محققان ایرانی پاسخ دادند
چگونه افسردگی را از بیماران مبتلا به صرع دور کنیم؟
میگنا: صرع یکی از اختلالات عصب‌شناختی است که دارای میزان شیوع 3 درصد در جمعیت عادی است. صرع به حملات عودکننده اشاره دارد و به معنای تخلیه الکتریکی ناگهانی، متناوب و بیش‌ازحد نورون‌های مغزی است. با وجود پیشرفتهای چشمگیر در کنترل حملات صرع، کماکان بیماران مبتلا به صرع با چالش‌های متعددی همچون تشخیص نادرست نوع صرع و درنتیجه انتخاب نامناسب دارو روبه‌رو هستند.
درواقع صرع به‌شدت بر زندگی افراد مبتلا به آن تأثیر می‌گذارد و با کاهش سلامت جسمی و روانی آنان، موجب بروز اختلالات روانپزشکی و گاه خودکشی میشود. دراین‌بین شدت افسردگی بیشتر از سایر اختلالات روانی است. باورهای این بیماران با عقاید یک فرد عادی تفاوت دارد و به‌وسیله تجارب منفی مربوط به صرع تقویت میشود و به سطوح بالای افسردگی و اضطراب مزمن می‌انجامد.
به گفته متخصصین، با تغییر باورهای ناکارآمد و بازسازی شناختی، میتوان افسردگی را کاهش داد. ازجمله عوامل دیگری که می‌تواند بر بروز افسردگی تأثیرگذار باشد، ویژگیهای شخصیتی است. کارآمد یا ناکارآمد بودن این الگوهای رفتاری و راهبردهای مقابله‌ای می‌تواند منجر به بهبود یا وخیم‌تر شدن افسردگی شود.
الگوی ارتباطی خانواده نیز می‌تواند زمینه‌ساز افسردگی باشد. درواقع کیفیت سلامت روان افراد تا حدی تحت تأثیر محیط و روابط اجتماعی قرار دارد و ازآنجاکه خانواده اولین نظامی است که کودک در آن چشم باز می‌کند و از آن تأثیر می‌پذیرد، بیشترین اثر را بر توانایی‌ها و رفتارهای افراد می‌گذارد.
با توجه به مطالب عنوان‌شده، به‌منظور کمک به افزایش سلامت این افراد، بررسی عواملی که می‌تواند موجب ایجاد و شدت‌بخشی افسردگی در این بیماران شود، حائز اهمیت فراوانی است.
در این خصوص، گروهی از پژوهشگران ایرانی با هدف بررسی نگرش‌های ناکارآمد، ویژگیهای شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده در بیماران مبتلابه صرع، به مطالعه و انجام پژوهش پرداخته‌اند.
در این مطالعه توصیفی که توسط گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس انجام شده، 150 بیمار مبتلابه صرع مراجعه‌کننده به بیمارستان‌ها و کلینیک‌های درمانی بندرعباس مشارکت داشته‌اند.
ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل چهار پرسشنامه «افسردگی بک»، «پنج عاملی نئو»، «نگرش ناکارآمد» و «الگوی ارتباطی خانواده» بوده است که به‌وسیله آن‌ها متغیرهای پژوهش موردسنجش قرارگرفته‌اند.
نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که ویژگیهای شخصیتی می‌توانند نقش‌های گوناگونی در تبیین افسردگی داشته باشند. به این صورت که با کاهش ویژگیهای روان‌رنجوری و افزایش ویژگیهای برونگرایی، توافق‌پذیری و تجربه‌گرایی سطح افسردگی در بیماران مبتلابه صرع را کاهش می‌دهند.
در بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی و افسردگی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که رابطه منفی و معنی‌داری بین الگوهای ارتباطی با افسردگی وجود دارد. به عبارتی هرچه الگوهای ارتباطی، کارایی پایین‌تری داشته باشند، ابتلا به افسردگی در میان افراد گرفتار صرع، بیشتر است.
محققتن اشاره کرده‌اند: «به‌طورکلی میتوان نتیجه گرفت که ویژگیهای شخصیتی (به‌جز ویژگی وظیف‌هشناسی) و الگوی ارتباطی همنوایی می‌توانند پیش‌بینی کننده افسردگی بیماران مبتلابه صرع باشند. لذا باید به این موارد توجه ویژه‌ای داشت و میتوان گفت که آموزش و مداخله در بهبود ویژگیهای شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده، روشهای مؤثری جهت کاهش افسردگی بیماران مبتلابه صرع هستند ».
با توجه به این نتایج که در نشریه «شفای خاتم» وابسته به مرکز تحقیقات علوم اعصاب شفا، بیمارستان خاتم‌الانبیاء تهران منتشر شده، مسئولان برنامه‌ریزی خرد و کلان و همچنین پزشکان، مشاوران، روانشناسان و سایر متخصصان حوزه سلامت باید با تلاش در جهت بهبود ویژگیهای مختلف شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده افراد مبتلابه صرع، نقش مهمی در کاهش مشکلات و آشفتگی‌های این بیماران داشته باشند.
درواقع صرع به‌شدت بر زندگی افراد مبتلا به آن تأثیر می‌گذارد و با کاهش سلامت جسمی و روانی آنان، موجب بروز اختلالات روانپزشکی و گاه خودکشی میشود. دراین‌بین شدت افسردگی بیشتر از سایر اختلالات روانی است. باورهای این بیماران با عقاید یک فرد عادی تفاوت دارد و به‌وسیله تجارب منفی مربوط به صرع تقویت میشود و به سطوح بالای افسردگی و اضطراب مزمن می‌انجامد.
به گفته متخصصین، با تغییر باورهای ناکارآمد و بازسازی شناختی، میتوان افسردگی را کاهش داد. ازجمله عوامل دیگری که می‌تواند بر بروز افسردگی تأثیرگذار باشد، ویژگیهای شخصیتی است. کارآمد یا ناکارآمد بودن این الگوهای رفتاری و راهبردهای مقابله‌ای می‌تواند منجر به بهبود یا وخیم‌تر شدن افسردگی شود.
الگوی ارتباطی خانواده نیز می‌تواند زمینه‌ساز افسردگی باشد. درواقع کیفیت سلامت روان افراد تا حدی تحت تأثیر محیط و روابط اجتماعی قرار دارد و ازآنجاکه خانواده اولین نظامی است که کودک در آن چشم باز می‌کند و از آن تأثیر می‌پذیرد، بیشترین اثر را بر توانایی‌ها و رفتارهای افراد می‌گذارد.
با توجه به مطالب عنوان‌شده، به‌منظور کمک به افزایش سلامت این افراد، بررسی عواملی که می‌تواند موجب ایجاد و شدت‌بخشی افسردگی در این بیماران شود، حائز اهمیت فراوانی است.
در این خصوص، گروهی از پژوهشگران ایرانی با هدف بررسی نگرش‌های ناکارآمد، ویژگیهای شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده در بیماران مبتلابه صرع، به مطالعه و انجام پژوهش پرداخته‌اند.
در این مطالعه توصیفی که توسط گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس انجام شده، 150 بیمار مبتلابه صرع مراجعه‌کننده به بیمارستان‌ها و کلینیک‌های درمانی بندرعباس مشارکت داشته‌اند.
ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل چهار پرسشنامه «افسردگی بک»، «پنج عاملی نئو»، «نگرش ناکارآمد» و «الگوی ارتباطی خانواده» بوده است که به‌وسیله آن‌ها متغیرهای پژوهش موردسنجش قرارگرفته‌اند.
نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که ویژگیهای شخصیتی می‌توانند نقش‌های گوناگونی در تبیین افسردگی داشته باشند. به این صورت که با کاهش ویژگیهای روان‌رنجوری و افزایش ویژگیهای برونگرایی، توافق‌پذیری و تجربه‌گرایی سطح افسردگی در بیماران مبتلابه صرع را کاهش می‌دهند.
در بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی و افسردگی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که رابطه منفی و معنی‌داری بین الگوهای ارتباطی با افسردگی وجود دارد. به عبارتی هرچه الگوهای ارتباطی، کارایی پایین‌تری داشته باشند، ابتلا به افسردگی در میان افراد گرفتار صرع، بیشتر است.
محققتن اشاره کرده‌اند: «به‌طورکلی میتوان نتیجه گرفت که ویژگیهای شخصیتی (به‌جز ویژگی وظیف‌هشناسی) و الگوی ارتباطی همنوایی می‌توانند پیش‌بینی کننده افسردگی بیماران مبتلابه صرع باشند. لذا باید به این موارد توجه ویژه‌ای داشت و میتوان گفت که آموزش و مداخله در بهبود ویژگیهای شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده، روشهای مؤثری جهت کاهش افسردگی بیماران مبتلابه صرع هستند ».
با توجه به این نتایج که در نشریه «شفای خاتم» وابسته به مرکز تحقیقات علوم اعصاب شفا، بیمارستان خاتم‌الانبیاء تهران منتشر شده، مسئولان برنامه‌ریزی خرد و کلان و همچنین پزشکان، مشاوران، روانشناسان و سایر متخصصان حوزه سلامت باید با تلاش در جهت بهبود ویژگیهای مختلف شخصیتی و الگوهای ارتباطی خانواده افراد مبتلابه صرع، نقش مهمی در کاهش مشکلات و آشفتگی‌های این بیماران داشته باشند.
مرجع : ایسنا
