آیا کودکم مشکل تمرکز و توجه دارد؟

میگنا: گاهی والدین و معلمان نمی‌داند این مشکل بابت شیطنت کودک است یا مشکلی اساسی‌ست و باید به متخصص رجوع کنند. در این مقاله به شما گفته می‌شود که وجود چه عواملی در کودک باعث می‌شود که دلواپس تمرکز کودکتان باشید. ‏

در کل وجود ۵ مورد از موارد زیر به شما نشان می‌دهد که باید به همراه فرزندتان به خاطر داشتن مشکل توجه وتمرکز به متخصص کاردرمانی یا روان‌شناس مراجعه کنید. یادتان باشد سعی نکنید که این مشکلات را کم اهمیت نشان دهید زیرا در سال‌های بعدی تحصیل کودک دچار مشکلات بیشتر و خسارات غیرقابل برگشتی می‌شود‎.‎

‏۱- ناتوانی دردقت به جزئیات
کودک نمی‌تواند به جزئیات دقت کند و در موقعیت‌های مختلف نظیرخانه و مدرسه بی‌دقتی می‌کند و کاری که از او خواسته شده را با بی‌دقتی انجام می‌دهد. مثلا در انجام تکالیفش حرف، کلمه یا خطوط را جا می‌اندازد، نقطه اضافی می‌گذارد یا سرکش کلمات را نمی‌نویسد و مسئله‌های ریاضی را نصفه نیمه حل می‌کند یا شتابزده به سوالات معلم پاسخ غلط می‌دهد‎.‎

‏۲- حواس پرتی
اغلب به نظر می‌رسد وقتی مستقیماً با او صحبت می‌شود گوش نمی‌دهد. حتی اگر هم عامل محیطی برای حواس پرتی وجود نداشته باشد انگار ذهنش به چیز دیگری مشغول است. مثلا به شما نگاه می‌کند اما نمی‌شنود و زمانی‌که از او می‌خواهید کاری را که گفته‌اید انجام دهد، اصلاً یادش هم نیست که به او چیزی گفته‌اید‎.‎

‏۳- ناتوانی در دنبال کردن دستورالعمل‌ها
اغلب دستورالعمل‌ها را دنبال نمی‌کند و نمی‌تواند تکالیف درسی، کارهای عادی و روزمره یا وظایف که بر عهده‌اش گذاشته شده را کامل انجام دهد. تکلیفش را شروع می‌کند اما تمرکزش را سریع از دست می‌دهد و با کوچکترین محرکی از موضوع منحرف می‌شود‎.‎

‏۴- مشکل در سازماندهی
‎اغلب در سازمان دادن به تکالیف و فعالیت‌ها مشکل دارد به عنوان مثال به سختی می‌تواند تکالیفش را یکی بعد از دیگری انجام دهد و ممکن است یادش برود برخی از آنها را انجام دهد و حتماً نیاز به نظارت دارد.

در بسیاری از مواقع هم نمی‌تواند لوازم کارش را منظم نگه دارد و میز تحریر و اتاقش یا محلی که تکالیف خود را انجام می‌دهد آشفته و نامنظم است و وسایلش را سر جایشان نمی‌گذارد و حتی مدیریت زمان ضعیفی دارد و نمی‌تواند تکالیف را در مدت زمان مشخص شده به اتمام برساند. گاهی می‌بینید تا پاسی از شب بیدار است و دارد تکالیفش را انجام می‌دهد. در کل کارهایش را به دقایق آخر موکول می‌کند و اصطلاحاً دقیقه نودی است‎.‎

‏۵- بی‌رغبتی به تلاش ذهنی
اغلب از انجام دادن تکالیفی که به تلاش ذهنی مداوم نیاز دارند اجتناب می‌کند. از انجام دادن تکالیفش دل خوشی ندارد و تا می‌تواند از زیر انجام دادن آنها در می‌رود یا آنها را به بعد موکول می‌کند و آنها را کش می‌دهد. همین مسئله باعث می‌شود هنگام نوشتن یا خواندن درس‌هایش مدت زمان زیادی را با او کلنجار بروید‎.‎

‏۶- گم کردن اشیاء و لوازم شخصی
این افراد لوازم مدرسه و لوازم شخصی‌شان را دائم جامی‌گذارند یا گم می‌کنند. مثلاً مدام پاک کنش را گم می‌کند، کیف مدرسه‌اش را در حال رفتن به مدرسه جا می‌گذارد، جامدادی اش را گم می‌کند و برنامه درسی‌اش را درست آماده نمی‌کند. یا به استخر می‌رود و به جای کفش با دمپایی استخر برمی‌گردد چون کفش‌هایش را جا گذاشته است‎.‎

‏۷- حواسپرتی با هر چیزی
اغلب به وسیله محرک‌های نامربوط به راحتی حواسش پرت می‌شود.

مثلاً صدای زنگ در باعث می‌شود کلاً یادش برود که در حال آماده کردن کیف مدرسه‌اش بوده است و آن را نصفه رها کرده و وقتی می‌خواهد بخوابد دوباره با دیدن کیف نیمه آماده‌اش یادش می‌افتد که زمانی که زنگ در را شنیده داشته کیفش را آماده می‌کرده است یا فکر کردن به این که شاید دوستش از دستش دلخور شده باشد باعث می‌شود در حالی که کتاب‌هایش را برای درس خواندن پهن کرده به دنبال توپ بازی برود یا خود را سرگرم کارهای نامربوط کند.‏

نویسنده: عطیه میرزا امیری، کارشناس ارشد روانشناسی