روزبه: خاستگاه روان شناسی بالینی ایران

میگنا- يادداشت دکتر ابوالفضل محمدی:
... رشته روان شناسی بالینی در ایران در حقیقت هنگامی رسمیت یافت که در اوایل دهه 1350 شمسی در گروه روانپزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران واقع در بیماستان روزبه برنامه ای برای فوق لیسانس روان شناسی بالینی ایجاد شد.»
متن فوق از مقاله دکتر سعید شاملو، پدر روانشناسی ایران که در سال 1361 در مجله بازتاب منتشر شده است، آمده است.(مراجعه به پيوست ها)

دکتر شاملو در ادامه ذکر می کند که: برنامه دوره فوق لیسانس روان شناسی بالینی در بیمارستان روزبه برای سه سال طراحی شده بود. این دوره شامل دو سال دروس نظری و عملی در زمینه های مربوط به روان شناسی بالینی و یک سال کاروزی (اینترنی) و نگارش پایان نامه پژوهشی در این رشته بود.
دکتر شاملو در ادامه به خاطر نیازهای کشور به متخصصان روانشناسی بالینی دوره چهار ساله ای را بعد از دیپلم به عنوان «تربیت کارشناس روانشناسی بالینی» معرفی کرده است. از ضرورتهای این دوره یک سال آموزش بالینی (کارورزی) در سال چهارم معرفی می شود. امری که هیچگاه به طور کامل در دانشگاههای وزارت علوم و آزاد محقق نشد. برای این دوره طرح کارورزی به مدت سه تا 5 سال در نقاط دور از تهران نیز طراحی شده بود. برای آزمون ورودی نیز علاوه بر امتحان کتبی، مصاحبه انجام می شد.

برای مدتی دوره کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی در بیمارستان روزبه، توسط دکتر سعید شاملو، دکتر ولی الله اخوت و دکتر حبیب الله قاسم زاده اجرا شد. به دلایلی دوره کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی در خواستگاه خود برای مدتها برگزار نشد. بعدها تلاشهای دکتر قاسم زاده نیز برای برگزاری دوره تخصصی روانشناسی بالینی میسر نشد. اما هنوز در بیمارستان روزبه رواندرمانی به همان شیوه که بنیانگذاران آن در نظر داشتند برگزار میشود.

هم اکنون دوره های رواندرمانی برای دستیاران و فلوشیپ های روانپزشکی برگزار می شود. اما احتمالاً کاملاً متفاوت با آن چیزی که در اکثر دوره های روان شناسی بالینی در کشور برگزار می شود. اساتید بیمارستان روزبه به سنتی که دکتر شاملو و اساتید پیشگام در این رشته پی ریزی کرده اند پایبند هستند.
دوره رواندرمانی در بیمارستان روزبه همراه با کار بالینی به متخصصان روانپزشکی آموزش داده می شود. متاسفانه بیمارستان روزبه فرصت کافی برای آموزش روانشناسان بالینی پیدا نکرده است و تنها دوره های کوتاهی در مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی در این دانشگاه دایر بوده است. این روزها صحبت از انتقال رشته روانشناسی بالینی به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی داغ است.

موافقان و مخالفان در این باره صحبت کرده اند. هر یک از این گروه دلایل خودشان را ذکر می کنند. آنچیزی که من می خواهم در آخر این نوشته به آن اشاره کنم، تاکید بر ماهیت بالینی این رشته است.

دکتر شاملو سه دهه پیش الگویی برای آموزش روانشناسی بالینی طراحی کرده است که در اکثر غریب به اتفاق دانشگاه ها رعایت نمی شود. به نظرم مهم نیست که روان شناسی بالینی به کدام ارگان وابسته باشد.

مساله اصلی ماهیت آموزش تخصصی و حرفه ای به روان شناسان بالینی است. من اطمینان دارم که اگر دکتر شاملو نظاره گر آموزش روان شناسی بالینی بود، به هیچ وجه از نحوه آموزش روان شناسان بالینی رضایت نداشت. امیدوارم روزی برسد که آزوهای دکتر شاملو به حقیقت بپیوندد.
-
دکتر ابوالفضل محمدی
استادیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستان روزبه
ورود به كانال میگنا
نظر شما چيست؟