جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
شنبه ۱۸ مرداد ۱۳۹۳ / ۱۴:۲۱
کد مطلب: 26401
۲
۳

موانع فرهنگي پيش روي ازدواج

موانع فرهنگي پيش روي ازدواج

ازدواج در اصل امري ساده، بي تکلف و بدون تشريفات است که طي آن، دختر و پسري ضمن انشاء خطبه عقد، پيمان زندگي مشترک مي بندند و مرد به مقدار امکاناتش مبلغي را به عنوان صداق و نشانه صداقت تقديم همسرش مي کند. «ازدواج آسان» در سيره گفتاري و رفتاري پيامبر اسلام صلي ا... عليه وآله و ائمه اطهار(ع) مشهود است. پيوند آسماني حضرت علي(ع) و حضرت زهرا(س) نمونه عيني يک ازدواج بي تکلف است همان طور که پيامبر گرامي اسلام(ص) مي فرمايند: بهترين ازدواج آن است که آسان انجام شود. (نهج الفصاحه، ۱۳۸۵ ، ص ۴۳)

اما متاسفانه، امروز اين سنت پسنديده از مسير سهل و بي آلايش خود خارج شده و به دلايل گوناگون به آداب و رسوم و توقعات مادي و غيرمادي زايدي مبتلا شده، به طوري که موانع و مشکلات ازدواج را بيشتر کرده است. به گزارش پايگاه اطلاع رساني khamenei.ir دکتر «اميرحسن بانکي پورفرد» در يادداشتي با اشاره به بيانات مقام معظم رهبري در مراسم افطاري امسال با دانشجويان مبني بر ضرورت رفع موانع پيش روي ازدواج جوانان به بيان سنت هاي دست و پاگير ازدواج پرداخته است که در ادامه خلاصه اي از اين يادداشت را مي خوانيد.

وي همچنين با استفاده از نظرات گروهي از جوانان در آستانه ازدواج با تمايزات مختلف فرهنگي، شغلي و سني به مهم ترين موانع فرهنگي ازدواج نيز اشاره کرده است.

 

* موانع فرهنگي يا اقتصادي

به نظر بعضي، عمده ترين مانع ازدواج جوانان، مشکلات اقتصادي است. البته اين عقيده تنها مربوط به دوران فعلي نيست؛ در صدر اسلام نيز خيلي ها به اين مشکل استناد مي کردند، ولي پيامبر اکرم(ص) و اهل بيت(ع) اين مسئله را مانعي اساسي براي ازدواج نمي دانستند. پيامبر اسلام (ص) فرموده اند: «هرکس از ترس فقر ازدواج نکند، حتماً نسبت به خداوند متعال بدگمان شده است.» (کليني، ۱۳۶۵، ج ۵، ص ۳۳۱) حتي در جاي ديگر به کسي که از فقر شکايت مي کرد، توصيه فرمودند که ازدواج کن. بعد از عمل به توصيه  ايشان، معيشت وي وسيع شد. (حر عاملي، ۱۴۰۹، ج ۱۴، ص ۲۵) قرآن کريم نيز صراحتاً بيان کرده: «إن يَکُونُوا فُقَراء يُغنِهِم  اللهُ مِن فَضلِهِ» (سوره مبارکه نور، ۳۲)

حتي بسياري از جوانان مجرد که مشکلات اقتصادي را مانع ازدواج قلمداد مي کنند از نظر سطح پايگاه  اقتصادي-اجتماعي وضع بهتري نسبت به جوانان متأهل دارند. اين مسئله نشان مي دهد اين پديده ريشه در گرايش به تجمل گرايي، کسب رفاه و توقع بيشتر از زندگي دارد که همگي متاثر از زير بناهاي فرهنگي است .

 

* موانعي که ازدواج جوانان را سخت کرده است

گرايش پسران جوان به احراز موقعيت هاي بالاي اقتصادي-اجتماعي قبل از ازدواج و برخي دختران براي احراز موقعيت هايي همانند مردان و اشتغال در مشاغل خارج از خانه و ايجاد نوعي تغيير در نقش هاي جنسيتي، از آسيب هاي فرهنگي بزرگي است که اکنون دامنگير بخشي از جامعه  ماست. همچنين شيوع برخي بي  بند و باري ها و آزادي ها در روابط دختران و پسران، جوانان را به نوعي بي رغبتي به ازدواج کشانيده است، زيرا در اين حالت اين افراد بدون پرداخت هزينه هاي مادي و معنويِ مسئوليت زندگي مشترک، اقدام به برقراري ارتباط با جنس مخالف، خارج از چارچوب زندگي مشترک مي کنند. در ادامه به بعضي موانع فرهنگي و اجتماعي به  طور خاص اشاره مي شود:

 

۱ - مشکلات خانوادگي

مشکلات خانوادگي يکي از موانع مهم ازدواج است؛ مشکلاتي همچون تفاوت سطح فرهنگي خانواده ها، افزايش سطح توقع خانواده ها در انتخاب همسر، کفيل يا سرپرست خانواده بودن پسر، بيماري والدين، آسيب هاي اجتماعي خانواده مثل فوت، طلاق، اختلاف والدين، اعتياد و سوء سابقه.

 

2 - نگرش هاي غلط

يکي از نتايج فرآيند مدرنيزاسيون تغيير نگرش ها و ايده هاي افراد جامعه درباره ازدواج است که باعث محدود شدن دايره انتخاب همسر و بالا رفتن سن ازدواج شده است. متأسفانه يکي از نتايج اين تغيير نگرش ها، غير رسمي شدن ازدواج است. «استرانگ» در اين باره مي نويسد: غير رسمي شدن ازدواج به معني کمرنگ شدن هنجار هاي اجتماعي است که رفتار مردم را در رسوم معمول جامعه مانند ازدواج تعريف مي کنند. در اثر تحولات گسترده  اجتماعي، افراد قادر نيستند به درک مطلوبي از ازدواج و چگونگي رويارويي با آن برسند. از ديدگاه «شرلين»، با تبديل زودهنگام ازدواج از حالت عرف به يک دوستي و همدمي، ازدواج به ازدواج فردي مبدل شده و در ازدواج فردي، هدف افراد بيشتر رفاه و کمال فردي است .

 

3 - نداشتن خواستگار مناسب

مسئله تحول زندگي هاي کنوني به خصوص در شهرهاي بزرگ، مهاجرت ها، گسستگي هاي قومي و فرهنگي و نبود ارتباط هاي محلي، باعث شده که فرصت هاي شناخت خانوادگي در بين خانواده ها کم شود؛ بنابراين خواستگارهاي مناسب با شرايط خانوادگي دختران کم مي شود.

 

4 - سن

«در بالا رفتن سن به خصوص در دختراني که از سن بچه دار شدن آنها گذشته است نيز اکراه اطرافيان وجود دارد. در اين جا اين نکته را بايد در نظر داشت که گاهي بالا رفتن سن به کسب تجربه  بيشتر در رسيدن به پختگي منجر مي شود و بايد توجه داشت که «زوجيت» مستقل از فرزندآوري است. چه بسا افرادي که در سنين پايين نيز از موهبت بچه دار شدن محروم هستند، اما بيشترين آرامش را در زندگي مشترک خود تجربه خواهند کرد.»

 

5 - مانع انگاري تحصيلات

«شوئن و چونگ» معتقدند: انصراف از ازدواج با عواملي همچون افزايش سطح تحصيلات و ... مرتبط است. نتايج بررسي در ايران نشان مي دهد که گرايش به تحصيلات صرفاً ۲ تا ۳ سال به افزايش ميانگين سن ازدواج منجر مي شود. اما تحصيل و ازدواج، هيچ کدام مانع ديگري نيست، بلکه نوع انتخاب مانع است. پس با انتخاب صحيح فردي که تمايل دارد، همسرش تحصيلات بالا کسب کند و درک شرايط موجود در زمان تحصيل -از قبيل بيکاري، شغل پاره وقت، کم بودن اوقات فراغت و ...- از جانب همسر و خانواده  او و نهايتاً پايين آوردن توقعات مادي و معنوي طرفين، مي توان در زمان مناسب به ازدواجي پايدار دست يافت. همچنين در دختران با تحصيلات بالا احتمال ازدواج با پسران هم رديف -از لحاظ تحصيلي- پايين مي آيد و در صورت رعايت نکردن تناسب تحصيلي در انتخاب، ممکن است به تفاوت فکري و تفاهم کمتر در زندگي بينجامد. ازدواج هاي دانشجويي و ترغيب جوانان به ازدواج در دوران تحصيل، با تأکيد بر تعديل خواسته ها و توقعات فرد و خانواده از زندگي مشترک و اتخاذ تدابير خاص مي  تواند به حل عمده  اين مشکل بينجامد.

 

موانع فرهنگي ازدواج

 

عنوان عوامل

کمرنگ شدن ارزش هاي

اخلاقي و ديني گسترش فضاي بي بندوباري در جامعه

تأثير منفي رسانه ها، ماهواره و فيلم هاي مستهجن

دسترسي راحت تر به راه هاي غير از ازدواج

تفاوت در سطح و نوع دين داري

تغيير باورها نسبت به ازدواج و نقش زن گسترش فرهنگ تجمل گرايي

نداشتن هدف درست و مشخص از ازدواج

انتظار زندگي بدون مشکل و کاملاً آماده

مانع دانستن ازدواج نسبت به پيشرفت تحصيلي و ديگر فعاليت ها

زياده طلبي، قانع نبودن، افزايش سطح توقعات

جابه جايي نقش زن و مرد و اعتقاد افراطي جامعه به اشتغال زنان

فرهنگ استقلال طلبي افراطي خانم ها

باورها و آداب و رسوم دست و پاگير خانواده ها فراواني رسوم غير ضروري (شيربها، پاتختي، زيرلفظي، رونما و ...)

چشم و هم چشمي، توقعات بي جا و زياده خواهي

باور رعايت ترتيب فرزندان در ازدواج (وجود خواهر و برادر بزرگ تر)

فرهنگ سن بالاي ازدواج در فاميل

مانع قلمداد کردن سربازي براي ازدواج به موقع در فرهنگ جامعه

سختگيري در خانواده ها و نبود آسان گيري در زندگي و ازدواج

مهريه هاي نجومي و سنجيدن ارزشمندي دختر با مهريه

برخوردار نبودن از حمايت مالي خانواده

آمادگي نداشتن براي ازدواج فرزندان آماده نکردن شرايط براي ازدواج فرزندان

بي توجهي به تفاوت داشتن فرزندان در نيازهاي جنسي

وابستگي بيش از حد جوانان و خانواده به يکديگر

نبود رابطه  صميمي در خانواده

نداشتن مهارت هاي فردي براي زندگي آماده نکردن جوان براي تشکيل زندگي

رشدنيافتگي و عدم ثبات و استقلال فکري جوانان

بي مسئوليتي جوانان

ناتواني در بروز خود براي ابراز نياز به ازدواج

آماده نبودن شرايط رواني لازم براي ازدواج

بالا رفتن سطح تحصيلات بدون بالارفتن سطح آگاهي ها و مهارت ها

نبود فرهنگ مراجعه به مشاور و کمک گرفتن از ديگران براي ازدواج

نبود آموزش مهارت هاي خواستگاري رد کردن خواستگار خوب براي انتخاب مورد بهتر

نبود مراکز همسريابي مطمئن و کارآمد

اهميت بيشتر به ماديات در انتخاب همسر

آرمان گرايي و فقدان واقع بيني در انتخاب

توجه بيش از اندازه به ظواهر در انتخاب همسر

وجود ملاک ها و معيارهاي غلط و سختگيرانه در انتخاب همسر

بي مهارتي در برخورد با خواستگار

 

مرجع : روزنامه خراسان
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

محمد
Iran, Islamic Republic of
متاسفم برای جامعه ای که به اصطلاح کارشناسانش بدون هیچگونه تحقیق میدانی، حکم کلی صادر می کنند.
آقای کارشناس: با حقوق هشتصد هزارتومان شما یک خونه 40 متری برام اجاره ورهن کن چشم همین هفته ازدواج می کنم.کدوم تجمل کدوم چشم و همچشمی؟
الان هر نفر حداقل روزی 20 تومان خرج داره. مریضی ومسافرت ومهمان وخرید اقلام ووسایل عمده هم بماند.یعنی 30روز ضرب در 20 هزار میشه 600هزارتومان.فقط زنده موندن خالی.
به والله کسی در زمینه ی ازدواج به این شیوه مقاله نده وسخنرانی نکنه سنگینتره.
یه مظلوم
Iran, Islamic Republic of
بله.متاسفانه کسانیکه ازدواج کردن از نظر زمان از زمین تا اسمون اختلافه تا الان.همه حقوقا یکیه؟؟همه چیز مثل قبله؟؟شما قبل از اینکه مشکلات فرهنگی و ... رو شناسایی کنید مشکل اصلی که اقتصاده رو درست کنید به بقیش کار نداشته باشید!!!
Iran, Islamic Republic of
مهمترین مانع ازدواج خانواده ها هستن که بهانه های بی خودی می گیرن . علت این مخالفت ها ایده ال طلبی خانواده هاست. و دلیل دیگش اینه که هر خانواده دنبال این قضیه است که فردی رو برای فرزندش انتخاب کنه که خودشون می خوان نه خود فرد. در نهایت هدف فقط اضافه کردن صفحه ای به شناسنامه و نه زندگی پر ثمر و لذت بخشه.ر
دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
سخت است حرفت را نفهمند سخت تر این است که حرفت را اشتباهی بفهمند حالا میفهمم که خدا چه زجری میکشد وقتی این همه آدم حرفش را که نفهمیده اند هیچ اشتباهی هم فهمیده اند. دکترعلی شریعتی