سختی های دوران تحصیل پزشکی
به طور میانگین، شما باید ۹ تا ۱۴ سال از زندگی خودتان را صرف تحصیل در رشته پزشکی و گذراندن دروس طاقت فرسای آن کنید که به معنی این است که بهترین سالهای جوانی خود را باید صرف مطالعه کتابهای دشوار، کشیک های طولانی مدت، معالجه بیماران و پاسخگویی یه مراجعین کم طاقت کنید.

از زمانی که دانشجوی رشته پزشکی می شوید، دیگر مانند قبل خبری از تعطیلات تابستانی نخواهد بود و برخلاف بیشتر رشته های فنی و مهندسی، در تمام طول هفته، باید در کلاس درس و یا در بخش های مختلف بیمارستان حضور داشته باشید که این امر شامل تعطیلات نوروز و روزهای جمعه نیز می شود!

از نظر آموزشی همانطوری که قبلا گفتیم:
دوره دکترای پیوسته شامل  ۴ مرحله آموزش است:
دوره علوم پایه به مدت ۵ ترم یا دو سال و نیم
دوره فیزیوپاتولوژی به مدت ۴ ترم یا یک سال
دوره کارآموزی بالینی(استاجری) به مدت۴ الی ۵ ترم یا دو سال و نیم
دوره کارورزی بالینی(اینترنی) به مدت ۱۸ ماه یا سه دوره ۶ ماهه در دو سال و نیم اول، طی همه این سالها تازه در  مقطع علوم پایه قرار دارید!


درسهای عمومی از جمله درسهای گروه معارف که شامل ۱۴ واحد درسی است و دروسی مانند مبانی کامپیوتر، ادبیات فارسی، زبان های انگلیسی عمومی و تخصصی و تربیت بدنی در این پنج ترم ارایه میشوند.

درسهای تخصصی مانند بافت شناسی، فیزیولوژی(علم شناخت عملکرد طبیعی بدن)، پاتولوژی(بیماری شناسی بدن)، آناتومی(کالبدشناسی یا تشریح)، میکروب شناسی و … ارایه میشوند.

از مهمترین ویژگی های این رشته، واحدهای گروه میکروب شناسی از جمله باکتری شناسی، انگل شناسی، قارچ شناسی، حشره شناسی و … می باشد که از درس های سخت و نفس گیری است که حافظه و تمرکز زیادی نیاز دارد.

درس های گروه بهداشت و خانواده هم در این دو و نیم سال ارایه می شوند و در مجموع شما ۸۵ تا ۹۰ واحد درسی را می گذرانید.

بعد از اتمام این دوره، دانشجو باید در آزمون جامع اول، آزمون جامع علوم پایه، که به تازگی برمبنای قطب آموزش پزشکی برگزار می شود، شرکت نماید و با توجه به نمره آزمون تان، یکی از بیمارستان های مربوط به دانشگاهتان را انتخاب کرده و دوره فیزیوپاتولوژی را در آنجا ادامه میدهید.

درباره دوره علوم پایه بگوییم که امتحانات این دوره به طور معمول از همه رشته های دانشگاهی زمان بیشتری می برند و حتی شاید گاهی تا اواسط تابستان مشغول گذراندن امتحانات باشید! با توجه به اینکه شروع ترم تحصیلی جدید، در همه دانشگاهها از اواسط شهریور است، پس فقط سه هفته تعطیلات خواهید داشت!

از گنگ بودن مطالب و کند بودن شیوه تفکر و درس خواندنتان که در دوره گذر از دبیرستان به دانشگاه ایجاد میشود، میگذریم.

سال های دشوار سوم و چهارم پزشکی با شناخت علایم بیماری ها(سمیولوژی)، داروشناسی(فارماکولوژی) و شناخت تخصصی تر علت بیماری ها (پاتولوژی) همراه می باشد در قالب کورس های(COURSE) امتحانی شکل می گیرد. این دوره به صورت کورس های ماهانه برگزار می شود و در آخر هر ماه، امتحان هر کورس برگزار می شود. در آخر این دوره با گذراندن واحدهایی مانند آمار و پرشکی قانونی، شما وارد دوره سوم پزشکی (استاجری) می شوید.

این دوره کارآموزی بالینی که به مدت ۵-۴ ترم برگزار می شود؛ اهداف زیر را دنبال می کند: پرورش مهارتهای پزشکی، آموزش اخلاق و شئونات پزشکی، تقویت قدرت تشخیص، درمان و بهبودی وضعیت بیمار و…. در دوره استاجری که با دو بخش مختلف جراحی و داخلی آغاز می شود، دانشجو در هر بخش بیمارستان از جمله کودکان، زنان، داخلی، جراحی و… ۱ الی ۳ ماه آموزش می بیند و در آخر هر بخش پس از آزمونی که مهارتهای عملی و دانش نظری او سنجیده می شود به بخش بعدی راه می یابد. در پایان این دوره، آزمون جامع دوم برگزار می گردد (آزمون پره اینترنی) و فرد پس از کسب نمره قبولی به دوره کارورزی بالینی (اینترنی) انتقال می یابد.

در دوره انترنی که در سه بخش ۶ ماهه برگزار می شود، دانشجو کشیک های پزشکی در بخش های مختلف را تجربه می کند. گزارشهای صبحگاهی (مُرنینگ ریپورت) و معاینه مریض ها از جمله ویژگیهای این دوره است.

درس های دوره فیزیوپاتولوژی و استاجری به صورت تکمیلی تر و کلینیکال تر (بالینی تر) آموزش داده می شوند و در هر بخش آزمونی به عمل می آید. در این دوره حقوق مختصری (معادل 400 هزار تومان در هر ماه) به دانشجو تعلق می گیرد.

در بعضی از دانشگاهها دانشجویان انترن، مُهر با شماره دانشجویی دارند. در پایان این دوره، شما فارغ التحصیل می شوید و به شما شماره نظام پزشکی تعلق میگیرد.
 

******

حالا یک بار دیگر با همدیگر مراحل تحصیل در این رشته پرطرفدار را توسط یک دانشجوی پزشکی مرور می کنیم:

مراحل تحصیل پزشکی چگونه است؟
۱. علوم پایه
تو امروز وارد دانشکده شدی. یا ورودی مهر هستی یا بهمن ماه.فرق چندانی ندارد. درگیر آن‌ها نشو. شاید بهمن بهتر هم باشد. چند ماه وقت داری که به یک سری کارهای دیگر برسی.
از امروز که وارد می‌شوی دانشجوی علومِ پایه (Basic Sciences) هستی. به طور معمول دروس علوم پایه، ۵ ترم طول می‌کشد. البته با برنامه‌ی جدید وزارت‌خانه قرار هست که به ۴ ترم تقلیل یابد. درس اصلی‌ای حذف نمی‌شود. فقط کمی جابه‌جایی صورت می‌گیرد و کمی از این ور و آن ور می‌زنند تا بشود آن را در ۴ ترم ارائه داد.
این چهار یا پنج ترم، به این می‌گذرد که تو یک سری مبانی را یاد می‌گیری. ساده بگویم،‌ تو یاد می‌گیری که بدن در حالت طبیعی چگونه کار می‌کند و باکتری و ویروس و قارچ و انگل چی هستند.
تو باید یاد بگیری که حالت طبیعی این سیستم چگونه است تا بتوانی حالت غیرطبیعی آن را درک بکنی.
آناتومی، فیزیولوژی، بیوشیمی، متابولیسم، بافت و جنین و باکتری و …، که احتمالا قبل از ورود به پزشکی نیز نام آن‌ها را شنیده‌ای، در این چند ترم تدریس می‌شوند.

در آناتومی به تو شکل ظاهری بدن را توضیح می‌دهند. این که مچ از چند استخوان تشکیل شده و هر استخوان آن چگونه خون‌رسانی می‌شود، در آناتومی یاد داده می‌شود. این که مسیر هر عصب در بدن چگونه است، ناحیه‌های مختلف مغز چه هستند، عضلات چشم چند تا هستند و هر کدام چه کار می‌کنند، دستگاه گوارش از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است و مواردی از این قبیل،‌ موضوعات آناتومی هستند.

بافت‌شناسی، آناتومی میکروسکوپی است. به زبان ساده، اگر قسمتی از بدن را بگذاریم زیر میکروسکوپ و آن‌چه را که می‌بینیم توصیف کنیم، همان بافت‌شناسی است. حالا که تو دانستی پانکراس قسمتی از دستگاه گوارش است،‌ بهتر است که بدانی از چه سلول‌هایی تشکیل ساخته شده است. شکل این سلول‌ها چگونه است و چطور در کنار هم قرار گرفته‌اند. این مباحث در بافت‌شناسی بحث می‌شوند.

در جنین‌شناسی می‌خوانی که هر قسمت دستگاه گوارش، تنفس،‌ قلب و عروق، عصبی و … چگونه در طول رشد جنین انسان، شکل گرفته است. از لحظه‌ای که اسپرم و تخمک مخلوط شده، تا زمانی که بچه به دنیا می‌آید، چه اتفاقاتی برای او می‌افتد؟ یادم هست اولین باری که جنین‌شناسی را خواندم، فقط به این فکر می‌کردم که خیلی عجیب است که با وجود این همه بیماری در دوران جنینی، جان سالم به در بردم.

عملکرد، موضوعِ فیزیولوژی است. معده‌ من و تو چگونه اسید تولید می‌کند، چگونه آنزیم می‌سازد و آنزیم چه کار می‌کند، چگونه منقبض می‌شود و با غذا چه کار می‌کند در فیزیولوژی بحث می‌شود. یکی از دروس مورد علاقه‌ام فیزیولوژی است. درس شیرینی است و درک فوق‌العاده‌ای از بدن به تو می‌دهد.

بیوشیمی و متابولیسم هم هستند. آمار افتاده‌های متابولیسم به نسبت بالاست. کمی نچسب‌وار درس داده می‌شود و دانشجوهای کمی به آن علاقه‌مند می‌شوند؛ وگرنه درس فوق‌العاده مهمی است. فیزیولوژی و بیوشیمی مکمل همدیگر هستند. در کنار هم معنای کامل‌تری پیدا می‌کنند و تو از فهمیدن این موضوع، لذت بیشتری می‌بری.

درس‌های دیگری هم هست که از اسم‌شان روشن است که از اوضاع از چه قرار می‌باشد. در باکتری،‌ باکتری‌های بیماری‌زا را یاد می‌گیری و در ویروس‌شناسی، ویروس‌ها را.

یک درس مهم دیگر می‌ماند. پاتولوژی. در پاتولوژی یاد می‌گیری که در هنگام برخورد با عوامل‌بیماری‌زا، چه اتفاقی برای بدن می‌افتد. به زبان دیگر، فرایندِ ایجاد بیماری چگونه است. این که سرطان چگونه ایجاد می‌شود،‌ از موضوعات پاتولوژی‌ست.

بدان هدف دروس علوم پایه، یاد دادنِ بیماری‌ها به تو نیست. هدف این است که – تا حد نیاز –  بفهمی در این سیستم پیچیده، چه قوانینی حاکم است.

فرض کن تو می‌خواهی از هر بیماری یک خلاصه تهیه بکنی که بتوانی آن را خوب یاد بگیری. آن کاغذی که خلاصه را روی آن می‌نویسی، از جنس علوم پایه است. اگر علوم پایه را خوب بلد باشی، می‌توانی به راحتی بیماری‌ها را درک بکنی.

بگذار این نکته را هم بگویم که دوران علوم پایه، منظم‌ترین دوران دانشجویی‌ات خواهد بود. برنامه‌ها نظم دارد. تو سر ساعت به دانشگاه می‌آیی. برنامه‌ی کلاس‌های‌ات معلوم است و می‌دانی امروز چه کارهایی قرار است انجام بدهی.

راستی از همین ابتدا یک سری کلاس‌های عملی هم داری. بافت‌شناسی و جسد و بیوشیمی و باکتری و انگل و پاتولوژی و …، کلاس‌های عملی هم دارند. شاید تصوری که از پزشکی داشته باشی، به این کلاس‌های عملی نزدیک‌تر باشد. پروتئین و قند را اندازه می‌گیری. بر روی جسد – هر چند از آن به علت استفاده‌های مکرر اعضای سالمی باقی ‌نمانده – آناتومی تمرین می‌کنی. قورباغه تشریح می‌کنی. آنتی‌ژن و آنتی‌بادی را می‌سنجی و باکتری کشت می‌دهی و نقاشی انگل‌ها را با نگاه کردن به درون میکروسکوپ، می‌کشی.

به عنوان آخرین صحبت برای این چند ترمِ ابتدای دانشگاه، یادت باشد که این دوران فرصت خوبی است که فعالیت‌های خارج درسی را شروع کنی. کمتر کسانی هستند که اگر در علوم پایه، کاری غیردرسی انجام ندهند،‌ بعدها به سراغ آن بروند. این که چگونه از این چند ترم بهترین استفاده را بکنی، بحثی جداست که بعد از ورودت به دانشگاه با هم در موردش صحبت می‌کنیم.

بعد از پایان دوران علوم پایه، آزمون جامع علوم پایه را در پیش داری. یک آزمون از تمام دروسی که در این چند ترم گذرانده‌ای. آزمون سختی نیست. تعداد افرادی که در آن رد می‌شوند بسیار کم است و با کمی وقت گذاشتن می‌توانی در آن نتیجه‌ی خوبی کسب بکنی.

حال، دوران فیزیوپاتولوژی شروع می‌شود.
 
۲. فیزیوپاتولوژی
حالا قرار است بیماری‌ها را بیاموزی.
احتمالا این حس را خواهی داشت که چرا این بیماری‌ها تمام نمی‌شوند. چرا هر چقدر هم که می‌خوانم باز هم بیماری وجود دارد.
شاید در برابر عظمتِ تعددِ اختلالاتِ این سیستم پیچیده، احساس حقارت بکنی. شاید هم حوصله‌ات سر برود. ممکن است در وسط‌هایش خسته شوی. نا‌امید شوی. بی‌انگیزه شوی. دچار استهلاک شوی.
بیماری‌های هر سیستم بدن انسان را می‌خوانی و داروهای مرتبط با آن سیستم را می‌آموزی. بلاک کلیه، بلاک گوارش، بلاک قلب، بلاک اعصاب، بلاک روماتولوژی، بلاک غدد و …
دورانی است فرسایشی. چیزی به اسم امتحان ترم و میان‌ترم وجود ندارد. شما چند روز، پشت سر هم، کلاس می‌روی؛ سپس چند روز تعطیل هستی و بعد امتحان؛ دوباره تکرار.
قرار است برای یک سال، وضع به همین شکل باشد. اما همیشه یادت باشد که این دوران، پایه‌های پزشک‌وار فکر کردن تو را شکل می‌دهند. اگر بدانی که چگونه از آن استفاده بکنی، دیگر صرفا فرسایشی نیست.

فهمیدن اختلالات این سیستم پیچیده، لذت‌بخش خواهد بود. می‌فهمی که هنوز هم چقدر علامت سوال وجود دارد. هر کدام از این علامت سوال‌ها، می‌تواند مسیری برای یک ذهن کنجکاو باشد که به دنبال ارضای کنجکاوی خویش برود.

تعداد زیادی از دانشجوها، دیگر از نیمه‌های این مسیر، فقط منتظر هستند که تمام بشود و دوران بالینی شروع شود. به عنوان یک دوره‌ی گذار به آن نگاه می‌کنند. اما این بزرگترین اشتباه است که این دوران را زجرآور خواهد کرد.
بعد‌ها بیشتر در موردش برایت می‌گویم. چگونه خواندن در این دوران، خود بحثی جدا می‌طلبد.
 
۳. دوران بالینی
به دوران اصلی می‌رسیم. دورانی که عمدتا ۳ سال و نیم را تحمل می‌کنند برای این روزها – که البته تحمل کردن سه سال و نیم قبلی، قطعا سخت‌ترین و بدترین روش است.
دوران بالینی خود از دوره‌های کوتاه‌تری تشکیل شده است.
یک سال اول استیودنتی، سال دوم اکسترنی، و زمان باقی‌مانده دوران اینترنی است. البته در خیلی از دانشگاه‌ها به استیودنت و اکسترن، استاژر گفته می‌شود.

این دوران خیلی به دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کنی بستگی دارد. این که سیستم آموزشی آن دانشگاه چگونه است. من نحوه‌ آموزش در شیراز را می‌توانم شرح دهم:
در دوران استیودنتی، کشیک‌ها تا ۱۰ شب هستند که اگر بخش خلوت باشد و کاری نباشد، معمولا به تو اجازه‌ زودتر رفتن می‌دهند. البته معتقدم که خودت ضرر می‌کنی هر چقدر که زودتر بروی.

دوران استیودنتی شیراز از پنج بخش تشکیل شده است: سه ماه داخلی، سه ماه جراحی، سه ماه اطفال و دو ماه زنان و زایمان. یک ماه باقی‌مانده به دو درس استدلال بالینی و اخلاق پزشکی اختصاص دارد که استدلال بالینی برای گروه داخلی است.

پایان هر بخش امتحان وجود دارد و تو از هر بخش، هم نمره‌ی تئوری و هم نمره‌ی عملی خواهی داشت.

راستی، تعطیلات هم از این زمان تغییر می‌‌کند. در علوم پایه، تابستان تعطیل هستی. در فیزیوپات،‌ تعطیلی تابستان به چند هفته تقلیل می‌یابد و در دوران بالینی، یک هفته دی ماه و یک هفته تیر ماه و یک هفته در دوران عید نوروز تعطیل هستی.

در دوران اکسترنی، همه‌ی بخش‌ها یک ماهه است. کشیک‌های شب شروع می‌شود و تو صاحب مهر می‌شوی و می‌توانی Order‌ بگذاری. تعداد کشیک‌ها بر اساس سیستم دانشگاه این است که در ماه‌های ۳۱ روزه، ۱۱ کشیک و در ماه‌های ۳۰ روزه، ۱۰ کشیک خواهی داشت. چه در دوران اکسترنی و چه در دوران استیودنتی.
البته به خاطر تعداد زیاد دانشجو، معمولا تعداد کشیک‌ها کمتر می‌شود.

به نظر من، بیشتر از این که کدام بخش باشی، بستگی به این دارد که با کدام استاد باشی. در بیخودترین و بی‌آموزش‌ترین بخش‌ها برای دانشجوی عمومی (مثلا بخش آنکولوژی)، بودن با یک استاد خوب،‌ بهتر از این است که یک بخش فوق‌العاده مانند داخلی عمومی ولی با یک استاد بیخود و بی‌سواد باشی.

راستی، یک پایان‌نامه هم در انتظار است که قبل از شروع اینترنی، باید ثبت بشود. در ضمن، از زمان اکسترنی که کشیک شب شروع می‌شود، یک حقوق بخور و نمیری هم داری.

در پایان اکسترنی، آزمون جامع پیش‌کارورزی در انتظار است و پس از آن دوران اینترنی شروع می‌شود.
اینترنی کمی بیشتر از اکسترنی طول می‌کشد و در پایان آن تو فارغ‌التحصیل دوران عمومی هستی.
از این لحظه عنوان پزشک را یدک می‌کشی؛ ولی این که واقعا پزشک باشی یا نه، انتخاب توست.
 
۴. رزیدنتی و فلوشیپ
در کل دوران پزشکی عمومی‌ات، این اصطلاح را احتمالا زیاد می‌شنوی: «استریت هستی؟»
البته معنایش با Straight‌ بودن در ادبیات روزمره‌ی انگلیسی، زمین تا آسمان، تفاوت دارد. اینجا منظور از استریت بودن این است که آیا بدون رفتن طرح دوران عمومی حق داری در امتحان تخصص شرکت بکنی یا خیر؟
درصد خیلی کمی کلا از طرح معاف هستند. مثل کسانی که یک تا سه کشوری در آزمون پیش‌کارورزی می‌شوند. افراد دیگری هستند که حق دارند یک بار در آزمون رزیدنتی شرکت بکنند و اگر قبول شدند، طرح دوران عمومی خود را نروند.

وقتی دانشجوی دوران تخصص شدی،‌ به تو رزیدنت یا دستیار تخصصی می‌گویند.
رزیدنتی خود بحثی جداست که فعلا آن‌‌قدر در مورد آن اطلاع ندارم که در موردش بنویسم. پس از رزیدنتی دوران فلوشیپی فرا می‌رسد که دوره‌های فوق‌تخصصی هست.
این دوران‌ها نیز آزمون‌های مخصوص به خود را دارد که خود داستان‌های جداگانه دارند. آزمون ارتقا. آزمون بورد. آزمون فلوشیپ.


ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:
با پایان دوره تحصیل و گذراندن دو سال طرح مناطق محروم (و سربازی برای مردان) پزشکان عمومی می توانند در آزمون دستیاری شرکت نموده و برای رشته های مختلف رقابت کنند. رشته های تخصصی که در حال حاضر در ایران ارائه می شوند و از آینده خوبی، برخوردارند عبارتند از: رادیولوژی، چشم پزشکی، جراحی زیبایی و داخلی قلب.

از جمله شرایط مورد نیاز برابر ضوابط کمیسیون پزشکی وزارت بهداشت و درمان برای داوطلبان این رشته، سلامت کامل روحی، جسمی و عقلی می باشد و با توجه به نمره های مورد نیاز که توسط سازمان سنجش اعلام می شود، شما مجاز به انتخاب رشته می شوید که میانگین رتبه های قبول شده از ۲۰۰۰ تجاوز نمی کند.

ادامه رشته های تخصصی تر منوط به قبولی در آزمون دستیاری می باشد. همچنین شما می توانید در رشته های دیگر از جمله: مدیریت سلامت و بهداشت و کارشناسی ارشد علوم پایه شرکت کنید. در دوران رزیدنتی یا همان دوره دستیاری، دانشجویان با توجه به رشته های تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل، حقوق ۱ تا ۳ میلیون تومانی خواهند داشت.

آینده شغلی:
بازار کار در ایران
ممکن است شما هم زیاد شنیده باشید که بازار کار پزشکی خراب شده است و دیگر خیلی وضعیت مناسبی ندارد اما هنوز در بسیاری از شهرهای کوچک و مناطق محروم با کمبود پزشک مواجهیم. از طرفی فارغ‌التحصیل پزشکی حتماً نباید در مطب بنشیند و بیماران را ویزیت کند بلکه در زمینه پزشکی شغل‌های مختلفی هست که می‌توان انجام داد. مثلا زمینه‌های تحقیقی بسیاری در این رشته وجود دارد. امّا متأسفانه تعداد فارغ‌التحصیلانی که مایلند در این زمینه کار کنند، بسیار کم هستند و همه به دنبال کار عملی هستند.

بازار کار رشته پزشکی از کلینیکها، بیمارستانهای دولتی و خصوصی تا اورژانس ها و مطبها گسترش یافته است.

 درآمد: بازه درآمد برای یک پزشک عمومی به عوامل متعددی وابسته است از جمله: تجربه طبابت، محل مطب و نحوه برخورد با بیماران.

درآمد و حقوق متوسط درآمد پزشک عمومی در کشور ما بین 5 تا 10 میلیون تومان است. در آمد پزشکان در تخصص های مختلف با هم متفاوت است؛ مثلا درآمد متخصصین جراحی بیشتر از متخصصین غیر جراحی از جمله کودکان داخلی و عفونی است.

این رشته مناسب چه کسانی است؟
از جمله مشکلات رشته پزشکی، طولانی بودن دوره و طاقت فرسا بودن آن است. محروم بودن از تعطیلات و تفریحات متداول هم سن و سالانتان و نداشتن درآمد تا پایان دوره تحصیلتان. بر همگان روشن است که مواجهه با صحنه های دلخراش مرگ، خونریزی و جراحتهای شدید، کم کم بر روحیاتتان تاثیر منفی می گذارد. پس این رشته مناسب کسانی است که توانایی تطابق با شرایط سخت آن را داشته باشند.

امّا چرا به جای بازگو کردن از میزان درآمد بالا و کلاس و شان اجتماعی این رشته، بیشتر از سختی ها و مشکلات این رشته برایتان گفتیم؟! زیرا همه مشاغل و رشته ها قابل احترام و مورد نیاز جامعه هستند. نشان دادن زیر و بم یک رشته و سختی های مربوط به آن و مشکلات بازار کار کمک می کند تا واقع بینانه تر و بهتر تصمیم بگیرید، تا آینده ای روشن برای خودتان و جامعه تان رقم بزنید.

برایتان از همه سختی ها گفتم و دلسردتان کردم؟! اگر برایتان نجات دادن جان انسانها با ارزش است؛ اگر می خواهید از احساس لذت برگرداندن یک انسان به زندگی لبریز شوید؛ اگر می خواهید زندگیتان صرف کمک کردن به انسانهای دیگر شود؛ این غولهای کوچک و بزرگ شما را درمانده نخواهند کرد، قدم در راه بی برگشت بگذارید…

منابع:
سایت دکتر کنکور:
امیرمحمد قربانی
سایت مشاوره