«تن آرامی» کلید حل اضطراب و افسردگی بیماران در ام‌.اس

میگنا: بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا ام‌.اس از اختلالات شایع سیستم عصبی است که چالش‌های بزرگی را برای مددجو، خانواده و مراقبین اعم از پرستار، عضو خانواده و سایر آشنایان به وجود می‌آورد.

شیوع این بیماری که به دلیل درگیری وسیع ماده سفید در نواحی ساب کورتیکال و نواحی مرکزی مغز اتفاق می‌افتد و حتی سلامت روان بیماران را نیز دچار اختلال می‌کند، در زنان سه برابر بیشتر از مردان برآورد می‌شود. این در حالی است که محققان بر این باورند که دستیابی به توسعه بهداشت و سلامت در جهان بدون توجه به اهمیت سلامت زنان ممکن نیست.

نتایج مطالعات نشان می‌دهند که استرس و اضطراب نقش مهمی در تحریک شروع حملات ام‌.اس و تشدید علائم آن دارند.
درمان‌های دارویی که معمولا برای کاهش بعضی از علائم بیماری ام.اس استفاده می‌شوند، مؤثر هستند،  هرچند اثرات امیدبخشی را بر فرایند بیماری همه بیماران نشان نمی‌دهند. این داروها همچنین گران‌قیمت بوده و عوارض جانبی زیادی مانند افزایش سفتی عضلات، تهوع، افسردگی، دردهای عصبی و تب بر جای می‌گذارند. لذا محققان همواره به دنبال آن هستند که درمان‌های دیگری نظیر درمان‌های مکمل را به‌جای درمان‌های صرف دارویی به کار بگیرند.

در این خصوص، یکی از درمان‌های طب مکمل، تکنیک موسوم به «تن آرامی» (ریلکسیشن) است که یک مداخله غیردارویی کم‌هزینه است. این تکنیک، ضد فشار و انقباض عضلات و ابزاری برای افزایش آرامش جسم و ذهن است.

به‌منظور بررسی این تکنیک در بیماران مبتلا به ام‌.اس و نشانه‌های روانی ناشی از آن، محققانی از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که نتایج آن در «مجله بالینی پرستاری و مامایی» منتشر شده است.

در این پژوهش، تکنیک تن‌آرامی بر روی 50 بیمار مبتلا به ام‌.اس مراجعه‌کننده به کلینیک ام‌.اس بیمارستان آیت‌الله‌کاشانی اصفهان آزمایش و بررسی شد. ‌بدین منظور، محققان طی 4 هفته و در جلسات 40 دقیقه‌ای (جمعا 8 جلسه و 2 بار در هفته) تن آرامی را برای بیماران انجام دادند.

نحوه کار به این صورت بود که به بیماران آموزش داده شد که به‌طور نظام‌دار عضلات هر قسمت از بدن را به‌دقت قبل از تن آرامی تقسیم کرده و سپس بدن را در هر قسمت آن تا جایی که ممکن است، منقبض کنند و بعد همراه با فرمان خاصی که از آن‌ها خواسته می‌شود، عضلات مورد نظر را شل کنند. بعدازاین مرحله برای بیماران ایجاد تصویرسازی ذهنی و تمرکز بر تنفس انجام شد.

نتایج به‌دست‌آمده از آزمون‌ها نشان داد که بین میانگین نمره اضطراب، استرس و افسردگی قبل، بلافاصله و 2 ماه بعد از مداخله در گروه آزمون تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشته است.

این نتایج بدان معنی است که انجام تکنیک «تن آرامی» توانسته به‌خوبی استرس و افسردگی را در بیماران ام‌.اس موردبررسی، کاهش دهد.

بنا بر اعتقاد محققان تکنیک تن‌آرامی را می‌توان به‌عنوان روشی مؤثر در بهبود بیماری‌های دستگاه ایمنی بدن معرفی کرده و از آن استفاده کرد.

گفتنی است «مجله بالینی پرستاری و مامایی» که نتایج مطالعه فوق را در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی منتشر کرده، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد است.