جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
جمعه ۸ شهريور ۱۳۹۸ / ۱۷:۲۴
کد مطلب: 48136
۳

اگر عاشق بوی چسب و بنزین هستید، بخوانید

اگر عاشق بوی چسب و بنزین هستید، بخوانید
تمایل به خوردن مواد غیر خوراکی را در روان شناسی اختلال پیکا می‌گویند.

هرزه خواری ؛ نوعی اختلال تغذیه‌ای که مربوط به غذا نیست!
 
هرزه خواری یا پیکا (Pica) نوعی اختلال روانی مربوط به تغذیه است که در آن فرد موادی را که معمولاً غذا تلقی‌ نمی‌شوند و ارزش غذایی ندارند، می‌خورد. فرد مبتلا به این اختلال ممکن است مواد نسبتاً بی‌ضرر مانند یخ، یا مواد به شدت خطرناکی مانند تکه‌های آهن را بخورد. در مورد دوم، این اختلال ممکن است منجر به عواقب بسیار خطرناکی نظیر مسمومیت شود. یک فرد هرزه خوار را نباید با کسی که غذاهای رژیمی یا نوشیدنی‌های فاقد مواد مغذی را می‌خورد اشتباه گرفت.

علائم هرزه خواری چیست؟
افراد هرزه خوار مواد غذایی را به طور منظم می‌خورند. این رفتار باید حداقل به مدت یک ماه ادامه پیدا کند تا به عنوان هرزه خواری شناخته شود.

اگر فردی به پیکا مبتلا شود، معمولاً به طور منظم موادی مانند موارد زیر را می‌خورند:
یخ
صابون
 دکمه
 خاک رس یا شن
مو
 ته‌سیگار
خاکستر سیگار
 خاک
رنگ
چسب
کاغذ
گچ
مدفوع
فرد مبتلا به هرزه خواری موادی را که معمولاً غذا تلقی‌ نمی‌شوند و ارزش غذایی ندارند، می‌خورد.
این موارد از جمله معمول‌ترین مواد در هرزه خواری هستند و ممکن است فرد هرزه خوار مواد غیرغذایی دیگری را نیز استفاده کند.

فرد مبتلا به سندروم پیکا، بر خوردن چیزهایی که ارزش غذایی ندارند و غیر خوراکی هستند پافشاری می کند. مبتلایان ممکن است هر چیزی، از سکه گرفته، تا لباس و ته ‌سیگار را بخورند و هنگامی که این امر به طرز نامناسبی توسعه یابد ( مثلا در کودکان زیر دو سال تشخیص داده نمی شود) و یا هنگامی که در سنن و فرهنگ (مثلا طب سنتی، مناسک مذهبی یا موضوعی عمومی مثل خوردن خاک رس در جورجیا) یک کشور نباشد، تشخیص داده می شود.

علاقه مندی به بوییدن محصول‌های شیمیایی که بوی تند و قوی دارند یکی از اختلال‌های شایع در عصر کنونی است که بیشتر میان نوجوانان و به میزان کمتر میان بزرگسالان مشاهده می‌شود و نشان دهنده ابتلا به نوعی بیماری روانی است. برای کودکان زیردو سال این رفتار تا زمانی که زیاد نشود، نامناسب تلقی نمی ‌شود؛ کودکان به کرات اشیای مختلفی را در دهان خود می گذارند یا می مکند. این اختلال اغلب در کودکان و زنان باردار رخ می‌دهد و معمولاً موقتی است. پیکا همچنین در افراد دارای ناتوانی‌های ذهنی نیز دیده می‌شود. این اختلال معمولاً در افراد مبتلا به اختلالات رشدی شدید، نسبتاً شدید و طولانی مدت است.

گروهی علت اصلی پیکا را ادامه‌ روش کودکانه و نارس رشد کودک می‌دانند که در کودکان عقب‌مانده‌ ذهنی دیده می‌شود.

علت هرزه خواری چیست؟
پیکا علت خاص و واحدی ندارد، هرچند که در برخی موارد، کمبود میزان آهن، روی یا سایر مواد مغذی ممکن است در بروز پیکا مؤثر باشد. به طور مثال، کم‌خونی، یا کمبود سطح آهن، ممکن است دلیل اصلی ابتلا به هرزه خواری در زنان باردار باشد. می‌توان گفت که گرایشات غیرعادی بدن، نشانه‌ای از تلاش بدن برای افزایش دوباره سطح مواد مغذی است.

افرادی دارای شرایط خاص روانی مانند اسکیزوفرنی یا اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، ممکن است از پیکا به عنوان یک مکانیزم مقابله‌ای استفاده کنند.

برخی افراد ممکن است از بافت و طعم مواد غیرغذایی لذت ببرند و برای خوردن آن اشتیاق داشته باشند. این نوع از هرزه خواری را Geophagia می‌نامند.

رژیم غذایی و سوءتغذیه هر دو می‌توانند منجر به پیکا شوند. در چنین مواردی، خوردن مواد متفرقه غیرغذایی باعث می‌شود فرد احساس سیری کند.

تشخیص هرزه خواری در کودکان و افراد ناتوان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
 
 
هرزه خواری در میان چه کسانی شایع‌تر است؟
پیکا در کودکان معمولاً با افزایش سن به تدریج کمرنگ می‌شود. این اختلال گاهی تا زمان بلوغ ادامه می‌یابد، اما به ندرت در بزرگسالانی که ناتوانی یا اختلال دیگری ندارند دیده می‌شود. شایع‌ترین سن هرزه خواری 2 تا 3 سالگی می‌باشد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که 25 تا 33 درصد کودکان در سنین پایین و همچنین 20 درصد از کودکانی که در کلینیک‌های روانی هستند، به این اختلال دچار می‌شوند. همچنین در بین افراد مبتلا به عقب‌ماندگی ذهنی، سنین 10 تا 20 سال بیشترین آمار هرزه خواری را دارند.
سندروم پیکا در دوران بارداری نیز شایع است. پیکا معمولا، باعث آسیب جدی پزشکی نمی ‌شود.

عوارض
با این حال، برخی از بیماران مشکلاتی از قبیل موارد زیر را پیدا می کنند:
انسداد روده به وسیله مواد بلعیده شده
مسمومیت ناشی از خوردن اشیای رنگی
عفونت انگلی ناشی از خوردن کثیفی
خفگی

خود سندروم پیکا به ندرت عملکرد اجتماعی را مختل می ‌کند، اما اغلب در افراد با اختلالات ذهنی دیگر که باعث ضعف ذهنی هستند (مثل اوتیسم، ناتوانی ذهنی، اسکیزوفرنی) رخ می دهد. بلعیدن اشیا به منظور تلاش برای آسیب رساندن به خود پیکا محسوب نمی شود. پیکا ممکن است چند ماه طول بکشد و سپس خود به خود از بین برود؛ به ویژه در کودکان.


علائم اختلال پیکا را بشناسید
محققان علاقه مندی به بوییدن محصول‌های شیمیایی، چون لاک ناخن، خاک، بنزین، چسب مایع و حتی رنگ‌های روغنی را از طیف اختلال پیکا دسته بندی کرده اند.

افراد مبتلا به اختلال پیکا، به مصرف مواد غیرخوراکی علاقه‌مند هستند که دربرخی موارد سبب ابتلای آن‌ها به انواع بیماری‌ها و درمواردی مرگ به دلیل مسمومیت خونی و خونریزی داخلی از اعضای بدن می‌شود.

اختلال پیکا در اثر نوعی جهش ژنتیکی به وجود می‌آید و بیشتر میان کودکان، زنان باردار و افراد دچار استرس غیرقابل کنترل مشاهده می‌شود، افراد در این حالت به مصرف مواد غیرخوراکی، چون تکه فلز، موی سرو بدن، چوب، صابون، پاک کن، دکمه لباس، آجر، شن، خاکستر سیگار، رنگ، چسب، گچ خاک، سنگ، پارچه و به طور کلی هرماده که به آن کشش داشته باشند، می‌پردازند.

افزون بر خوردن مواد غیرخوراکی افراد مبتلا به اختلال پیکا امکان دارد به بوییدن مواد خوراکی و شیمیایی غیرعادی هم علاقه‌مند باشند.

بنا بر آمار‌ها این اختلال در افراد مبتلا به مشکل‌های روانی، چون عقب ماندگی ذهنی، افراد دچار افسردگی، مبتلایان به وسواس اجباری کندن موی سر، مبتلایان به اسکیزوفرنی و مواردی از این دست بیشتر مشاهده می‌شود.

گاهی اوقات هم کمبود مواد مغذی در بدن، چون کمبود آهن یا روی و اثرگذاری آن بر بدن سبب علاقه مندی به مصرف مواد غیرخوراکی یا بوییدن مواد شیمیایی و مضر برای بدن می‌شود.

کارشناسان کمبود آهن را یکی از اصلی‌ترین دلایلی می‌دانند که سبب می‌شود برخی بانوان باردار به مصرف مواد غیر غذایی علاقه‌مند شوند.

اختلال پیکا معمولاً بین یک یا چند عضو خانواده مشاهده می‌شود و پزشک با مطالعه سابقه خانوادگی و بررسی عادت‌های رفتاری فرد می‌تواند این اختلال را در فرد شناسایی کند، انجام آزمایش خون هم می‌تواند وجود عفونت یا کمبود آهن و روی را در بدن مشخص کند و به این ترتیب با مصرف مکمل‌های دارویی و اصلاح رژیم خوراکی اختلال پیکا برطرف می‌شود.

گاهی اوقات فرد مبتلا به اختلال پیکا به دلیل مصرف مواد غیرخوراکی آلوده و حاوی مواد سمی نیازبه بستری در بیمارستان پیدا می‌کنند.

نوع خاصی از وسواس اجباری کندن موی سر هم به نام سندرم راپونزل وجود دارد که در آن فرد مبتلا مو‌های کنده شدن را جویده و قورت می‌دهد که می‌تواند سبب ایجاد توده در معده، خونریزی معده و حتی مرگ درصورت تاخیر در درمان شود.

یکی از اشکال اختلال پیکا، علاقه مندی به بوییدن چسب مایع، بنزین و لاک ناخن و حتی خوردن آنهاست، این کار به دلیل افزایش ناگهانی جریان خون نوعی احساس شادی کوتاه مدت در فرد ایجاد می‌کند و البته پس از مدتی دچار احساس سردرد، تهوع، گیجی، تاری دید و مواردی از این دست خواهد شد.

این اختلال بین کودکان و نوجوانان به دلیل ارزانی و در در دسترس بودن چسب برای انجام کار‌های مختلف هنری و مواردی ازاین دست بیش از دیگر گروه‌های سنی مشاهده می‌شود.



تشخیص سندروم پیکا
معیارهای بالینی
:
پیکا زمانی تشخیص داده می‌ شود که یک بیمار به طور مداوم و برای مدتی بیش از یک ماه اشیای غیرخوراکی بدون ارزش غذایی را بخورد.

خوردن این مواد برای سطح بهبودی بیمار مناسب نیست.
خوردن این مواد بخشی از یک سنت فرهنگی نباشد.
اگر در بیمار مبتلا به اختلال دیگر رخ دهد، به اندازه کافی قوی و سخت است تا توجه خاص پزشکی را نیاز داشته باشد.

پیکا در کودکان زیر دو سال تشخیص داده نمی ‌شود زیرا در آن زمان خوردن چنین موادی به عنوان بخشی از فرایند طبیعی رشد در نظر گرفته می‌ شود.
 

هرزه کاری در خردسالان با افزایش سن کمرنگ می شود


اگر پزشکان به پیکا مظنون شوند، وضعیت تغذیه‌ای را به منظور بررسی کاهش وزن و نقص ‌ها و کمبود های غذایی مورد ارزیابی قرار می‌ دهند. گاهی اوقات پیکا هنگامی تشخیص داده می‌ شود که بیماران علائم اختلال روده (برای مثال، درد شدید و یبوست)، مسمومیت سربی یا عفونت انگلی داشته باشند که در این هنگام باید به اورژانس یا پزشک مراجعه کنند.

ممکن است براساس علایم بیمار و یا مواد بلعیده شده آزمایش‌ هایی نیز انجام شود. این آزمایش ها در بیماری که مواد رنگی خورده است شامل آزمایش خون برای بررسی مسمومیت سربی و در بیماری که خاک خورده است آزمایش مدفوع برای تشخیص عفونت انگلی است.

ازجمله دیگر آسیب‌های بوییدن چسب می‌توان بروز آسیب مغزی و مشکل‌های شدید تنفسی را نام برد، با بوییدن چسب، بدن دچار اختلال تنفسی می‌شود که اثر مستقیم برعملکرد ریه‌ها می‌گذارد. این کار مانع از رسیدن میزان کافی اکسیژن به اندام‌های بدن می‌شود و به تدریج زمینه ساز ابتلای افراد به انواع بیماری‌های خطرناک می‌شود.
چسب مایع به ویژه آن دسته از چسب‌ها که شامل حلال‌های تولوئن و نفتالین هستند می‌توانند به عملکرد سیستم عصبی سلول‌های مغزی آسیب وارد کنند و حتی حالتی مشابه MS در افراد به وجود آورند.

ایجاد آریتمی قلبی هم یکی دیگر از عارضه‌های بوییدن چسب است که درمواردی می‌تواند منجر به سکته قلبی و حتی مرگ در افراد شود، از جمله دیگر عارضه‌های بوییدن چسب مایع می‌توان مواردی، چون ایجاد لکه‌های قرمز و کهیر روی بدن، سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ، درد شکم، نوسانات خلقی، کاهش مهارت‌های فکری، تمرکز و توانایی تصمیم گیری، از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزانه، احساس بی حسی در دست و پا، سوزن سوزن شدن دست و پا، از دست دادن هماهنگی حرکت اعضای بدن، خستگی، از دست دادن شنوایی و از دست دادن سطح هوشیاری را نام برد.

آیا هرزه خواری قابل پیشگیری است؟
درست است که روش خاصی برای پیشگیری از هرزه خواری وجود ندارد، با این حال توجه دقیق به عادت‌های غذایی و نظارت نزدیک بر کودکانی که سابقه قرار دادن اشیا مختلف در دهانشان را دارند، ممکن است به کنترل این اختلال پیش از بروز عوارض جانبی آن کمک کند.


درمان اختلال پیکا چیست؟
 برای درمان این اختلال مراجعه به متخصص، شرکت درجلسه‌های درمان، یادگیری هنر و سرگرمی‌های جدید، رعایت رژیم خوراکی، انجام ورزش، شرکت درفعالیت‌های اجتماعی، ایجاد آرامش درمحیط خانواده، کمک به کودک دریادگیری درس‌های مدرسه و مواردی ازاین دست و در برخی موارد مصرف دارو‌های ضد استرس زیرنظر متخصص برای بازه استاندارد می‌تواند اثربخش باشد.

برای درمان هرزه خواری، پزشک معالج هرزه خواری در ابتدا احتمالاً تمامی عوارض جانبی ناشی از آن را درمان می‌کند. به طور مثال، در صورت وجود مسمومیت سرب در اثر خوردن تکه‌های رنگ، پزشک ابتدا برای درمان مسمومیت اقدام می‌کند. در صورتی که پزشک به این نتیجه برسد که عدم تعادل در میزان مواد مغذی در ایجاد پیکا تأثیرگذار بوده است، ویتامین یا مکمل‌های معدنی مورد نیاز مانند قرص آهن، برای بیمار تجویز می‌کند.

همچنین ممکن است برای تشخیص ابتلا به اختلال وسواس فکری-عملی یا سایر اختلالات روانی، یک ارزیابی روان‌شناختی نیز تجویز کند و پس از آن، روند درمان را با تجویز دارو یا سایر روش‌ها آغاز کند.

در کودکان و زنان باردار نیز هرزه خواری معمولاً پس از چند ماه و بدون نیاز به درمان از بین می‌رود، اما با این حال بهتر است روند بهبودی آن‌ها تخت نظر پزشک متخصص باشد.  

 
درمان
اصلاح رفتاری
درمان نواقص غذایی و دیگر عوارض
درمان با دارو
صحبت کردن با فرد در مورد عوارض این سندروم و خطراتی که می تواند او را تهدید کند
روش ‌های اصلاح رفتاری ممکن است به این سندروم کمک کنند اما در مورد درمان‌ های خاص پیکا اطلاعات کمی وجود دارد.
مشکلات غذایی و مشکلات دیگر درمان می‌شوند. انسداد روده ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

درمان تغذیه ای و میزان فعالیت موثر برای این بیماران
افرادی که به این بیماری مبتلا هستند باید یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از ویتامین و مواد معدنی داشته باشند. این افراد می توانند هر فعالیتی داشته باشند و هیچ محدودیتی برای آنها وجود ندارد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه شدید که فرزند شما به این سندروم مبتلا است، برای بررسی های بیشتر به پزشک متخصص یا روان شناس مراجعه کنید. اگر بیش از 2 هفته سعی در ترک عادات غلط سندروم پیکا در خود، کردید و نتیجه مثبتی نگرفتید حتما به پزشک مراجعه کنید. 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
شايد شخصي آنقدر ميل به درك شدن دارد، ميل به دوست داشته شدن ندارد