میزان سرماخوردگی روانی در ایران و جهان

میگنا: هر انساني در مقاطع متفاوتي از سن خود ممكن است افسردگي را تجربه كند. اين بيماري مي‌تواند سلامت جسماني، احساسات، رفتار و سلامت روحي انسان‌ها را تحت الشعاع قرار دهد. علائمي مانند غم و اندوه، فقدان انرژي و لذت، احساس بي‌ارزشي، دشواري در تمركز، عدم توانايي در انديشيدن، احساس گناه، بي‌خوابي، احساس شكست و بسياري از نشانه‌هاي خطرناك ديگر در انسان‌هاي افسرده قابل مشاهده است. در تمام جوامع افراد در معرض اختلالات روانی متعددی قرار دارند.

در میان اختلالات روانی شایع در جوامع، افسردگی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های اعصاب و روان است که به زمان و مکان و شخص خاصی محدود نمی‌شود و همه گروه‌ها و رده‌های جامعه را دربرمی‌گیرد.

با استناد به پژوهش علی امیری برمکوهی کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی که در سال‌های اخیر انجام شده است، باید گفت درحال حاضر افسردگی چهارمین بیماری شایع در جهان محسوب می‌شود و بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO)  340 میلیون نفر در جهان از افسردگی رنج می‌برند و طبق برآوردهای انجام شده پیش‌بینی می‌شود تا سال 2020 این بیماری به دومین بیماری شایع در جهان بدل شود.

بر اساس گزارش مشترك سازمان بهداشت جهاني و بانك جهاني، اختلالات افسردگي در صدر ده علت مهم ناتواني و از كار افتادگي در جهان محسوب مي شود. در جهان ميليون ها نفر به افسردگي دچار هستند كه 90 درصد آن‌ها امكان بهبود ندارند. این اختلال به‌دلیل گسترش و شیوع فراوانی که در میان مراجعان روانپزشکی دارد، سرماخوردگی روانی نیز نامیده شده است.


آمار ضد و نقیض از میزان افسردگی در ایران چه می‌گویند؟
بر اساس نتايج آخرين پايش سلامت روان كه در سال هاي 89 و 90 انجام شده است؛ 23.6 درصد از جمعيت 15 تا 64 ساله كشور به يكي از اختلالات رواني مبتلا هستند. شيوع ابتلا به افسردگي نيز 13.6 درصد برآورد شده است. احمد حاجبی، مدیرکل دفتر سلامت، روان، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص برنامه‌های وزارت بهداشت در هفته سلامت روان گفت: بزرگترین و عمده‌ترین هدف ما در هفته سلامت روان افزایش آگاهی دادن مردم در حوزه سلامت روان با تاکید بر افزایش دانش و آگاهی است.
حاجبی در خصوص شایع ترین بیماری روانی در کشور ما توضیح داد: افسردگی شایع ترین اختلال روانی در کشور ما است که دوازده و هفت دهم درصد از بار بیماری‌های روانی را به خود اختصاص داده است.


در بحث میزان افسردگی در ایران هر ساله آمارهای متناقضی منتشر می‌شود که بسیاری از این آمارها حکایت از جایگاه نامناسب کشورمان در رابطه با میزان افسردگی و نشاط دارد. اما با توجه به اینکه میزان افسردگی یک شاخص کیفی است و با جمع آمارها و شاخص‌های متنوع قابل اندازه‌گیری است، در این گزارش سعی می‌شود سه شاخص تعداد مصرف قرص‌های ضدافسردگی، مقدار مصرف الکل و مصرف سیگار در کشورمان با دیگر کشورها مقایسه شود تا به جمع‌بندی مختصری در رابطه با این آمار متناقض برسیم:

- در رابطه با میزان مصرف داروهای ضدافسردگی، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی(OECD) در سال 2017 آماری را منتشر کرده است که در آن 29 کشور را از نظر مصرف دارو‌های ضدافسردگی با یکدیگر مقایسه کرده است. در صدر این جدول کشور ایسلند قرار دارد، سپس استرالیا، پرتغال، انگلیس سوئد، کانادا و دانمارک بیشترین مصرف داروهای ضدافسردگی را دارند.

- برای بررسی مصرف الکل در جهان به سراغ سازمان بهداشت جهانی(WHO) می‌رویم. همانطور که از تصویر مشخص است، مصرف الکل در ایران از اروپا، آمریکا و کانادا، برزیل، استرالیا و کشورهای شرق آسیا کمتر است.

معیار سوم ما مصرف سیگار در دنیا بود که آن را با دو آمار جداگانه بررسی خواهیم کرد. یکی آمار سازمان بهداشت جهانی و دیگری آمار اطلس تنباکو(tobacco atlas). سازمان بهداشت جهانی در سال 2015، 128 کشور را از نظر مصرف سیگار بررسی کرده است که ایران از نظر وخامت مصرف سیگار در مردان در رتبه 101 قرار دارد؛ یعنی 100 کشور من جمله فرانسه، هلند، آلمان، ایتالیا، لهستان، اسپانیا، کرواسی، نروژ، فنلاند، روسیه و چین نسبت به ایران وضعیت بدتری دارند.
 

در آمار اطلس تنباکو که در سال 2016 منتشر شده است، ایران در رتبه‌ 73 ام از بین 182 کشور قرار دارد. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، وضعیت ایران از آمریکا، کانادا، سوئیس، اسپانیا، فرانسه، آلمان، هلند، ایتالیا، لهستان، فنلاند، روسیه، چین و ژاپن بهتر است. در ایران هر نفر در سال 937 نخ سیگار مصرف کرده است، در حالیکه این آمار برای کشورهای نام برده شده به ترتیب: 1017، 1021، 1490، 1499، 1090، 1600، 1460، 1493، 1363، 1099، 2295، 2043 و 1583 است.

حاجبی با بیان اینکه بیکاری یکی از عوامل خطر در زمینه افزایش افسردگی و بیماری‌های روانی است گفت: افرادی این عامل خطر را داشته باشند شانس ابتلا به بیماری‌های روانی در آن‌ها بیشتر خواهد بود.

وی با بیان اینکه ۱۴ درصد از کل بار بیماری‌ها را بیماری‌های روانی به خود اختصاص داده است گفت: این بیماری‌ها معمولا منجر به ایجاد ناتوانی می‌شود، بیماری‌های روانی امید به زندگی را کاهش می‌دهد به همین دلیل عنوان می‌شود بار بیماری‌های روانی بسیار بالا است.


عادات غذایی نادرست، افراد را افسرده می‌کند
به نقل از دیلی‌میل، نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد  تغییر رژیم غذایی و پیروی  سرشار از میوه، سبزیجات، ماهی و گوشت بدون چربی می‌تواند افسردگی را در مدت سه هفته کاهش دهد.
محققان استرالیایی به بررسی ۷۶ دانشجوی افسرده دانشگاه و بررسی رژیم غذایی آنها پرداختند و دریافتند،
شکر، چربی و مواد غذایی فرآوری شده بخش عظیمی از سبک غذایی این افراد است.

جایگزین کردن روال تغذیه‌ای ‌آنها با یک سبک غذایی که سرشار از سبزیجات، ماهی و گوشت بدون چربی است، علاوه بر اینکه به سلامتی آنها کمک می‌کند منجر به درمان افسردگی و کاهش نشانه‌های آن در مدت زمان سه هفته می‌شود.

کارشناسان توصیه می‌کنند، مصرف سه وعده غلات سبوس‌دار، سه قسمت گوشت بدون چربی، تخم مرغ، توفو یا حبوبات و همچنین دو قاشق غذاخوری روغن زیتون و یک قاشق چایخوری زردچوبه یا دارچین می‌تواند ریسک ابتلا به افسردگی را در افراد کاهش دهد.

دکتر نیما صفاری متخصص تغذیه با اشاره به اینکه افسردگی یکی از مهم‌ترین و چالش برانگیزترین بیماری‌های دوران مدرن است، گفت: این بیماری تحت تاثیر عوامل مختلفی بوجود می‌آید که از مهم‌ترین دلایل آن تغذیه و عادات غذایی نادرست است.

وی با توجه به نقش مهم مواد مغذی و معدنی همچون کربوهیدرات‌ها، پروتیین‌ها، ویتامین‌ها، املاح و مقدار کمی چربی و روغن‌ها در کاهش میزان ابتلا به افسردگی، اظهار داشت: امروزه به دلیل غنی نبودن بسیاری از مواد غذایی، مصرف آنتی اکسیدان‌ها، املاح غنی از سلنیوم شامل غلات کامل، گوشت‌ها، لوبیا و مواد غذایی دریایی و استفاده از مواد غذایی یا دارویی سرشار از امگا 3 و ویتامین E و C و همچنین پروتئین‌ها می‌تواند نقش مهمی در کاهش میزان افسردگی افراد داشته باشد.

باتوجه به این مباحث و آمار ضد و نقیضی که در رابطه با میزان افسردگی و میزان نشاط اجتماعی در کشورمان وجود دارد، می‌توان با تغییر رژیم غذایی و بدون هزینه‌های هنگفت دارویی و پزشکی از بروز ابتلا به این بیماری در سطح کلان پیشگیری کر د. لذا با تغییر عادات غذایی می‌توان از همه‌گیری این بیماری در سطح کشور جلوگیری کرد، چرا که وجود این بیماری خاموش می‌تواند سلامت عمومی جامعه را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز بیماری‌های دیگر و درنتیجه صرف هزنه‌های پزشکی زیادی شود.