میگنا - ايجاد روابط مطلوب بين فرزندان

سئوال: خانمي 28 ساله هستم دوفرزند 7 و 3ساله دارم و فرزند سومم 4ماهه است، از وقتي به دنيا آمده، فرزند وسطي ام خيلي حسادت و لجبازي مي کند، يک بار با انبردست به صورت بچه زد، به او لگد يا مشت مي زند، بهانه گيري مي کند، سعي مي کنم در حضورش کمتر به نوزاد توجه کنم، يا اسباب بازي برايش مي خرم و مي گويم که داداش کوچک ترت برايت خريده است ولي فايده اي ندارد، چه کنم راهنمايي ام کنيد. مي ترسم بلايي سر خودش يا برادرش بياورد. هر کاري مي کنم فايده اي ندارد، خواهش مي کنم راهي نشانم دهيد.

براي ايجاد رابطه مطلوب بين فرزندان بايد زمينه را اندکي پيش از تولد نوزاد جديد فراهم کرد مثلاً با نشان دادن عکس هاي دوران نوزادي کودک بزرگ تر، اين درک را برايش فراهم کنيد که او هم، زماني کوچک بوده و با گذشت زمان و رسيدگي والدين به توانايي هايي که اکنون دارد دست يافته است.با اين وجود، در حال حاضر نيز مي توان به بهبود رابطه کودک با عضو جديد خانواده کمک کرد:

لجبازي؛ ويژگي ۲ تا ۴ ساله ها

سن کودک خود را در نظر داشته باشيد، 2 تا 4 سالگي زماني است که کودکان خواهان استقلال بيشتري هستند بنابراين ممکن است صرفاً به دليل رفتارهاي مرتبط با اين دوره سني از نظر والدين لجباز تصور شوند و به علت برخورد شديد والدين يا متقابلاً لجبازي از سوي آن ها، اين سبک رفتاري در کودک تثبيت شود و براي رسيدن به خواسته هايش دايم از اين شيوه استفاده کند.

افراط و تفريط ممنوع

احساسات و هيجان هاي خود را مديريت کنيد. کودک شما نياز دارد که همواره از احساس دوست داشتني بودن و مورد توجه بودن در فواصل زماني معين برخوردار باشد نه آنکه شما زماني به او زياد توجه نشان دهيد و در مقابل، مدتي طولاني از محبت شما محروم باشد.

ثبات داشتن شما در برخوردتان با کودک بسيار حائز اهميت است اگر گاه نسبت به او بسيار دلسوزانه رفتار مي کنيد و بر عکس گاهي نيز به شدت او را طرد يا تنبيه مي کنيد، ضروري است که روش خود را تغيير دهيد.

وضعيت جسمي و رواني خود پس از دوران بارداري را احيا کنيد تا به علت خستگي و ضعف دچار مشکلاتي در سازگاري با موقعيت جديد نشويد و اين امر در نحوه رفتار شما با کودکتان تاثير نگذارد.

به کودک مسئوليت دهيد

* کودک را در امور مربوط به نوزاد مشارکت دهيد تا احساس کند که به حضور او نياز داريد و از اين طريق برتري خود بر نوزاد را به صورتي منطقي درک کند. همچنين در مقابل کارهايي که براي نوزاد انجام مي دهد و مورد پسند شماست او را تشويق کنيد و گه گاه پاداش هايي نيز براي اين منظور در نظر بگيريد.

* نکاتي را که از کودک انتظار داريد، به او آموزش دهيد و با هم تمرين کنيد مثلاً به او ياد بدهيد چگونه نوزاد را بغل کند يا در تعويض لباس او به شما کمک کند. همچنين درباره اينکه چرا نوزاد گريه مي کند و يا به توجه بيشتري نياز دارد برايش توضيح دهيد.

يک زمان اختصاصي

زمان هايي را به کودک اختصاص دهيد و وقت خود را به تنهايي با او سپري کنيد. در اين زمان ها از کمک ديگران براي نگهداري از نوزاد بهره مند شويد تا بتوانيد يک فعاليت مشترک مانند بازي يا رفتن به پارک را با کودک به اتمام برسانيد.

در قبال تمامي برخوردهاي مناسب محبت آميز خود با کودک و داشتن سبک رفتاري با ثبات بايد اين مسئله نيز در واکنش هاي تان مشهود باشد که آسيب به نوزاد به هيچ وجه مورد پذيرش شما نيست اين کار را مي توانيد با بي توجهي به رفتارهاي بد کودک، جريمه و محروم کردن او از مزايايي که برايش در نظر گرفته ايد و... انجام دهيد.

بهره گيري از روان شناس کودک

رفتار کودک خود، قبل از بارداري تان را به خاطر آوريد. آيا نشانه هايي مانند پرخاشگري، لجبازي، مقابله، پرحرفي، تحرک زياد و... در او وجود نداشت و صرفا با تولد نوزاد جديد مشکلاتي که به آن ها اشاره کرديد بروز يافته است؟ در صورتي که اين واکنش هاي کودک پيش از تولد نوزاد هم وجود داشته و با حضور او شدت يافته است توصيه مي شود که به منظور بررسي تخصصي تر کودک خود از مشاوره يک روان پزشک يا روان شناس بهره مند شويد. همچنين شيوه تعامل خود با کودک تان را مرور کنيد و در زمينه سبک فرزندپروري در جلسات حضوري از راهنمايي متخصصان حوزه سلامت روان مانند روان شناسان، مشاوران و روان پزشکان استفاده کنيد.

زهرا حسين زاده- روانشناس:خراسان