خواص درمانی سیر و خواندنی هایی درباره آن
سیر گیاهی است دو ساله با پیازی مركب از پیازچه و ساقهٔ راست كه در انتهایی آن گلی چتری كه شامل چندین پیازچه است ، قرار دارد. این گیاه از قدیم الایام به عنوان یكی از گیاهان مهم دارویی وچاشنی غذایی كشت می شده است. نام علمی آن Allium sativum است و به آن Garlic هم می گویند. امروزه در سراسر جهان به عنوان یكی از گیاهان دارویی مشهور به كار برده می شود.
تاریخچه سیر
یکی از قدیمی ترین گیاهان مورد مصرف غذایی و دارویی گیاه سیر است. قدیمی ترین اسناد به جای مانده در مورد سیر مربوط به کتیبه های سومریان است که از 2600 سال قبل از میلاد مسیح به جای مانده است.
همچنین سیر یکی از مهمترین داروهای مصر باستان است که حداقل 22 خاصیت درمانی برای آن قائل بوده اند و در پاپیروس های به جای مانده از 1550 سال قبل از میلاد مسیح ثبت شده است.
هرودوت مورخ مشهور یونان که در 45 سال قبل از میلاد مسیح به مصر سفر کرده اند و در تاریخ خود می نویسد: کارگران که که ساخت اهرام مصر رابه عهده داشته اند از مقادیر زیادی پیاز، تربچه و سیر استفاده می کرده اند هرودرت همچنین اضافه می کند که برای سیصد و شصت هزار کارگر سازنده اهرام مصر مقادیر بسیار زیادی سیر هر ساله جهت جلوگیری از امراض عفونی مورد نیاز و مصرف بوده است.
اقوام یهود مصارف و فوائد سیر را از مصریان آموخته و سپس این تجربیات را به بیرون از مصر انتقال دادند. در بازار دارویی، اشکال مختلف فراوده های سیر وجود دارد که بیش تر از همه به صورت تنطوره ، قرص و یا پرل های حاوی روغن هستند که توضیحات خلاصه ای درباره آنها داده می شود.
تنطور سیر شامل عصاره ی آبی الکلی مواد موجود در سیر است که به طور تقریبی همان خاصیت سیر را دارد ولی دارای بوی شدید بوده به همین دلیل از آن کمتر جایی استفاده می شود.
قرص سیر حاوی پودر سیر خشک شده است که بهترین شکل دارویی آن است و خواص آن تا حدودی شبیه سیر تازه است و مواد موجود در ان نیر حاوی اکثر موادی است که در سیر تازه وجود دارد.
بیشترین فراوردهای سیر در جهان به این شکل است، و از آن جا که این قرص ها دارای روکش هستند، لذا دارای بوی سیر نبوده ولی بعد از خوردن کمی بوی سیر از دهان به مشام می رسد. سیر از سبزی هایی است که تاریخی بسیار کهن دارد. انسان خواص درمانی این گیاه را پنج قرن قبل از میلاد مسیح شناخته بود. سیر هزاران سال برای اهداف پزشكی استفاده می شده است. این گیاه حداقل 3000 سال در طب چین كاربرد داشته است. مصریان، بابلی‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها از سیر برای موارد شفابخش استفاده می كرده‌اند. در جنگ‌های جهانی اول و دوم نیز از سیر به عنوان ماده ی ضد عفونی كننده برای پیشگیری از قانقاریا استفاده می‌شده است.
در طول تاریخ، سیر در سرتاسر دنیا برای درمان ناراحتی های مختلف شامل فشار خون بالا ، عفونت‌ها و مارگزیدگی‌ها استفاده شده و برخی فرهنگ‌ها از آن برای دفع ارواح شیطانی استفاده می كردند. اهمیت و خواص زیاد سیر در احادیث اسلامی نیز مورد توجه بوده است.
1400 سال پیش رسول گرامی اسلام فرموده اند : « كل الثوم فان فیها شفاء من سبعین داء لایقرب المسجد »؛ یعنی« سیر بخورید، زیرا هفتاد نوع بیماری را شفا می دهد، ولی در حالیكه سیر خورده اید به مسجد (و اماکن عمومی) نروید.» .(به علت بوی بد دهان)
رسول اکرم (ص) : «سیر شفای هفتاد بیماری است» سیر*در تقویت بنیه و جلو گیری از تصلب شرایین و پائین کشیدن فشار خون دوائی کامل و کافیست.سیر*جریان خون را در رگها تنظیم میکند و خون را صاف میکند.
سیر*از پیریهای زود رس که نتیجه فساد خون است و رماتیسم و بواسیر،این گیاه سودمند اثری شفا بخش دارد.
سیر*این بیماریها را علاج میکند یا دست کم تخفیف میدهد:« سل ریوی،آنفلونزا،نفس تنگی،زخم معده، عفونت روده ها دیفتری، کدورت رنگ پوست،التهابات معدی».
امام صادق(ع):*در سیزده قرن پیش در مورد خواص سیر دستور های طبی فرموده که با عقیده دانشمندان فن پزشکی در این عصر تطبیق میشود.و نیز امام فرموده «بوسیله سیر دردهای خود را درمان کنید».
تا سال ۱۹۹۶ ، حداقل ۱۸۰۸ مورد مطالعهٔ علمی از جنبه های مختلف شیمیایی ، فارماكولوژی ، بالینی و اپیدمیولوژیكی بر روی سیر انجام شده است. مطالعات فارماكولوژی و بالین بر روی سیر در زمینه اثرات ضد میكروبی ، اثرات ضد سرطان ، كاهش میزان قند خون ، تحریك سیستم ایمنی ، اثرات ضد التهابی و آنتی اكسیدانی انجام شده اند. در حوزهٔ اثرات قلبی ـ عروقی سیر مطالعات انجام شده شامل بررسی میزان چربی های خون ، انعقاد و جریان خون ، تجمع پلاكتی و آتروسكلروز بوده است.
بیشترین مطالعات بر روی سیر در زمینه اثرات آن در تنظیم چربی های سرمی بوده است . مطالعات نشان دادهاند كه سیر ،كلسترول تام (TC) و به ویژه نوع LDL را كاهش می دهد. در مطالعاتی كه بر روی اثرات سیر بر میزان TC انجام شده است. متوسط كاهش كلسترول سرمی ۶/۱۰ درصد بوده است كه طی درمان به مدت ۳ هفته تا ۳ ماه روزانه با نیمی یا یك پرسیر حاصل شده است. در این مطالعات متوسط میزان كاهش تری گلیسرید ۳/۱۰ بوده است.
در مطالعه ایی كه بر روی مقایسهٔ اثرات سیر در كاهش چربی های خون انجام شده ، نشان داده شده است كه سیر در مقایسه با دارونما ، رژیم غذایی عادی از سیر و بنزوفیبرات ، اثر قابل توجهی در كاهش كلسترول و تری گلیسرید داشته است. علاوه بر این مشاهده شده است كه در مصرف سیر میزان HDL هم به میزان قابل ملاحظه ای بالاتر رفته است.
سیر میزان گلوكز خون را پایین می آورد و فشار سیستولی و دیاستولی خون را كاهش می دهد. اثرات ضد میكروبی ، ضد سرطان ،آنتی اكسیدان و تنظیم سیستم ایمنی هم از سیر دیده شده است.
سیر جلوی تجمع پلاكتی را می گیرد و در بیماری های آتروسكلروز نقش پیشگیری كننده و احتمالا درمانی دارد.
در مورد اثرات ضد سرطان سیر ، مطالعات اپیدمیولوژیكی گسترده نشان داده اند كه گارلیك و دیگر اعضاء گونه Allium می توانند باعث كاهش بروز انواع خاصی از سرطان ، از جمله سرطان معده گردند. migna.ir
چینی ها اعتقاد دارند كه اثرات ضد سرطان سیر به واسطهٔ مهار تشكیل تركیبات نیتروز و كارسینوژن است. گرید فارماكوپه ای U.S. برای سیر این است كه بالب های خشك یا تازهٔ آن نباید كمتر از ۵/۰ درصد alliin داشته باشد كه به روش كروماتوگرافی مایع انداززه گیری شده باشد و بر پایهٔ وزن خشك محاسبه گردد. تشخیص های گیاه شناسی باید در كنار آزمون های میكروسكپی ، ماكروسكپی و كروماتوگرافی نازك لایه ( TLD) هم انجام گیرد. پودر سیر USP گارلیكی است كه بریده ، فریز و یا خشك شده و سپس پودر شده است. این پودر نباید كمتر از ۳/۰ درصد alliin داشته باشد. تفاوت در مقادیر a lliin به واسطهٔ عملیات پودر كردن است كه سبب كاهش میزان آن می شود.سیر حاوی مقادی زیادی از تركیبات مختلف است ولی به نظر می رسد كه فقط تیوسولفینات ها (alliin) فعالیت قابل توجهی داشته باشند. Alliin مادهٔ اصلی ضد میكروبی و دارای اثرات كاهندگی كلسترول خون در گارلیك است. احتمالا اثرات آنتی اكسیدانی و آنتی ترومبوتیك سیر هم با واسطه این تركیبات بروز می كند. اثرات ضد سرطانی سیر هم به واسطهٔ نقش مشترك alliin و دیگر تركیبات اعمال می گردد.
سیر در حدود ۱ درصد alliin دارد كه در حضور آنزیم alliinase به allicin تبدیل می گردد. تحقیقات فارماكولوژیكی نشان دادهاند كه تیوسولفینات ها (allicin) به دام اندازنده های رادیكال های آزادند و باعث مهار پراكسیداسیون لیپیدی ، مهار تجمع پلاكتی ، تحریك فیبرینولیز و كاهش میزان چربی های خون می گردند.
بالب های گارلیك حاوی در حدود ۶۵ درصد آب ، ۲۸ درصد كربوهیدرات ( به طور عمده fructans ) ، ۳/۲ درصد تركیبات ارگانوسولفور ، ۲ درصد پروتئین ( به طور عمده alliinase) ، ۲/۱
درصد آمینو اسیدهای آزاد ( غالبا arginine ) ، ۵/۱ درصد فیبر ، ۵/۱ درصد لیپید و مقادیر بسیار كمی اسیدفیتیك ( ۰۸/۰ درصد ) ، ساپونین ها ( ۰۷/۰ درصد ) و b – sitosterol ( ۰۰۱۵/۰ درصد ) می باشند.
عمده ترین تركیبات راگانوسولفور در سیر عبارتند از : isoalliin
Cycloalliin
G – L – glutamyl – s – alkyl – cysteines
طی عملیاتی مانند خرد كردن ، جویدن و آسیاب كردن ، سلول ها می شكنند و آنزیم alliinase در مجاورت alliin قرار می گیرد و به سرعن آن را تبدیل به allylsulphenic acid می كند. مرحلهٔ بعدی در این تبدیل ، تشكیل آلیسین است. هر ۱ میلی گرم alliin باعث تولید ۴۵۸/۰ میلی گرم allicin می شود آلیسین مهمترین پیش ساز تركیبات تغییر یافته بعدی است كه در روغن های تجاری سیر دیده می شود.
بر پایه مطالعات شیمی ، ماندن سیر برای تولید عصارهٔ بدون بوی آن ، باعث كاهش محتوای همه تركیبات سولفور آن می شود.
بر پایه مطالعات بالینی ، ESCOP موارد زیر را برای كاربرد سیر مورد تایید قرار داده است :
پیشگیری از آتروسكلروز
درمان مقادیر بالا رفته چربی خون كه اغلب به واسطه رژیم غذایی ایجاد شده اند.
بهبود وضعیت جریان خون در بیماری های عروقی.
البته به طور سنتی از گارلیك برای رهایی از سرفه ، سرماخوردگی و رینیت هم استفاده می شود ول یمداركیی علمی در جهت حمایت از اثرات مثبت آن در این زمینه وجود ندارد. سیر مورد منع مصرف شناخته شده ای ندارد. بعضی منابع متذكر شده اند كه گارلیك نباید پیش از جراحی مورد استفاده قرار گیرد زیرا ممكن است كه زمان خونریزی را افزایش دهد. WHO هم تاكید كرده است كه گارلیك در افرادی كه سابقه آلرژی نسبت به سیر داشته اند منع مصرف دارد.
مصرف سیر باعث افزایش اثرات ضد انعقادی وارفارین می گردد. از این رو WHO توصیه كرده است كه بیمارانی كه از وارفارین استفاده م یكنند باید به مصرف هم زمان سیر و اثرات آن توجه داشته باشند. زیرا در بیمارانی كه از سیر و وارفارین به طور هم زمان استفاده می كرده اند ، زمان تشكیل لختهٔ خونی به ۲ برابر رسیده است. s – ( + ) – alkyl – L – cysteine sulfoxides WHO هم در مورد كاربرد سیر متذكر شده است كه سیر می تواند به عنوان یك عامل كمكی در درمان هیپرلیپید ، پیشگیری از آتروسكلروز وابسته به افزایش سن و هیپرتانسیون خفیف مورد استفاده قرار گیرد.
سوال مهمی که اکثر افراد دارند این است که آیا خواص سیر به شکل ترشی و یا در غذاهای پختنی و یا سرخ کرده نیز مانند سیر تازه است؟
از نظر علمی ، ترکیبات و مکانیسم اثر سیر تا حد زیادی پیچیده است و به طور مثال ترکیبات موجود در سیر تا زمانی که پوست حبه ها جدا نشده باشد با زمانی که سیر پوست کنده و خرد شود کمی متفاوت است، یعنی به محض له شدن سیر و مجاور شدن آن با هوا تغییراتی در آن روی می دهد. چون مواد اصلی و موثر سیر نسبت به هوا و به ویژه حرارت حساس هستند. هر چه سیر بیش تر حرارت داده شود خواص آن کمتر می شود.
بنابراین اثر سیر در غذاهای پخته و سرخ شده به مراتب کم تر از سیر تازه است. همان بویی که در آشپزخانه از غذاهای پختنی و یا سرخ شده ی حاوی سیر به مشام می رسد مربوط به مواد گوگردی سیر است که بالاتر از 60 درجه حرارت ، کم کم متصاعد می شوند.
هم چنین سیر وقتی به صورت ترشی در می آید دست خوش تغییراتی خواهد شد که به حرارات محیط ، سرکه زمان نگه داری و فاکتورهایی از این قبیل بستگی دارد ولی در اکثر موراد دارای خواصی شبیه به سیر است.
سیر دارای ویتامین های (b و c) میباشد برای مداوای سل سینه و اسهال و فشار خون مفید است. سیر دارای اسانس گوگردی فرار از گوگرد سیلیس و ید میباشد و دستگاه بدن را در مقابل بسیاری از بیماریها حفظ کرده و تندرستی کامل جسم را تامین و تا سن کهولت نگهداری میکند چون یکی از داروهای ضد عفونی درجه اول است ما را مقابل امراض مسری مخصوصاً گریپ محفوظ نگه میدارد و برای مجاری ریه ضد عفونی قوی است و مصرف آن به سرعت خلط سینه را کم میکند و در تحریک اشتها مفید است و عمل هضم را آسان ساخته و ترشحات «عصیر معدی» را به کار می اندازد و در معالجه رماتیسم التهاب معدی مفاصل سیاتیک،فساد خون، انواع ورم ساق پاها ،واریس،آستم و بر نشیت مخصوصاً. دکتر (شیر و نان) سوپ را مثل داروی مخصوص خیلی قوی در معالجه آستم و انواع بر نشیت موثر میدانند سیر کرم کش قوی است و کرم روده را از بین میبرد.سوپ سیر برای سلسله اعصاب و شرائین مقوی است از سرکه سیر و جوشانده سیر برای انواع زخمها ضماد تهیه میکنند. خوردن سیر برای اشخاصیکه مبتلا به امراض جلدی هستند جهة کودکان شیرخوار خوب نیست و مصرف آن درباره این اشخاص منع گردیده. در مورد بچه ها شیر را فاسد میکند و آنها را به نفخ شکم و دل درد میکند. برای رفع بوی سیر از قرصهای کوچک کلروفیل استفاده نمایند و بایستی بلعیده شود یا اینکه چند دانه نقل بادیان یا یک سیب درختی و چند برگ جعفری و به طور کلی سبزیهای سبز رنگ که دارای کلروفیل طبیعی میباشد یا لبو پخته و یا تنوری یا در خاکستر؛ رفع بوی سیر را از دهان میکند.
کشت سیر:
در ماه فروردین هر یک از پیازهای کوچک سیر را در خاک کاملاً خشک، به فاصله 15 تا 20 سانتی متر می کارند و بین ماه های تیر و مرداد، که برگ ها پژمرده شود، سیرها جمع آوری می گردند. این گیاه در نواحی مختلف ایران به خصوص در شمال کشور به طور گسترده پرورش می یابد. خواص طبی سیر
سیر از مدت‌ها پیش، برای کاربردهای پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است و بیشترین مورد استفاده آن در سال‌های اخیر برای موارد قلبی - عروقی و خاصیت ضد میکروبی آن بوده است. ترکیبات سولفور شامل آلیسین، ظاهرات ترکیبات فعالی در ریشه پیاز گیاه سیر است. مطالعات نشان دهنده تاثیرات مهم اما علائم کاهش دهنده چربی و فعالیت ضد پلاکتی هستند. معمولا اثرات جانبی مصرف سیرخفیف و غیر متداول است. سیر ظاهرا تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد استفاده میکنند، باید در مصرف سیر احتیاط کنند. از این رو افرادی که جراحی میکنند باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری کنند چرا که سیر زمان خونریزی را طولانی‌تر میکند.
سیر هزاران سال برای اهداف پزشکی مورد استفاده داشته است. این گیاه حداقل 3000 سال در طب چین کاربرد داشته است. مصریان، بابلی‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها از سیر برای موارد شفابخش استفاده می‌کرده‌اند.
در جنگ‌های جهانی اول و دوم نیز از سیر بعنوان ماده ضد عفونی کننده برای پیشگیری از قانقاریا استفاده میشود. در طول تاریخ، سیر در سرتاسر دنیا برای درمان ناراحتی‌های مختلف شامل فشار خون بالا، عفونت‌ها و مارگزیدگی‌ها استفاده شده و برخی فرهنگ‌ها از آن برای دفع ارواح شیطانی استفاده می‌کردند. در حال حاضر از سیر برای کاهش میزان کلسترول و کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی - عروقی و نیز برای بهره مندی از خواص ضد میکروبی آن استفاده میشود.
پیاز ریشه گیاه سیر مصرف پزشکی دارد. از آن می‌توان به صورت تازه، خشک و یا روغن گرفته شده استفاده کرد. از آنجا که برخی ترکیبات مفید در این گیاه در اثر حرارت دیده غیر فعال می‌شوند، لذا سیر پخته قدرت طبی کمتری دارد. سیر تاکنون در سطح وسیعی در آزمایش‌های بالینی بر روی حیوانات و انسان و در لوله آزمایش و در بررسی‌های اپیدمیولوژیک برای خواص چندگانه پزشکی آن مورد مطالعه قرار گرفته است. کیفیت آزمایش‌ها بر روی انسان متفاوت بوده است که مقایسه را در آزمایش‌های مختلف دشوار کرده است. در بسیاری از آزمایش‌های کلینیکی متنوع و اتفاقی تاثیرات سیر برروی سطح لیپید (چربی) مطالعه شده است.
در آزمایشاتی در سال‌های 1993 تا 1994 صورت گرفت، مشخص شد که مصرف سیر در کاهش سطح کلسترول خون نقش اساسی دارد. بر اساس توصیه‌های مهم کلینیکی، به بیماران گفته میشود که سیر تاثیر خفیف و کوتاه مدت در کاهش چربی خون دارد.
بیمارانی که سابقه ابتلا به بیماری ترومبوس (تشکیل لخته خونی در عروق یا قلب) را دارند باید بدانند که سیر می‌تواند تاثیر اندک اما مهم به روی تجمع پلاکت‌ها داشته باشد. به علاوه باید به بیماران توصیه شود که این گیاه خاصیت کاهش خطر ابتلا به سرطان بویژه سرطان معده و روده را دارد.
خواصی که دانشمندان (طب قدیم و جدید) برای سیر برشمرده اند، عبارتند از:
1- معده را ضدعفونی می کند، ولی نباید آن را زیاد مصرف کرد.
2- رسوبات خون را حل می کند، از این رو مصرف سیر به کسانی که درد مفاصل ، نقرس یا روماتیسم دارند، توصیه می شود.
3- نیروی شهوت جنسی را تقویت می کند.
4- بهترین درمان برای فراموشی و نسیان است. خوردن سیر کدورت ذهن را از بین می برد.
5- بهترین تقویت کننده ی پیاز مغز است و روی سلول های مغز تأثیر مفیدی دارد.
6- عضلات قلب را به نشاط می آورد و به این وسیله گردش خون منظم می گردد. همچنین فشار خون را کاهش می دهد.
7- مجاری تنفسی را پاک می کند و به این وسیله از تنگی نفس می کاهد. بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، چرا كه سیر زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
8 - برخی از انواع سل ریوی را معالجه می کند. به خصوص وقتی که با شیر مخلوط باشد.
9- برای معالجه ی اسهال ، برونشیت، سردرد و زکام مزمن، ضعف حافظه و سرگیجه سودمند است. 10- در برابر امراض بسیاری مانند تب ، مقاوم است.
11- پوست بدن را خوش رنگ و گونه ها را سرخ و روده ها را از عفونت ها پاک می کند (به خصوص در کودکان) و با این خاصیت از انسان در مقابل بیماری حصبه و دیفتری محافظت می کند.
12- سنگ کلیه را از بین می برد و کرم های نازک شکم کودکان را نابود می سازد.
13- فلج و رعشه را معالجه می کند و در مورد مالاریا و بی خوابی خیلی مفید است.
14- برای درمان میخچه و زگیل باید سیر را نرم کنید و بصورت مرهم روی میخچه و زگیل بگذارید. هر چند وقت آن را تکرار کنید تا به کلی میخچه و زگیل از بین برود.
15 وقتی حشره ای شما را گزید، فوری محل نیش زدگی را با سیر بمالید تا سوزش و درد آن تسکین پیدا کند.
16- اگر یک بسته سیر را در انبار غلات آویزان کنید و یا روی آن پخش کنید، باعث فرار موش ها خواهد شد. در آزمایشاتی که در سال‌های 1993 تا 1994 صورت گرفت، مشخص شد كه مصرف سیر در كاهش سطح كلسترول خون نقش اساسی دارد.
بر اساس توصیه‌های مهم بالینی، به بیماران گفته می شود كه سیر تاثیر خفیف و كوتاه مدت در كاهش چربی خون دارد. بیمارانی كه سابقه ی ابتلا به بیماری ترومبوز (تشكیل لخته خونی در عروق یا قلب) را دارند، باید بدانند كه سیر می تواند تاثیر اندك، اما مهم روی تجمع پلاكت‌ها داشته باشد. به علاوه باید به بیماران توصیه شود كه این گیاه خاصیت كاهش خطر ابتلا به سرطان بویژه سرطان معده و روده را دارد. تركیبات سولفور شامل آلیسین، ظاهرا تركیبات فعال آنتی اکسیدانی در ریشه ی گیاه سیر هستند.
پیاز ریشه ی گیاه سیر مصرف پزشكی دارد. از آن می توان به صورت تازه، خشك و یا روغن گرفته شده استفاده كرد. از آن جا كه برخی تركیبات مفید در این گیاه در اثر حرارت غیر فعال می شوند، لذا سیر پخته قدرت طبی كمتری دارد. مصرف سیر در كاهش سطح كلسترول خون و فشار خون نقش اساسی دارد. معمولا اثرات جانبی مصرف سیر خفیف و غیر متداول است. ظاهرا سیر تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، چرا كه سیر زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
سیر از منظر گیاه شناسی نحوه استفاده : خوراکی
خواص : سیر Garlic
نام علمی Allium sativum گیاه شناسی
سیر گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن تا ارتفاع 40 سانتیمتر نیز می رسد . قسمت زیر زمینی آن متورم و مرکب از 5 تا 12 قطعه و محصور در غشاهای نازک و ظریف برنگ خاکستری مایل به سفید می باشد . برگهای آن باریک و نواری شکل برنگ سب تیره و گلهای آن کوچک و صورتی رنگ که بصورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر می شود .
سیر وپیاز رابطه ای نزدیک با هم دارند که شاید بدلیل بوی بد آنها می باشد .
در مصر قدیم برای مومیائی مدرگان و خوش طعم کردن غذاها بکار می رفته است . هومر شعر باستان در نوشته های خود از آن یاد برده است .
مردم در اروپا و اسپانیا از قبل از میلاد مسیح آنرا می شناختند و از آن استفاده می کردند .
بقراط پدر علم طب در نوشته های خود از خواص آن یاد کرده و یکی دیگر از دانشمندان قدیم 61 خاصیت مختلف برای سیر قائل شده است . انواع سیر 1-سیر آمریکایی بنام Greole نامیده می شود . این نوع سیر دارای پوست سفید بوده و از انواع دیگر قوی تر است .
2-سیر تاهیتی که از بقیه درشت تر است و گاهی قطر آن به 8 سانتیمتر می رسد .
خواص داروئی:
طب قدیم ایران گرم و خشک است اسانس سیر که در اثر تقطیر سیر با بخار آب حاصل می شود برای تغییر طعم غذا مصرف می شود .
1)سیر بادشکن وضد عفونی کننده است .
2)خوردن سیر مصونیت بدن را در مقابل بیماریها افزایش می دهد .
3)سیر کرم کش است .
4)سیر محرک و تقویت کننده بدن است .، برای درد گلو میتوانید یک حبه از سیر را رنده کرده و یک قاشق مربا خوری آبلیمو به آن اضافه نمایید سپس میل کنید، اگر این کار را چند بار انجام دهید برای درد گلو داروی مفیدی میباشد. سیر داروی سرماخوردگی و زکام است .
6)سیر اثر خوبی در معالجه سل دارد
7)سیر خون را رقیق می کند
8)سیر اثر خوبی در تنگی نفس دارد
9)خوردن مداوم سیر لقوه و رعشه را از بین می برد .
10)سیر چون گرم و خشک است بنابراین رطوبت معده را از بین می برد و دردهای مفاصل را خوب می کند.
11)سیر درمان کننده دردهای مفاصل ، سیاتیک و نقرس می باشد .
12)سیر برای تقویت نیروی جنسی و افزایش تولید اسپرم در اشخاص سرد مزاج بسیار مفید است .
13)آنهائی که قطره قطره ادرار می کنند باید حتما سیر بخورند تا بیماری آنها درمان شود .
14)سیر زخم های ریه و درد معده را از بین می برد .
15)سیر سنگ های کلیه را شکسته و خارج می سازد .
16)سیر را با زیره بپزید برای تقویت دندان مفید است .
17)مالیدن سیر پخته به دندان ، درد دندان را تسکین می دهد .
18)سیر را بسوزانید وبا عسل مخلوط کنید و ضمادی از آن درست کنید این ضماد برای رفع خون مردگی زیر پلک چشم مفید است .
19)سیر بعلت مدر بودن برای رفع آب آوردن انساج مفید است .
20)برای از بین بردن میخچه کف پا از ضماد سیر استفاده کنید .
21)جهت رفع دردهای رماتیمسی و عصبی ضماد سیر بسیار موثر است .
22)جهت ضد عفونی کردن دستگاه تنفسی در هنگام بیماریهای مربوطه از شربت سیر استفاده کنید
مقدر 100 گرم سیر را با 200 گرم آب و 200 گرم شکر یا قند مخلوط کرده و آنرا بجوشانید تا له شود . مقدر مصرف برای این منظور سه قاشق سوپخوری در روز است .
23)جدیدا در یکی از بیمارستان های آمریکا برای ضدعفونی کردن فضای بیمارستان از سیر استفاده میکنند .
24)پاستور پزشک معروف فرانسوی آزمایشات زیادی روی سیر انجام داد و اثر باکتری کشی سیر را تائید کرده است .
25)سیر ضد انعقاد و لخته شدن خون است .
26) در شوروی سیر بنام پنی سیلین معروف است و معمولا هنگامیکه آنفولانزا شیوع دارد، مصرف آن بالا می رود درچندسال پیش که آنفلوانزا شیوع پیدا کرد مردم شوروی 500 تن سیر مصرف کردند .
27)خوردن سیر سلولهای سرطانی را از بین می برد .
28)یکی از دانشمندان آمریکایی که در دانشگاه فلوریدا روی مرض ایدز تحققی می کند معتقد است که سیر روی مرض ایدز اثر مثبت دارد .
29)مصرف سیر مقدر کلسترول خون را پائین می آورد . مقدار LDH را کاهش می دهد . مقدر مصرف سیر برای این منظور 30 گرم در روز است . جالب است که با مصرف سیر در چند ماه اول مقدر کلسترول ممکن است بالا رود و این بدین علت است که کلسترول از داخل نسوج خارج شده و داخل خون می شود که از آنجا دفع گردد بعد از اینکه کلسترول بحالت نرمال رسید باید برای نگهداری آن روزی نصف سیر خام مصرف کرد .
مهم ترین اثرات سیر در بدن شامل موارد زیر است:
* كم كردن چربی خون، بخصوص كلسترول
* پایین آورنده فشار خون بالا
* محرك دستگاه ایمنی بدن
* ضد باكتری، قارچ و انگل های روده ای
* ضدسرطان
* خلط آور
* ضد اسهال
* ضدسل ریوی
* ضد آماس كبد
* تسكین دردهای قلبی
* درمان زگیل و واریس
مضرات سیر:
معمولا اثرات جانبی مصرف سیر خفیف و غیر متداول است. ولی با زیاده روی در مصرف آن و در موارد خاصی مضر است.
بعضی از این مضرات شامل موارد زیر است: سیر با آنکه خواص بسیاری دارد باید به حد اعتدال مصرف شود زیرا استفاده زیاد از آن در بعضی اشخاص موجب سردرد ، ضعف نیروی جنسی ، ضعف چشم و عوارض بواسیر می شود .
سیر برای آنهائیکه اسهال دارند مضر است ، آنهائیکه معده ضعیف دارند و بطور کلی سیستم هاضمه آنها ضعیف است نباید در خوردن سیر افراط کنند . migna.ir کسانیکه یبوست دارند نباید سیر بخورند و برای رفع مضرات آن سیر را باید با آب و نمک پخته و کمی به آن روغن بادام یا کره اضافه کنید تا مضر نباشد .
1- ظاهرا سیر تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد خون مثل آسپرین استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند، زیرا سیر مانع از انعقاد خون می شود. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، زیرا زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
2- بنابر تحقیقات دانشمندی بنام «ری (REY)» زیاده روی در مصرف سیر، موجب سردرد و ضعف بینایی می شود. برای جلوگیری از این مضرات چند راه پیشنهاد شده است:
الف- پختن سیر در آب و اضافه کردن کمی نمک یا کره یا روغن بادام به آن.
ب- مصرف گشنیز به همراه مصرف سیر یا بعد از مصرف سیر.
3- چنانچه در مصرف سیر، مراعات سن و مزاج و فصل نگردد، مخصوصاً در مصرف سیر خام زیاده روی شود، برای دستگاه تنفسی و بیماری بواسیر مضر است.
4- زنان آبستن یا شیرده بهتر است از سیر استفاده نکند.
از بین بردن بوی سیر:
1- برای از بین بردن بوی سیر می توان نیم ساعت پس از خوردن آن، یك قاشق عسل یا كمی جعفری یا یك عدد سیب خورد.
2- بهترین کار برای برطرف کردن بوی سیر، خوردن سبزی مثل کاهو است، زیرا کلروفیل موجود در سبزی ها بوی سیر را دفع می کند.
نکاتی برای مصرف سیر:
سیر را به صورت قرص سیر،ترشی سیر،سیر سرخ شده و...استفاده می کنند. از نظر علمی، ترکیبات و مکانیسم اثر سیر تا حد زیادی پیچیده است و ترکیبات موجود در آن، زمانی که پوست حبه های سیر جدا نشده است، نسبت به وقتی که پوست کنده و خُرد می شود کمی متفاوت است، یعنی به محض له شدن سیر و مجاورت با هوا تغییراتی در آن روی می دهد، چون مواد اصلی و موثر سیر نسبت به هوا و به ویژه حرارت حساس هستند. هر چه سیر بیشتر حرارت داده شود، خواص آن کمتر می شود. بنابراین اثر سیر در غذاهای پخته و سرخ شده به مراتب کمتر از سیر تازه است.
قرص سیر :
قرص سیر حاوی پودر سیر خشک شده است که بهترین شکل دارویی آن است وخواص آن تا حدودی شبیه سیر تازه است و مواد موجود در آن نیز حاوی اکثر موادی است که در سیر تازه وجود دارد. این قرص ها روکش دار هستند و بعد از خوردن، بوی سیر کمتر به مشام می رسد.
سیر ترشی :
سیر وقتی به صورت ترشی در می آید، دست خوش تغییراتی خواهد شد که به حرارت محیط، سرکه، زمان نگه داری و... بستگی دارد، ولی در اکثر موارد دارای خواصی شبیه به سیر است. در حال حاضر از سیر برای كاهش میزان كلسترول و كاهش خطر بروز بیماری های قلبی-عروقی و نیز برای بهره مندی از خواص ضد میكروبی آن استفاده می شود.
یک سوال رایج در مورد سیر :
نکته بسیار مهم دیگری که مورد سوال بسیاری از مصرف کنندگان سیر است این که بعضی افراد می پرسند آیا می توان حبه ی سیر را بدون جویدن بلعید تا هم بوی کم تری در دهان ایجاد کند و هم از خواص آن بهره مند شوند؟
باید گفت که تمام مواد موجود در گیاهان، در سلول های آن نگه داری شوند. شرط خروج این مواد از سلول ها له شدن یا پاره شدن و یا شکستن دیواره ی سلول هاست بنابراین تا وقتی که گیاهان به صورت له شده و یا پودر (خرد یا آسیاب شده) مورد مصرف قرار نگیرند. مواد موثر آن ها در بدن استخراج نشده و قسمت اعظم آن دفع می شود. بنابراین هر چه سیر بیش تر له شود مواد بیش تری از آن در بدن آزاد می شود و در صورتی که به صورت حبه یا تکه های بزرگ مصرف شود، کمترین مقدار مواد موثر آن به بدن می رسد .
نکته ی دیگر این که برای از بین بردن کامل بوی سیر از دهان راهی وجود ندارد چون ترکیبات گوگردی سیر پس از وارد شدن به بدن و خون از راه ریه ها و پوست بدن دفع می شود و ارتباطی به دهان ندارد. یعنی ترکیبات گوگردی که مسئول بوی سیر هستند در بازدم از ریه و با عرق بدن خارج می شوند لذا فقط بعضی مواد و یا خوش بو کننده ها می توانند به طور موقت و جزئی بوی دهان را تغییر داده و یا کمی بوی سیر را کاهش دهند .
یافته های تازه درباره سیر :
پژوهشگران از كشـف شـواهـد جـديـدي درباره خواص معجزه آساي سير در جلـوگيـري از ابتلا به سرطان خبر دادند.
روزنامه چيني علوم و فنـاوري بـه نقـل از پژوهشگران چيني نوشت, سير به جلوگيـري از رشد و تكثير سلولهاي سرطاني معده كمك مـي كند و موجب مرگ سلولهاي سرطاني مي شود.
آمار مرگ و مير نـاشـي از سـرطان از دهـه 1970 در جهان ناگهان افزايـش يـافـت و از 700 هزار نفر به يك ميـليـون و 170 هـزار نفر در دهه 1990 رسيد.
در ابتداي قرن بيست و يكم نيز يك ميليـون و 500 هزار نفر بـراثـر ابتـلا بـه انـواع سرطان جان خود را از دست دادند.
بيـش از 80 درصـد از آمـار مــرگ و ميــر بيماران سرطاني به مبتلايان بـه هشـت نـوع سرطان از جمله سرطانهاي ريه, معده و كبد مربوط مي شود. / خانواده سبز
منابع مقاله :
خواص سبزی ها،تالیف مرتضی نظری
وبگردي میگنا
تاریخچه سیر
یکی از قدیمی ترین گیاهان مورد مصرف غذایی و دارویی گیاه سیر است. قدیمی ترین اسناد به جای مانده در مورد سیر مربوط به کتیبه های سومریان است که از 2600 سال قبل از میلاد مسیح به جای مانده است.
همچنین سیر یکی از مهمترین داروهای مصر باستان است که حداقل 22 خاصیت درمانی برای آن قائل بوده اند و در پاپیروس های به جای مانده از 1550 سال قبل از میلاد مسیح ثبت شده است.
هرودوت مورخ مشهور یونان که در 45 سال قبل از میلاد مسیح به مصر سفر کرده اند و در تاریخ خود می نویسد: کارگران که که ساخت اهرام مصر رابه عهده داشته اند از مقادیر زیادی پیاز، تربچه و سیر استفاده می کرده اند هرودرت همچنین اضافه می کند که برای سیصد و شصت هزار کارگر سازنده اهرام مصر مقادیر بسیار زیادی سیر هر ساله جهت جلوگیری از امراض عفونی مورد نیاز و مصرف بوده است.
اقوام یهود مصارف و فوائد سیر را از مصریان آموخته و سپس این تجربیات را به بیرون از مصر انتقال دادند. در بازار دارویی، اشکال مختلف فراوده های سیر وجود دارد که بیش تر از همه به صورت تنطوره ، قرص و یا پرل های حاوی روغن هستند که توضیحات خلاصه ای درباره آنها داده می شود.
تنطور سیر شامل عصاره ی آبی الکلی مواد موجود در سیر است که به طور تقریبی همان خاصیت سیر را دارد ولی دارای بوی شدید بوده به همین دلیل از آن کمتر جایی استفاده می شود.
قرص سیر حاوی پودر سیر خشک شده است که بهترین شکل دارویی آن است و خواص آن تا حدودی شبیه سیر تازه است و مواد موجود در ان نیر حاوی اکثر موادی است که در سیر تازه وجود دارد.
بیشترین فراوردهای سیر در جهان به این شکل است، و از آن جا که این قرص ها دارای روکش هستند، لذا دارای بوی سیر نبوده ولی بعد از خوردن کمی بوی سیر از دهان به مشام می رسد. سیر از سبزی هایی است که تاریخی بسیار کهن دارد. انسان خواص درمانی این گیاه را پنج قرن قبل از میلاد مسیح شناخته بود. سیر هزاران سال برای اهداف پزشكی استفاده می شده است. این گیاه حداقل 3000 سال در طب چین كاربرد داشته است. مصریان، بابلی‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها از سیر برای موارد شفابخش استفاده می كرده‌اند. در جنگ‌های جهانی اول و دوم نیز از سیر به عنوان ماده ی ضد عفونی كننده برای پیشگیری از قانقاریا استفاده می‌شده است.
در طول تاریخ، سیر در سرتاسر دنیا برای درمان ناراحتی های مختلف شامل فشار خون بالا ، عفونت‌ها و مارگزیدگی‌ها استفاده شده و برخی فرهنگ‌ها از آن برای دفع ارواح شیطانی استفاده می كردند. اهمیت و خواص زیاد سیر در احادیث اسلامی نیز مورد توجه بوده است.
1400 سال پیش رسول گرامی اسلام فرموده اند : « كل الثوم فان فیها شفاء من سبعین داء لایقرب المسجد »؛ یعنی« سیر بخورید، زیرا هفتاد نوع بیماری را شفا می دهد، ولی در حالیكه سیر خورده اید به مسجد (و اماکن عمومی) نروید.» .(به علت بوی بد دهان)
رسول اکرم (ص) : «سیر شفای هفتاد بیماری است» سیر*در تقویت بنیه و جلو گیری از تصلب شرایین و پائین کشیدن فشار خون دوائی کامل و کافیست.سیر*جریان خون را در رگها تنظیم میکند و خون را صاف میکند.
سیر*از پیریهای زود رس که نتیجه فساد خون است و رماتیسم و بواسیر،این گیاه سودمند اثری شفا بخش دارد.
سیر*این بیماریها را علاج میکند یا دست کم تخفیف میدهد:« سل ریوی،آنفلونزا،نفس تنگی،زخم معده، عفونت روده ها دیفتری، کدورت رنگ پوست،التهابات معدی».
امام صادق(ع):*در سیزده قرن پیش در مورد خواص سیر دستور های طبی فرموده که با عقیده دانشمندان فن پزشکی در این عصر تطبیق میشود.و نیز امام فرموده «بوسیله سیر دردهای خود را درمان کنید».
تا سال ۱۹۹۶ ، حداقل ۱۸۰۸ مورد مطالعهٔ علمی از جنبه های مختلف شیمیایی ، فارماكولوژی ، بالینی و اپیدمیولوژیكی بر روی سیر انجام شده است. مطالعات فارماكولوژی و بالین بر روی سیر در زمینه اثرات ضد میكروبی ، اثرات ضد سرطان ، كاهش میزان قند خون ، تحریك سیستم ایمنی ، اثرات ضد التهابی و آنتی اكسیدانی انجام شده اند. در حوزهٔ اثرات قلبی ـ عروقی سیر مطالعات انجام شده شامل بررسی میزان چربی های خون ، انعقاد و جریان خون ، تجمع پلاكتی و آتروسكلروز بوده است.
بیشترین مطالعات بر روی سیر در زمینه اثرات آن در تنظیم چربی های سرمی بوده است . مطالعات نشان دادهاند كه سیر ،كلسترول تام (TC) و به ویژه نوع LDL را كاهش می دهد. در مطالعاتی كه بر روی اثرات سیر بر میزان TC انجام شده است. متوسط كاهش كلسترول سرمی ۶/۱۰ درصد بوده است كه طی درمان به مدت ۳ هفته تا ۳ ماه روزانه با نیمی یا یك پرسیر حاصل شده است. در این مطالعات متوسط میزان كاهش تری گلیسرید ۳/۱۰ بوده است.
در مطالعه ایی كه بر روی مقایسهٔ اثرات سیر در كاهش چربی های خون انجام شده ، نشان داده شده است كه سیر در مقایسه با دارونما ، رژیم غذایی عادی از سیر و بنزوفیبرات ، اثر قابل توجهی در كاهش كلسترول و تری گلیسرید داشته است. علاوه بر این مشاهده شده است كه در مصرف سیر میزان HDL هم به میزان قابل ملاحظه ای بالاتر رفته است.
سیر جلوی تجمع پلاكتی را می گیرد و در بیماری های آتروسكلروز نقش پیشگیری كننده و احتمالا درمانی دارد.
در مورد اثرات ضد سرطان سیر ، مطالعات اپیدمیولوژیكی گسترده نشان داده اند كه گارلیك و دیگر اعضاء گونه Allium می توانند باعث كاهش بروز انواع خاصی از سرطان ، از جمله سرطان معده گردند. migna.ir
چینی ها اعتقاد دارند كه اثرات ضد سرطان سیر به واسطهٔ مهار تشكیل تركیبات نیتروز و كارسینوژن است. گرید فارماكوپه ای U.S. برای سیر این است كه بالب های خشك یا تازهٔ آن نباید كمتر از ۵/۰ درصد alliin داشته باشد كه به روش كروماتوگرافی مایع انداززه گیری شده باشد و بر پایهٔ وزن خشك محاسبه گردد. تشخیص های گیاه شناسی باید در كنار آزمون های میكروسكپی ، ماكروسكپی و كروماتوگرافی نازك لایه ( TLD) هم انجام گیرد. پودر سیر USP گارلیكی است كه بریده ، فریز و یا خشك شده و سپس پودر شده است. این پودر نباید كمتر از ۳/۰ درصد alliin داشته باشد. تفاوت در مقادیر a lliin به واسطهٔ عملیات پودر كردن است كه سبب كاهش میزان آن می شود.سیر حاوی مقادی زیادی از تركیبات مختلف است ولی به نظر می رسد كه فقط تیوسولفینات ها (alliin) فعالیت قابل توجهی داشته باشند. Alliin مادهٔ اصلی ضد میكروبی و دارای اثرات كاهندگی كلسترول خون در گارلیك است. احتمالا اثرات آنتی اكسیدانی و آنتی ترومبوتیك سیر هم با واسطه این تركیبات بروز می كند. اثرات ضد سرطانی سیر هم به واسطهٔ نقش مشترك alliin و دیگر تركیبات اعمال می گردد.
سیر در حدود ۱ درصد alliin دارد كه در حضور آنزیم alliinase به allicin تبدیل می گردد. تحقیقات فارماكولوژیكی نشان دادهاند كه تیوسولفینات ها (allicin) به دام اندازنده های رادیكال های آزادند و باعث مهار پراكسیداسیون لیپیدی ، مهار تجمع پلاكتی ، تحریك فیبرینولیز و كاهش میزان چربی های خون می گردند.
بالب های گارلیك حاوی در حدود ۶۵ درصد آب ، ۲۸ درصد كربوهیدرات ( به طور عمده fructans ) ، ۳/۲ درصد تركیبات ارگانوسولفور ، ۲ درصد پروتئین ( به طور عمده alliinase) ، ۲/۱
درصد آمینو اسیدهای آزاد ( غالبا arginine ) ، ۵/۱ درصد فیبر ، ۵/۱ درصد لیپید و مقادیر بسیار كمی اسیدفیتیك ( ۰۸/۰ درصد ) ، ساپونین ها ( ۰۷/۰ درصد ) و b – sitosterol ( ۰۰۱۵/۰ درصد ) می باشند.
عمده ترین تركیبات راگانوسولفور در سیر عبارتند از : isoalliin
Cycloalliin
G – L – glutamyl – s – alkyl – cysteines
طی عملیاتی مانند خرد كردن ، جویدن و آسیاب كردن ، سلول ها می شكنند و آنزیم alliinase در مجاورت alliin قرار می گیرد و به سرعن آن را تبدیل به allylsulphenic acid می كند. مرحلهٔ بعدی در این تبدیل ، تشكیل آلیسین است. هر ۱ میلی گرم alliin باعث تولید ۴۵۸/۰ میلی گرم allicin می شود آلیسین مهمترین پیش ساز تركیبات تغییر یافته بعدی است كه در روغن های تجاری سیر دیده می شود.
بر پایه مطالعات شیمی ، ماندن سیر برای تولید عصارهٔ بدون بوی آن ، باعث كاهش محتوای همه تركیبات سولفور آن می شود.
بر پایه مطالعات بالینی ، ESCOP موارد زیر را برای كاربرد سیر مورد تایید قرار داده است :
پیشگیری از آتروسكلروز
درمان مقادیر بالا رفته چربی خون كه اغلب به واسطه رژیم غذایی ایجاد شده اند.
بهبود وضعیت جریان خون در بیماری های عروقی.
البته به طور سنتی از گارلیك برای رهایی از سرفه ، سرماخوردگی و رینیت هم استفاده می شود ول یمداركیی علمی در جهت حمایت از اثرات مثبت آن در این زمینه وجود ندارد. سیر مورد منع مصرف شناخته شده ای ندارد. بعضی منابع متذكر شده اند كه گارلیك نباید پیش از جراحی مورد استفاده قرار گیرد زیرا ممكن است كه زمان خونریزی را افزایش دهد. WHO هم تاكید كرده است كه گارلیك در افرادی كه سابقه آلرژی نسبت به سیر داشته اند منع مصرف دارد.
مصرف سیر باعث افزایش اثرات ضد انعقادی وارفارین می گردد. از این رو WHO توصیه كرده است كه بیمارانی كه از وارفارین استفاده م یكنند باید به مصرف هم زمان سیر و اثرات آن توجه داشته باشند. زیرا در بیمارانی كه از سیر و وارفارین به طور هم زمان استفاده می كرده اند ، زمان تشكیل لختهٔ خونی به ۲ برابر رسیده است. s – ( + ) – alkyl – L – cysteine sulfoxides WHO هم در مورد كاربرد سیر متذكر شده است كه سیر می تواند به عنوان یك عامل كمكی در درمان هیپرلیپید ، پیشگیری از آتروسكلروز وابسته به افزایش سن و هیپرتانسیون خفیف مورد استفاده قرار گیرد.
سوال مهمی که اکثر افراد دارند این است که آیا خواص سیر به شکل ترشی و یا در غذاهای پختنی و یا سرخ کرده نیز مانند سیر تازه است؟
از نظر علمی ، ترکیبات و مکانیسم اثر سیر تا حد زیادی پیچیده است و به طور مثال ترکیبات موجود در سیر تا زمانی که پوست حبه ها جدا نشده باشد با زمانی که سیر پوست کنده و خرد شود کمی متفاوت است، یعنی به محض له شدن سیر و مجاور شدن آن با هوا تغییراتی در آن روی می دهد. چون مواد اصلی و موثر سیر نسبت به هوا و به ویژه حرارت حساس هستند. هر چه سیر بیش تر حرارت داده شود خواص آن کمتر می شود.
بنابراین اثر سیر در غذاهای پخته و سرخ شده به مراتب کم تر از سیر تازه است. همان بویی که در آشپزخانه از غذاهای پختنی و یا سرخ شده ی حاوی سیر به مشام می رسد مربوط به مواد گوگردی سیر است که بالاتر از 60 درجه حرارت ، کم کم متصاعد می شوند.
هم چنین سیر وقتی به صورت ترشی در می آید دست خوش تغییراتی خواهد شد که به حرارات محیط ، سرکه زمان نگه داری و فاکتورهایی از این قبیل بستگی دارد ولی در اکثر موراد دارای خواصی شبیه به سیر است.
سیر دارای ویتامین های (b و c) میباشد برای مداوای سل سینه و اسهال و فشار خون مفید است. سیر دارای اسانس گوگردی فرار از گوگرد سیلیس و ید میباشد و دستگاه بدن را در مقابل بسیاری از بیماریها حفظ کرده و تندرستی کامل جسم را تامین و تا سن کهولت نگهداری میکند چون یکی از داروهای ضد عفونی درجه اول است ما را مقابل امراض مسری مخصوصاً گریپ محفوظ نگه میدارد و برای مجاری ریه ضد عفونی قوی است و مصرف آن به سرعت خلط سینه را کم میکند و در تحریک اشتها مفید است و عمل هضم را آسان ساخته و ترشحات «عصیر معدی» را به کار می اندازد و در معالجه رماتیسم التهاب معدی مفاصل سیاتیک،فساد خون، انواع ورم ساق پاها ،واریس،آستم و بر نشیت مخصوصاً. دکتر (شیر و نان) سوپ را مثل داروی مخصوص خیلی قوی در معالجه آستم و انواع بر نشیت موثر میدانند سیر کرم کش قوی است و کرم روده را از بین میبرد.سوپ سیر برای سلسله اعصاب و شرائین مقوی است از سرکه سیر و جوشانده سیر برای انواع زخمها ضماد تهیه میکنند. خوردن سیر برای اشخاصیکه مبتلا به امراض جلدی هستند جهة کودکان شیرخوار خوب نیست و مصرف آن درباره این اشخاص منع گردیده. در مورد بچه ها شیر را فاسد میکند و آنها را به نفخ شکم و دل درد میکند. برای رفع بوی سیر از قرصهای کوچک کلروفیل استفاده نمایند و بایستی بلعیده شود یا اینکه چند دانه نقل بادیان یا یک سیب درختی و چند برگ جعفری و به طور کلی سبزیهای سبز رنگ که دارای کلروفیل طبیعی میباشد یا لبو پخته و یا تنوری یا در خاکستر؛ رفع بوی سیر را از دهان میکند.
کشت سیر:
در ماه فروردین هر یک از پیازهای کوچک سیر را در خاک کاملاً خشک، به فاصله 15 تا 20 سانتی متر می کارند و بین ماه های تیر و مرداد، که برگ ها پژمرده شود، سیرها جمع آوری می گردند. این گیاه در نواحی مختلف ایران به خصوص در شمال کشور به طور گسترده پرورش می یابد. خواص طبی سیر
سیر از مدت‌ها پیش، برای کاربردهای پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است و بیشترین مورد استفاده آن در سال‌های اخیر برای موارد قلبی - عروقی و خاصیت ضد میکروبی آن بوده است. ترکیبات سولفور شامل آلیسین، ظاهرات ترکیبات فعالی در ریشه پیاز گیاه سیر است. مطالعات نشان دهنده تاثیرات مهم اما علائم کاهش دهنده چربی و فعالیت ضد پلاکتی هستند. معمولا اثرات جانبی مصرف سیرخفیف و غیر متداول است. سیر ظاهرا تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد استفاده میکنند، باید در مصرف سیر احتیاط کنند. از این رو افرادی که جراحی میکنند باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری کنند چرا که سیر زمان خونریزی را طولانی‌تر میکند.
سیر هزاران سال برای اهداف پزشکی مورد استفاده داشته است. این گیاه حداقل 3000 سال در طب چین کاربرد داشته است. مصریان، بابلی‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها از سیر برای موارد شفابخش استفاده می‌کرده‌اند.
در جنگ‌های جهانی اول و دوم نیز از سیر بعنوان ماده ضد عفونی کننده برای پیشگیری از قانقاریا استفاده میشود. در طول تاریخ، سیر در سرتاسر دنیا برای درمان ناراحتی‌های مختلف شامل فشار خون بالا، عفونت‌ها و مارگزیدگی‌ها استفاده شده و برخی فرهنگ‌ها از آن برای دفع ارواح شیطانی استفاده می‌کردند. در حال حاضر از سیر برای کاهش میزان کلسترول و کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی - عروقی و نیز برای بهره مندی از خواص ضد میکروبی آن استفاده میشود.
پیاز ریشه گیاه سیر مصرف پزشکی دارد. از آن می‌توان به صورت تازه، خشک و یا روغن گرفته شده استفاده کرد. از آنجا که برخی ترکیبات مفید در این گیاه در اثر حرارت دیده غیر فعال می‌شوند، لذا سیر پخته قدرت طبی کمتری دارد. سیر تاکنون در سطح وسیعی در آزمایش‌های بالینی بر روی حیوانات و انسان و در لوله آزمایش و در بررسی‌های اپیدمیولوژیک برای خواص چندگانه پزشکی آن مورد مطالعه قرار گرفته است. کیفیت آزمایش‌ها بر روی انسان متفاوت بوده است که مقایسه را در آزمایش‌های مختلف دشوار کرده است. در بسیاری از آزمایش‌های کلینیکی متنوع و اتفاقی تاثیرات سیر برروی سطح لیپید (چربی) مطالعه شده است.
در آزمایشاتی در سال‌های 1993 تا 1994 صورت گرفت، مشخص شد که مصرف سیر در کاهش سطح کلسترول خون نقش اساسی دارد. بر اساس توصیه‌های مهم کلینیکی، به بیماران گفته میشود که سیر تاثیر خفیف و کوتاه مدت در کاهش چربی خون دارد.
بیمارانی که سابقه ابتلا به بیماری ترومبوس (تشکیل لخته خونی در عروق یا قلب) را دارند باید بدانند که سیر می‌تواند تاثیر اندک اما مهم به روی تجمع پلاکت‌ها داشته باشد. به علاوه باید به بیماران توصیه شود که این گیاه خاصیت کاهش خطر ابتلا به سرطان بویژه سرطان معده و روده را دارد.
خواصی که دانشمندان (طب قدیم و جدید) برای سیر برشمرده اند، عبارتند از:
1- معده را ضدعفونی می کند، ولی نباید آن را زیاد مصرف کرد.
2- رسوبات خون را حل می کند، از این رو مصرف سیر به کسانی که درد مفاصل ، نقرس یا روماتیسم دارند، توصیه می شود.
3- نیروی شهوت جنسی را تقویت می کند.
4- بهترین درمان برای فراموشی و نسیان است. خوردن سیر کدورت ذهن را از بین می برد.
5- بهترین تقویت کننده ی پیاز مغز است و روی سلول های مغز تأثیر مفیدی دارد.
6- عضلات قلب را به نشاط می آورد و به این وسیله گردش خون منظم می گردد. همچنین فشار خون را کاهش می دهد.
7- مجاری تنفسی را پاک می کند و به این وسیله از تنگی نفس می کاهد. بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، چرا كه سیر زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
8 - برخی از انواع سل ریوی را معالجه می کند. به خصوص وقتی که با شیر مخلوط باشد.
9- برای معالجه ی اسهال ، برونشیت، سردرد و زکام مزمن، ضعف حافظه و سرگیجه سودمند است. 10- در برابر امراض بسیاری مانند تب ، مقاوم است.
11- پوست بدن را خوش رنگ و گونه ها را سرخ و روده ها را از عفونت ها پاک می کند (به خصوص در کودکان) و با این خاصیت از انسان در مقابل بیماری حصبه و دیفتری محافظت می کند.
12- سنگ کلیه را از بین می برد و کرم های نازک شکم کودکان را نابود می سازد.
13- فلج و رعشه را معالجه می کند و در مورد مالاریا و بی خوابی خیلی مفید است.
14- برای درمان میخچه و زگیل باید سیر را نرم کنید و بصورت مرهم روی میخچه و زگیل بگذارید. هر چند وقت آن را تکرار کنید تا به کلی میخچه و زگیل از بین برود.
15 وقتی حشره ای شما را گزید، فوری محل نیش زدگی را با سیر بمالید تا سوزش و درد آن تسکین پیدا کند.
16- اگر یک بسته سیر را در انبار غلات آویزان کنید و یا روی آن پخش کنید، باعث فرار موش ها خواهد شد. در آزمایشاتی که در سال‌های 1993 تا 1994 صورت گرفت، مشخص شد كه مصرف سیر در كاهش سطح كلسترول خون نقش اساسی دارد.
بر اساس توصیه‌های مهم بالینی، به بیماران گفته می شود كه سیر تاثیر خفیف و كوتاه مدت در كاهش چربی خون دارد. بیمارانی كه سابقه ی ابتلا به بیماری ترومبوز (تشكیل لخته خونی در عروق یا قلب) را دارند، باید بدانند كه سیر می تواند تاثیر اندك، اما مهم روی تجمع پلاكت‌ها داشته باشد. به علاوه باید به بیماران توصیه شود كه این گیاه خاصیت كاهش خطر ابتلا به سرطان بویژه سرطان معده و روده را دارد. تركیبات سولفور شامل آلیسین، ظاهرا تركیبات فعال آنتی اکسیدانی در ریشه ی گیاه سیر هستند.
پیاز ریشه ی گیاه سیر مصرف پزشكی دارد. از آن می توان به صورت تازه، خشك و یا روغن گرفته شده استفاده كرد. از آن جا كه برخی تركیبات مفید در این گیاه در اثر حرارت غیر فعال می شوند، لذا سیر پخته قدرت طبی كمتری دارد. مصرف سیر در كاهش سطح كلسترول خون و فشار خون نقش اساسی دارد. معمولا اثرات جانبی مصرف سیر خفیف و غیر متداول است. ظاهرا سیر تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، چرا كه سیر زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
سیر از منظر گیاه شناسی نحوه استفاده : خوراکی
خواص : سیر Garlic
نام علمی Allium sativum گیاه شناسی
سیر گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن تا ارتفاع 40 سانتیمتر نیز می رسد . قسمت زیر زمینی آن متورم و مرکب از 5 تا 12 قطعه و محصور در غشاهای نازک و ظریف برنگ خاکستری مایل به سفید می باشد . برگهای آن باریک و نواری شکل برنگ سب تیره و گلهای آن کوچک و صورتی رنگ که بصورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر می شود .
سیر وپیاز رابطه ای نزدیک با هم دارند که شاید بدلیل بوی بد آنها می باشد .
در مصر قدیم برای مومیائی مدرگان و خوش طعم کردن غذاها بکار می رفته است . هومر شعر باستان در نوشته های خود از آن یاد برده است .
مردم در اروپا و اسپانیا از قبل از میلاد مسیح آنرا می شناختند و از آن استفاده می کردند .
بقراط پدر علم طب در نوشته های خود از خواص آن یاد کرده و یکی دیگر از دانشمندان قدیم 61 خاصیت مختلف برای سیر قائل شده است . انواع سیر 1-سیر آمریکایی بنام Greole نامیده می شود . این نوع سیر دارای پوست سفید بوده و از انواع دیگر قوی تر است .
2-سیر تاهیتی که از بقیه درشت تر است و گاهی قطر آن به 8 سانتیمتر می رسد .
خواص داروئی:
طب قدیم ایران گرم و خشک است اسانس سیر که در اثر تقطیر سیر با بخار آب حاصل می شود برای تغییر طعم غذا مصرف می شود .
1)سیر بادشکن وضد عفونی کننده است .
2)خوردن سیر مصونیت بدن را در مقابل بیماریها افزایش می دهد .
3)سیر کرم کش است .
4)سیر محرک و تقویت کننده بدن است .، برای درد گلو میتوانید یک حبه از سیر را رنده کرده و یک قاشق مربا خوری آبلیمو به آن اضافه نمایید سپس میل کنید، اگر این کار را چند بار انجام دهید برای درد گلو داروی مفیدی میباشد. سیر داروی سرماخوردگی و زکام است .
6)سیر اثر خوبی در معالجه سل دارد
7)سیر خون را رقیق می کند
8)سیر اثر خوبی در تنگی نفس دارد
9)خوردن مداوم سیر لقوه و رعشه را از بین می برد .
10)سیر چون گرم و خشک است بنابراین رطوبت معده را از بین می برد و دردهای مفاصل را خوب می کند.
11)سیر درمان کننده دردهای مفاصل ، سیاتیک و نقرس می باشد .
12)سیر برای تقویت نیروی جنسی و افزایش تولید اسپرم در اشخاص سرد مزاج بسیار مفید است .
13)آنهائی که قطره قطره ادرار می کنند باید حتما سیر بخورند تا بیماری آنها درمان شود .
14)سیر زخم های ریه و درد معده را از بین می برد .
15)سیر سنگ های کلیه را شکسته و خارج می سازد .
16)سیر را با زیره بپزید برای تقویت دندان مفید است .
17)مالیدن سیر پخته به دندان ، درد دندان را تسکین می دهد .
18)سیر را بسوزانید وبا عسل مخلوط کنید و ضمادی از آن درست کنید این ضماد برای رفع خون مردگی زیر پلک چشم مفید است .
19)سیر بعلت مدر بودن برای رفع آب آوردن انساج مفید است .
20)برای از بین بردن میخچه کف پا از ضماد سیر استفاده کنید .
21)جهت رفع دردهای رماتیمسی و عصبی ضماد سیر بسیار موثر است .
22)جهت ضد عفونی کردن دستگاه تنفسی در هنگام بیماریهای مربوطه از شربت سیر استفاده کنید
مقدر 100 گرم سیر را با 200 گرم آب و 200 گرم شکر یا قند مخلوط کرده و آنرا بجوشانید تا له شود . مقدر مصرف برای این منظور سه قاشق سوپخوری در روز است .
23)جدیدا در یکی از بیمارستان های آمریکا برای ضدعفونی کردن فضای بیمارستان از سیر استفاده میکنند .
24)پاستور پزشک معروف فرانسوی آزمایشات زیادی روی سیر انجام داد و اثر باکتری کشی سیر را تائید کرده است .
25)سیر ضد انعقاد و لخته شدن خون است .
26) در شوروی سیر بنام پنی سیلین معروف است و معمولا هنگامیکه آنفولانزا شیوع دارد، مصرف آن بالا می رود درچندسال پیش که آنفلوانزا شیوع پیدا کرد مردم شوروی 500 تن سیر مصرف کردند .
27)خوردن سیر سلولهای سرطانی را از بین می برد .
28)یکی از دانشمندان آمریکایی که در دانشگاه فلوریدا روی مرض ایدز تحققی می کند معتقد است که سیر روی مرض ایدز اثر مثبت دارد .
29)مصرف سیر مقدر کلسترول خون را پائین می آورد . مقدار LDH را کاهش می دهد . مقدر مصرف سیر برای این منظور 30 گرم در روز است . جالب است که با مصرف سیر در چند ماه اول مقدر کلسترول ممکن است بالا رود و این بدین علت است که کلسترول از داخل نسوج خارج شده و داخل خون می شود که از آنجا دفع گردد بعد از اینکه کلسترول بحالت نرمال رسید باید برای نگهداری آن روزی نصف سیر خام مصرف کرد .
30)خوردن سیر از سرطان جهاز هاضمه جلوگیری می کند .
31)چینی ها قرن هاست که برای پائین آوردن فشار خون از سیر استفاده می کنند.
* كم كردن چربی خون، بخصوص كلسترول
* پایین آورنده فشار خون بالا
* محرك دستگاه ایمنی بدن
* ضد باكتری، قارچ و انگل های روده ای
* ضدسرطان
* خلط آور
* ضد اسهال
* ضدسل ریوی
* ضد آماس كبد
* تسكین دردهای قلبی
* درمان زگیل و واریس
مضرات سیر:
معمولا اثرات جانبی مصرف سیر خفیف و غیر متداول است. ولی با زیاده روی در مصرف آن و در موارد خاصی مضر است.
بعضی از این مضرات شامل موارد زیر است: سیر با آنکه خواص بسیاری دارد باید به حد اعتدال مصرف شود زیرا استفاده زیاد از آن در بعضی اشخاص موجب سردرد ، ضعف نیروی جنسی ، ضعف چشم و عوارض بواسیر می شود .
سیر برای آنهائیکه اسهال دارند مضر است ، آنهائیکه معده ضعیف دارند و بطور کلی سیستم هاضمه آنها ضعیف است نباید در خوردن سیر افراط کنند . migna.ir کسانیکه یبوست دارند نباید سیر بخورند و برای رفع مضرات آن سیر را باید با آب و نمک پخته و کمی به آن روغن بادام یا کره اضافه کنید تا مضر نباشد .
1- ظاهرا سیر تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی كه از داروهای ضد انعقاد خون مثل آسپرین استفاده می كنند، باید در مصرف سیر احتیاط كنند، زیرا سیر مانع از انعقاد خون می شود. از این رو افرادی كه جراحی می كنند، باید 7 تا 10 روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری كنند، زیرا زمان خونریزی را طولانی تر می كند.
2- بنابر تحقیقات دانشمندی بنام «ری (REY)» زیاده روی در مصرف سیر، موجب سردرد و ضعف بینایی می شود. برای جلوگیری از این مضرات چند راه پیشنهاد شده است:
الف- پختن سیر در آب و اضافه کردن کمی نمک یا کره یا روغن بادام به آن.
ب- مصرف گشنیز به همراه مصرف سیر یا بعد از مصرف سیر.
3- چنانچه در مصرف سیر، مراعات سن و مزاج و فصل نگردد، مخصوصاً در مصرف سیر خام زیاده روی شود، برای دستگاه تنفسی و بیماری بواسیر مضر است.
4- زنان آبستن یا شیرده بهتر است از سیر استفاده نکند.
از بین بردن بوی سیر:
1- برای از بین بردن بوی سیر می توان نیم ساعت پس از خوردن آن، یك قاشق عسل یا كمی جعفری یا یك عدد سیب خورد.
2- بهترین کار برای برطرف کردن بوی سیر، خوردن سبزی مثل کاهو است، زیرا کلروفیل موجود در سبزی ها بوی سیر را دفع می کند.
نکاتی برای مصرف سیر:
سیر را به صورت قرص سیر،ترشی سیر،سیر سرخ شده و...استفاده می کنند. از نظر علمی، ترکیبات و مکانیسم اثر سیر تا حد زیادی پیچیده است و ترکیبات موجود در آن، زمانی که پوست حبه های سیر جدا نشده است، نسبت به وقتی که پوست کنده و خُرد می شود کمی متفاوت است، یعنی به محض له شدن سیر و مجاورت با هوا تغییراتی در آن روی می دهد، چون مواد اصلی و موثر سیر نسبت به هوا و به ویژه حرارت حساس هستند. هر چه سیر بیشتر حرارت داده شود، خواص آن کمتر می شود. بنابراین اثر سیر در غذاهای پخته و سرخ شده به مراتب کمتر از سیر تازه است.
قرص سیر :
قرص سیر حاوی پودر سیر خشک شده است که بهترین شکل دارویی آن است وخواص آن تا حدودی شبیه سیر تازه است و مواد موجود در آن نیز حاوی اکثر موادی است که در سیر تازه وجود دارد. این قرص ها روکش دار هستند و بعد از خوردن، بوی سیر کمتر به مشام می رسد.
سیر ترشی :
سیر وقتی به صورت ترشی در می آید، دست خوش تغییراتی خواهد شد که به حرارت محیط، سرکه، زمان نگه داری و... بستگی دارد، ولی در اکثر موارد دارای خواصی شبیه به سیر است. در حال حاضر از سیر برای كاهش میزان كلسترول و كاهش خطر بروز بیماری های قلبی-عروقی و نیز برای بهره مندی از خواص ضد میكروبی آن استفاده می شود.
یک سوال رایج در مورد سیر :
نکته بسیار مهم دیگری که مورد سوال بسیاری از مصرف کنندگان سیر است این که بعضی افراد می پرسند آیا می توان حبه ی سیر را بدون جویدن بلعید تا هم بوی کم تری در دهان ایجاد کند و هم از خواص آن بهره مند شوند؟
باید گفت که تمام مواد موجود در گیاهان، در سلول های آن نگه داری شوند. شرط خروج این مواد از سلول ها له شدن یا پاره شدن و یا شکستن دیواره ی سلول هاست بنابراین تا وقتی که گیاهان به صورت له شده و یا پودر (خرد یا آسیاب شده) مورد مصرف قرار نگیرند. مواد موثر آن ها در بدن استخراج نشده و قسمت اعظم آن دفع می شود. بنابراین هر چه سیر بیش تر له شود مواد بیش تری از آن در بدن آزاد می شود و در صورتی که به صورت حبه یا تکه های بزرگ مصرف شود، کمترین مقدار مواد موثر آن به بدن می رسد .
نکته ی دیگر این که برای از بین بردن کامل بوی سیر از دهان راهی وجود ندارد چون ترکیبات گوگردی سیر پس از وارد شدن به بدن و خون از راه ریه ها و پوست بدن دفع می شود و ارتباطی به دهان ندارد. یعنی ترکیبات گوگردی که مسئول بوی سیر هستند در بازدم از ریه و با عرق بدن خارج می شوند لذا فقط بعضی مواد و یا خوش بو کننده ها می توانند به طور موقت و جزئی بوی دهان را تغییر داده و یا کمی بوی سیر را کاهش دهند .
یافته های تازه درباره سیر :
پژوهشگران از كشـف شـواهـد جـديـدي درباره خواص معجزه آساي سير در جلـوگيـري از ابتلا به سرطان خبر دادند.
روزنامه چيني علوم و فنـاوري بـه نقـل از پژوهشگران چيني نوشت, سير به جلوگيـري از رشد و تكثير سلولهاي سرطاني معده كمك مـي كند و موجب مرگ سلولهاي سرطاني مي شود.
آمار مرگ و مير نـاشـي از سـرطان از دهـه 1970 در جهان ناگهان افزايـش يـافـت و از 700 هزار نفر به يك ميـليـون و 170 هـزار نفر در دهه 1990 رسيد.
در ابتداي قرن بيست و يكم نيز يك ميليـون و 500 هزار نفر بـراثـر ابتـلا بـه انـواع سرطان جان خود را از دست دادند.
بيـش از 80 درصـد از آمـار مــرگ و ميــر بيماران سرطاني به مبتلايان بـه هشـت نـوع سرطان از جمله سرطانهاي ريه, معده و كبد مربوط مي شود. / خانواده سبز
منابع مقاله :
خواص سبزی ها،تالیف مرتضی نظری
وبگردي میگنا
