بیماری های خود ایمنی به بیماری هایی گفته می شود كه در آن سیستم ایمنی، بافت های سالم بدن را به عنوان یك عامل خارجی فرض می كند و به آن ها حمله می كند.
در این بیماری سیستم ایمنی بدن قادر به تشخیص تفاوت بین سلول های سالم و بیگانه نیست تا بتواند با آن ها مبارزه کند. در افراد مبتلا به لوپوس، سیستم ایمنی بدن به طورخودکار آنتی بادی تولید می کند که بافت های سالم را از بین می برد و در نتیجه باعث آسیب، التهاب و درد درسراسر بدن می شود.
این بیماری باعث آسیب به بسیاری از اندام های حیاتی بدن مانند مغز، قلب، ریه ها، کلیه ها و پوست می شود. این بیماری در زنان بیشتر از مردان و در سیاه پوستان و آسیایی ها بیشتر از سفیدپوستان دیده می شود. برای این بیماری غیرواگیر درمانی وجود ندارد اما با کنترل آن می توان سال های زیادی به زندگی ادامه داد.
آرتریت روماتوئید، آرتریت واکنشی، بیماری سلیاک، کم خونی خطرناک، ویتیلیگو، اسکلرودرمی، پسوریازیس، بیماری التهابی روده، بیماری هاشیموتو، بیماری آدیسون، بیماری گریوز، سندرم شوگرن، و دیابت نوع یک، از شایع ترین بیماری های خود ایمنی هستند.
علائم شایع این بیماری عبارتند از:
خستگی بیش از حد سردرد درد و ورم مفاصل تب کم خونی تورم در پاها، دست ها یا دور چشم درد در قفسه سینه در هنگام تنفس عمیق حساسیت به آفتاب یا نور ریزش مو لخته شدن خون غیر طبیعی سفیدشدن یا آبی شدن رنگ انگشتان زخم در اطراف دهان یا بینی اشعه ماوراء بنفش خورشید و حتی لامپ فلورسنت موجب فعال شدن سلول های التهابی در پوست و بر افروخته شدن آن می شوند به همین دلیل بروز علائم پوستی در این بیماری بسیار رایج است.
گفتنی است ؛لوپوس اریتماتوس سیستمیک(SLE) شایع ترین نوع این بیماری است و باعث بوجود آمدن جوش و کهیر هایی به شکل پروانه برروی پوست بینی، گونه ها می شود. منبع: whathealth
لوپوس به دو نوع DLE و SLE تقسیم بندی می شود. نقطه هدف DLE معمولا پوست است و روی ارگان های دیگر بدن تاثیر نمی گذارد. نوع SLE جدی تر است و علاوه بر پوست، اندام های حیاتی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. در نوع شدید بیماری، بافت مفاصل و عضلات و غشای ریه، قلب، كلیه ها و مغز آسیب می بیند. تشنج، افسردگی، گیجی و سكته مغزی، از عوارض لوپوس هستند.
به گزارش بنیاد لوپوس آمریكا، خستگی و ناتوانی از مهمترین و اولین نشانه های لوپوس است. در مراحل بعدی علایمی مانند سر درد، درد مفاصل، تب، كم خونی، ریزش مو، تورم در ناحیه دست و پا و اطراف چشم، لخته شدن غیر طبیعی خون، سفید شدن یا آبی شدن انگشتان در سرما، حساسیت پوست نسبت به نور خورشید و زخم های پروانه ای شكل روی بینی و گونه دیده می شود.
افراد مبتلا به لوپوس در ظاهر خوب دیده می شوند، در حالیكه مبارزه سختی در بدنشان وجود دارد و همین امر منجر به منزوی شدن بیمار می شود.
*** چه عواملی باعث لوپوس می شود؟
تحقیقاتی كه به تازگی صورت گرفته نشان می دهد كه یك سازوكار مرتبط با كروموزوم X، با بیماری های خودایمنی و لوپوس در ارتباط است. دلیل اینكه اغلب زنان در معرض لوپوس قرار می گیرند این است كه كروموزوم X نسبت به كروموزوم Y، ژن های مرتبط با ایمنی بیشتری را حمل می كند و همانطور كه می دانیم زنان دو كروموزوم X و مردان یك كروموزوم X و یك كروموزوم Y دارند؛ بنابراین زنان بیشتر در معرض بیماری های خود ایمنی هستند.
لوپوس هیچ عامل شناخته شده ای ندارد و تركیبی از عوامل ژنتیكی، محیطی، هورمونی، ایمنی بدن و زیست محیطی است. عفونت های باكتریایی و ویروسی، استرس عاطفی شدید، قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید و استفاده از داروی های فشار خون و منظم شدن ریتم قلب، می توانند سبب بروز علایمی شبیه لوپوس شوند. افزایش هورمون استروژن در دوران بارداری نیز می تواند لوپوس را تشدید كند.
*** حقایقی در باره لوپوس
-90 درصد مبتلایان به لوپوس را زنان تشكیل می دهند.
-این بیماری بین سنین 15 تا 45 سال شایع تر است.
-هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد؛ ولی می توان علایم را با دارو كنترل كرد.
-استفاده از ضد آفتاب، كلاه و دستكش در روزهای آفتابی برای بیماران ضروری است.
-استفاده از دستكش گرم در سرما برای بیمارن ضروری است.
-نوع خفیف بیماری می تواند با دارو كنترل شود؛ بدون اینكه كیفیت زندگی تحت تاثیر قرار گیرد.
-نوع شدید بیماری می تواند سبب خانه نشینی و ناتوانی در انجام امور روزمره شود.
متخصصان به زنان توصیه می كنند كه در صورت مشاهده علایم، حتما به پزشك داخلی یا عفونی مراجعه كنند تا قبل از گسترش بیماری، علایم كنترل شود. در صورت درمان به موقع، می توان با لوپوس به طور مسالمت آمیز زندگی كرد.
