بکار بردن لفظ عمو به کودکان از منظر روانشناسی صحیح نیست

میگنا: براساس نتایج سرشماری ترکیب جمعیت ایران در ‌سال١٣٩٠ کودکان و نوجوانان(زیر ١٥سال) ٢٣,٤‌درصد معادل ١٧.٥‌میلیون نفر جمعیت را تشکیل داده‌اند که می‌توانند به‌عنوان سرمایه اجتماعی مولد برای توسعه کشور باشند.

از این جهت تکریم شخصیت کودکان یک ضرورت محسوب می‌شود؛ افزون بر آن ارج نهادن به ویژگی‌های مثبت و پرورش استعدادهای آدمی هدف و معنای زندگی را زنده می کند؛ وجود معنا و هدف درزندگی نشان دهنده سلامت روان است و باعث افزایش توانایی فرد در انجام کارها می شود.

همچنین عوامل بسیاری در تحقق شخصیت کودکان موثر هستند؛ ازجمله کنش متقابل اجتماعی؛ یعنی شخصیت شخص درنتیجه تماس با سایر اشخاص درگروه ها و فعالیت های اجتماعی به تدریج تکوین پیدا می کند، که ازجمله شیوه‌هایی که درجهت تربیت فرزندان کارایی فراوان دارد، شخصیت بخشی ازطریق تکریم وبزرگداشت کودکان است.

برنامه تلوزیونی "کودک شو" توانسته در خصوص این امر و معطوف کردن توجه جامعه به کودکان، ایفای نقش کند؛ اما آنچه باید به یاد بسپاریم این است که، کودکان بخاطر تجربه زیستی و داشتن مهارتهای محدود، از گروه‌های آسیب پذیر جامعه به حساب می‌آیند، و لازم است مهارتهای ارتباطی را به شیوه مطلوب تعلیم ببیند تا از آسیبهای احتمالی در امان باشند.

برای نمونه در بیشتر موارد افرادی که کودکان را مورد آزار و اذیت قرار داده‌اند، از میان نزدیکان و آشنایان خانواده و به طور کلی افرادی که کودکان به آنان اعتماد می‌کنند یا آنها را می‌شناسند، هستند؛ بنابراین استفاده از القاب عمه، خاله، عمو و دایی توسط کودکان نسبت به افراد غریبه از آنجا که ایجاد حس اعتماد در کودکان را ایجاد می کند، توصیه نمی‌شود.

پدوفیلیا(میل جنسی به کودکان) یک بیماری است و از ویژگی های این بیماران این است که نشانه‌های روانی خاصی ندارند و به راحتی قابل شناسایی نیستند و حتی ممکن است در میان خانواده‌ها و نزدیکان کودک چنین بیمارانی حضور داشته باشند و از آنجا که نمی‌توان تمام این افراد را کنترل کرد، بهترین راه برای پیشگیری از هر نوع آسیب به کودکان، آموزش‌ به آنان است.

یکی از موثرترین ابزار های آموزش، رسانه است که با ترویج شیوه صحیح اصول پیشگیری، موجب فرهنگسازی کارآمد خواهد شد؛ از منظر روانشناسی رشد و تکامل، راهنمایی یک ضرورت حیاتی است، از این رو به برنامه‌سازان‌ توصیه می‌شود، در تولید و اجرا چنین برنامه هایی از روانشناسان و متخصصان این حوزه بهره گیرند.


یادداشت از حسین ملکی
روانشناس و فعال در حوزه‌های مرتبط با کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی