خلاصي جانبازان شيميايي از عوارض گاز خردل
محققان مركز تحقيقات آسيب‌هاي شيميايي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني بقيه‌الله (عج) با همكاري دانشكده داروسازي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مشهد موفق به بررسي اثر درماني تركيب گياهي جديدي به نام «كوركومين» بر ميزان خارش، عوارض پوستي و كيفيت زندگي در جانبازان شيميايي «گاز خردل» شدند. دكتر اميرحسين صاحبكار، دانشجوي دكتري تخصصي بيوتكنولوژي دارويي دانشكده داروسازي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مشهد و مجري طرح در گفت‌وگو با ايسنا اظهار كرد: بسياري از مصدومان شيميايي جنگ تحميلي در حال حاضر از عوارض مزمن ناشي از مواجهه با «سولفور موستارد» (گاز خردل) رنج مي‌برند كه خارش شايع‌ترين عارضه مزمن اين گاز شيميايي بوده كه مي‌تواند بر كيفيت زندگي بيمار تاثير منفي بر جاي گذارد.
وي افزود: درمان‌هاي رايج مورد استفاده براي خارش عموما مبتني بر علامت درماني بوده و استفاده درازمدت از آن‌ها منجر به بروز عوارض متعدد مي‌شود اين در حالي است كه «كوركومين» يك تركيب گياهي پلي فنلي است كه رنگدانه و مهمترين ماده فعال بيولوژيك زردچوبه به حساب مي‌آيد. اين تركيب گياهي داراي ويژگي‌هاي منحصر به فردي مانند نداشتن عوارض جانبي حتي در دوزهاي بالا و اثرات بيولوژيك متعدد از جمله خواص ضد التهابي، ضد توموري و آنتي اكسيداني است.
صاحبكار با بيان اينكه در اين طرح به بررسي اثربخشي كوركومين به عنوان يك درمان جديد در تسكين علائم خارش دهنده مزمن ناشي از گاز خردل پرداخته شده است، خاطرنشان كرد: در اين بررسي 96 جانباز مرد ايراني دچار عوارض خارش دهنده ناشي از سولفور موستارد به صورت تصادفي و در دو گروه طي مدت چهار هفته تحت درمان با كوركومين (در يك گروه 46 نفري) و دارونما (در يك گروه 50 نفري) قرار گرفتند. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد كه ميزان عوارض و ضايعات پوستي كه در بين اين بيماران بسيار شايع است به صورت معناداري كاهش يافته، علائم خارش را تسكين داده و همچنين كيفيت زندگي اين افراد را بهبود مي‌دهد.
برگزيده گروه علوم‌بهداشتي، مديريت و تغذيه هفدهمين جشنواره تحقيقاتي علوم پزشكي رازي در خصوص ويژگي‌هاي كوركومين به ايسنا گفت: اين تركيب گياهي به سبب اثرات درماني بر روي بيماري‌هاي متعدد مانند سرطان، آلزايمر، پاركينسون، بيماري‌هاي پوستي، بيماري‌هاي مربوط به سيستم ايمني مثل آرتروزها و ... از اهميت بالايي در جهان برخوردار است. همچنين كوركومين چند خاصيت جالب توجه دارد كه مي‌توان به داشتن هدف‌هاي درماني گسترده در بافت‌هاي مختلف بدن اشاره كرد. اين تركيب به صورت مكمل و دارو در كشورهايي مانند هند و آمريكا به توليد رسيده و در ديگر كشورهاي جهان قابل دسترس است؛ اما متاسفانه هنوز در ايران به صورت تجاري در دسترس مردم قرار ندارد.
دانشجوي دكتري تخصصي بيوتكنولوژي دارويي دانشكده داروسازي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مشهد در ادامه تصريح كرد: در صورت اختصاص حمايت‌هاي لازم مي توان كوركومين را با روشي مقرون به صرفه در مقياس صنعتي استخراج و توليد كرد تا اين تركيب گياهي با خلوص حدود بالا درصد بتواند در اختيار مردم قرار گيرد.
صاحبكار در پايان تصريح كرد: نتايج اين بررسي و مقايسه شاخص‌هاي مورد ارزيابي اين آزمايش نشان داد كه كوركومين مي‌تواند به عنوان يك درمان طبيعي، كم عارضه، در دسترس و ارزان قيمت براي كنترل ضايعات مزمن پوستي خارش دهنده ناشي از سولفور موستارد (گاز خردل) و نيز بهبود كيفيت زندگي جانبازان شيميايي مورد استفاده قرار گيرد.
