تمرکز کن کوچولو!

میگنا: اگر کودک‌تان شما را کلافه کرده و هر وقت با او صحبت می‌کنید به حرف‌های شما گوش نمی‌دهد، اگر مدام وسایلش را در خانه دوست و فامیل جا می‌گذارد، اگر تحمل رعایت نوبت در فعالیت‌های گروهی را ندارد، اگر بیشتر کارهایش را نصفه و نیمه رها می‌کند و ...، باید بدانید که این‌گونه موارد می‌تواند نشانه نداشتن تمرکز در کودکان باشد. با این حال، نگران نباشید چراکه در ادامه چند راهکار پیشنهادی به شما برای بالا بردن تمرکز کودک‌تان داریم.
 

هر حواس‌پرتی یا نداشتن تمرکز در کودک را نمی‌توان نشانه بیش‌فعالی دانست. کودک با بازی کردن و تحرک جسمی، انرژی‌های زیاد خودش را تخلیه می‌کند. متاسفانه برخی والدین تحرک کودک را نشانه بیش‌فعالی او تصور می‌کنند که اشتباه است. برای مثال کودکان 4 یا 5 ساله کمتر می‌توانند بنشینند و ترجیح می‌دهند دایم جست‌و‌خیز کنند و اگر این بالا و پایین پریدن‌ها که به خیال پدر و مادر شلوغ کاری است اتفاق نیفتد، مغز کودک رشد نمی‌یابد. بچه‌ها حتما باید بازی کنند چون بازی هم انرژی‌شان را تخلیه می‌کند و هم باعث تکامل مغزشان می‌شود.
 

برای کار روی توجه و تمرکز کودکان، اولین قدم جلب توجه آن‌هاست. برای این کار باید روش‌هایی را به کار بگیریم که برای کودک جذاب و بازی‌گونه باشد چراکه در این صورت، توانمندی‌های کودک در زمینه افزایش توجه به نحوی رشد می‌کند که در طول زندگی برای وی مفید خواهد بود.
 

اولین گام پیشنهادی، درگیر کردن کودک با هنرهای خلاق و گویا نظیر نقاشی و طراحی است. این فعالیت‌ها نیازمند این است که کودک در مکانی نشسته و برای مدت زمانی که مشغول انجام این فعالیت است، تمرکز کند. حتی می‌توان تعداد فعالیت‌ها در این زمینه را نیز به مجسمه‌سازی و گوبلن‌دوزی گسترش داد.
 

راه دیگری که در افزایش قدرت تمرکز کودکان پیشنهاد شده، گوش دادن به داستان است. برایش داستان بگویید یا از کودک خود بخواهید به یک داستان ضبط شده گوش کند و آن را برای شما توضیح دهد. این کار را می‌توان با توجه به سن کودک و میزان رشد او به روش‌های مختلف انجام داد.  اگر کودک شما به کتاب‌های خاصی علاقه نشان می‌دهد، سعی کنید فایل صوتی آن نوع قصه‌ها را برایش تهیه کنید.
 

 هنگام گوش کردن به داستان بهتر است کودک دراز بکشد یا بنشیند و چشمان خود را ببندد و محیط اطراف او نیز آرام باشد. پس از به پایان رسیدن هر فصل از فرزند خود بخواهید تا این قسمت از داستان را برای تان تعریف کند.
 

سومین گامی که در خصوص افزایش قدرت تمرکز کودک پیشنهاد شده، درست کردن پازل و حل جدول‌های مناسب برای گروه سنی اوست. حل کردن جدول و مرتب کردن پازل، قدرت تمرکز و توجه در کودک را تقویت می کند. به ویژه حل جدول، توجه کودکی را که سواد دارد به کلمات و نظم و ترتیب‌دهی افزایش می‌دهد. همچنین مرتب کردن پازل، توجه کودک در زمینه تشخیص شکل اشتباه و تلاش برای یافتن تصویر درست را بالا می‌برد.
 

روش پیشنهادی دیگر، بازی با سکه است.  برای انجام این بازی به تعدادی سکه‌ کوچک دسته‌بندی شده، یک عدد مقوا برای پوشاندن آن‌ها و یک عدد کرونومتر نیاز دارید. پنج سکه‌ را انتخاب کنید و آن‌ها را به ترتیب بچینید. سپس از فرزند خود بخواهید تا آن‌ها را به دقت نگاه کند. روی سکه‌ها را با مقوا بپوشانید. کرونومتر را روشن کنید و از اوبخواهید الگویی مشابه آن چه شما چیده‌اید با سکه‌های باقی مانده درست کند.

زمانی که کار او به پایان رسید، کرونومتر را نگه دارید و زمان را محاسبه کنید و مقوای روی سکه‌ها را بردارید. زمانی را که او صرف انجام این کار کرده، یادداشت و سپس الگوی چیده شده توسط او را با الگوی خود مقایسه کنید. اگر الگوی او با الگوی شما متفاوت بود، به او دوباره فرصت بدهید تا الگو را اصلاح و تکمیل کند. در هر نوبت از بازی می‌توانید مدل الگو را دشوارتر و پیچیده‌تر و حتی سکه‌ها یا پول‌های کاغذی نیز به الگوی خود اضافه کنید. هرقدر این بازی را بیشتر انجام دهید، متوجه می‌شوید قدرت تمرکز فرزند شما افزایش یافته است.
 

_ تعدادی مهره‌ رنگی تهیه کنید و آن‌ها را روی میز بریزید تا کودک با ‌دقت به آن‌ها نگاه کند. چند مهره را کم یا زیاد کنید و از کودک بخواهید به شما بگوید، چه تغییری رخ داده است؟

_ از کودک بخواهید جملات ناقص را به دلخواه خود کامل کند. مثال: من دیروز ...
 

_ چند تصویر به کودک نشان دهید و سپس آن‌ها را پنهان کنید. حالا از کودک بخواهید به شما بگوید به ترتیب چه تصاویری دیده است.
 

_ نخ کردن مهره‌های رنگی به صورت یکی در میان.
 

_ استفاده از دارت برای هماهنگی چشم و دست و بالا بردن دقت.
 

_ توجه به صداهای اول یا آخر کلمات و جمله‌سازی با آن‌ها. به طور مثال، آب صدای آخر آن «ب» است و کودک باید مثلا بگوید «بار» و سپس با آن جمله بسازد.

نویسنده: دکتر شکیلا یوسفی، متخصص روان شناسی سلامت