رویا، تشخیص، پیش‌آگهی و درمان فوبیا در روانشناسی تحلیلی و روانکاوی
میگنا: موضوع این تحقیق در مورد چشم‌اندازهای مختلف رویا است که مورد بررسی قرار گرفته و فواید آن در موارد بسیاری نشان داده شده است. ضرورت این پژوهش به دلایل زیادی حائز اهمیت است.
اهمیت رویا از یونان باستان تاکنون، انواع مطرح شده رویا در فرهنگ‌ها و مذاهب مختلف، اهمیت رویا به ویژه در طرز تفکر اندیشمندان اسلامی و در دین اسلام و به طور خاص در قرآن کریم، اهمیت رویا در روانکاوی و روانشناسی تحلیلی، اهمیت فیزیولوژیکی وضعیت خواب با حرکات سریع چشم در سلامت و بهزیستی حیوانات و انسان‌ها از جمله موضوعات مهم این پژوهش به شمار می‌رود.
در این پژوهش کاربرد بالینی رویا برای زیرگروه ترس‌های بیمارگونه از طبقه اختلالات اضطرابی مورد جست‌وجو قرار گرفت و هدف این پژوهش، جست‌وجوی رابطه بین رویا و تشخیص، پیش آگهی و درمان ترس‌های بیمارگونه است.
نمونه‌های مورد مطالعه دو خانم هستند که یکی ۲۵ ساله و دیگری ۲۶ ساله است و روان درمانی یکی از آن‌ها به شیوه روانشناسی تحلیلی یونگ، به عنوان اختلال ترس بیمارگونه اجتماعی تشخیص داده شد و بیمار تحت درمان با روش فروید، به عنوان اختلال ترس بیمارگونه ساده یا اختصاصی تشخیص داده شد.
مشکلات و اختلالات این بیماران بر اساس دو رویکرد تبیین شده است. همچنین از رویاهای آنان برای تشخیص رویدادهای رنج‌زا، نشانه‌شناسی و درمان اختلال آن‌ها بهره بردیم؛ افزون بر این رابطه، بین رویا در جهت‌گیری آتی بازده روان‌درمانی آنان مورد بررسی قرار گرفت.
در بیمار اول که با شیوه تحلیلی یونگ تحت درمان بوده است به نتایجی مانند نقاب سرکش که نوعی همانندی با صفات مردانه داشت و وسواس‌های فکری او، نتیجه همین نقاب بود، ضربه‌های روانی رنج‌زا و رویدادهای جاری زندگی او موجب احساس حقارت و کهتری او گردیده بود، وجود نوعی رابطه جبرانی بین ابعاد درون‌گرایی و برون‌گرایی شخصیت و نقش جهت‌دهندگی رویاهای نخستین به آینده روان‌درمانی، نقش هشداردهندگی و پیشگیری‌کنندگی رویاها، انعکاس نیازهای خاص فیزیولوژیکی در رویا، مطابقت بین پیام‌های رویاها و نتایج آزمون‌های روانی، تشکیل علائم فوبیای اجتماعی در رویا با استفاده از مکانیزم‌های نمادسازی، جابجایی، جبران و ادغام، تجلی خویشتن یا اصلی‌ترین ساختار شخصیت در رویا را شامل میشود.
در بیمار دوم که با شیوه روانکاوی فروید تحت درمان قرار گرفته بود به نتایجی مانند نقطه‌نظر سبب‌شناسی ترس بیمارگونه این بیمار از طریق تجربه انزجاری دردناک و مستقیم از یک سو و تجارب دردناک نیابتی و غیرمستقیم از سوی دیگر رسیدیم. نقش بحران‌های خانوادگی در پیدایش اختلال فوبی ساده به صورت یک پیوند عاطفی پایدار با عواطف دردناک در این بیمار نشان داده شد که تجلی آن به صورت خودآزاری ناخودآگاهانه بود.
هدف ترس وی، رسیدن به ثبات، کنترل خویشتن و جبران بی‌کفایتی بود که برای تحقق این اهداف از مکانیزم برون‌فکنی استفاده می‌کرد. کمبود مهارتهای اساسی سازگارانه و منفی‌گرایی منشی در تشکیل و ابقای علائم فوبی ساده در این بیمار، نظام‌دار بودن اختلال فوبی ساده با توجه به ترکیب عناصر تعارضی پس از ضربه و بدکاری و بی‌نظمی روانشناختی، نگرش دوگانه نسبت به والدین در رویا، تخیلات در رویا، بروز هویت دو جنسی در رویا، ایده‌آل گرایی برای کسب قدرت و اقتدار در رویا، تشخیص ریشه‌های تعارضی اختلال در رویا و نقش جهت‌دهندگی رویاهای اولیه به مسیر آتی روان‌درمانی از جمله نتایج به شمار می‌رود.
انعکاس رابطه انتقال و انتقال متقابل در رویا، انعکاس فواید روان‌درمانی در رویا، تایید نقش محافظت کنندگی، دریچه اطمینان بودن و آرزو برآورده‌سازی رویاها و نقش درد در رویا به عنوان سازمان‌دهنده زندگی روانی است
در مجموع این فرض تایید میشود که رویا، ابزاری برای تشخیص پیش‌آگهی و درمان اختلال ترس بیمارگونه اجتماعی و اختلال ترس بیمار گونه ساده یا اختصاصی است. به علاوه رویا یک روش پژوهشی در روانشناسی بالینی است که آن را می‌توان به بهترین وجه در قالب نظریه اکوسیستم‌های روان - فضایی تبیین کرد.
رویا با اهمیت‌ترین شاخص برای پژوهش‌های بالینی است که می‌توانیم آن را از زوایای مختلفی مورد توجه قرار دهیم از انتقال، نشانه‌شناسی، ساختار شخصیت، رویدادهای رنج‌زا، وضعیت روانی جاری، رشد شخصیت و تحقق خویشتن است. بنابراین در پژوهش‌های بالینی می‌توانیم در کاربرد بالینی رویا هدف خود را به یک یا چند موضوع محدود کرد.
این پژوهش با عنوان «رویا، تشخیص، پیش آگهی و درمان فوبیا در روانشناسی تحلیلی و روانکاوی» توسط سیامک خدارحیمی نوشته شده و استاد راهنمای وی در این تحقیق، محمدمهدی خدیوی‌زند، عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بوده است.
مرجع : خبرگزاري ايسنا
