تشویق فرزند یا دانش آموز با چه کلماتی؟

خانواده ایرانی؛ محمدسعید روزبه - "آفرین به بچه با هوشم" یا "آفرین به بچه تلاشگرم" ؟ این دو جمله هر چند یک مخاطب دارند و مفهوم شان تشویق است ، دو نتیجه متفاوت به بار می آورند. دانشگاه استنفورد تحقیقی انجام داده است که شرح مفصلش در این مجال نمی گنجد. خلاصه اش این است که چند گروه از دانش آموزان که در یک آزمون موفق شده بودند را با تعابیر مختلفی از جمله دو جمله فوق مورد تشویق قرار دادند.

در مقایسه نتایج این دو جمله ، کسانی که با تعبیر "باهوش" مورد تشویق قرار گرفته بودند در آزمون های بعدی، نتایج ضعیف تری نسبت به گروهی که "پرتلاش" خوانده شده بودند، کسب کردند. تفاوت به دست آمده این گونه توضیح داده می شود که وقتی به دانش آموزی گفته می شود که تو باهوش هستی و این ویژگی در او پر رنگ جلوه داده می شود (حتی اگر او واقعاً باهوش باشد) ، اندک اندک او تصور می کند که نیازی به کار و تلاش ندارد و هوش سرشارش همه کارها را انجام خواهد داد! اما وقتی به دانش آموزی تلاشگر گفته می شود، او این گزاره را در وجود خود می پذیرد که اگر موفقیتی به دست آورده ، مرهون تلاش های اوست. بنابراین برای تکرار موفقیت هایش باید مدام تلاش کند.

با توجه به این یافته ها ، توصیه مشخص من به خانواده ها و معلمان این است که به جای تأکید بر هوش فرزندان و دانش آموزان شان، بر ویژگی تلاشگری آنها تأکید کنند و کوشش آنها را تشویق و تقویت کنند.