علل بروز بیماری MS و راه‌های پیشگیری/ هشدار افزایش MS در شهرهای بزرگ

ناهید بلادی مقدم در گفت‌وگو با فارس، در پاسخ به پرسش نادیا از تهران درباره بیماری ام اس با اشاره به پیشینه بیماری MS اظهار داشت:‌ MS بیماری‌ای است که 150 سال پیش شناخته شد. این اختلال مربوط به سیستم اعصاب مرکزی است و نوعی بیماری التهابی است که ماده سفید مغز و نخاع را درگیر می‌‌کند.

وی افزود:‌ در سال‌های اخیر دیده شده که ماده خاکستری نیز در ابتلا به این اختلال مؤثر است. این نورولوژیست درباره دلایل ابتلا به این اختلال، گفت: هنوز دلیل محکمی برای ابتلا به این بیماری شناخته نشده است، اما می‌توان به نقش بعضی ویروس‌ها، موقعیت جغرافیایی که افراد در آن زندگی می‌کنند، و سبک و زندگی و کم شدن فعالیت بدنی ارتباط دارند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد:‌ بیماری MS در شمال اروپا، آمریکای شمالی،‌استرالیا، امریکای جنوبی و برخی نواحی شمال افریقا شایع است و شیوع این بیماری در کشورهای آسیای شرقی مانند چین و ژاپن کمتر از سایر نقاط جهان است.

وی احتمال کمبود ویتامین D را در ابتلا به این اختلال مؤثر دانست و افزود: برخی شواهد حاکی از کمبود ویتامین D در مبتلایان است. همچنین این اختلال با سبک زندگی افراد شهرنشین ارتباط دارد، چرا که این سبک زندگی موجب کم شدن تحرک می‌شود.

این نورولوژیست مطالعه درباره استرس و ابتلا به MS را مشکل عنوان کرد و اظهار داشت: مطالعات در این زمینه مشکل است، زیرا استرس برای افراد مختلف متفاوت است. MS در جوانانی که سال‌های اولیه ازدواج را پشت سر می‌گذارند یا در سال اول ورود به دانشگاه هستند دیده شده است.

وی افزود: همچنین ژنتیک می‌تواند در ابتلا به این اختلال مؤثر باشد، مطالعات نشان می‌دهد در برخی خانواده‌ها MS شایع‌تر از بقیه است. این موضوع نشان می‌دهد که اگر در خانواده‌ای دچار MS باشد، امکان ابتلای سایر افراد نیز وجود دارد. عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: برخی معتقدند ژنتیک و عوامل محیطی در ابتلا به MS مؤثر است. باید گفت ژن خاص این بیماری در صورتی که در شرایط محیطی خاص قرار گیرد، می‌تواند تظاهر پیدا کند.

وی در مورد درمان این اختلال اظهار داشت: درمان‌های موجود بر سیر بیماری تأثیر می‌گذارد و در حال حاضر درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد. داروهایی که تجویز می‌شود، 35 تا 60 درصد می‌تواند مؤثر باشد.

بلادی مقدم افزود: همچنین داروهایی برای درمان‌های علامتی وجود دارد. درمان‌های توانبخشی نیز موجب رفع اشکالات حرکتی و گفتاری مبتلایان می‌شود و از این طریق می‌توان مشکلات عملکرد شناختی مغز در بخش حافظه و تمرکز و دقت را دقت ببخشیم.
این نورولوژیست شیوع بیماری MS را در جهان به 3 دسته بالا، متوسط و پائین تقسیم کرد و افزود: کانادا یکی از کشورهایی است که شیوع MS در آن بالا است، جنوب اروپا و بخش‌هایی از خاورمیانه از نظر شیوع وضعیت متوسط دارند و این اختلال در چین و ژاپن کمتر شایع است.

وی ادامه داد: متأسفانه شیوع این بیماری در 5 سال اخیر در حال افزایش است و آخرین تحقیقات که 3 سال پیش در اصفهان انجام شد، نشان می‌دهد از هر 100 هزار نفر 100 نفر به این اختلال مبتلا هستند.
وی ادامه داد:‌همچنین آمارها نشان می‌دهد در تهران از هر 100 هزار نفر 70 نفر به MS مبتلا هستند. در حال حاضر بالاترین شیوع این اختلال در آسیا و اقیانوسیه مربوط به شهر اصفهان است. این نورورلوژیست اظهار داشت:‌ خود مراقبتی در همه بیماری‌ ها با روش صحیح زندگی امکانپذیر است، متأسفانه زندگی آپارتمان‌نشینی موجب کاهش فعالیت‌های فیزیکی و محرومیت از آفتاب شده است چنانچه آفتاب از پشت شیشه بتابد، برای تأمین ویتامین D ارزشی ندارد، زیرا 90 درصد این ویتامین از طریق آفتاب جذب می‌شود. کمبود ویتامین D مسئله مهمی در جلوگیری از این اختلال است.

وی خاطرنشان کرد: استفاده از غذاهای خانگی، ورزش و در معرض نور آفتاب بودن یا تأمین ویتامین D از طریق دارو در کاهش ابتلا به این اختلال مؤثر است و توصیه می‌شود مردم از میوه‌ها و سبزیجات تازه و لبنیات کم‌چرب استفاده کرده و چربی‌های کمتر اشباع شده را در برنامه غذایی خود قرار دهند.