دانش‌آموزان چگونه می‌توانند تغییر رشته بدهند؟
عباس سلطانیان مدیرکل دفتر آموزش متوسطه دوم درباره روند ثبت نام دانش آموزان پایه دهم برای سال تحصیلی جدید اظهار کرد: با توجه به اینکه اکنون در زمان اوج ثبت‌نام‌ها قرار داریم و بر اساس هدف‌گذاری‌ها باید تا پایان برنامه ششم توسعه آموزش‌های مهارتی سهمی ۵۰ درصدی در پوشش تحصیلی داشته باشند امسال در برنامه‌ها پوشش ۳۷/۳۵ درصدی را در نظر گرفتیم که این هدف‌گذاری سالیانه تا امروز محقق نشده است.
او ادامه داد: البته تعدادی از دانش‌آموزان در سامانه سناد هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند، اما به هر طریق باید طبق هدف‌گذاری‌های سالیانه پیش رویم تا مطابق ماده ۶۶ برنامه ششم تا پایان سال ۱۴۰۰ به پوشش ۵۰ درصدی برسیم.
سلطانیان درباره وضعیت ثبت‌نام دانش‌آموزان قبولی شهریور گفت: این دانش‌آموزان همانند دانش‌آموزان قبولی خرداد بعد از کسب نمره قبولی در مدارس ثبت‌نام می‌شوند و با توجه به کسب نمرات تخصصی می‌تواند رشته‌ای خاص را برای تحصیل انتخاب کنند و روند هدایت تحصیلی برای این دانش‌آموزان با دیگران تفاوتی ندارد.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری افزود: در حال حاضر در پایه دهم شاخه نظری، ۴۳% از دانش آموزان در رشته انسانی، ۴۱% در رشته تجربی و حدود ۱۵% در رشته ریاضی فیزیک مشغول به تحصیل هستند. اگر بخواهیم از نظر کلی تمام شاخه‌ها بررسی کنیم، دانش آموزانی که در پایه نهم حدود یک میلیون نفر هستند، وقتی وارد پایه دهم می‌شوند توزیع آنها در تمام رشته‌های ریاضی، تجربی، انسانی، علوم و معارف، هنرستان‌های فنی حرفه‌ای و یا هنرستان‌های کار دانش به این ترتیب است که حدود ۲۸/۴۱% از دانش آموزان در رشته تجربی، حدود ۲۶% در رشته انسانی و حدود ۱۰% در رشته ریاضی هستند.
سلطانیان با بیان اینکه امسال حدود ۶۳۷ هزار نفر دانش آموز رشته تجربی در کنکور شرکت کرده بودند، گفت: نتایج کنکور نشان می‌دهد که حدود ۲۷% از دانش‌آموزان رشته تجربی قبول می‌شوند و بقیه پشت کنکور باقی می‌مانند و معنایش این است که ۹۰% این دانش آموزان برای قبول شدن در رشته‌های پزشکی کنکور می‌دهند و چون ظرفیت این رشته‌ها محدود است پشت کنکور می‌مانند، از طرفی مهارت هم ندارند و به خیل بیکاران کشور اضافه می‌شوند. به همین دلیل از ابتدای سال بحث آشنا کردن دانش‌آموزان و خانواده‌ها را با رشته‌های تحصیلی آغاز و روی این مورد بسیار کار کردیم.
وی تصریح کرد: وقتی می‌گوییم دانش‌آموزان برای ورود به رشته ریاضی در بحث هدایت تحصیلی منعی ندارند یعنی برای اینکه دانش‌آموزان مستعد، دغدغه ثبت نام هم نداشته باشند، ورود به رشته ریاضی را به شرط اینکه دانش‌آموز بر اساس ضوابط هدایت تحصیلی کف امتیاز لازم را آورده باشند، اولویت الف قرار داده‌ایم؛ یعنی همه دانش آموزانی که شرایط لازم برای احراز رشته را داشته باشند می‌توانند خیلی راحت در رشته ریاضی ثبت نام کنند. مسائلی مانند تبلیغات گسترده برای رشته تجربی، تمایل خانواده‌ها، تبلیغات صدا و سیما و بسیاری موارد دیگر باعث میشود که در هدایت دانش‌آموزان برای رشته ریاضی در این چند سال اخیر دچار مشکل شویم.
او با اشاره به اینکه انتقادهایی به هدایت تحصیلی وارد شده است، گفت: طی دو سه سال اخیر که فرایند هدایت تحصیلی شروع شد، انتقادات زیادی وجود داشت که شاید آموزش و پرورش، دانش‌آموزان را برای ورود به رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش اجبار می‌کند؛ در صورتی که چنین اتفاقی نیفتاده است، فضا هم کاملا باز است تا دانش آموزان بر اساس علاقه و آگاهی خود بتوانند انتخاب رشته کنند. متاسفانه بعضا شاهدیم دانش آموزانی که انتخاب رشته می‌کنند و از آنجا که برای ورود به برخی رشته‌ها اصرار دارند، در پایان پایه دهم یا یازدهم درخواست تغییر رشته می‌دهند؛ در واقع به این درک می‌رسند که نمی‌توانند در آن رشته تحصیل کنند.
تهیه دستورالعمل‌های مجزا برای تغییر رشته
سلطانیان گفت: ما دانش آموزان زیادی داریم که وارد رشته تجربی می‌شوند علی رغم این که بارها توصیه می‌کنیم نمرات شما در حد متوسط است؛ اگر وارد رشته تجربی بشوید شاید نتوانید موفق شوید. اگر این دانش آموز بر اساس نمراتش وارد رشته انسانی یا مدارس فنی حرفه‌ای شود خروجی بهتری خواهد داشت و توفیق بیشتری کسب خواهد کرد. این دانش آموز وارد رشته تجربی میشود و نمرات پایه دهم او به شدت پایین می‌آید، در نهایت به پایه دهم و یازدهم که می‌رسد درخواست تغییر رشته می‌دهد. از طرفی چون این دانش‌آموزان دروس کارگاهی را نگذرانده‌اند، رفتنشان به رشته فنی و حرفه‌ای به سادگی امکان پذیر نیست و از نظر درسی عقب می‌افتند.
مدیر کل دفتر آموزش متوسطه دوم درباره روند تغییر رشته گفت: برای تغییر رشته دانش‌آموزان دو دستورالعمل در نظر گرفتیم و با توجه به اینکه این فرایند برای دانش‌آموزان متوسطه دوم انجام میشود شرایط از دهم به یازدهم و پایه یازدهم به دوازدهم متفاوت است.
او ادامه داد: در تغییر رشته از پایه دهم به یازدهم هر دانش‌آموزی که خواهان تغییر رشته و شاخه باشد باید در ۴ عنوان درسی متناسب با رشته مقصد آزمون داده و در صورت موفقیت امکان تغییر رشته دارد.
سلطانیان افزود: افراد در تغییر رشته از پایه یازدهم به دوازدهم تنها دانش‌آموز در شاخه نظری امکان تغییر رشته دارد و باید دروس به رشته مبدأ را حداکثر تا پایان دوره تحصیلی خود بگذراند.
مدیر کل دفتر آموزش متوسطه دوم در بخش دیگری از صحبت‌هایش به ابلاغ دستور العمل تطبیقی دانش‌آموزان بزرگسال در نظام آموزشی جدید هم اشاره و اظهار کرد: دستورالعمل جدید با توجه به تغییر روال آموزشی به مدارس ارسال شده است و منطبق با نظام آموزشی جدید انجام میشود.
او ادامه داد: البته تعدادی از دانش‌آموزان در سامانه سناد هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند، اما به هر طریق باید طبق هدف‌گذاری‌های سالیانه پیش رویم تا مطابق ماده ۶۶ برنامه ششم تا پایان سال ۱۴۰۰ به پوشش ۵۰ درصدی برسیم.
سلطانیان درباره وضعیت ثبت‌نام دانش‌آموزان قبولی شهریور گفت: این دانش‌آموزان همانند دانش‌آموزان قبولی خرداد بعد از کسب نمره قبولی در مدارس ثبت‌نام می‌شوند و با توجه به کسب نمرات تخصصی می‌تواند رشته‌ای خاص را برای تحصیل انتخاب کنند و روند هدایت تحصیلی برای این دانش‌آموزان با دیگران تفاوتی ندارد.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری افزود: در حال حاضر در پایه دهم شاخه نظری، ۴۳% از دانش آموزان در رشته انسانی، ۴۱% در رشته تجربی و حدود ۱۵% در رشته ریاضی فیزیک مشغول به تحصیل هستند. اگر بخواهیم از نظر کلی تمام شاخه‌ها بررسی کنیم، دانش آموزانی که در پایه نهم حدود یک میلیون نفر هستند، وقتی وارد پایه دهم می‌شوند توزیع آنها در تمام رشته‌های ریاضی، تجربی، انسانی، علوم و معارف، هنرستان‌های فنی حرفه‌ای و یا هنرستان‌های کار دانش به این ترتیب است که حدود ۲۸/۴۱% از دانش آموزان در رشته تجربی، حدود ۲۶% در رشته انسانی و حدود ۱۰% در رشته ریاضی هستند.
سلطانیان با بیان اینکه امسال حدود ۶۳۷ هزار نفر دانش آموز رشته تجربی در کنکور شرکت کرده بودند، گفت: نتایج کنکور نشان می‌دهد که حدود ۲۷% از دانش‌آموزان رشته تجربی قبول می‌شوند و بقیه پشت کنکور باقی می‌مانند و معنایش این است که ۹۰% این دانش آموزان برای قبول شدن در رشته‌های پزشکی کنکور می‌دهند و چون ظرفیت این رشته‌ها محدود است پشت کنکور می‌مانند، از طرفی مهارت هم ندارند و به خیل بیکاران کشور اضافه می‌شوند. به همین دلیل از ابتدای سال بحث آشنا کردن دانش‌آموزان و خانواده‌ها را با رشته‌های تحصیلی آغاز و روی این مورد بسیار کار کردیم.
وی تصریح کرد: وقتی می‌گوییم دانش‌آموزان برای ورود به رشته ریاضی در بحث هدایت تحصیلی منعی ندارند یعنی برای اینکه دانش‌آموزان مستعد، دغدغه ثبت نام هم نداشته باشند، ورود به رشته ریاضی را به شرط اینکه دانش‌آموز بر اساس ضوابط هدایت تحصیلی کف امتیاز لازم را آورده باشند، اولویت الف قرار داده‌ایم؛ یعنی همه دانش آموزانی که شرایط لازم برای احراز رشته را داشته باشند می‌توانند خیلی راحت در رشته ریاضی ثبت نام کنند. مسائلی مانند تبلیغات گسترده برای رشته تجربی، تمایل خانواده‌ها، تبلیغات صدا و سیما و بسیاری موارد دیگر باعث میشود که در هدایت دانش‌آموزان برای رشته ریاضی در این چند سال اخیر دچار مشکل شویم.
او با اشاره به اینکه انتقادهایی به هدایت تحصیلی وارد شده است، گفت: طی دو سه سال اخیر که فرایند هدایت تحصیلی شروع شد، انتقادات زیادی وجود داشت که شاید آموزش و پرورش، دانش‌آموزان را برای ورود به رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش اجبار می‌کند؛ در صورتی که چنین اتفاقی نیفتاده است، فضا هم کاملا باز است تا دانش آموزان بر اساس علاقه و آگاهی خود بتوانند انتخاب رشته کنند. متاسفانه بعضا شاهدیم دانش آموزانی که انتخاب رشته می‌کنند و از آنجا که برای ورود به برخی رشته‌ها اصرار دارند، در پایان پایه دهم یا یازدهم درخواست تغییر رشته می‌دهند؛ در واقع به این درک می‌رسند که نمی‌توانند در آن رشته تحصیل کنند.
تهیه دستورالعمل‌های مجزا برای تغییر رشته
سلطانیان گفت: ما دانش آموزان زیادی داریم که وارد رشته تجربی می‌شوند علی رغم این که بارها توصیه می‌کنیم نمرات شما در حد متوسط است؛ اگر وارد رشته تجربی بشوید شاید نتوانید موفق شوید. اگر این دانش آموز بر اساس نمراتش وارد رشته انسانی یا مدارس فنی حرفه‌ای شود خروجی بهتری خواهد داشت و توفیق بیشتری کسب خواهد کرد. این دانش آموز وارد رشته تجربی میشود و نمرات پایه دهم او به شدت پایین می‌آید، در نهایت به پایه دهم و یازدهم که می‌رسد درخواست تغییر رشته می‌دهد. از طرفی چون این دانش‌آموزان دروس کارگاهی را نگذرانده‌اند، رفتنشان به رشته فنی و حرفه‌ای به سادگی امکان پذیر نیست و از نظر درسی عقب می‌افتند.
مدیر کل دفتر آموزش متوسطه دوم درباره روند تغییر رشته گفت: برای تغییر رشته دانش‌آموزان دو دستورالعمل در نظر گرفتیم و با توجه به اینکه این فرایند برای دانش‌آموزان متوسطه دوم انجام میشود شرایط از دهم به یازدهم و پایه یازدهم به دوازدهم متفاوت است.
او ادامه داد: در تغییر رشته از پایه دهم به یازدهم هر دانش‌آموزی که خواهان تغییر رشته و شاخه باشد باید در ۴ عنوان درسی متناسب با رشته مقصد آزمون داده و در صورت موفقیت امکان تغییر رشته دارد.
سلطانیان افزود: افراد در تغییر رشته از پایه یازدهم به دوازدهم تنها دانش‌آموز در شاخه نظری امکان تغییر رشته دارد و باید دروس به رشته مبدأ را حداکثر تا پایان دوره تحصیلی خود بگذراند.
مدیر کل دفتر آموزش متوسطه دوم در بخش دیگری از صحبت‌هایش به ابلاغ دستور العمل تطبیقی دانش‌آموزان بزرگسال در نظام آموزشی جدید هم اشاره و اظهار کرد: دستورالعمل جدید با توجه به تغییر روال آموزشی به مدارس ارسال شده است و منطبق با نظام آموزشی جدید انجام میشود.
مرجع : خبرگزاری باشگاه خبرنگاران
