آیا ریزش موی مژه و ابرو نشانه بیماری است؟!
ابرو و مژه، دو عامل مهم حفاظت چشم و زیبایی چهره می باشند. تعداد مبتلایان به ریزش موی ابرو و مژه کم نیست و حداقل 4 میلیون نفر در سال دچار ریزش شدید و چشمگیر موی مژه و ابرو می شوند و در اثر استرس حاصل از آن مجبور به مراجعه به پزشک می گردند.
ریزش موی ابرو و مژه ممکن است علامت اولیه ی بیماریهای بسیار مهمی مانند ایدز، سیفیلیس، جذام، لوپوس و بیماریهای هورمونی و بیماریهای عصبی و عفونت و سرطان از جایی دیگر بوده و یا ثانوی به مصرف بعضی داروها باشد.
برداشتن مکرر و طولانی موی ابرو و آرایش مژه با ریمل و مژه ی مصنوعی و تاتو از علل مهم ریزش موی ابرو و مژه است.
اکثر انواع ریزش موی ابرو و مژه پس از مراجعه به متخصص پوست و تشخیص علت قابل درمان است ، اما اگر دارو موثر نشود و پیاز مو از بین رفته باشد با پیوند مو می توان مجددا ابرو و مژه برای بیمار درست کرد.
موهای ابرو و مژه عامل بسیار مهم زیبایی و جذابیت چشم ها یا چهره حتی قسمتی از ابرو یا مژه هایش از دست برود تمام جذابیت چشم و صورتش از دست رفته است. ریزش ابرو و مژه گاهی هر دو با هم و گاهی فقط یکی از آنها به تنهایی پیش می آید.
ریزش مژه را سیلیاری ماداروزیس (Ciliary Madarosis) و ریزش ابرو را سوپر سیلیاری ماداروزیس ( Superciliary madarosis ) می نامند. مژه بلند و خمیده و ابروی قشنگ از مشخصات جنس مونث می باشد به حدی که در ادبیات فارسی آن را تیر و ناوک مژگان و کمان ابرو نامگذاری کرده اند .
مژه و ابرو علاوه بر زیبایی چشم و چهره ، اثر حفاظتی داشته و مانع ورود گرد و خاک ( خار و خاشاک و پشه ) و هر جسم خارجی و در نتیجه صدمه به چشم می گردند. مژه ها خاصیت لمسی خیلی شدید دارند و تماس ذرات حتی بسیار ریز با مژه را به مغز خبر می دهند و مغز به محض اطلاع از اینکه یک جسم مضر نزدیک چشم شده است فوراً و به طور اتوماتیک به پلکها دستور می دهد بسته شوند تا آن ذره ی مضر وارد چشم نشود ...
کم پشتی ابرو و مژه ممکن است مادرزادی یعنی ژنتیک و ارثی باشد که مهمترین نمونه های آن بی مویی مادرزادی و یا بی مویی همراه با بعضی بیماریهای پوستی مادرزادی مانند انواعی از ایکتیوز و دیسپلازی اکتودرمال ارثی و اپی در مولیزربولوز و بیماری اهلردانلوس و یا بی مویی همراه با بعضی بیماریهای مادرزادی چشم مانند کلوبوما و کریپتوافتالمی است .
همچنین شکل ابرو و مژه و پرپشتی و ضخامت و بلندی موهای آن در افراد مختلف یکسان نبوده و با هم فرق دارد که آن هم ریشه ارثی داشته و به قول مردم به طور مادرزادی با هم فرق دارد. موهای مژه و ابرو هم مانند سایر موهای بدن به تدریج و با افزایش سن و پیری کم پشت تر شده و به تدریج سفید می شوند که امری طبیعی است ولی اگر در سنین جوانی مژه یا ابرو کم پشت شود علل مختلفی دارد که باید برای تشخیص آن حتماً به متخصص پوست مراجعه و علت را معلوم کرد تا بتوان بر حسب عامل بیماری جلوی پیشرفت آنرا گرفت و موهای از دست رفته را مجددا وادار به رشد کرد صدمات و بیماری های مختلف موضعی ممکن است موهای مژه و ابرو را از بین ببرد که نمونه ای آن تصادفات و سوختگی در اثر برخورد اشیای داغ و یا حوادثی مانند اسید پاشی است .
عفونتهای موضعی مژه و ابرو مانند زخم شدید و مقاوم در اثر استافیلوکوک در جریان سرخک و گرفتاری به آبله و آبله مرغان و زونا ممکن است سبب ریزش مو یا ماداروزیس و یا کج و کوله شدن مو موسوم به تریکیازیس و یا سفید شدن موها به نام پلی اوزیس گردد. تراخم و عفونت با یک انگل ریز به اسم دمودکس و عفونتهای قارچی و شپش ابرو و مژه همه ممکن است سبب از دست رفتن موهای ابرو و مژه گردد. تراکم خوشبختانه بسیار کم شده ولی عفونت با انگل دمودکس بسیار شایع است و در جریان بیماری روزاسه و اگزمای سبوره ئیک و در پیران و در جریان بیماری دیابت به وفور دیده می شود.
گل مژه بیماری فراوانی است و از علل عمده ی ریزش موی مژه به شمار می رود. ریزش ابرو و مژه ممکن است علامت بیماریهای بسیار مهم و خطرناکی مانند جذام و سل و سیفیلیس و سالک باشد و تاکنون چند مورد بیماری سالک در چشم گزارش شده است. بیماری جذام گرچه خیلی کاهش یافته ولی نباید فراموش کرد که این بیماری در بعضی نقاط آذربایجان و خراسان و گیلان حالت بومی داشته و در کشور ما هنوز چندین جذام خانه وجود دارد که معلولان این بیماری خطرناک در آن نگهداری می شوند .
و اما ریختن گوشه ی خارجی ابروها از علائم بسیار مهم و هشدار دهنده ی بیماری بسیار مهم سیفیلیس است .
در اینجا بد نیست یاد آور شویم نسل جدید ما در معرض سه خطر مرگبار قرار دارند که عبارتند از : تصادفات اتومبیل و اعتیاد به مواد مخدر و بیماری های آمیزشی از قبیل زگیل تناسلی و تبخال تناسلی و سوزاک و سیفیلیس و ایدز که حتماً باید مورد توجه شدید خانواده ها و مقامات بهداشتی و فرهنگی قرار گیرد و اینجانب به سهم خود در مجله پوست و مو و کتاب دانستنیهای پوست و مو راجع به آنها اطلاعات لازم را یادآوری کرده ام و در فرصت مناسب از هر رسانه که ممکن باشد مجدداً تذکر آنها را توسط همکاران لازم می دانم .
ریزش موی مژه و ابرو ممکن است نشانه ی بیماری های خطرناکی مانند بیماریهای آمیزشی مثل ایدز و بیماریهای روماتیسمی از قبیل لوپوس اریتماتوسیستمیک و اسکلرودرمی و لوپوس اریتماتوی موضعی باشد که ممکن است خود را مدتها به صورت التهاب پلک و مژه یعنی بلفاریت مزمن و ریزش مو نمایانگر سازد .
ریزش موی مژه و ابرو در جریان و یا شروع بیماری هورمونی مانند کم کاری یا پر کاری یا بیماریهای ایمنی غده ی تیروئید یا کم کاری غده هیپوفیز و پاراتیروئید و آدرنال را باید به خاطر داشته باشیم . رادیوتراپی ، جراحی وشیمی درمانیاز علل دیگر ریزش موی مژه و ابرو است . علاوه بر اینکم خونیهای فقر آهن و اسید فولیک و بیماریهای روده مانند سلیاک و سایر اختلالات جذب روده ایی را باید در مواجهه با ریزش موی ابرو و مژه فراموش ننمائیم .
از شایع ترین بیماری هایی که موجب ریزش موی ابرو و مژه می شوند بیماری عجیب مولیسک یا ریزش سکه یی مو است که جزو بیماریهای حاصل از اختلالات سیستم ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن موها را به غلط میکروب و یا جسم خارجی فرض کرده و به آنها حمله می کند. تمام انواع سرطان و تومورهای خوش خیم پلک و ابرو مانند ( SCC & BCC) و سرطان غدد سباسه و لنفوم و سارکوم کارپوزی و متاستاز کلیه ی سرطانها ممکن است سبب ریزش موی مژه و ابرو گردد .
سرانجام بعضی بیماریهای عصبی مانند تیک و تریکوتیلومانی که در آن شخص دچار فشار عصبی شدید و مقاومت ناپذیر می شود و تا موی ابرو یا مژه یا سر را نکند آرام نمی شود. اما پس از کندن موها آرامش موقت به بیمار دست می دهد و تکرار این کار و صدمه ی مکرر به پیازهای موی حساس ابرو و مژه سبب از بین رفتن آنها می شود. در تیکهای عصبی بیمار هر وقت دچار استرس شود با مالیدن چشم خود باعث کنده شدن چند مو و سرانجام کم پشتی و طاسی آن ناحیه می گردد .
اما از شایع ترین علل ریزش موی مژه و ابرو کارهای آرایشی است. تاتو کردن ابرو و مژه که خیلی شایع شده است در اثر فشار ماده ی خارجی و تنگ کردن جا برای پیاز مو و ضربه ی حاصل از تاتو واکنش های آلرژی نسبت به آن سبب ریزش مو می گردد همچنانکه فشار بعضی مواد مانند موسین و آمیلوئید و سلولهای سرطانی خوش خیم و بدخیم مانع رشد سلولهای پیاز مو می گردد.
برداشتن مکرر ابرو ها از علل کم پشتی در خانم ها است. آرایش مژه یعنی استعمال ریمل ، فر کردن مژه و استعمال مژه ی مصنوعی و Extension موهای مژه از علل رایج کم پشتی مژه ها است. ریمل ها دو نوع هستند : بعضی ساده که به راحتی با آب پاک می شوند و بعضی واترپروف هستند تا در موقع گریه یا شنا یا دوش گرفتن یا باران پاک نشود. عیب ریمل واترپروف این است که پاک کردن آن سخت بوده و در هر بار پاک کردن چند موی مژه کنده می شود.
حتماً باید ریمل را پاک کرد زیرا موی نازک مژه طاقت وزن این مواد را به صورت طولانی و تکراری ندارد و به تدریج ضعیف و ضعیف تر می شود و اما مشکل دیگر ایجاد حساسیت و آلرژی نسبت به خود مواد آرایشی و چسب ها و پاک کننده های آنها است که ایجاداگزماو خارش و ریزش مو می کند.
حاملگی و تغییرات هورمونی مانند یائسگی و بعضی داروها مانند پاره ای از قرص های جلوگیری و هورمون پروژسترون و دانازول و تاموکسیفن و داروهایشیمی درمانیو کولشیسین و اتام بوتول و داروهای بیولوژیک مانند اینترفرون و اینترلوکین هم سبب ریزش مژه و ابرو می شود.
حال که به بعضی از علل ریزش موی مژه و ابرو اشاره کردیم باید بدانیم که اکثر این ریزشها پس از مراجعه به متخصص پوست و مو و تشخیص علت ، قابل برگشت می باشد و اما در مواردی که دارو نتواند کاری بکند و به اصطلاح پیاز مو مرده باشد باز دست ما خالی نیست و می توان با پیوند مو از نقاط دیگر بدن مجددا برای بیمار ابرو و یا مژه طبیعی ایجاد کرد کاشت مژه احتیاج به تبحر و حوصله و ظرافت بالایی دارد ولی کاشت ابرو و تغییر محل ابرو و یا تغییر انحنای آن امری شایع شده و غیر از موارد طاسی ابرو برای اهداف زیبایی هم متداول شده است.
موهای پیوندی برای ابرو و مژه ممکن است از موهای پا و یا در درجه بعدی از موهای سر باشد. اشکال موهای سر ضخامت و طویل شدن زیاد آن است پس بهتر است اگر از موی سر استفاده می کنیم موهای نازکتر و کوتاهتر را استفاده کنیم .
ریزش موی ابرو و مژه ممکن است علامت اولیه ی بیماریهای بسیار مهمی مانند ایدز، سیفیلیس، جذام، لوپوس و بیماریهای هورمونی و بیماریهای عصبی و عفونت و سرطان از جایی دیگر بوده و یا ثانوی به مصرف بعضی داروها باشد.
برداشتن مکرر و طولانی موی ابرو و آرایش مژه با ریمل و مژه ی مصنوعی و تاتو از علل مهم ریزش موی ابرو و مژه است.
اکثر انواع ریزش موی ابرو و مژه پس از مراجعه به متخصص پوست و تشخیص علت قابل درمان است ، اما اگر دارو موثر نشود و پیاز مو از بین رفته باشد با پیوند مو می توان مجددا ابرو و مژه برای بیمار درست کرد.
موهای ابرو و مژه عامل بسیار مهم زیبایی و جذابیت چشم ها یا چهره حتی قسمتی از ابرو یا مژه هایش از دست برود تمام جذابیت چشم و صورتش از دست رفته است. ریزش ابرو و مژه گاهی هر دو با هم و گاهی فقط یکی از آنها به تنهایی پیش می آید.
ریزش مژه را سیلیاری ماداروزیس (Ciliary Madarosis) و ریزش ابرو را سوپر سیلیاری ماداروزیس ( Superciliary madarosis ) می نامند. مژه بلند و خمیده و ابروی قشنگ از مشخصات جنس مونث می باشد به حدی که در ادبیات فارسی آن را تیر و ناوک مژگان و کمان ابرو نامگذاری کرده اند .
مژه و ابرو علاوه بر زیبایی چشم و چهره ، اثر حفاظتی داشته و مانع ورود گرد و خاک ( خار و خاشاک و پشه ) و هر جسم خارجی و در نتیجه صدمه به چشم می گردند. مژه ها خاصیت لمسی خیلی شدید دارند و تماس ذرات حتی بسیار ریز با مژه را به مغز خبر می دهند و مغز به محض اطلاع از اینکه یک جسم مضر نزدیک چشم شده است فوراً و به طور اتوماتیک به پلکها دستور می دهد بسته شوند تا آن ذره ی مضر وارد چشم نشود ...
کم پشتی ابرو و مژه ممکن است مادرزادی یعنی ژنتیک و ارثی باشد که مهمترین نمونه های آن بی مویی مادرزادی و یا بی مویی همراه با بعضی بیماریهای پوستی مادرزادی مانند انواعی از ایکتیوز و دیسپلازی اکتودرمال ارثی و اپی در مولیزربولوز و بیماری اهلردانلوس و یا بی مویی همراه با بعضی بیماریهای مادرزادی چشم مانند کلوبوما و کریپتوافتالمی است .
همچنین شکل ابرو و مژه و پرپشتی و ضخامت و بلندی موهای آن در افراد مختلف یکسان نبوده و با هم فرق دارد که آن هم ریشه ارثی داشته و به قول مردم به طور مادرزادی با هم فرق دارد. موهای مژه و ابرو هم مانند سایر موهای بدن به تدریج و با افزایش سن و پیری کم پشت تر شده و به تدریج سفید می شوند که امری طبیعی است ولی اگر در سنین جوانی مژه یا ابرو کم پشت شود علل مختلفی دارد که باید برای تشخیص آن حتماً به متخصص پوست مراجعه و علت را معلوم کرد تا بتوان بر حسب عامل بیماری جلوی پیشرفت آنرا گرفت و موهای از دست رفته را مجددا وادار به رشد کرد صدمات و بیماری های مختلف موضعی ممکن است موهای مژه و ابرو را از بین ببرد که نمونه ای آن تصادفات و سوختگی در اثر برخورد اشیای داغ و یا حوادثی مانند اسید پاشی است .
عفونتهای موضعی مژه و ابرو مانند زخم شدید و مقاوم در اثر استافیلوکوک در جریان سرخک و گرفتاری به آبله و آبله مرغان و زونا ممکن است سبب ریزش مو یا ماداروزیس و یا کج و کوله شدن مو موسوم به تریکیازیس و یا سفید شدن موها به نام پلی اوزیس گردد. تراخم و عفونت با یک انگل ریز به اسم دمودکس و عفونتهای قارچی و شپش ابرو و مژه همه ممکن است سبب از دست رفتن موهای ابرو و مژه گردد. تراکم خوشبختانه بسیار کم شده ولی عفونت با انگل دمودکس بسیار شایع است و در جریان بیماری روزاسه و اگزمای سبوره ئیک و در پیران و در جریان بیماری دیابت به وفور دیده می شود.
گل مژه بیماری فراوانی است و از علل عمده ی ریزش موی مژه به شمار می رود. ریزش ابرو و مژه ممکن است علامت بیماریهای بسیار مهم و خطرناکی مانند جذام و سل و سیفیلیس و سالک باشد و تاکنون چند مورد بیماری سالک در چشم گزارش شده است. بیماری جذام گرچه خیلی کاهش یافته ولی نباید فراموش کرد که این بیماری در بعضی نقاط آذربایجان و خراسان و گیلان حالت بومی داشته و در کشور ما هنوز چندین جذام خانه وجود دارد که معلولان این بیماری خطرناک در آن نگهداری می شوند .
و اما ریختن گوشه ی خارجی ابروها از علائم بسیار مهم و هشدار دهنده ی بیماری بسیار مهم سیفیلیس است .
در اینجا بد نیست یاد آور شویم نسل جدید ما در معرض سه خطر مرگبار قرار دارند که عبارتند از : تصادفات اتومبیل و اعتیاد به مواد مخدر و بیماری های آمیزشی از قبیل زگیل تناسلی و تبخال تناسلی و سوزاک و سیفیلیس و ایدز که حتماً باید مورد توجه شدید خانواده ها و مقامات بهداشتی و فرهنگی قرار گیرد و اینجانب به سهم خود در مجله پوست و مو و کتاب دانستنیهای پوست و مو راجع به آنها اطلاعات لازم را یادآوری کرده ام و در فرصت مناسب از هر رسانه که ممکن باشد مجدداً تذکر آنها را توسط همکاران لازم می دانم .
ریزش موی مژه و ابرو ممکن است نشانه ی بیماری های خطرناکی مانند بیماریهای آمیزشی مثل ایدز و بیماریهای روماتیسمی از قبیل لوپوس اریتماتوسیستمیک و اسکلرودرمی و لوپوس اریتماتوی موضعی باشد که ممکن است خود را مدتها به صورت التهاب پلک و مژه یعنی بلفاریت مزمن و ریزش مو نمایانگر سازد .
ریزش موی مژه و ابرو در جریان و یا شروع بیماری هورمونی مانند کم کاری یا پر کاری یا بیماریهای ایمنی غده ی تیروئید یا کم کاری غده هیپوفیز و پاراتیروئید و آدرنال را باید به خاطر داشته باشیم . رادیوتراپی ، جراحی وشیمی درمانیاز علل دیگر ریزش موی مژه و ابرو است . علاوه بر اینکم خونیهای فقر آهن و اسید فولیک و بیماریهای روده مانند سلیاک و سایر اختلالات جذب روده ایی را باید در مواجهه با ریزش موی ابرو و مژه فراموش ننمائیم .
از شایع ترین بیماری هایی که موجب ریزش موی ابرو و مژه می شوند بیماری عجیب مولیسک یا ریزش سکه یی مو است که جزو بیماریهای حاصل از اختلالات سیستم ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن موها را به غلط میکروب و یا جسم خارجی فرض کرده و به آنها حمله می کند. تمام انواع سرطان و تومورهای خوش خیم پلک و ابرو مانند ( SCC & BCC) و سرطان غدد سباسه و لنفوم و سارکوم کارپوزی و متاستاز کلیه ی سرطانها ممکن است سبب ریزش موی مژه و ابرو گردد .
سرانجام بعضی بیماریهای عصبی مانند تیک و تریکوتیلومانی که در آن شخص دچار فشار عصبی شدید و مقاومت ناپذیر می شود و تا موی ابرو یا مژه یا سر را نکند آرام نمی شود. اما پس از کندن موها آرامش موقت به بیمار دست می دهد و تکرار این کار و صدمه ی مکرر به پیازهای موی حساس ابرو و مژه سبب از بین رفتن آنها می شود. در تیکهای عصبی بیمار هر وقت دچار استرس شود با مالیدن چشم خود باعث کنده شدن چند مو و سرانجام کم پشتی و طاسی آن ناحیه می گردد .
اما از شایع ترین علل ریزش موی مژه و ابرو کارهای آرایشی است. تاتو کردن ابرو و مژه که خیلی شایع شده است در اثر فشار ماده ی خارجی و تنگ کردن جا برای پیاز مو و ضربه ی حاصل از تاتو واکنش های آلرژی نسبت به آن سبب ریزش مو می گردد همچنانکه فشار بعضی مواد مانند موسین و آمیلوئید و سلولهای سرطانی خوش خیم و بدخیم مانع رشد سلولهای پیاز مو می گردد.
برداشتن مکرر ابرو ها از علل کم پشتی در خانم ها است. آرایش مژه یعنی استعمال ریمل ، فر کردن مژه و استعمال مژه ی مصنوعی و Extension موهای مژه از علل رایج کم پشتی مژه ها است. ریمل ها دو نوع هستند : بعضی ساده که به راحتی با آب پاک می شوند و بعضی واترپروف هستند تا در موقع گریه یا شنا یا دوش گرفتن یا باران پاک نشود. عیب ریمل واترپروف این است که پاک کردن آن سخت بوده و در هر بار پاک کردن چند موی مژه کنده می شود.
حتماً باید ریمل را پاک کرد زیرا موی نازک مژه طاقت وزن این مواد را به صورت طولانی و تکراری ندارد و به تدریج ضعیف و ضعیف تر می شود و اما مشکل دیگر ایجاد حساسیت و آلرژی نسبت به خود مواد آرایشی و چسب ها و پاک کننده های آنها است که ایجاداگزماو خارش و ریزش مو می کند.
حاملگی و تغییرات هورمونی مانند یائسگی و بعضی داروها مانند پاره ای از قرص های جلوگیری و هورمون پروژسترون و دانازول و تاموکسیفن و داروهایشیمی درمانیو کولشیسین و اتام بوتول و داروهای بیولوژیک مانند اینترفرون و اینترلوکین هم سبب ریزش مژه و ابرو می شود.
حال که به بعضی از علل ریزش موی مژه و ابرو اشاره کردیم باید بدانیم که اکثر این ریزشها پس از مراجعه به متخصص پوست و مو و تشخیص علت ، قابل برگشت می باشد و اما در مواردی که دارو نتواند کاری بکند و به اصطلاح پیاز مو مرده باشد باز دست ما خالی نیست و می توان با پیوند مو از نقاط دیگر بدن مجددا برای بیمار ابرو و یا مژه طبیعی ایجاد کرد کاشت مژه احتیاج به تبحر و حوصله و ظرافت بالایی دارد ولی کاشت ابرو و تغییر محل ابرو و یا تغییر انحنای آن امری شایع شده و غیر از موارد طاسی ابرو برای اهداف زیبایی هم متداول شده است.
موهای پیوندی برای ابرو و مژه ممکن است از موهای پا و یا در درجه بعدی از موهای سر باشد. اشکال موهای سر ضخامت و طویل شدن زیاد آن است پس بهتر است اگر از موی سر استفاده می کنیم موهای نازکتر و کوتاهتر را استفاده کنیم .
مرجع : صدف نیوز
