ازدواج از طریق فضای مجازی؛ بله یا خیر؟
به گزارش میگنا دکتر مهرنوش دارینی روانشناس، در سیامین نشست نقد و اندیشه با موضوع همسریابی در فضای مجازی؛ دلایل و آسیبها گفت: اگر میخواهیم درباره این موضوع صحبت کنیم، لازم است اول تعریفی درباره نوع آشنایی در این فضا داشته باشیم. اینکه آیا هدف از آشنایی، «ازدواج» است؟ ازدواج از طریق فضای مجازی، به این معنی است که افراد برای اولین بار از همین راه با یکدیگر آشنا میشوند و بعد هم ارتباطشان در دنیای واقعی ادامه پیدا میکند. اما هدفمندی این ارتباط است که اهمیت دارد.
فضای مجازی، تسهیل گر ارتباط
دارینی خاطرنشان کرد: امروز فضای مجازی در حوزه آشناییها، بهعنوان یک تسهیلکننده ارتباط عمل میکند. آشنا شدن و معاشرت، (چه سنتی و مدرن) جزو ضرورتهای ازدواج است. اگرچه بعضی از خانوادهها، بعدازاینکه میبینند دوران آشنایی منجر به ازدواج نمیشود، گلایه میکنند. درحالیکه این دوران دقیقاً مخصوص همین موضوع است که افراد تشخیص بدهند آیا مناسب همدیگر هستند یا خیر؛ و قرار نیست الزاماً این آشنایی، به ازدواج ختم شود.
این روانشناس، ضمن اشاره به اهمیت دوران آشنایی گفت: لازم است فلسفه این دوران در خانواده، شفاف شود. بهعلاوه اینکه، فرهنگ آشنایی در فضای مجازی را باید به نسل جدید آموزش دهیم. بهعنوانمثال باید به مردم یاد بدهیم که قبل از انتخاب قطعی، چگونه میتوانند بهدرستی از فضای مجازی استفاده کنند. فراموش نکنیم که مشاوره پیش از ازدواج با مشاوره پس از انتخاب فرق دارد.
عدهای معتقد هستند کسانی که در فضای مجازی، به دنبال همسر میگردند، عزتنفس و اعتمادبهنفس پایینی دارند؛ اما نباید فراموش کنیم که نمیتوانیم فقط براساس یک یا چند متغیر، نظر قطعی صادر کنیم. موضوع اصلی این است که فضای مجازی وجود دارد و نباید آن را سیاه ببینیم.
بازسازی شناختی برای اجتناب از برچسبزنی
وی در ادامه افزود: در فرهنگ ما همچنان آقایان انتخابکننده و خانمها انتخاب شونده هستند. اگر نگاهی به سایتهای معتبر همسریابی در ایران بیاندازیم، میبینیم ۲۷هزار خانم و ۱۵هزار آقا ثبتنام کردهاند.
آیا بعد از ازدواج هم افراد میتوانند بدون اینکه به همدیگر برچسب «عشق ازدواج» و... بزنند، زندگی مطلوبی داشته باشند؟ بنابراین نیاز به بازسازی شناختی داریم تا شاهد رواج چنین برچسبهایی نباشیم.
آشنایی از راه اطلاعات درست، مهم است
این استاد دانشگاه، یادآور شد: کسانی که مایل به ازدواج هستند، باید در معرض ارتباط قرار بگیرند. یکی از آن فضاهای ارتباطی، فضای اجتماعی و همینطور فضای مجازی است. البته درصورتیکه با صفحههای جعلی روبرو نباشیم. یکی از آسیبها در فضای مجازی، میتواند مربوط به ارائه اطلاعات اشتباه و سفیدنمایی از طرف اشخاص باشد.
اگر قرار باشد افراد از طرق اطلاعات غلط باهم آشنا شوند، اشتباه است. علایق و اهداف مشترک، بر روی انتخاب افراد تأثیر میگذارند. اما آیا اطلاعاتی که در فضای مجازی به دستمان میرسند، دقیق و درست هستند؟ اگر افراد، همان کسی که هستند را نشان بدهند، میتواند به شناخت صحیح کمک کند.
به گفته دارینی: اتفاق خوبی که در سالهای اخیر افتاده، این است که افراد با هویتهای شناسنامهای واقعی، به فضای مجازی آمدهاند و ترس از شناسایی در این فضا ریخته است. اگرچه هنوز، کسانی هستند که با هویت غیرواقعی فعالیت میکنند.
تفاوت اختلال با بیاعتمادی ناشی از فضای مجازی
این روانشناس، درباره اینکه آیا فضای مجازی، توانسته از موضوع ازدواج، ترس زدایی کند یا خیر، گفت: کمالگرایی و ترس افراطی از مسئولیت، میتواند مانعی برای افراد باشد تا نخواهند ازدواج کنند. اگر این ویژگیها در کسی وجود داشته باشد، نیاز به درمان دارد و فضای مجازی، بهتنهایی نمیتواند این ترس را از بین ببرد.
ضمن اینکه لازم است اختلالات پارانوئید و ترسهای اختلالگونه را از بیاعتمادیهایی که ناشی از فضای مجازی هستند را جدا کنیم. گاهی فرد بیاعتماد است، بعد کنکاش میکند اما به هیچ دادهای نمیرسد که سوءظنش را تائید کند؛ و درعینحال بازهم بیاعتماد است.
ولی گاهی یک عامل راهانداز وجود دارد؛ به این شکل که یکی از زوجها، بعد از خواندن یک چت غیرمتعارف (عامل راهانداز)، درباره همسرش، کنکاش میکند و به یکسری اطلاعات میرسد که بیاعتمادی اولیهاش را تائید میکند. بنابراین لازم است طیف مبتلایان به اختلالات پارانوئید و... را از بیاعتمادی وابسته به فضای مجازی را جدا کنیم.
رواج خیانت از گذشته تا امروز
سالها پیش وقتی درباره روابط فرازناشویی صحبت میکردیم، عدهای باور نداشتند. امروز اما چتهای جنسی، فراوانی خاصی خودشان را دارند. در دوره جدید، شاید درباره خیانتهای زناشویی از طریق فضای مجازی نگرانیهایی وجود داشته باشد. اما آیا در زمان گذشته، هیچ خیانتی وجود نداشته است؟ نکتهای که نسبت به گذشته فرق کرده، امکان اطلاعرسانی، دسترسی و میزان بیانگری افراد درباره مسائلی مثل خیانت و... است.
لزوم ارائه راهکارهای مفید برای پیشگیری
ما برای استفاده از فضای مجازی و ازدواج، در قدم اول نیاز به آگاهی و بعد نیاز به دستورالعمل داریم. دستورالعملهایی که قابلیت بهروز شدن داشته باشند. اگر بخواهم راهکاری ارائه بدهیم میگویم باید متناسب با زمان، استانداردهایمان را طبق اصول، تغییر بدهیم. قسمتهای سیاه را ببینیم و برای حل مشکلات، راهحل بدهیم. ازآنجاییکه نباید و نمیتوانیم فضای جازی را از نسل جدید بگیریم، لازم است تا کارشناسان رشتههای مختلف، راهکارهای مفیدی را ارائه دهند؛ بهطوریکه نسل امروز از حرفهای ما رویگردان نشود و از طرف دیگر، بتوانیم برای پیشگیری از آسیبهای بعدی، موفق عمل کنیم.
گزارش: نگار فیضآبادی
فضای مجازی، تسهیل گر ارتباط
دارینی خاطرنشان کرد: امروز فضای مجازی در حوزه آشناییها، بهعنوان یک تسهیلکننده ارتباط عمل میکند. آشنا شدن و معاشرت، (چه سنتی و مدرن) جزو ضرورتهای ازدواج است. اگرچه بعضی از خانوادهها، بعدازاینکه میبینند دوران آشنایی منجر به ازدواج نمیشود، گلایه میکنند. درحالیکه این دوران دقیقاً مخصوص همین موضوع است که افراد تشخیص بدهند آیا مناسب همدیگر هستند یا خیر؛ و قرار نیست الزاماً این آشنایی، به ازدواج ختم شود.
این روانشناس، ضمن اشاره به اهمیت دوران آشنایی گفت: لازم است فلسفه این دوران در خانواده، شفاف شود. بهعلاوه اینکه، فرهنگ آشنایی در فضای مجازی را باید به نسل جدید آموزش دهیم. بهعنوانمثال باید به مردم یاد بدهیم که قبل از انتخاب قطعی، چگونه میتوانند بهدرستی از فضای مجازی استفاده کنند. فراموش نکنیم که مشاوره پیش از ازدواج با مشاوره پس از انتخاب فرق دارد.
عدهای معتقد هستند کسانی که در فضای مجازی، به دنبال همسر میگردند، عزتنفس و اعتمادبهنفس پایینی دارند؛ اما نباید فراموش کنیم که نمیتوانیم فقط براساس یک یا چند متغیر، نظر قطعی صادر کنیم. موضوع اصلی این است که فضای مجازی وجود دارد و نباید آن را سیاه ببینیم.
بازسازی شناختی برای اجتناب از برچسبزنی
وی در ادامه افزود: در فرهنگ ما همچنان آقایان انتخابکننده و خانمها انتخاب شونده هستند. اگر نگاهی به سایتهای معتبر همسریابی در ایران بیاندازیم، میبینیم ۲۷هزار خانم و ۱۵هزار آقا ثبتنام کردهاند.
آیا بعد از ازدواج هم افراد میتوانند بدون اینکه به همدیگر برچسب «عشق ازدواج» و... بزنند، زندگی مطلوبی داشته باشند؟ بنابراین نیاز به بازسازی شناختی داریم تا شاهد رواج چنین برچسبهایی نباشیم.
آشنایی از راه اطلاعات درست، مهم است
این استاد دانشگاه، یادآور شد: کسانی که مایل به ازدواج هستند، باید در معرض ارتباط قرار بگیرند. یکی از آن فضاهای ارتباطی، فضای اجتماعی و همینطور فضای مجازی است. البته درصورتیکه با صفحههای جعلی روبرو نباشیم. یکی از آسیبها در فضای مجازی، میتواند مربوط به ارائه اطلاعات اشتباه و سفیدنمایی از طرف اشخاص باشد.
اگر قرار باشد افراد از طرق اطلاعات غلط باهم آشنا شوند، اشتباه است. علایق و اهداف مشترک، بر روی انتخاب افراد تأثیر میگذارند. اما آیا اطلاعاتی که در فضای مجازی به دستمان میرسند، دقیق و درست هستند؟ اگر افراد، همان کسی که هستند را نشان بدهند، میتواند به شناخت صحیح کمک کند.
به گفته دارینی: اتفاق خوبی که در سالهای اخیر افتاده، این است که افراد با هویتهای شناسنامهای واقعی، به فضای مجازی آمدهاند و ترس از شناسایی در این فضا ریخته است. اگرچه هنوز، کسانی هستند که با هویت غیرواقعی فعالیت میکنند.
تفاوت اختلال با بیاعتمادی ناشی از فضای مجازی
این روانشناس، درباره اینکه آیا فضای مجازی، توانسته از موضوع ازدواج، ترس زدایی کند یا خیر، گفت: کمالگرایی و ترس افراطی از مسئولیت، میتواند مانعی برای افراد باشد تا نخواهند ازدواج کنند. اگر این ویژگیها در کسی وجود داشته باشد، نیاز به درمان دارد و فضای مجازی، بهتنهایی نمیتواند این ترس را از بین ببرد.
ضمن اینکه لازم است اختلالات پارانوئید و ترسهای اختلالگونه را از بیاعتمادیهایی که ناشی از فضای مجازی هستند را جدا کنیم. گاهی فرد بیاعتماد است، بعد کنکاش میکند اما به هیچ دادهای نمیرسد که سوءظنش را تائید کند؛ و درعینحال بازهم بیاعتماد است.
ولی گاهی یک عامل راهانداز وجود دارد؛ به این شکل که یکی از زوجها، بعد از خواندن یک چت غیرمتعارف (عامل راهانداز)، درباره همسرش، کنکاش میکند و به یکسری اطلاعات میرسد که بیاعتمادی اولیهاش را تائید میکند. بنابراین لازم است طیف مبتلایان به اختلالات پارانوئید و... را از بیاعتمادی وابسته به فضای مجازی را جدا کنیم.
رواج خیانت از گذشته تا امروز
سالها پیش وقتی درباره روابط فرازناشویی صحبت میکردیم، عدهای باور نداشتند. امروز اما چتهای جنسی، فراوانی خاصی خودشان را دارند. در دوره جدید، شاید درباره خیانتهای زناشویی از طریق فضای مجازی نگرانیهایی وجود داشته باشد. اما آیا در زمان گذشته، هیچ خیانتی وجود نداشته است؟ نکتهای که نسبت به گذشته فرق کرده، امکان اطلاعرسانی، دسترسی و میزان بیانگری افراد درباره مسائلی مثل خیانت و... است.
لزوم ارائه راهکارهای مفید برای پیشگیری
ما برای استفاده از فضای مجازی و ازدواج، در قدم اول نیاز به آگاهی و بعد نیاز به دستورالعمل داریم. دستورالعملهایی که قابلیت بهروز شدن داشته باشند. اگر بخواهم راهکاری ارائه بدهیم میگویم باید متناسب با زمان، استانداردهایمان را طبق اصول، تغییر بدهیم. قسمتهای سیاه را ببینیم و برای حل مشکلات، راهحل بدهیم. ازآنجاییکه نباید و نمیتوانیم فضای جازی را از نسل جدید بگیریم، لازم است تا کارشناسان رشتههای مختلف، راهکارهای مفیدی را ارائه دهند؛ بهطوریکه نسل امروز از حرفهای ما رویگردان نشود و از طرف دیگر، بتوانیم برای پیشگیری از آسیبهای بعدی، موفق عمل کنیم.
گزارش: نگار فیضآبادی
مرجع : میگنا