وب در تسخیر سلبریتی‌نماها
به گزارش میگنا آرمان نوشت: این روزها شبکه‌های اجتماعی بر جنبه‌های مختلف زندگی ما تاثیر گذاشته‌اند. این شبکه‌ها می‌توانند افراد معمولی را در اسرع وقت مشهور کنند. این در حالی است که اگر شبکه‌های اجتماعی را از زندگی برخی افراد حذف کنیم، آنها دیگر وجود ندارند. بر اساس آمار ارائه شده از سوی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد شبکه اجتماعی اینستاگرام یکی از شبکه‌های اجتماعی محبوب و پرطرفدار در سراسر دنیاست که تعداد قابل توجهی کاربر دارد و به شکل روزانه میلیاردها عکس و فیلم در آن به اشتراک گذاشته میشود. هم اکنون بیشتر از 7/5 میلیون نفر از جمعیت ۱۶ تا ۳۵ساله مردم کشور ایران در شبکه اجتماعی اینستاگرام عضو هستند. برخی از منابع اطلاعاتی نیز خبری مبنی بر اینکه هیچ‌آمار دقیقی در مورد تعداد کاربران ایرانی اینستاگرام وجود ندارد، عنوان می‌کنند. تعداد دانلودهای اینستاگرام در کافه بازار عدد ۱۶میلیون را نشان می‌دهد و با در نظرگرفتن دانلودهای اینستاگرام از طریق گوگل پلی و اَپ اِستور و دیگر مارکت‌ها می‌توان تخمین زد که اینستاگرام در ایران حدود ۲۰میلیون کاربر دارد.
این روزها می‌توان از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای کسب شهرت استفاده کرد. به واسطه این شبکه‌ها، افراد معمولی می‌توانند سلبریتی شوند و سلبریتی‌ها ممکن است تبدیل به افراد معمولی شوند. فقط کافی است در چند صفحه پر مخاطب در اینستاگرام عضو شوید یا به اصطلاح آن را فالو کنید، خواهید دید که کسب شهرت در آن چندان هم دشوار نیست. برای مثال در یکی از این صفحه‌ها دو پسر جوان با تقلید از رفتارهای دخترانه و به تمسخر گرفتن آنها برای خود در پی انتشار کلیپ‌های متعدد و کسب شهرت نسبی در بین کاربران هستند. از سوی دیگر برخی از افراد نیز با انتشار فعالیت‌های خود در زمینه‌های مختلف همچون ورزش، آشپزی، تغذیه مناسب و... در پی تبلیغ فعالیت‌های خود هستند. در این اقدام افراد از طریق شبکه‌های اجتماعی در مقابل سلبریتی‌های شناخته شده قرار می‌گیرند. این افراد برخلاف بازیگران مشهور که اغلب رفتار و برنامه‌هایشان توسط مدیر برنامه‌ها تنظیم میشود، خود صفحه خود را می‌گردانند. اغلب سلبریتی‌نماها به تنهایی و به وسیله یک تلفن همراه فعالیت‌های خود را انجام می‌دهند. باید دانست که این افراد فقط برای خوشگذرانی تمام وقتشان را صرف به اشتراک گذاشتن عکس و فیلم در اینستاگرام نمی‌کنند، بلکه جذب تعداد قابل توجهی فالوئر می‌تواند برای آنها منبع درآمد باشد. آنها به شکل نامحسوس به تبلیغ دندانپزشک، پزشک، کیف، کفش، مجموعه ورزشی، رستوران، ساعت و.... می‌پردازند. آنها از طریق فالوئرها بدون زحمت زیاد به پول قابل توجهي دست پیدا می‌کنند و البته بعضی‌هایشان نيز فقط به دنبال جلب توجهند و سعی دارند با مطرح شدن در فضای مجازي کاستی‌های خود را جبران کنند.
شهرت از طریق فضای مجازی
قبل از ظهور شبکه‌های مجازی امکان معروف شدن افراد عادی اندک بود، اما حالا این امکان فراهم شده است. در گذشته افراد عادی فاصله قابل توجهی با سلبریتی‌ها داشتند. براي مثال ممکن بود هنرپیشه معروفی را یک بار در عمرشان از نزدیک ببینند. حالا افراد خیلی راحت با هنرپیشه مورد علاقه‌شان در فضای مجازی ارتباط برقرار می‌کنند، عکس و نوشته‌های او را می‌بینند و در موردش نظر می‌دهند. این در حالی است که بعضی‌ها از فالوئرهای این صفحات عنوان می‌کنند که فقط برای تفریح و سرگرمی این صفحات را دنبال می‌کنند و به گرداننده صفحه نيز کلی می‌خندند. در واقع افراد با این اقدام روزبه‌روز بر شدت شهرت سلبریتی‌نماها می‌افزایند.
خنده به لمپن‌ها
نرگس یکی از افرادی است که صفحات اغلب افراد به اصلاح سلبریتی را دنبال می‌کند. او درباره این صفحات به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: اغلب این افراد با رفتارهای جالب و مسخره باعث خنده و گذراندن اوقات شاد می‌شوند. به گفته او اغلب افراد در این صفحات به دلیل رفتارهای ویژه به کسب شهرت نسبی در بین کاربران اینستاگرام رسیده‌اند. برای مثال وقتی دو پسر جوان کلیپ‌هایی را در تمسخر رفتارهای دخترانه از خود منتشر می‌کنند، اولین مساله‌ای که به ذهن می‌رسد، این است که این افراد بیکار هستند یا از لحاظ اقتصادی به اندازه کافی تامین هستند که می‌توانند هر روز و هر ساعت این کلیپ‌ها را منتشر کنند، اما باز هم می‌گویم که تنها ویژگی این افراد در جذب مخاطب استفاده از طنز است. به گفته این دختر جوان در برخی موارد در بین این افراد واژه‌های بی‌ادبانه و رفتارهای نامناسب نیز مشاهده میشود. در اصل بروز این گونه رفتارها به نوعی توهین به مخاطب تلقی میشود. این کاربر صفحه مجازی تاکید می‌کند: از این افراد بیش از این هم انتظار نیست، از قدیم گفته‌اند از کوزه همان تراود که در اوست.
تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر نیاز جامعه
چندی پیش در بین یکی از صفحات اینستاگرام که این روزها مخاطبان قابل توجهی را به خود اختصاص داده کمپین محافظت از طبیعت راه‌اندازی شد. در این برنامه قرار شد که راس ساعت و روز مشخص تمامی افراد به یکی از کوه‌های اطراف تهران رفته و به این شکل از منابع طبیعی حمایت کنند. جالب است بدانید که در این اقدام حدود 400 نفر برای حمایت از سلبریتی خود به آن محیط آمدند. این اقدام نشان‌دهنده تاثیر شبکه‌های مجازی برجامعه است.
توجه به سلبریتی‌های جعلی ممنوع
یک جامعه‌شناس درباره رفتار سلبریتی‌ها در شبکه‌های اجتماعی به «آرمان» می‌گوید: این افراد به هر طریقی در پی خودنمایی هستند. این در حالی است که برخی افراد هم در گوشه‌ای از کشور روی مسائل مختلف همچون حاشیه‌نشینی فعالیت می‌کنند، اما در پی نمایش خود و فعالیتشان نیستند. در اصل این افراد برای خود اعتبار و ارزش قائل هستند. امیر محمود حریرچی می‌افزاید: افراد فعال در این شبکه‌ها به حدی خودشان را حقیر می‌دانند که با انتشار کلیپ‌های تمسخر آمیز در پی مطرح کردن خود هستند. اغلب این افراد به اختلالات روانی و کمبودهای متعدد مبتلا هستند. در ضمن افراد دنبال‌کننده این صفحات هم به کمبودهای روانی متعدد مبتلا هستند. به گفته او در کشور ما به سلبریتی‌ها بیش از حد اهمیت داده میشود. البته فعالیت این افراد در شبکه‌های اجتماعی را می‌توان تحت عنوان سلبریتی‌های بدلی و کلاهبرداری‌های روانی مورد بررسی قرار داد. این استاد دانشگاه می‌گوید: در کشور ما به افراد خودنما بها داده میشود. در این شرایط هر فردی با خودرو، خانه، دارایی، فعالیت در شبکه‌های مجازی و... در پی مطرح کردن خود است. اقدام افراد در شبکه‌های مجازی برای کسب کالایی جعلی به نام شهرت است، در حالی که اگر برای مردم راه رسم دستیابی به زندگی مناسب مطرح شود، می‌توان به شکل مناسب این افراد را معالجه اجتماعی کرد. حریرچی می‌افزاید: امروزه در جامعه ما ارزش‌ها رنگ باخته‌اند. در اصل ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها جایگاه واقعی خود را از دست داده‌اند. مسئولان کشور باید بدانند که این سلبریتی‌های جعلی می‌توانند منشأ پیام‌ها و رفتارهای نامناسب و مخرب برای جامعه باشند. به گفته او سلبریتی‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند، در این بین برخی هنرمندان هنر و توانایی خود را در اختیار همگان قرار می‌دهند.
از نشریات زرد تا صفحات زرد دراینستاگرام
یک کارشناس رسانه درباره فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی در زمینه تبلیغات به «آرمان» می‌گوید: امروزه افراد مشهور در سطح بین‌المللی صفحه اینستاگرامشان برای هر آگهی چیزی حدود سه‌میلیون تا 100میلیون فالوئر دارد. برای مثال بازیکنی همچون رونالدو 100میلیون فالوئر دارد، به همین دلیل هزینه تبلیغات در شبکه اجتماعی او تا 500هزار یورو نیز تخمین‌زده میشود.
در دنیای امروز فضای تبلیغات به وجود آمده و خیلی از افراد نیز از آن استفاده می‌کنند. داوود زارعیان می‌افزاید: در کشورهایی که نظارت قوی در حوزه شبکه‌های اجتماعی وجود نداشته باشد، طبیعتا اقدامات با سوء‌استفاده همراه است. به همین ترتیب برخی از افراد با انتشار اکانت‌های جذاب و فریبنده به افزایش کاربران و کسب درآمد می‌پردازند.
به گفته او باید عنصر نظارت را در کانال‌های ارتباطی شبکه‌های اجتماعی افزایش داد. از دیگر مسائل آسیب‌رسان در شبکه‌های مجازی می‌توان به نبود سواد رسانه‌ای و سواد اینترنتی جامعه اشاره کرد. اگر در جامعه‌ای سواد رسانه‌ای وجود داشته باشد، طبیعتا مردم آن جامعه فریب نمی‌خورند. در جامعه‌ای که سواد متوسط و اندک باشد احتمال سوء‌استفاده از این فضا وجود دارد. این استاد رسانه تاکید می‌کند: تاکنون در کشور ما در زمینه ارتقای سواد رسانه‌ای آن طور که باید اقدامات مناسب انجام نشده است. با این تفاسیر تعدادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی آگاهی و تسلط لازم را در ارتباط و استفاده از این شبکه‌ها ندارند. به همین دلیل خیلی زود تحت تاثیر قرار گرفته و می‌توانند برای عده‌ای درآمد ایجاد کرده و عده‌ای را تحت آسیب قرار دهند.
زارعیان درباره اینکه در برخی از صفحات اینستاگرام برخی افراد سلیبریتی‌نما با تمسخر کردن جامعه در پی کسب مخاطب هستند، می‌افزاید: با آگاهی بخشی جامعه مشکلات موجود برطرف میشود. برای مثال در گذشته در حوزه مطبوعات هم شاهد انتشار مطبوعات زرد بودیم. در آن دوران این نشریات از مخاطبان فراوانی برخوردار بودند. در همه دوران‌ها فعالیت‌های رسانه‌هایی همچون نشریات زرد وجود دارد، اما رسانه زرد تا دیروز به شکل کاغذی منتشر می‌شد و امروز در قالب شبکه‌های اجتماعی به فعالیت می‌پردازد. به گفته او رسانه‌های پر قدرت همچون رسانه ملی، مطبوعات پر قدرت، مستقل و متولیان فرهنگی جامعه باید در زمینه ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه اطلاع‌رسانی کرده و به آموزش بپردازند. از سوی دیگر دستگاه‌های نظارتی هم اقداماتشان را تقویت کنند.
شهرت از طریق فضای مجازی
قبل از ظهور شبکه‌های مجازی امکان معروف شدن افراد عادی اندک بود، اما حالا این امکان فراهم شده است. در گذشته افراد عادی فاصله قابل توجهی با سلبریتی‌ها داشتند. براي مثال ممکن بود هنرپیشه معروفی را یک بار در عمرشان از نزدیک ببینند. حالا افراد خیلی راحت با هنرپیشه مورد علاقه‌شان در فضای مجازی ارتباط برقرار می‌کنند، عکس و نوشته‌های او را می‌بینند و در موردش نظر می‌دهند. این در حالی است که بعضی‌ها از فالوئرهای این صفحات عنوان می‌کنند که فقط برای تفریح و سرگرمی این صفحات را دنبال می‌کنند و به گرداننده صفحه نيز کلی می‌خندند. در واقع افراد با این اقدام روزبه‌روز بر شدت شهرت سلبریتی‌نماها می‌افزایند.
خنده به لمپن‌ها
نرگس یکی از افرادی است که صفحات اغلب افراد به اصلاح سلبریتی را دنبال می‌کند. او درباره این صفحات به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: اغلب این افراد با رفتارهای جالب و مسخره باعث خنده و گذراندن اوقات شاد می‌شوند. به گفته او اغلب افراد در این صفحات به دلیل رفتارهای ویژه به کسب شهرت نسبی در بین کاربران اینستاگرام رسیده‌اند. برای مثال وقتی دو پسر جوان کلیپ‌هایی را در تمسخر رفتارهای دخترانه از خود منتشر می‌کنند، اولین مساله‌ای که به ذهن می‌رسد، این است که این افراد بیکار هستند یا از لحاظ اقتصادی به اندازه کافی تامین هستند که می‌توانند هر روز و هر ساعت این کلیپ‌ها را منتشر کنند، اما باز هم می‌گویم که تنها ویژگی این افراد در جذب مخاطب استفاده از طنز است. به گفته این دختر جوان در برخی موارد در بین این افراد واژه‌های بی‌ادبانه و رفتارهای نامناسب نیز مشاهده میشود. در اصل بروز این گونه رفتارها به نوعی توهین به مخاطب تلقی میشود. این کاربر صفحه مجازی تاکید می‌کند: از این افراد بیش از این هم انتظار نیست، از قدیم گفته‌اند از کوزه همان تراود که در اوست.
تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر نیاز جامعه
چندی پیش در بین یکی از صفحات اینستاگرام که این روزها مخاطبان قابل توجهی را به خود اختصاص داده کمپین محافظت از طبیعت راه‌اندازی شد. در این برنامه قرار شد که راس ساعت و روز مشخص تمامی افراد به یکی از کوه‌های اطراف تهران رفته و به این شکل از منابع طبیعی حمایت کنند. جالب است بدانید که در این اقدام حدود 400 نفر برای حمایت از سلبریتی خود به آن محیط آمدند. این اقدام نشان‌دهنده تاثیر شبکه‌های مجازی برجامعه است.
توجه به سلبریتی‌های جعلی ممنوع
یک جامعه‌شناس درباره رفتار سلبریتی‌ها در شبکه‌های اجتماعی به «آرمان» می‌گوید: این افراد به هر طریقی در پی خودنمایی هستند. این در حالی است که برخی افراد هم در گوشه‌ای از کشور روی مسائل مختلف همچون حاشیه‌نشینی فعالیت می‌کنند، اما در پی نمایش خود و فعالیتشان نیستند. در اصل این افراد برای خود اعتبار و ارزش قائل هستند. امیر محمود حریرچی می‌افزاید: افراد فعال در این شبکه‌ها به حدی خودشان را حقیر می‌دانند که با انتشار کلیپ‌های تمسخر آمیز در پی مطرح کردن خود هستند. اغلب این افراد به اختلالات روانی و کمبودهای متعدد مبتلا هستند. در ضمن افراد دنبال‌کننده این صفحات هم به کمبودهای روانی متعدد مبتلا هستند. به گفته او در کشور ما به سلبریتی‌ها بیش از حد اهمیت داده میشود. البته فعالیت این افراد در شبکه‌های اجتماعی را می‌توان تحت عنوان سلبریتی‌های بدلی و کلاهبرداری‌های روانی مورد بررسی قرار داد. این استاد دانشگاه می‌گوید: در کشور ما به افراد خودنما بها داده میشود. در این شرایط هر فردی با خودرو، خانه، دارایی، فعالیت در شبکه‌های مجازی و... در پی مطرح کردن خود است. اقدام افراد در شبکه‌های مجازی برای کسب کالایی جعلی به نام شهرت است، در حالی که اگر برای مردم راه رسم دستیابی به زندگی مناسب مطرح شود، می‌توان به شکل مناسب این افراد را معالجه اجتماعی کرد. حریرچی می‌افزاید: امروزه در جامعه ما ارزش‌ها رنگ باخته‌اند. در اصل ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها جایگاه واقعی خود را از دست داده‌اند. مسئولان کشور باید بدانند که این سلبریتی‌های جعلی می‌توانند منشأ پیام‌ها و رفتارهای نامناسب و مخرب برای جامعه باشند. به گفته او سلبریتی‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند، در این بین برخی هنرمندان هنر و توانایی خود را در اختیار همگان قرار می‌دهند.
از نشریات زرد تا صفحات زرد دراینستاگرام
یک کارشناس رسانه درباره فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی در زمینه تبلیغات به «آرمان» می‌گوید: امروزه افراد مشهور در سطح بین‌المللی صفحه اینستاگرامشان برای هر آگهی چیزی حدود سه‌میلیون تا 100میلیون فالوئر دارد. برای مثال بازیکنی همچون رونالدو 100میلیون فالوئر دارد، به همین دلیل هزینه تبلیغات در شبکه اجتماعی او تا 500هزار یورو نیز تخمین‌زده میشود.
در دنیای امروز فضای تبلیغات به وجود آمده و خیلی از افراد نیز از آن استفاده می‌کنند. داوود زارعیان می‌افزاید: در کشورهایی که نظارت قوی در حوزه شبکه‌های اجتماعی وجود نداشته باشد، طبیعتا اقدامات با سوء‌استفاده همراه است. به همین ترتیب برخی از افراد با انتشار اکانت‌های جذاب و فریبنده به افزایش کاربران و کسب درآمد می‌پردازند.
به گفته او باید عنصر نظارت را در کانال‌های ارتباطی شبکه‌های اجتماعی افزایش داد. از دیگر مسائل آسیب‌رسان در شبکه‌های مجازی می‌توان به نبود سواد رسانه‌ای و سواد اینترنتی جامعه اشاره کرد. اگر در جامعه‌ای سواد رسانه‌ای وجود داشته باشد، طبیعتا مردم آن جامعه فریب نمی‌خورند. در جامعه‌ای که سواد متوسط و اندک باشد احتمال سوء‌استفاده از این فضا وجود دارد. این استاد رسانه تاکید می‌کند: تاکنون در کشور ما در زمینه ارتقای سواد رسانه‌ای آن طور که باید اقدامات مناسب انجام نشده است. با این تفاسیر تعدادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی آگاهی و تسلط لازم را در ارتباط و استفاده از این شبکه‌ها ندارند. به همین دلیل خیلی زود تحت تاثیر قرار گرفته و می‌توانند برای عده‌ای درآمد ایجاد کرده و عده‌ای را تحت آسیب قرار دهند.
زارعیان درباره اینکه در برخی از صفحات اینستاگرام برخی افراد سلیبریتی‌نما با تمسخر کردن جامعه در پی کسب مخاطب هستند، می‌افزاید: با آگاهی بخشی جامعه مشکلات موجود برطرف میشود. برای مثال در گذشته در حوزه مطبوعات هم شاهد انتشار مطبوعات زرد بودیم. در آن دوران این نشریات از مخاطبان فراوانی برخوردار بودند. در همه دوران‌ها فعالیت‌های رسانه‌هایی همچون نشریات زرد وجود دارد، اما رسانه زرد تا دیروز به شکل کاغذی منتشر می‌شد و امروز در قالب شبکه‌های اجتماعی به فعالیت می‌پردازد. به گفته او رسانه‌های پر قدرت همچون رسانه ملی، مطبوعات پر قدرت، مستقل و متولیان فرهنگی جامعه باید در زمینه ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه اطلاع‌رسانی کرده و به آموزش بپردازند. از سوی دیگر دستگاه‌های نظارتی هم اقداماتشان را تقویت کنند.
