درمان زودرنجي با «فيلتر ذهني»

بعضي افراد با کوچک ترين اتفاقي اعصاب شان بهم مي ريزد. در واکنش هاي اين افراد، احساسات حرف اول را مي زند و از تفکر و منطق خبري نيست. در جامعه ما، به چنين افرادي زود رنج يا اصطلاحا نازک نارنجي مي گويند. زندگي اين آدم ها مانند يک فيلم ملودرام احساساتي است و گاهي در برابر بعضي اتفاقات واکنش هاي پيش بيني نشده اي بروز مي دهند که باعث قطع رابطه با يکي از نزديکان شان مي شود.
مسلم رومياني، کارشناس ارشد روان شناسي باليني در اين باره معتقد است: يکي از معيارهاي تضمين کننده سلامت روان انسان ها، داشتن روابط سالم بين فردي است. انسان يک موجود اجتماعي است که رشد شخصيتش با روابط اجتماعي امکان پذير مي شود. زود رنج يا همان نازک نارنجي بودن يکي از مسائلي است که اين تعامل هاي بين فردي را به چالش مي کشد و گاهي باعث بهم خوردن اين روابط مي شود.

رومياني در گفت و گو با خراسان افزود : اصطلاح عاميانه «نازک نارنجي» به افرادي گفته مي شود که تحمل هيچ گونه سختي اعم از جسماني و روحي و رواني را ندارند. چنين افرادي در مواجهه با کوچک ترين مشکل يا برخوردي، احساس ناراحتي و رنجش مي کنند و معمولا در اين باره طرف مقابل شان را مقصر مي دانند. اين افراد هيچ گاه توجه نمي کنند که شايد خودشان هم در بعضي برخوردها اشتباه کرده باشند. افراد زودرنج اگر به چند نکته - که در ادامه گفته مي شود - توجه و تلاش کنند تا در زندگي شان اين موارد را عملي کنند، به احتمال زياد مشکلات شان کمتر خواهد شد. زود رنج ها قبل از هر تلاشي براي اصلاح اين رفتارشان بايد کاملا به خود مطمئن باشند که مى توانند روحيه شان را تغيير دهند ولى نبايد براى نتيجه گيرى عجول باشند و اگر چنين کنند حتما پس از مدتي، دگرگون خواهند شد.

ذهن خواني کردن يعني بدون بررسي کافي روابط بين خودتان و طرف مقابل، تصميم گيري يا قضاوت کنيد. افراد زودرنج بايد به اين نکته توجه کنند که هيچ گاه بر اساس آن چيزي که احساس مي کنند، تصميم نگيرند و با طرف مقابل شان برخورد نکنند. گاهي آن چيزي که احساس انسان ها مي گويد با حقيقت متفاوت است. نازک نارنجي ها اگر نسبت به طرف مقابل شان ذهنيت منفي داشته باشند، اين ذهنيت باعث مي شود از هر حرف و حرکت آن ها برداشت اشتباه کنند که طبيعتا با برخورد نامناسبي هم به آن رفتارها پاسخ خواهند داد.

افرادي که بيشتر استدلال هاي شان بر مبناي احساس شان است، فکر مي کنند احساسات منفي آن ها منعکس کننده واقعيت هاي منفي طرف مقابل شان است. در واقع اين افراد، زماني که حس مي کنند از يک نفر بدشان مي آيد، فکر مي کنند که به دليل بد بودن طرف مقابل، اين احساس منفي در آن ها به وجود آمده است. در صورتي که ممکن است در حقيقت اين گونه نباشد و او به خاطر تجربه هاي ناموفق در روابطش با آن فرد خاص، به اين احساس رسيده باشد.

اين انتظار که نتيجه روابط بين فردي، حتما بايد همان طور که ما مي خواهيم و دلخواه ماست، پيش برود انتظار اشتباهي است. وجود اختلاف نظر در بيشتر روابط بين فردي اجتناب ناپذير است؛ بنابراين اين که روابط ما هميشه بايد خوب باشد، بايدي است که بايد کنار گذاشته شود.

از يک رابطه بين فردي فقط جنبه هايي را که در آن اختلاف سليقه وجود دارد، نبينيد. گاهي در گفت و گو با طرف مقابل، شما ده ها نکته مثبت و فقط يک نکته منفي جزئي مي بينيد و فقط همان به چشم تان مي آيد و مانع ديدن خوبي هاي آن رابطه بين فردي در شما مي شود. گاهي همين نکته منفي همه رابطه شما را تحت تاثير قرار مي دهد و باعث رنجش خاطر شما و طرف مقابل مي شود. پس با استفاده از فيلتر ذهني مي توانيد به نقاط مثبت توجه بيشتري کنيد.

در واکنش به رفتار و گفتار افراد ديگر، نبايد خيلي سريع تصميم بگيريد. معمولا چنين نتيجه گيري هايي بدون منطق و با عجله است يعني پشتوانه منطقي نخواهد داشت. بعضي افراد در برابر کوچک ترين صحبت يا رفتاري که با سليقه شان تناسب نداشته باشد، واکنش سريع و غيرمنطقي نشان مي دهند. گاهي اين واکنش هاي عجولانه، باعث قطع رابطه با يکي از دوستان يا فاميل خواهد شد.در صورتي که هيچ کدام از موارد مذکور مشکل شما را حل نکرد، مراجعه به يک مشاور خوب و شرکت در کلاس هاي ارتقاي مهارت هاي روابط بين فردي مي تواند به شما براي حل اين مشکل کمک زيادي کند.

* در هر مسئله‌اى، ابتدا از ديگران انتظار بدترين برخورد را داشته باشيد و خود را براى تحمل آن آماده کنيد. اين کار باعث مى‌شود تا برخوردهاى بهتر در شما ايجاد خشنودى کند. اما اگر شما هميشه انتظار برخورد خوب داشته باشيد، ممکن است به نتيجه دلخواه نرسيد.

* با خود شرط کنيد که هيچ گاه و در هيچ شرايطى بعد از يک گفت و گويي که به جر و بحث کشيده مي شود، ديگر به آن فکر نکنيد.

* سعي کنيد بيشتر با افراد خوش خلق، غير عصبى و کساني که آن ها را دوست داريد، معاشرت کنيد و کم کم ارتباط تان را با ديگران گسترش دهيد.

* با اين که رفتارتان را کنترل مي کنيد اما با بيان ساده و صميمانه ديگران را از وضعيت رواني خود مطلع کنيد. مثلا به طرف مقابل تان بگوييد که اين رفتار يا حرفش، شما را ناراحت کرده است.

* براي نتيجه گيري درباره يک رابطه يا برخورد ديگران و ارزيابي يک برخورد و يا حرف، تا حد امکان با افراد عاقل و باتجربه مشورت کنيد.