اعتیاد به اینترنت: علائم، علل و پیامدها/ مقاله

گسترش استفاده از اينترنت با تمامي جنبه‌های زندگي از جمله مدرسه، محل كار، خدمات بانكي، تجارت، پرداخت ماليات و حتي رأی‌گیری تلفيق شده است. فضاي سايبر مرز جديدي در ارتباطات اجتماعي ايجاد كرده است. مردم در آن، دوستی‌ها و دشمنی‌هایی ايجاد می‌کنند و در آن كارهايي انجام می‌دهند و چيزهايي می‌گویند كه در دنياي واقعي و رودررو هرگز طرح نمی‌کنند (استفانسكو و همكاران، 2007). بودن در فضاي مجازي اينترنت به كاربران فرصت‌هاي بی‌شماری می‌دهد و به هراندازه كه اين فرصت‌ها و خشنودی‌های ناشي از استفاده اينترنت افزايش يابد، كاربران بيشتر به سمت اين پديده نوين سوق خواهند يافت و امروزه كمتر انساني را می‌توان يافت كه ساعتي از وقت خود را صرف استفاده از فضاي مجازي نكند و رفتار و افكارش تحت تأثیر آن قرار نگيرد.

با همگاني شدن عرضه اينترنت در اوايل دهه نود ميلادي، مسئله استفاده مفرط از اين فناوري از حدود سال 1994 توجه روانشناسان را به خود جلب كرد. از آن زمان تاكنون، پديده اعتیاد به اینترنت (IAD) در كشورهاي مختلفي مورد بررسي قرار گرفته است. اين اختلال، به‌عنوان شكل جديدي از اعتياد در سال‌های اخير توجه پژوهشگران را در حوزه‌ی روان‌شناسی، روان‌پزشکی، جامعه‌شناسی و حوزه‌های علمي ديگر به خود جلب كرده است.

امروزه دیگر والدین بیش از این‌که نگران مهمانی‌های پرسروصدای نوجوان خود یا قبض تلفن پرهزینه وی باشند، نگران اعتیاد نوجوان به رایانه، اینترنت و فیس‌بوک هستند. شبکه اجتماعی فیس‌بوک، بدون هیچ اغراقی، در حال تسلط بر دنیا است و طیف وسیعی از افراد از نوجوان تا کهن‌سالان را به خود مشغول کرده است. رفتار اعتیادی در حیطه رفتارهای غیرطبیعی قرار می‌گیرد و غالباً به‌صورت هر فعالیت، هدف یا رفتاری تعریف می‌شود که تمرکز عمده زندگی فرد بر آن است و فرد را از انجام دیگر مسئولیت‌های زندگی تا حدی ناتوان می‌کند و یا این‌که به فرد یا دیگران به‌صورت فیزیکی، روانی و یا اجتماعی ضربه وارد می‌کند.

ظهور محصولات متنوع و فناوری‌های پیشرفته‌ای همانند رايانه، تبلت، تلفن‌های همراه هوشمند و ... باعث شده است كه اينترنت و شبکه‌های اجتماعي به سهولت در اختيار مردم قرار گيرد.
در عصر حاضر، استفاده از پرتال‌های اینترنتی مختلف به‌ویژه پرتال‌های مربوط به تعاملات اجتماعی مانند myspace، facebook و Youtube و همچنين برنامه‌های شبکه‌های اجتماعي تلفن همراه هوشمند مانند Line، Instagram، WhatsApp،Telegram،Viber و ... شخصیت‌های متفاوتی را به خود درگیر کرده است و در بسیاری از موارد، به‌صورت رفتاری اعتیادی درآمده است. طبعاً، استفاده از این خدمات اینترنتی همانند هر فناوری نوین دیگر، هم اثرات مثبت و هم اثرات منفی بر زندگی فردی و اجتماعی نسل جدید گذاشته‌اند. از جمله اثرات مثبت آن، راحت‌تر شدن تعاملات بین فردی و افزایش سرعت تبادل اطلاعات است؛ اما از بین اثرات منفی فناوری اینترنتی، شاید مهم‌ترین آن ایجاد پدیده اعتیاد به اینترنت باشد.

اعتیاد به اینترنت اصطلاحی بود که اولین بار توسط یانگ (1996) معرفی گردید؛ اما تاکنون علیرغم مطالعات گسترده در سال‌های اخیر، هنوز در بین روانشناسان در زمینه تعریف و اندازه‌گیری این اختلال توافق حاصل نشده است. به‌علاوه یک نظریه جامع که بتواند تعیین کند که چگونه این اختلال به بهداشت روانی یا اجتماعی ارتباط پیدا می‌کند، وجود ندارد. (کاپلان، 2002)

اعتياد به اينترنت در زیرمجموعه اختلالات تکانه‌اي آمده است و نوعي استفاده از اينترنت است که بتواند مشکلات روان‌شناختی، اجتماعي، درسي و يا شغلي در زندگي فرد ايجاد کند (كاپلان و سادوك 2007).
ملاک‌هاي عمده اعتياد که بايد حداقل به مدت ۲۰ ماه ادامه داشته باشد عبارت‌اند از:
ايجاد تحمل، علائم سندرم ترک (مانند لرز، لرزش، اضطراب، افکار تکراري راجع به اينترنت، خیال‌پردازی و رؤیا ديدن راجع به اينترنت، حرکات ارادي يا غير‌ارادي انگشتان)، اجبار به استفاده از اينترنت به‌منظور کاهش دادن يا جلوگيري از علائم ترک، استفاده بيش از مدتي که قصد استفاده دارد، کاهش فعالیت‌های اجتماعي، شغلي و تفريحي و خطر از دست دادن شغل، تحصيل و فرصت‌هاي کاري به دليل استفاده بیش‌ازاندازه از اينترنت.

در نسخه راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني DSM-IV-TR هیچ‌گونه طبقه‌بندي براي اعتياد به اينترنت به‌صورت مستقل مطرح نشده است؛ اما بر اساس پژوهش‌هاي به‌عمل‌آمده ملاك‌هاي تشخيص اين اختلال با ملاك‌هاي تشخيصي مربوط به اختلال كنترل تكانه، قماربازي بيمارگونه و نيز وابستگي به مواد، همپوشي دارند و اين ملاك‌ها براي تشخيص اختلال اعتياد به اينترنت در پژوهش‌‌‌هاي بسياري به‌كار گرفته شده است (مارهام، مارتين و اسچومچر،2000).

اعتیاد به اینترنت، زمانی صدق می‌کند که فرد نیاز زیاد و تکانه‌ای برای استفاده از اینترنت به مدت طولانی در خود احساس می‌کند به طوری که منجر به اختلال در دیگر زمینه‌های زندگی مثل روابط با اطرافیان، کار یا سلامتی می‌شود. در واقع، فرد به استفاده از اینترنت وابسته می‌شود و به‌تدریج، زمان بیش‌تری برای استفاده از اینترنت نیاز دارد تا به همان سطح روحیه بالا برسد. معیارهای اعتیاد به اینترنت که در DSM-V مطرح‌شده، به ترتیب زیر می‌باشند:

1.اشتغال فکری با اینترنت یا بازی‌های اینترنتی

2.علائم مبنی بر ترک، وقتی‌که اینترنت در دسترس نباشد

3.ایجاد تحمل (فرد لازم است که زمان بیش‌تری را با اینترنت سپری کند تا به همان سطح احساس خوب قبلی برسد)

4.از دست دادن دیگر علایق

5.تلاش‌های ناموفق برای کنترل کردن میزان استفاده از اینترنت

6.استفاده از اینترنت برای بهبود خلق یا فرار از روحیه غمگین

اما هنوز کاملاً مشخص نشده است که آیا این اختلال، یک بیماری جداگانه است یا این‌که ادامه یک بیماری قبلی روانی یا رفتاری است.
دکتر گلدبرگ معتقد است که اعتیاد به اینترنت به‌خودی‌خود معنا ندارد و بلکه نشانه یک بیماری زیربنایی دیگر است. به‌عنوان‌مثال، فردی که مدام در اینترنت به دنبال بازی‌های قمار است، ممکن است دارای اختلال «قماربازی بیمارگونه» باشد که یک بیماری شناخته‌شده روانی است و یا فردی که مرتب به جست‌وجوی سایت‌های دارای محتوای جنسی است، شاید مبتلا به یک اختلال اولیه عملکرد جنسی و یا اختلال در تمایلات جنسی است که به این وسیله دنبال ارضا نیازهای خود است. در بسیاری از موارد افراد به دلیل افسردگی، اضطراب، اختلال کنترل تکانه و یا برای فرار از یک موقعیت ناخوشایند به استفاده بیش‌ازحد از اینترنت پناه می‌برند.

می‌توان ادعا کرد که تقریباً تمام محققین بر این عقیده‌اند که نام این استفاده بیش‌ازحد از اینترنت و یا شبکه‌های اجتماعی هر چه باشد، مسئله‌ای است که نیاز به رسیدگی و کنترل دارد.

در برخي پژوهش‌ها، افراد علل گرايش به اينترنت را، احساس راحتى با آن و برقرارى روابط آسان با ديگران ذكر کرده‌اند، ولى بايد توجه داشت كه صرف وقت زياد و سرگرمى با فعالیت‌های بيهوده، داراى عواقب و پيامدهاى منفى بسيارى است.

از جمله آن‌ها می‌توان به چند مورد زير اشاره كرد:

- انزواى اجتماعى: صرف وقت زياد با اين فعالیت‌ها انسان را از محيط اطراف خود غافل كرده و در بلندمدت به روابط صميمى ميان آن‌ها ضربه می‌زند. درحالی‌که، ما به‌هیچ‌وجه مجاز نيستيم كه نسبت به ارتباط با والدين و ديگر اعضاى خانواده بی‌اهمیت باشيم.

- فروپاشى نظام خانواده: گذراندن بيشتر اوقات با ديگران اهميت خانواده را در نظر انسان كاهش داده و موجب ازهم‌پاشیده شدن خانواده‌ها می‌شود.

- تخريب شخصيت افراد: شخصیت‌هایی كه در اين دنياى مجازى ظاهر می‌شوند، اغلب تصنعى و كسانى هستند كه خود را از دنياى واقعى محروم كرده و به يك صفحه‌نمایش كوچك محدودشده‌اند. طبيعى است كه چنين افرادى سعى می‌کنند خود را به‌گونه‌ای عرضه كنند كه در نظر ديگران بهتر جلوه كنند. بنابراين، افرادى كه با چنين كسانى روابط دوستانه برقرار می‌کنند، در حقيقت با افراد مجازى و غيرواقعى ارتباط دارند كه درنهایت جز تخريب شخصيت خود فرد حاصلى نخواهد داشت.

- به هم خوردن روابط كارى: افراد معتاد به اينترنت به دليل بی‌خوابی و کم‌خوابی‌های فراوان نمی‌توانند به‌موقع سرکار حاضر شوند و در صورت تكرار چنين بی‌نظمی‌هایی، از كار اخراج شده و شرايط مطلوب زندگى را از دست خواهند داد.

يانگ (19998) مجموعه‌ای از معيارها را براي تشخيص استفاده آسیب‌زا از اينترنت ارائه داده است كه بر اساس معيارهاي DSM-IV در مورد قماربازي آسیب‌شناختی استوار است. او هشت معيار از ده معيار قماربازي را كه احساس می‌کرد به‌راحتی می‌توان در مورداستفاده از اينترنت نيز به کاربرد، برگزيد.
اين معيارها عبارت‌اند از:

1.تمايل شديد به استفاده از اينترنت

2.نياز به گذراندن وقت بيشتري به‌صورت آنلاين براي به دست آوردن احساس رضايت دروني

3.تلاش‌های مكرر براي استفاده كوتاه از اينترنت

4.افسردگي يا ناپايداري خلقي هنگامی‌که استفاده از اينترنت محدود می‌شود

5.آنلاين بودن بيشتر از زمان پیش‌بینی‌شده

6.در مخاطره قرار دادن شغل يا يك ارتباط به خاطر استفاده از اينترنت

7.دروغ گفتن به ديگران در مورد اينكه چه مدت‌زمانی آنلاين بوده است

8. استفاده از اينترنت به‌عنوان ابزاري براي تنظيم خلق.

به اعتقاد يانگ آن دسته از بيماراني كه 5 مورد از 8 معيار فوق را داشته باشند، به‌عنوان وابسته به اينترنت محسوب می‌شوند. (محمدخانی & ظفرپناهی، 1390).

انواع اعتیاد به اینترنت

در حال حاضر، انواع مختلف از اعتیاد به اینترنت شناسایی شده است که شامل موارد زیر می‌باشند:

1- اعتیاد برای دیدن صحنه‌ها یا مطالب جنسی: این افراد مرتباً، دنبال سایت‌هایی دارای تصاویر و یا گفته‌های مبتذل جنسی یا روابط جنسی اینترنتی می‌باشند که نتیجه آن، ایجاد اختلال در روابط جنسی آن‌ها در دنیای واقعی است.

2- اعتیاد به مسائل رابطه‌ای: این نوع استفاده از اینترنت به‌منظور ورود به اتاق‌های گفت‌وگو برای ایجاد روابط اینترنتی یا قرارهای اینترنتی و یا استفاده بیش‌ازحد از پست الکترونیکی است. این کار به هزینه فدا شدن ارتباط افراد با دیگران در دنیای غیرمجازی تمام می‌شود. حتی این اعتیاد، می‌تواند منجر به خیانت‌های اینترنتی نیز بشود.

3- اعتیاد به بازی‌های اینترنتی: صرف کردن وقت زیاد در اینترنت برای انجام بازی، قمار، خرید یا تجارت. این نوع اعتیاد علاوه بر هدر دادن زمان فرد، منجر به مشکلات جدی مالی می‌شود.

4- اعتیاد به اطلاعات اینترنتی: فرد به‌صورت وسواس گونه، به دنبال جمع‌آوری اطلاعات از اینترنت است.

5- اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی اینترنت: استفاده مداوم از شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک و توییتر و غیره. این افراد مرتباً پروفایل خود را به‌روز کرده و پیام‌هایی با دوستان خود ردوبدل می‌کنند.

6- اعتیاد به خرید اینترنتی: گذراندن وقت زیادی در پای اینترنت برای خرید کردن بدون نیاز واقعی به خرید شامل این دسته می‌شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که مردان معتاد به اینترنت بیش‌تر به دنبال مشاهده سایت‌هایی با محتوای جنسی هستند وزنان معتاد به اینترنت به دنبال اتاق‌های گفت‌وگو (chat) می‌باشند.

یک روان‌شناس آمریکایی به نام فنيشل، اصطلاح اختلال اعتیاد به فیس‌بوک را مطرح کرده است که به‌صورت گذراندن ساعات متمادی در پای فیس‌بوک و درنتیجه اختلال در دیگر زمینه‌های زندگی تعریف شده است.

بر اساس یک تحقیق که از یک پرسش‌نامه 6 معیاری برای تشخیص اعتیاد به فیس‌بوک استفاده نموده است، حدود 350 میلیون نفر مبتلا به این اختلال شناخته‌شده‌اند.

معیارهای تشخیصی که در این مطالعه استفاده شدند به شرح زیر است:

1- ایجاد تحمل: به این معنا است که شخص، روزبه‌روز میزان ساعات اتصال به فیس‌بوک را افزایش می‌دهد تا به همان سطح رضایت قبلی خود بازگردد.

2- علائم ترک: این علائم، موقعی خود را نشان می‌دهد که فرد از دسترسی به فیس‌بوک منع یا دور باشد. این علائم، حتی در ساعاتی که فرد به دلیل انجام فعالیت روزمره، مجبور است که از فیس‌بوک دور باشد، ظاهر می‌شوند. مشخصه این علائم، به‌صورت اضطراب، تنش، نیاز به صحبت در مورد فیس‌بوک و آنچه ممکن است در غیاب آن‌ها در فیس‌بوک برای آن‌ها پست شده باشد، است.

3- کاهش فعالیت‌های تفریحی و ورزشی معمول فرد: این افراد، ساعات تماس خود با دوستان و آشنایان و نیز زمان گذراندن در فعالیت‌های تفریحی خود را کاهش و به‌جای آن به فیس‌بوک می‌پردازند.

4- گذاشتن قرارهای مجازی: قرار گذاشتن با دوست و افراد دیگر، به‌صورت آنلاین به‌جای رفتن به سینما یا رستوران و غیره.

5- دوستان الکی: اگر 8 تا از 10 فردی که روی صفحه فیس‌بوک هستند، ناشناس باشند، بدون شک، فرد مبتلا به اعتیاد شدید به فیس‌بوک است.

6- اعتیاد کامل: وقتی این افراد یک فرد جدید را می‌بینند، نام خود را ذکر کرده و اظهار تمایل برای صحبت با او در فیس‌بوک می‌کنند.

لذا، همان‌گونه که مشاهده می‌شود، درحالی‌که اکثر مردم، اعتیاد را در رابطه با مواد غیرقانونی مخدر یا محرک می‌دانند، دو خصوصیت عمده اعتیاد که افزایش روزافزون نیاز فرد به استفاده بیش‌تر از ماده برای رسیدن به همان سطح رضایت قبلی و نیز علائم ترک مثل تحریک‌پذیری و تنش و آزار ذهنی پس از پرهیز از ماده موردنظر است در مورد اینترنت و فیس‌بوک نیز این مورد صادق است.

حتی علائم شدید ترک نیز در افراد مبتلا به اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای دیده‌شده است که این علائم، شامل افسردگی، عصبانیت و رفتارهای خشن متعاقب عدم دسترسی به این بازی‌ها است. در کودکان، علائم ترک ناشی از عدم دسترسی به بازی‌های رایانه‌ای، به‌صورت نشستن در یک‌گوشه، گریه کردن، عدم غذا خوردن و لجبازی حتی برای خوابیدن مشاهده می‌شود.

اعتياد اينترنتى پدیده‌ای است كه از دسترسى آسان به رايانه و اطلاعات آنلاين ناشى می‌شود. پاى اين نوع جديد از اعتياد فزاينده به كشور ما نيز كشيده شده است. به گفته كارشناسان، خطرات و مشكلات اعتياد اينترنتى بيش از خطرات ناشى از اعتياد به مواد مخدر است، چراکه در اعتياد به مواد مخدر اين جسم آدمى است كه بيش از بيش دچار آسيب می‌شود ولى در اعتياد اينترنتى روح و روان افراد دچار آسيب شده و شرايط طبيعى و سلامت روانى انسان‌ها را از آن‌ها می‌گیرد. مراکز روانشناسی و سایبرولوژی غرب، وسواس و استفاده عقده وار از اینترنت را سبب دور شدن توده مردم از فضای اجتماعی و عمومی جامعه دانسته و نسبت به تأثیرات مخرب آن در درازمدت روی جسم و روان مردم اجتماع بشری هشدار داده‌اند.

این اختلال با اشتغال‌های ذهنی، میل یا رفتارهاي کنترل نشده توجه به کامپیوتر (گوشي، تبلت) یا استفاده از اینترنت شناخته می‌شود که درنهایت به اختلال یا فشار روانی می‌انجامد (وینشتاین و لژویکس، 2010). همانند سایر گونه‌های اعتیاد، وابستگی به اینترنت نیز با علائمی چون اضطراب، افسردگی، کج‌خلقی، تفکرهاي وسواسی، کناره‌گیری و ازهم‌گسیختگی روابط اجتماعی همراه است. از سوي دیگر باآنکه روابط افراد در جهان مجازي افزایش می‌یابد، از روابط آنان در جهان واقعی کاسته می‌شود و احتمال افت عملکرد آموزشی آنان نیز بالا می‌رود (سامسون و کین، 2005)

به دلیل اینکه در ارتباط‌های اینترنتی برخلاف ارتباط‌های رودررو انعطاف‌پذیری بیشتري وجود دارد و افراد می‌توانند اطلاعات منفی را درباره خود حذف یا ویرایش کنند، این روابط ادامه می‌یابد و درنتیجه به کاستی‌هایی در مهارت‌های اجتماعی می‌انجامد (شاو و بلاك، 2008).

زمانی که فرد به اینترنت معتاد شد، انگیزه‌اش براي تعامل با دیگران کم می‌شود که خود اثرات منفی بر ارتباط شخص و تعاملات اجتماعی وي دارد. تاكنون بررسی‌های چندي انجام‌شده است که نشان‌دهنده اثرات وابستگی به اینترنت در افت مهارت‌های اجتماعی و کناره‌گیری اجتماعی در معتادان به اینترنت می‌باشند (ویزشفر، 2006؛ قاسم‌زاده، شهرآراي و مرادي، 2008؛ درگاهي و رضوي،2008؛ صادقيان؛2008؛ مودي،2004؛ كامينگز، باتلر و كرات،2002؛ اينگلبرگ و سوبرگ،2004؛ ويتي و مك لافلين،2007)

علائمی که نشان‌دهنده وجود اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای در کودکان و نوجوانان است به این شرح است:

1- خواب رفتن در مدرسه

2- پرداختن به بازی‌های رایانه در اکثر ساعات غیر مدرسه

3- عقب ماندن از تکالیف درسی

4- افت تحصیلی

5- دروغ گفتن در مورد بازی‌های رایانه‌ای

6- ترجیح دادن بازی‌های رایانه‌ای یا بازی با دستگاه به‌جای دیدن دوستان

7- خارج شدن از گروه‌های اجتماعی مثل باشگاه‌های ورزشی

8- در صورت عدم دسترسی به بازی، دچار تنش و عصبانیت می‌شود

همچنین، علائم جسمی که نشان‌دهنده اعتیاد به اینترنت یا بازی‌های رایانه است شامل موارد زیر است:

1- اگر فرد دچار گزگز دست یا بی‌حسی و درد در ناحیه انگشتان دست می‌شود، احتمال دارد که دچار سندرم تونل کارپال باشد که نوعی درگیری عصب و مچ دست ناشی از فشار مداوم بر روی آن است.

2- اختلال خواب: به‌صورت بی‌خوابی یا انقطاع خواب

3- درد کمر یا درد گردن

4- سردرد

5- خشکی چشم

6- عدم تغذیه مناسب یا فراموش کردن بهداشت شخصی

دلایل گرایش به اینترنت

در برخي تحقيقات، افراد علل گرايش به اينترنت را، احساس راحتى با آن و برقرارى روابط آسان با ديگران ذكر کرده‌اند، ولى بايد توجه داشت كه صرف وقت زياد و سرگرمى با فعالیت‌های بيهوده، داراى عواقب و پيامدهاى منفى بسيارى است.

همچنین با بررسی مطالعات قبلی صورت گرفته می‌توان به این موضوع پی برد که علت دقیق رابطه میان این متغیرهاي بالینی با اعتیاد به اینترنت هنوز مشخص نشده است، ممکن است این مشکلات روان‌شناختی فرد را براي ابتلا به اعتیاد به اینترنت مستعد کند یا شاید این اختلالات ناشی از اعتیاد به اینترنت باشد، یعنی افرادي که به اینترنت معتاد می‌شوند، پیامدهاي منفی حاصل از آن مانند افسردگی، اضطراب و غیره را تجربه کنند و این موضوع نیاز به مطالعات و بررسی‌های بیشتري دارد.

به نظر می‌رسد كه يكي از عواملي كه می‌تواند در وابستگي به اينترنت نقش داشته باشد ویژگی‌های شخصيتي باشند. ویژگی‌های شخصيتي، صفات پايداري هستند كه از موقعيتي به‌ موقعيت ديگر چندان تغيير نمی‌کنند. آن‌ها گرایش‌های باثبات و بادوام پاسخ‌دهی به شيوه يكسان به محرک‌های مختلف می‌باشند و می‌توانند، پیش‌بینی کننده رفتار فرد در موقعیت‌های مختلف باشند، اين ویژگی‌ها می‌توانند فرد را در برابر برخي اختلالات آسیب‌پذیر سازند.

استفاده از اینترنت به‌عنوان ابزاري براي گریز از مشکلات، کاهش احساس ناامیدي، اضطراب و افسردگی یا صرف وقت زیاد در اینترنت با هدف خاص یافتن دوستان مجازي به‌منظور رسیدن به امور خیالی و رؤیایی که در زندگی واقعی ممکن نیست، توسط عده‌ای از معتادین به اینترنت عاملی براي وابستگی به اینترنت است.
کینگ در پژوهش خود، نشان داد افراد معتاد به اینترنت افرادي کمرو، خجالتی و تنها هستند که دچار افسردگی نیز می‌باشند (كينگ، 2011) منطقی و همکارانش در مطالعه خود دریافتند که بین خلأهای عاطفی در محیط خانواده و گرایش به چت روم‌ها رابطه وجود دارد به طوري که غناي محیط عاطفی خانواده، روابط مثبت و مؤثر اولیاء با فرزندان، داشتن سنگ صبوري در خانه، درك شدن و فهمیده شدن جوان در منزل و نظایر آن، مانع خلأ عاطفی جوان و درنتیجه جست‌وجوی عاطفه توسط وي در محیط‌های مجازي از جمله چت می‌شود (منطقي، 2010) در مطالعه علوي و همکاران که به بررسی ارتباط علائم روان‌پزشکی با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاه‌های شهر اصفهان پرداخته‌شده بود، نتایج حاکی از آن است که همبستگی مثبت و معناداري بین اختلالات روان‌پزشکی نظیر افسردگی، اضطراب، خودبیمارانگاری، وسواس، حساسیت بین فردي، پرخاشگري، پارانویا، فوبیا و روان‌پریشی و سه شاخص GSI,PSDI,PST با اعتیاد به اینترنت وجود دارد (علوي،2010).

اورزاك (1999) اعتیاد به اینترنت را به‌عنوان یک مشکل روان‌شناختی داراي دو دسته علائم و نشانه می‌داند: نشانه‌های روان‌شناختی (احساس خوب هنگام استفاده از اینترنت، ناتوانی در توقف آن، احساس تهی بودن، افسردگی و بدخلقي در مواقع عدم استفاده و مشکل در مدرسه یا کار، صرف کردن وقت بیشتر و بیشتر با رایانه، غیبت از خانواده و دوستان و دروغ گفتن به کارفرما یا افراد خانواده در مورد فعالیت‌ها) و نشانه‌های جسمانی (سندرم عصبی دست، خشکی چشم، سردردهاي میگرنی، پشت‌درد و اختلال در خواب، بی‌نظمی در غذا خوردن و صرف‌نظر کردن از بعضی وعده‌های غذایی و توجه نکردن به بهداشت شخصی).

اعتياد اينترنتي رفتاري وسواسي يا آرزوي برقراري پيوند يا حتي نمودي از انتقال يا بازتاب روابط و يا رفع نياز قلمداد می‌شود. لفظ اعتياد، بيشتر تداعی‌کننده اعتيادهاي سنتي همچون اعتياد به الكل، نيكوتين، مواد مخدر و قمار است، اما اعتياد از طريق اينترنت با وجه جديدي روبه‌رو شده است. گسترش رایانه‌های شخصي و افزايش اتصال به اينترنت در خانه و محل كار، منجر به ظهور اعتياد آنلاين شده است.
اعتياد به اينترنت شامل اعتياد به اتاق‌های گپ، آنلاين و خريدهاي اينترنتي می‌شود. همچون ديگر اعتيادها، اعتياد به اينترنت، فرد معتاد را از خانواده و اطرافيانش منزوي می‌سازد. اعتيادهاي رفتاري، همچون اعتياد به شبکه‌های اينترنت می‌تواند موجب تخريب سلامت، روابط، احساسات و در نهایت روح و روان فرد گردند. به نظر می‌رسد كه استفاده اعتيادي از اينترنت، همانند ديگر انواع اعتياد، داراي دوره تحمل و ترك مشابهي است.

در سال 2008 انجمن پزشكي آمريكا تخمين زد كه 5 ميليون كودك از اعتياد به بازی‌های اينترنتي رنج می‌برند و در مطالعه پژوهشگران مركز پزشكي دانشگاه استنفورد اعلام شد كه از هر 8 آمريكایی 1 نفر از يك يا بيشتر از علائم اعتیاد به اینترنت رنج می‌برند.

پژوهش‌ها، به‌وضوح، نشان می‌دهند که برخی از افراد پیامدهای منفی زیادی را در پی صرف زمان زیاد به‌صورت آنلاین تجربه می‌کنند (اندرسون، 2001) migna.ir به‌علاوه، متخصصان بالینی مایل‌اند درمانی برای این مشکل نوظهور ارائه دهند ولی هنوز پژوهش‌های کافی برای پشتوانه درمانی خود در اختیار ندارند؛ بنابراین، برای توصیف بهتر این مشکل و تشخیص بهترین راه درمانی آن، پژوهش‌های بیشتری موردنیاز است.

-