میگنا: دکتر احمد حاجبی مدیر کل دفتر سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در نشست خبری اینترنتی گفت: پس از مطرح شدن همه‌گیری کرونا در کشور افراد جامعه با اضطراب ناشی از کرونا مواجه شدند، که این موضوع به دلیل ناشناخته بودن بیماری بوده است و همچنان محققان در جامعه جهانی در حال مطالعه بر روی ویروس هستند. واکنش‌هایی نظیر ترس و اضطراب طبیعی است و نباید به این واکنش‌ها برچسب بیمارگونه بزنیم. حوزه سلامت روان وزارت بهداشت از همان ابتدا تلاش کرد در این راستا برنامه‌هایی را ارائه دهد و ما از آن روز روی چند حوزه کار کردیم.
2هزار روان‌شناس را در نظام بهداشت مراقبت اولیه به کار گرفتیم و از همان روزهای اولیه شیوع کرونا آموزش لازم را دیدند و برای انتقال پیام‌ها در شبکه‌ها مجازی تلاش کردند، دومین خدمت حضور همکاران ما در برنامه‌های استانی صدا و سیما بود، سومین حوزه سامانه تلفنی 4030 بود که بخش روان‌نشناسی آن راه اندازی شد و تاکنون به 500هزار تماس در حوزه روانشناسی در این سامانه پاسخ داده شده است و این موضوع به ما کمک کرد که خدمت را بهتر به جامعه ارائه کنیم.
حاجبی گفت: همه ما می‌دانیم که به دنبال شیوع کرونا و بیش از 7هزار فوت، خانواده‌هایی را داریم که بازماندگان فوتی‌های کرونایی هستند و چون نتوانستند مراسم دفن و عزاداری را برگزار کنند با سوگ بیمارگونه مواجهند که از یک ماه قبل بسته خدمتی مشاوره در سوگ ارائه می‌شود، با این خانواده‌ها تماس گرفته می‌شود و پس از اخذ رضایت خدمات به آنها ارئه می‌شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره میزان مصرف مواد مخدر در کشور اظهار کرد: در مورد مصرف مواد مخدر، اختلال مصرف مواد و شیوع مصرف مواد مخدر مطرح است. بر اساس آخرین آمارها که در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته، اختلال مصرف مواد مخدر ۲.۱ درصد است. ولی شیوع مصرف مواد مخدر در کشور ۵.۴ درصد است.
حاجی بیان کرد: در اسفند ماه باور نادرستی در افراد مبنی بر مصرف الکل برای جلوگیری از کرونا ایجاد شده بود و در نتیجه مسمومیت‌هایی بابت مصرف الکل اتفاق افتاد. در یک ماه گذشته با این موضوع روبه‌رو نشدیم و به نظر می‌رسد مردم آگاهی لازم را پیدا کرده‌اند.
مدیرکل سلامت روانی وزارت بهداشت گفت: حدود ۱۶ سال از قانون سلامت روان می‌گذرد و بازبینی‌های فراوانی در مورد آن انجام شد. این قانون در دو کمیسیون هیات دولت در جلسه‌های مختلف مطرح شد که تغییراتی زیادی هم روی آن اتفاق افتاد. اسم این طرح، قانون حمایت از حقوق بیماران مبتلا به اختلالات روانی تبدیل و در نهایت در هیات دولت مصوب شد. این موضوع در اسفند ماه به مجلس ارائه شد. در حال حاضر کارهای فنی روی آن در مرکز پژوهش‌های مجلس انجام می‌شود تا برای ارائه به صحن آماده شود.
حاجبی درباره طرح سراج اظهار کرد: در حال حاضر هر دانشگاه علوم پزشکی در یک شهر، طرح سراج را اجرا می‌کند. بعد از این‌که تسلط کامل به زوایای مختلف آن ایجاد شد می‌تواند گسترش پیدا کند. طرح سراج قبل از شیوع کرونا، در جلسه شورای اجتماعی کشور هم مطرح و با ملاحظاتی تصویب شد.
وی ادامه داد: سازمان اجتماعی کشور که زیرمجموعه وزارت کشور است از این طرح حمایت می‌کند. در سال ۹۹ نیز ۱۵ محل دیگر به طرح سراج اضافه خواهد شد. این طرح حرکت رو به جلو دارد، اما برای اجرا به استانداردهایی نیاز دارد. پیش بینی می‌کنیم تا پایان سال ۹۹ بتوانیم سرعت گسترش را ببینیم. شورای اجتماعی کشور و به خصوص استانداری و مدیرکل‌های اجتماعی استانداری با دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان‌ها برای اجرای طرح سراج همکاری می‌کنند.
حاجبی در پاسخ به سوالی درباره تعارضات خانوادگی در دوران کرونایی اظهار کرد: این‌که در جریان قرنطینه خانگی با مشکلاتی در ارتباط خانوادگی مواجه شویم قابل پیش بینی است. زیرا همه گیری ویروس کرونا به طور کلی شیوه زندگی را تغییر داده است. همه مهارت‌های ما برای شیوه زندگی قبلی تنظیم شده بود. وقتی قرنطینه خانگی طولانی می‌شود و خانواده‌ها باید ساعت بیشتری در منزل تعامل داشته باشند، ممکن است تعارضاتی در ارتباط اتفاق بیفتد.
وی افزود: با چند بسته مداخله‌ای حمایتی و استفاده از روان شناسانی که در سامانه ۴۰۳۰ کار کرده‌اند در این زمینه ارتباط مستقیمی با جامعه برقرار کردیم.
وی درباره ارائه خدمات سلامت روان به کادر درمان اظهار کرد: عمده خدماتی که کادر درمان برای نیازهای مشاوره‌ای دریافت کردند در دانشکده‌های پزشکی ارائه شد. همکاران ما به فراخور زیرساخت‌ها در دانشگاه‌های علوم پزشکی، مداخلات غیردارویی و گروهی را برای کادر درمان تدارک دیدند. البته شکل ارائه خدمت در دانشگاه‌ها بر اساس زیرساخت‌ها متفاوت بود.
مدیرکل سلامت روانی وزارت بهداشت افزود: تجربه نشان می‌دهد که افراد تیم درمان به چند علت مستعد مداخلات روان شناسی هستند. افزایش ساعت کاری و دوری از خانواده‌ها و حتی قرنطینه شدن پس از ساعت کاری از جمله این موارد است. محیط خانواده می‌تواند در جذب مشکلات کمک کند و این وضعیت برای کادر درمان در این دوران وجود نداشت. وقتی همه ابعاد را کنار هم می‌گذاریم می‌بینیم فشارهایی به کادر درمان در این شرایط وارد می‌شود. در این زمینه یکی از شیوه‌ها، مداخلات گروهی است.
حاجبی ادامه داد: این خدمت به صورت مداخله گروهی برای کادر درمان بسیار مناسب است که در شرایط گروهی افراد می‌توانند بازگویی روان شناسی داشته باشند. البته تکنیک‌هایی در این جلسه‌های گروهی استفاده می‌شود که افراد شرایط بهتری داشته باشند.
مدیرکل سلامت روانی وزارت بهداشت درباره کاهش میزان اضطراب با افزایش آگاهی نسبت به کرونا گفت: دانش و آگاهی نسبت به هر مقوله‌ای می‌تواند میزان اضطراب را کم کند. تلاش کردیم در زمینه کرونا اطلاع رسانی کنیم. وقتی سامانه ۴۰۳۰ راه اندازی شد، بیشترین تماسی که گزارش می‌شد به دلیل نگرانی در مورد چگونگی برخورد با این ویروس بود.
حاجبی درباره شیوع اختلال روان در نوجوانان و جوانان در سال‌های اخیر اظهار کرد: گروه نوجوانان و جوانان هم در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال قرار می‌گیرد و شایع‌ترین اختلال همان طور که اشاره شد، افسردگی است.
وی درباره احتمال افزایش وسواس در دوران پساکرونا گفت: با شرایط خاصی روبه‌رو بودیم. ممکن است علائم افراد در مورد وسواس در آینده بیشتر شود. همچنین افرادی که زمینه‌ای برای وسواس داشتند می‌تواند با اضافه شدن عامل مضاعف، دچار تشدید علائم شوند.
میزان فوت ناشی از خودکشی حدود ۶ در هر صد هزار نفر جمعیت است و بر اساس موارد ثبت شده در وزارت بهداشت، میزان اقدام به خودکشی در کشور در اسفند ۹۸ نسبت به سال ۹۷ حدود ۲۷ درصد کاهش یافته است.
حاجبی افزود: وزارت بهداشت آمار فوت ناشی از خودکشی را جمع آوری می‌کند، اما برای افزایش دقت آن با آمار پزشکی قانونی انطباق داده می‌شود و به آن آمار استناد می‌کنیم. آمار اقدام به خودکشی در فروردین ماه هنوز کامل نشده است، اما در این آمار هم کاهش نسبی نسبت به فروردین ۹۸ وجود دارد.
وی ادامه داد: آمار اختلالات روان شناسی در کشور در گروه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال ۲۳.۶ درصد است. شایع‌ترین اختلال با ۱۲.۷ درصد در کشور افسردگی است.
دریافت صفحه با کد QR