روان شناسي تغذيه يعني چه؟
نه چندان بخور كز دهانت درآید نه چندان كه از ضعف جانت برآید
● روانشناسی تغذیه چیست؟
روانشناسی تغذیه را می توان شناخت اثرات روان بر تغذیه و برعكس شناخت اثرات تغذیه بر روان دانست.
همان طور كه آلودگی هوا، استرس، كمی تحرك و سوءتغذیه از مهم ترین علل بیماری ها شناخته شده اند، تغذیه سالم و درست نیز از موهبت های مهم زندگی و یكی از عوامل مهم سلامت انسان است. همیشه این پرسش مطرح است كه چرا تعداد قابل توجهی از مردم به سلامت جسمی و روانی خود نمی پردازند و آنچنانكه باید و شاید تغذیه سالم و درست ندارند. آیا كشفیات و پیشرفت های جدید روانشناسی می تواند كمكی به تغذیه سالم و درست انسان عصر حاضر داشته باشد.
اولین خدمت روانشناسی به تغذیه توجه به این نكته مهم است كه تغذیه خودش یك موضوع است و نحوه برخورد و مدیریت آن موضوعی دیگر. این یك خطای شناخت است كه بسیاری فكر می كنند چون تغذیه می كند، پس درست و سالم تغذیه می كنند. در اینجاست كه نقش مغز و ذهن به عنوان فرمانده جسم و روان و فعالیت ها و ارتباط های انسان مطرح می شود.
به طور خلاصه با روان ناسالم نمی توان به تغذیه سالم رسید. از آنجا كه عمده ترین و اصلی ترین موضوع روان انسان تفكر و اندیشیدن است و از موضوعات مهم اندیشیدن، درست اندیشی، مثبت اندیشی و سالم اندیشی است (به مصداق؛ ای برادر تو همه اندیشه ای) لازم است به نقش مهم نحوه اندیشیدن در تغذیه توجه كنیم، انسانی كه بد و نادرست فكر می كند، بد و نادرست زندگی می كند، در نتیجه بد و نادرست هم تغذیه می كند.
سازمان جهانی بهداشت WHO پس از سال ها پژوهش بر این باور است كه منشا بسیاری از مشكلات و بیماری های انسان، روش نادرست زندگی اوست. تا وقتی فرد ناسالم روش زندگیش را تغییر ندهد، روی خوش زندگی را نخواهد دید و بیماریش به طور رادیكال و اساسی درمان نخواهد شد. مثلا فردی كه گرفتار زخم معده شده، كافی نیست كه فقط درمان دارویی شود، این روی معلول كار كردن ا ست. پزشكی جدید كوشش می كند به او بیاموزد ابتدا زندگیش را تغییر دهد. مثلا اگر به روش نادرستی زندگی می كرده، بد می خوابیده، بد كار می كرده، بد رابطه برقرار می كرده، بد تغذیه می كرده، به قدر كافی تحرك نداشته و ورزش نمی كرده و به بیماری مبتلا شده، در ابتدا باید روش زندگیش را اصلاح كند تا زخم معده اش درمان شود.
به طور كلی نقش روان سالم را در تغذیه به این صورت می بینیم:
▪ انسان نسبت به خودآگاهی دارد. یعنی «خودآگاهی» دارد و می داند كه در اندورن خسته دلش چیست و چه می گذرد.
▪ بر خود مسلط است و به درجات خویشتن دار است.
▪ از شناخت درست و نسبی نسبت به درون و بیرونش برخوردار است.
▪ نسبت به سلامتیش احساس مسئولیت می كند.
▪ وجدانش بیدار است و در زمینه «تغذیه» وجدان غذایی و تغذیه دارد. یعنی تغذیه سالم و ناسالم و درست و نادرست برایش كاملا فرق می كند.
▪ دسته ای از نظریه پردازان جهانی در كانادا بر این باورند كه یكی از مهم ترین توانایی ها و قابلیت های انسان حس تشخیص تفاوت ها و تمایزهاست و هر وقت این حس ضعیف شود بر مقدار ناهنجاری ها، نامرادی ها، نابسامانی ها و مشكلات او افزوده می شود. migna.ir
درك معنی لغت جادویی DIFFERENCE به معنی «اختلاف و تفاوت» پایه اساسی حل مشكلات بشری است و با كمك آن به ارتقا سلامتی، آرامش، عدالت، تعالی و تكامل انسان می توان رسید.
ـ به طور خلاصه روانشناسی تغذیه همراه با خودشناسی و مدیریت تغذیه به ما كمك می كند كه:
۱) خویشتن دار باشیم.
۲) تعادل را در زندگی و تغذیه رعایت كنیم، از پرخوری بپرهیزیم و به توصیه پیامبر گرامی(ص) قبل از سیر شدن كامل دست از خوردن برداریم.
۳) براساس اصول علم تغذیه، تغذیه كنیم.
۴) روش زندگی خود را اصلاح كنیم.
۵) تغذیه سالم، درست و بهینه داشته باشیم.
۶) مراقب حمله احساسات و هیجانات منفی، مانند اضطراب، استرس، خشم، كینه و تضاد باشیم كه هر كدام اگر مدیریت نشوند و رفع نشوند باعث تولید سم در جسم و به خصوص دستگاه گوارش می شوند و جسم و جان را مسموم می كنند و باعث بیماری های روان تنی یا سایكوسوماتیك می شوند.
۷) لازمه داشتن تغذیه سالم، برخوردار بودن از روان سالم است و برعكس، روان ناسالم موجب رفتار ناسالم و نادرست در همه زمینه ها از جمله در تغذیه می شود. با روان سالم می توانیم از تغذیه ناسالم به تغذیه سالم برویم كه خود از عوامل بسیار مهم سلامت و پیشگیری از بیماری های جسمی و روانی است.
۸) خودشناسی و مدیریت تغذیه راه انتخاب تغذیه سالم است. در حقیقت خودشناسی تغذیه یك نوع مراقبه و بهداشت تغذیه است كه انسان خود را در تغذیه شناسایی می كند و به مدیریت تغذیه خود می پردازد.به دیگر سخن، به مصداق عقل سالم در بدن سالم، داشتن بدن سالم نیز در گرو بهره مندی از عقل سالم است. با عقل سالم و بدن سالم، زندگی مطلوب و زیبایی خواهیم داشت.
از آنجا كه در سال های اخیر طبق تعاریف سازمان جهنی بهداشت WHO انسان سالم، محور توسعه قرار داده شده، تاكید بر اهمیت روانشناسی تغذیه، برای دسترسی به تغذیه سالم حیاتی تر می شود.
روان شناسي تغذيه يعني چه؟ شما چه نوع غذاهايي را بيشتر دوست داريد؟ غذاهاي گوشتي؟ غذاهاي نشاسته‌اي؟ سبزيجات يا ميوه‌ها؟ آيا مي‌دانيد دوست‌داشتن هر يک از گروه‌هاي غذايي مي‌تواند به نوعي نشان‌دهنده روحيه و خلق‌وخوي شما باشد؟ اگر دوست داريد تا بيشتر با روحيه دوستداران محصولات غذايي مختلف آشنا شويد بد نيست نگاهي به اين مقاله جالب بيندازيد...
دوستداران سبزي‌ها؛ ماجراجو و ورزشکار
• خلق‌وخو: کساني که تمايل زيادي به مصرف سبزيجات دارند يا به‌طور کلي گياه‌خوار هستند، معمولا افراد پرخوري نيستند و خيلي خودشان را در قيد و بند تهيه غذا قرار نمي‌دهند. اين افراد بسيار ماجراجو‌ا هستند و بيشتر از اينکه در تکاپوي درست‌کردن غذا باشند، دوست دارند طعم‌هاي جديد را تجربه کنند. آنها افرادي ورزشکار و سالم هستند که هميشه در حال پيداکردن گياهان جديد خوراکي در عطاري‌ها يا حتي در طبيعت هستند.
• عادت‌ها: گياه‌خواران از خوردن جوشانده‌هاي گياهي بعد از غذا يا چکاندن آبليمو و آبغوره روي غذايشان لذت مي‌برند که اين عادت خوب مي‌تواند در حفظ سلامت و نشاط آنها بسيار موثر باشد.
• پيشنهاد: اين افراد مي‌توانند از قارچ، حبوبات، سويا، تخم‌مرغ و لبنيات براي دريافت پروتئين بيشتر و بهتر در رژيم غذايي‌شان کمک بگيرند. مصرف هفته‌اي يک يا دو بار از غذاهاي دريايي هم مي‌تواند از کمبود ويتامين B12 در آنها پيشگيري کند. خوردن گردو هم باعث جذب امگا3 خواهد شد.
دوستداران ميوه‌ها؛ تنوع‌طلب و سالم
• خلق‌وخو: معمولا کساني که بيش از هر گروه غذايي به ميوه‌ها علاقه دارند، ذائقه‌شان شيرين است، مهربان هستند به سلامت خود اهميت زيادي مي‌دهند و مدام در فکر ايجاد تنوع در برنامه‌هاي غذايي و حتي برنامه‌هاي کاري روزانه‌شان هستند. طرفداران ميوه دوست دارند با ايجاد طعم‌هاي جديد، متنوع و فوق‌العاده جذاب، نظر و تحسين اطرافيان را نسبت به خود جلب کنند و البته در اين راه، موفق هم هستند.
• عادت‌ها: اين افراد معمولا در خوردن ميوه افراط مي‌کنند و به گمان آنها، ميوه جزو خوراکي‌هاي پرخاصيتي است که هرچه بيشتر بخورند، براي سلامتشان مفيدتر است اما محققان دانشگاه هاروارد در حالي مصرف 5 تا 9 وعده از ميوه‌ها و سبزي‌ها را در طول روز مجاز دانسته‌اند که مصرف‌کنندگان آنها حواسشان به کالري اين گروه از مواد غذايي باشد. به هر حال، ميوه هم قند و کالري دارد و مصرف زياد آن مي‌تواند باعث ابتلا به چاقي و اضافه وزن شود. راستي يکي ديگر از عادت‌هاي افرادي که عاشق ميوه هستند، اين است که از ميوه‌ها به عنوان ميان‌وعده يا دسر استفاده مي‌کنند که البته اين يک عادت خوب است.
• پيشنهاد: اگر خيلي به خوردن ميوه‌ها علاقه داريد، مي‌توانيد آنها را پوست بکنيد و در سالاد يا ماستتان، خردشان کنيد و ارزش تغذيه‌اي ماست و سالادي که همراه غذا مي‌خوريد را بالا ببريد. خردکردن ميوه‌هاي فصل و پوشاندن آنها با کمي عسل هم مي‌تواند يک صبحانه فوري و مغذي براي شما و فرزندانتان را فراهم کند.
دوستداران گوشت‌ها؛ جاه‌طلب و کوشا
• خلق‌وخو: معمولا بيشتر افرادي که علاقه فراواني به مصرف انواع گوشت‌ها دارند، جاه‌طلب و در پي کسب بهترين‌ها در زندگي‌شان هستند. غذاهاي گوشتي جزو غذاهاي گران‌قيمت هستند و کساني که ذائقه خود را با آنها وفق مي‌دهند، دوست دارند که هميشه در حال تلاش براي کسب بالاترين مقام و موقعيت‌ها در زندگي‌شان باشند. طرفداران گوشت، انسان‌‌هاي کوشايي هستند که تن به خوردن هر غذايي نمي‌دهند و معمولا طعم سبزي‌ها به خصوص سبزي‌هاي آبپز يا بخارپز را دوست ندارند. migna.ir
• عادت‌ها: دوستداران غذاهاي گوشتي به انواع خوراکي‌هاي سرخ‌شده و فرآورده‌هاي گوشتي مانند سوسيس، کالباس يا همبرگر هم علاقه دارند. آنها ترجيح مي‌دهند که غذاي خود را همراه با سس يا چاشني‌هاي چرب بخورند. اين افراد علاقه چنداني به خوردن نان يا برنج زياد با غذاهايشان از خود نشان نمي‌دهند، چون دوست دارند که طعم گوشت را بيشتر از مواد نشاسته‌اي حس کنند. معمولا کساني که خوردن گوشت را به ساير خوراکي‌ها ترجيح مي‌دهند، کمتر به مصرف گوشت‌هايي که بيش از اندازه طعم‌دار شده‌اند، تمايل دارند.
• پيشنهاد: خيلي از افرادي که بيش از اندازه گوشت (به?خصوص گوشت قرمز) مي‌خورند به بيماري‌هايي مانند نقرس به دليل بالارفتن اسيداوريک خونشان مبتلا مي‌شوند. بنابراين بهتر است اين افراد، مصرف گوشت‌ها را به 4 بار در هفته محدود کنند. بهتر است آنها، گوشت‌هاي سفيد و خوراک‌هاي دريايي را بيشتر از گوشت‌هاي قرمز در برنامه غذايي‌شان بگنجانند. مصرف سبزي‌‌خوردن و سالاد سبزيجاتي که با آبليمو، آبغوره و آب نارنج، طعم‌دار شده‌اند هم به طرفداران غذاهاي گوشتي توصيه مي‌شود. بد نيست دوستداران گوشت قرمز براي پيشگيري از بالارفتن اسيداوريک خونشان از پودر سماق تازه براي طعم‌دارکردن غذايشان کمک بگيرند. مخلوط‌کردن سويا با گوشت قرمز چرخ‌کرده هم مي‌تواند کمي پروتئين گياهي به رژيم روزانه‌تان اضافه کند و ارزش تغذيه‌اي آن را بالاتر ببرد.
طرفداران غذاهاي نشاسته‌اي؛ تنبل و پرخور
• خلق‌وخو: افرادي که به غذاهاي نشاسته‌اي مانند نان، سيب‌زميني، برنج و ماکاروني علاقه زيادي دارند، معمولا افرادي خوش‌خوراک، تنبل، پرخور و خوش‌اخلاق هستند. آنها هرچقدر هم که سير باشند، دست رد به سينه بشقاب پر از پلو و خورش شما يا ظرف سيب‌زميني سرخ‌کرده‌تان نمي‌زنند. آنها هميشه دقيقه نودي کار مي‌کنند و مصداق بارز ضرب‌المثل «تنبل نرو به سايه» هستند! بيشتر طرفداران غذاهاي نشاسته‌اي، اضافه وزن و چاقي شکمي دارند و هميشه هم اضافه وزن و چاقي خود را انکار مي‌کنند.
• عادت‌ها: دوستداران غذاهاي نشاسته‌اي، خوردن يک بشقاب سالاد ماکاروني يا سالادالويه را به عنوان پيش‌غذا و يک ظرف سيب‌زميني سرخ‌کرده را به عنوان دسر به جاي سوپ يا ميوه ترجيح مي‌دهند. آنها برنج و ماکاروني را با نان مي‌خورند و به مصرف غذا و ته‌ديگ‌هاي چرب هم علاقه زيادي دارند. سيب‌زميني سرخ‌شده با سس فراوان جزو محبوب‌ترين ميان‌وعده‌هاي آنهاست. تمايل اين افراد به مصرف پنير پيتزا هم زياد است.
• پيشنهاد: متاسفانه کساني که خوراکي‌هاي نشاسته‌اي را به خوراکي‌هاي ديگر ترجيح مي‌دهند، توجه چنداني به سلامتشان ندارند و ابتلا به چاقي، ناراحتي‌هاي قلبي، ديابت و بالارفتن چربي‌خون در آنها دور از انتظار نخواهد بود. بنابراين به اين افراد توصيه مي‌شود که مصرف غذاهاي نشاسته‌اي را به يک يا دو بار در طول روز و آن هم به ميزان مشخص، کاهش دهند. از چرب‌کردن برنج‌شان خودداري کنند. برنج و ماکاروني را همراه نان نخورند. دور ته‌ديگ‌هاي چرب را خط بکشند. سالاد، سبزي‌ها، ميوه‌ها و آب‌ميوه‌ها را به رژيم روزانه‌شان بيفزايند. در حد امكان، شير و لبنيات را جايگزين سيب‌زميني سرخ‌شده در ميان‌وعده‌هايشان بکنند و در نهايت هم از دوغ يا آب به جاي نوشيدني‌هاي شيرين و گازدار به عنوان نوشيدني همراه غذايشان کمک بگيرند.
مجله بهکام : دكتر عیسی جلالی ـ مشاور و مدرس روانشناسی
● روانشناسی تغذیه چیست؟
روانشناسی تغذیه را می توان شناخت اثرات روان بر تغذیه و برعكس شناخت اثرات تغذیه بر روان دانست.
همان طور كه آلودگی هوا، استرس، كمی تحرك و سوءتغذیه از مهم ترین علل بیماری ها شناخته شده اند، تغذیه سالم و درست نیز از موهبت های مهم زندگی و یكی از عوامل مهم سلامت انسان است. همیشه این پرسش مطرح است كه چرا تعداد قابل توجهی از مردم به سلامت جسمی و روانی خود نمی پردازند و آنچنانكه باید و شاید تغذیه سالم و درست ندارند. آیا كشفیات و پیشرفت های جدید روانشناسی می تواند كمكی به تغذیه سالم و درست انسان عصر حاضر داشته باشد.
اولین خدمت روانشناسی به تغذیه توجه به این نكته مهم است كه تغذیه خودش یك موضوع است و نحوه برخورد و مدیریت آن موضوعی دیگر. این یك خطای شناخت است كه بسیاری فكر می كنند چون تغذیه می كند، پس درست و سالم تغذیه می كنند. در اینجاست كه نقش مغز و ذهن به عنوان فرمانده جسم و روان و فعالیت ها و ارتباط های انسان مطرح می شود.
به طور خلاصه با روان ناسالم نمی توان به تغذیه سالم رسید. از آنجا كه عمده ترین و اصلی ترین موضوع روان انسان تفكر و اندیشیدن است و از موضوعات مهم اندیشیدن، درست اندیشی، مثبت اندیشی و سالم اندیشی است (به مصداق؛ ای برادر تو همه اندیشه ای) لازم است به نقش مهم نحوه اندیشیدن در تغذیه توجه كنیم، انسانی كه بد و نادرست فكر می كند، بد و نادرست زندگی می كند، در نتیجه بد و نادرست هم تغذیه می كند.
سازمان جهانی بهداشت WHO پس از سال ها پژوهش بر این باور است كه منشا بسیاری از مشكلات و بیماری های انسان، روش نادرست زندگی اوست. تا وقتی فرد ناسالم روش زندگیش را تغییر ندهد، روی خوش زندگی را نخواهد دید و بیماریش به طور رادیكال و اساسی درمان نخواهد شد. مثلا فردی كه گرفتار زخم معده شده، كافی نیست كه فقط درمان دارویی شود، این روی معلول كار كردن ا ست. پزشكی جدید كوشش می كند به او بیاموزد ابتدا زندگیش را تغییر دهد. مثلا اگر به روش نادرستی زندگی می كرده، بد می خوابیده، بد كار می كرده، بد رابطه برقرار می كرده، بد تغذیه می كرده، به قدر كافی تحرك نداشته و ورزش نمی كرده و به بیماری مبتلا شده، در ابتدا باید روش زندگیش را اصلاح كند تا زخم معده اش درمان شود.
به طور كلی نقش روان سالم را در تغذیه به این صورت می بینیم:
▪ انسان نسبت به خودآگاهی دارد. یعنی «خودآگاهی» دارد و می داند كه در اندورن خسته دلش چیست و چه می گذرد.
▪ بر خود مسلط است و به درجات خویشتن دار است.
▪ از شناخت درست و نسبی نسبت به درون و بیرونش برخوردار است.
▪ نسبت به سلامتیش احساس مسئولیت می كند.
▪ وجدانش بیدار است و در زمینه «تغذیه» وجدان غذایی و تغذیه دارد. یعنی تغذیه سالم و ناسالم و درست و نادرست برایش كاملا فرق می كند.
▪ دسته ای از نظریه پردازان جهانی در كانادا بر این باورند كه یكی از مهم ترین توانایی ها و قابلیت های انسان حس تشخیص تفاوت ها و تمایزهاست و هر وقت این حس ضعیف شود بر مقدار ناهنجاری ها، نامرادی ها، نابسامانی ها و مشكلات او افزوده می شود. migna.ir
درك معنی لغت جادویی DIFFERENCE به معنی «اختلاف و تفاوت» پایه اساسی حل مشكلات بشری است و با كمك آن به ارتقا سلامتی، آرامش، عدالت، تعالی و تكامل انسان می توان رسید.
ـ به طور خلاصه روانشناسی تغذیه همراه با خودشناسی و مدیریت تغذیه به ما كمك می كند كه:
۱) خویشتن دار باشیم.
۲) تعادل را در زندگی و تغذیه رعایت كنیم، از پرخوری بپرهیزیم و به توصیه پیامبر گرامی(ص) قبل از سیر شدن كامل دست از خوردن برداریم.
۳) براساس اصول علم تغذیه، تغذیه كنیم.
۴) روش زندگی خود را اصلاح كنیم.
۵) تغذیه سالم، درست و بهینه داشته باشیم.
۶) مراقب حمله احساسات و هیجانات منفی، مانند اضطراب، استرس، خشم، كینه و تضاد باشیم كه هر كدام اگر مدیریت نشوند و رفع نشوند باعث تولید سم در جسم و به خصوص دستگاه گوارش می شوند و جسم و جان را مسموم می كنند و باعث بیماری های روان تنی یا سایكوسوماتیك می شوند.
۷) لازمه داشتن تغذیه سالم، برخوردار بودن از روان سالم است و برعكس، روان ناسالم موجب رفتار ناسالم و نادرست در همه زمینه ها از جمله در تغذیه می شود. با روان سالم می توانیم از تغذیه ناسالم به تغذیه سالم برویم كه خود از عوامل بسیار مهم سلامت و پیشگیری از بیماری های جسمی و روانی است.
۸) خودشناسی و مدیریت تغذیه راه انتخاب تغذیه سالم است. در حقیقت خودشناسی تغذیه یك نوع مراقبه و بهداشت تغذیه است كه انسان خود را در تغذیه شناسایی می كند و به مدیریت تغذیه خود می پردازد.به دیگر سخن، به مصداق عقل سالم در بدن سالم، داشتن بدن سالم نیز در گرو بهره مندی از عقل سالم است. با عقل سالم و بدن سالم، زندگی مطلوب و زیبایی خواهیم داشت.
از آنجا كه در سال های اخیر طبق تعاریف سازمان جهنی بهداشت WHO انسان سالم، محور توسعه قرار داده شده، تاكید بر اهمیت روانشناسی تغذیه، برای دسترسی به تغذیه سالم حیاتی تر می شود.
روان شناسي تغذيه يعني چه؟ شما چه نوع غذاهايي را بيشتر دوست داريد؟ غذاهاي گوشتي؟ غذاهاي نشاسته‌اي؟ سبزيجات يا ميوه‌ها؟ آيا مي‌دانيد دوست‌داشتن هر يک از گروه‌هاي غذايي مي‌تواند به نوعي نشان‌دهنده روحيه و خلق‌وخوي شما باشد؟ اگر دوست داريد تا بيشتر با روحيه دوستداران محصولات غذايي مختلف آشنا شويد بد نيست نگاهي به اين مقاله جالب بيندازيد...
دوستداران سبزي‌ها؛ ماجراجو و ورزشکار
• خلق‌وخو: کساني که تمايل زيادي به مصرف سبزيجات دارند يا به‌طور کلي گياه‌خوار هستند، معمولا افراد پرخوري نيستند و خيلي خودشان را در قيد و بند تهيه غذا قرار نمي‌دهند. اين افراد بسيار ماجراجو‌ا هستند و بيشتر از اينکه در تکاپوي درست‌کردن غذا باشند، دوست دارند طعم‌هاي جديد را تجربه کنند. آنها افرادي ورزشکار و سالم هستند که هميشه در حال پيداکردن گياهان جديد خوراکي در عطاري‌ها يا حتي در طبيعت هستند.
• عادت‌ها: گياه‌خواران از خوردن جوشانده‌هاي گياهي بعد از غذا يا چکاندن آبليمو و آبغوره روي غذايشان لذت مي‌برند که اين عادت خوب مي‌تواند در حفظ سلامت و نشاط آنها بسيار موثر باشد.
• پيشنهاد: اين افراد مي‌توانند از قارچ، حبوبات، سويا، تخم‌مرغ و لبنيات براي دريافت پروتئين بيشتر و بهتر در رژيم غذايي‌شان کمک بگيرند. مصرف هفته‌اي يک يا دو بار از غذاهاي دريايي هم مي‌تواند از کمبود ويتامين B12 در آنها پيشگيري کند. خوردن گردو هم باعث جذب امگا3 خواهد شد.
دوستداران ميوه‌ها؛ تنوع‌طلب و سالم
• خلق‌وخو: معمولا کساني که بيش از هر گروه غذايي به ميوه‌ها علاقه دارند، ذائقه‌شان شيرين است، مهربان هستند به سلامت خود اهميت زيادي مي‌دهند و مدام در فکر ايجاد تنوع در برنامه‌هاي غذايي و حتي برنامه‌هاي کاري روزانه‌شان هستند. طرفداران ميوه دوست دارند با ايجاد طعم‌هاي جديد، متنوع و فوق‌العاده جذاب، نظر و تحسين اطرافيان را نسبت به خود جلب کنند و البته در اين راه، موفق هم هستند.
• عادت‌ها: اين افراد معمولا در خوردن ميوه افراط مي‌کنند و به گمان آنها، ميوه جزو خوراکي‌هاي پرخاصيتي است که هرچه بيشتر بخورند، براي سلامتشان مفيدتر است اما محققان دانشگاه هاروارد در حالي مصرف 5 تا 9 وعده از ميوه‌ها و سبزي‌ها را در طول روز مجاز دانسته‌اند که مصرف‌کنندگان آنها حواسشان به کالري اين گروه از مواد غذايي باشد. به هر حال، ميوه هم قند و کالري دارد و مصرف زياد آن مي‌تواند باعث ابتلا به چاقي و اضافه وزن شود. راستي يکي ديگر از عادت‌هاي افرادي که عاشق ميوه هستند، اين است که از ميوه‌ها به عنوان ميان‌وعده يا دسر استفاده مي‌کنند که البته اين يک عادت خوب است.
• پيشنهاد: اگر خيلي به خوردن ميوه‌ها علاقه داريد، مي‌توانيد آنها را پوست بکنيد و در سالاد يا ماستتان، خردشان کنيد و ارزش تغذيه‌اي ماست و سالادي که همراه غذا مي‌خوريد را بالا ببريد. خردکردن ميوه‌هاي فصل و پوشاندن آنها با کمي عسل هم مي‌تواند يک صبحانه فوري و مغذي براي شما و فرزندانتان را فراهم کند.
دوستداران گوشت‌ها؛ جاه‌طلب و کوشا
• خلق‌وخو: معمولا بيشتر افرادي که علاقه فراواني به مصرف انواع گوشت‌ها دارند، جاه‌طلب و در پي کسب بهترين‌ها در زندگي‌شان هستند. غذاهاي گوشتي جزو غذاهاي گران‌قيمت هستند و کساني که ذائقه خود را با آنها وفق مي‌دهند، دوست دارند که هميشه در حال تلاش براي کسب بالاترين مقام و موقعيت‌ها در زندگي‌شان باشند. طرفداران گوشت، انسان‌‌هاي کوشايي هستند که تن به خوردن هر غذايي نمي‌دهند و معمولا طعم سبزي‌ها به خصوص سبزي‌هاي آبپز يا بخارپز را دوست ندارند. migna.ir
• عادت‌ها: دوستداران غذاهاي گوشتي به انواع خوراکي‌هاي سرخ‌شده و فرآورده‌هاي گوشتي مانند سوسيس، کالباس يا همبرگر هم علاقه دارند. آنها ترجيح مي‌دهند که غذاي خود را همراه با سس يا چاشني‌هاي چرب بخورند. اين افراد علاقه چنداني به خوردن نان يا برنج زياد با غذاهايشان از خود نشان نمي‌دهند، چون دوست دارند که طعم گوشت را بيشتر از مواد نشاسته‌اي حس کنند. معمولا کساني که خوردن گوشت را به ساير خوراکي‌ها ترجيح مي‌دهند، کمتر به مصرف گوشت‌هايي که بيش از اندازه طعم‌دار شده‌اند، تمايل دارند.
• پيشنهاد: خيلي از افرادي که بيش از اندازه گوشت (به?خصوص گوشت قرمز) مي‌خورند به بيماري‌هايي مانند نقرس به دليل بالارفتن اسيداوريک خونشان مبتلا مي‌شوند. بنابراين بهتر است اين افراد، مصرف گوشت‌ها را به 4 بار در هفته محدود کنند. بهتر است آنها، گوشت‌هاي سفيد و خوراک‌هاي دريايي را بيشتر از گوشت‌هاي قرمز در برنامه غذايي‌شان بگنجانند. مصرف سبزي‌‌خوردن و سالاد سبزيجاتي که با آبليمو، آبغوره و آب نارنج، طعم‌دار شده‌اند هم به طرفداران غذاهاي گوشتي توصيه مي‌شود. بد نيست دوستداران گوشت قرمز براي پيشگيري از بالارفتن اسيداوريک خونشان از پودر سماق تازه براي طعم‌دارکردن غذايشان کمک بگيرند. مخلوط‌کردن سويا با گوشت قرمز چرخ‌کرده هم مي‌تواند کمي پروتئين گياهي به رژيم روزانه‌تان اضافه کند و ارزش تغذيه‌اي آن را بالاتر ببرد.
طرفداران غذاهاي نشاسته‌اي؛ تنبل و پرخور
• خلق‌وخو: افرادي که به غذاهاي نشاسته‌اي مانند نان، سيب‌زميني، برنج و ماکاروني علاقه زيادي دارند، معمولا افرادي خوش‌خوراک، تنبل، پرخور و خوش‌اخلاق هستند. آنها هرچقدر هم که سير باشند، دست رد به سينه بشقاب پر از پلو و خورش شما يا ظرف سيب‌زميني سرخ‌کرده‌تان نمي‌زنند. آنها هميشه دقيقه نودي کار مي‌کنند و مصداق بارز ضرب‌المثل «تنبل نرو به سايه» هستند! بيشتر طرفداران غذاهاي نشاسته‌اي، اضافه وزن و چاقي شکمي دارند و هميشه هم اضافه وزن و چاقي خود را انکار مي‌کنند.
• عادت‌ها: دوستداران غذاهاي نشاسته‌اي، خوردن يک بشقاب سالاد ماکاروني يا سالادالويه را به عنوان پيش‌غذا و يک ظرف سيب‌زميني سرخ‌کرده را به عنوان دسر به جاي سوپ يا ميوه ترجيح مي‌دهند. آنها برنج و ماکاروني را با نان مي‌خورند و به مصرف غذا و ته‌ديگ‌هاي چرب هم علاقه زيادي دارند. سيب‌زميني سرخ‌شده با سس فراوان جزو محبوب‌ترين ميان‌وعده‌هاي آنهاست. تمايل اين افراد به مصرف پنير پيتزا هم زياد است.
• پيشنهاد: متاسفانه کساني که خوراکي‌هاي نشاسته‌اي را به خوراکي‌هاي ديگر ترجيح مي‌دهند، توجه چنداني به سلامتشان ندارند و ابتلا به چاقي، ناراحتي‌هاي قلبي، ديابت و بالارفتن چربي‌خون در آنها دور از انتظار نخواهد بود. بنابراين به اين افراد توصيه مي‌شود که مصرف غذاهاي نشاسته‌اي را به يک يا دو بار در طول روز و آن هم به ميزان مشخص، کاهش دهند. از چرب‌کردن برنج‌شان خودداري کنند. برنج و ماکاروني را همراه نان نخورند. دور ته‌ديگ‌هاي چرب را خط بکشند. سالاد، سبزي‌ها، ميوه‌ها و آب‌ميوه‌ها را به رژيم روزانه‌شان بيفزايند. در حد امكان، شير و لبنيات را جايگزين سيب‌زميني سرخ‌شده در ميان‌وعده‌هايشان بکنند و در نهايت هم از دوغ يا آب به جاي نوشيدني‌هاي شيرين و گازدار به عنوان نوشيدني همراه غذايشان کمک بگيرند.
مجله بهکام : دكتر عیسی جلالی ـ مشاور و مدرس روانشناسی
