جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۱ آذر ۱۳۹۴ / ۱۲:۱۱
کد مطلب: 34120
۱

اعتیاد؛ یک بیماری اجتماعی

تابناك/ دکتر حسین خطیبی روانپزشک، در گفت و گو با خبرنگار ما گفت:" امروزه طب درمان اعتیاد به این نتیجه رسیده که درمان اعتیاد نباید تنها از طرف خود معتاد انجام شود و خانواده نیز باید تحت آموزش هایی قرار بگیرند و بدانند که با فرد معتاد چگونه باید رفتار کنند که البته این موضوع در بسیاری از بیماری های دیگر نیز صادق است همانند فردی که به بیماری دیابتی مبتلاست و خانواده و اطرافیان بیمار، یاد گرفته اند که در صورت حمله قندی، برای بیمار چه کاری انجام دهند یا آموزش دیده اند که چگونه برایش انسولین تزریق کنند. درارتباط با اعتیاد هم همین مسئله صدق می کند. "

مشروح گزارش را در ادامه خواهید خواند...
اعتیاد یک بیماری است که در آن بیمار رفتاری که عوارض بدی دارد را پيوسته تکرار می‌کند. این بیماری با ایجاد اختلال در کنترل بر سیستم رفتار-پاداش، باعث تکرار آن رفتار می‌گردد. بیماری اعتیاد مدارهای عصبی مربوط به نظام پاداش، انگیزش، و حافظه را در مغز دچار اختلال کرده، و اختلال در این سیستم‌ها در مغز باعث بروز عوارض بیولوژیکی، فیزیولوژیکی، اجتماعی و روحی می‌گردد.

 بررسی اعتیاد به عنوان عارضه‌ای روانی، اجتماعی و اقتصادی از دیدگاه علوم پزشکی، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و همین‌طور از دیدگاه‌های فلسفه، قانون، اخلاق و مذهب صورت می‌گیرد. از سال ۱۹۶۴ میلادی، سازمان بهداشت جهانی استفاده از عبارت وابستگی دارویی یا وابستگی به دارو را به جای اصطلاح اعتیاد توصیه کرده‌است.

در عموم به لحاظ مفهومی، بیماری اعتیاد یک بیماری اصلی، مزمن و عصبی است، که در اثر عواملی ژنتیکی، فیزیولوژیک و اجتماعی رشد و بروز پیدا می‌کند، به طوری که وجه مشخصه این بیماری اختلال در کنترل انجام عملی، و یا احساس اجبار در انجام یک عمل مشخص، با وجود آگاهی نسبت به عواقب خطرناک آن باشد.

وابستگی به مواد (مواد مخدر و مشروبات الکلی)، یا عادت های ناهنجار، یک اختلال روان پزشکی و روان شناسی بوده که از یک سو، معنای واژه خوشبختی را در زندگی فرد و خانواده او از بین می برد و از سوی دیگر آسیب های اجتماعی و اقتصادی بی شماری را به همراه دارد. البته عادتهای ناهنجار و اعتیادهای رفتاری مستقل از مواد شیمیایی تا همین سالهای اخیر هم در طبقه‌بندی‌های رسمی به عنوان اعتیاد محسوب نمی‌شدند و مدت کوتاهی است که اعتیادهایی مانند اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به کار و اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری به عنوان شکلی از اعتیاد طبقه‌بندی شده و مورد توجه قرار می‌گیرند.

یکی از بزرگترین مشکلات اغلب کشورها در عصر امروز، پدیده سوء مصرف مواد است، که بطور مستقیم و غیر مستقیم، کوتاه مدت و بلند مدت، کیفیت زندگی ساکنین آن را تحت الشعاع قرار داده است. اعتیاد پاسخ فیزیولوژیک بدن است به مصرف مکرر مواد اعتیادآور. این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد می‌گردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود. در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد.

گفت و گوی تابناک اجتماعی با یک «روانپزشک»:

اعتیاد یک بیماری شخصی نیست

دکتر حسین خطیبی روانپزشک و دکترای علوم ارتباطات اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار با بیان اینکه تاثیرات اعتیاد  روی فرد و جامعه اطرافش است، گفت: اعتیاد یک بیماری شخصی نیست بلکه تاثیرات آن روی فرد معتاد و خانواده و جامعه ی اطراف است. وی افزود: اتفاقی که در فرد می افتد، این است که دچار افت توانی می گردد و از جمله اختلالاتی که در سوء مصرف مواد و اعتیاد درگیر فرد جوان معتاد می شود، گوشه گیری است. یعنی تغییرالگوهای خلق و خوی شخص و اگر جوان معتاد همراه با خانواده اش زندگی می کند، این تغییرات می تواند، روی خانواده اش نیز تاثیرگذار باشد و در نهایت باعث افت تحصیلی و عملکردی فرد شود. بنابراین رابطه اش با اطراف، خانواده و دوستانش تغییر می کند .

دکتر خطیبی در ادامه به مشکلات دیگری که در پی اعتیاد برای شخص بوجود می آید، اشاره کرد و گفت: به واسطه خلق و خوی نامناسب فرد معتاد، متاسفانه رفتارهایی غیرعادی نیز از فرد معتاد سرمی زند که می تواند سبب مزاحمت برای دیگران و اطرافیان باشد و در این مورد، نمی توان نقش خانواده همسالان را در شکل گیری وضع اعتیاد فراموش کرد.

 این استاد دانشگاه در ادامه مطلب در مورد نقش خانواده و همسالان نوجوان و جوان، توضیح داد: بسیاری از افرادی که دچار اعتیاد می شوند، اعتیاد را به شکل دیگری در خانواده خود داشته اند. به طور مثال در خانواده خودممکن است که مواد مخدر مصرف نمی کرده اند ولی به شکل دیگری مانند مصرف سیگار و یا چیز دیگری را دیده یا تجربه کرده اند و به این واسطه قبح استفاده از دخانیات و مصرف مواد مخدر ریخته است.

این روانپزشک خاطر نشان کرد: زمانی که نوجوانی در فشار روحی و روانی بیشتر قرار داشته باشد، برای اینکه از فشارهای عصبی فرار کند به مواد مخدر پناه می برد و این گونه فشارها، زمینه استفاده از مواد مخدر را بالا می برد، در ضمن فرزندی که در یک خانواده به عنوان عنصری نامطلوب شناخته می شود احتمال اینکه وارد فضای اعتیاد شود، و به مواد مخدر گرایش پیدا کند، زیاد است.

فرار از فشارهای عصبی از دلایل شایع اعتیاد

این دکتر روانپزشک در ادامه افزود: فرار از فشارهای عصبی یکی دیگر از دلایل شایعی است که بسیاری از جوانان را به سمت خودش می کشاند. به این صورت که فرار از تنهایی می تواند تمایل به مصرف مواد مخدر را در فرد زیاد کند. البته باید خاطر نشان کرد که اعتیاد هم باعث تنها شدن بیشتر می شود.

الگوهای عادتی

دکتر حسین خطیبی پیرامون الگوهای عادتی بیان کرد: به طور مثال در بعضی از خانواده ها شاهدیم که بجای اینکه الگوهای ایجاد شده را رفع کنند، سعی می کنند تا رفع آثار کنند و تنها با پناه بردن به مواد مخدر یا داروهای بدون تجویز مانند قرص های اعتیادآور، سعی می کنند که خود را از شر آثار بحرانهای اجتماعی و فردی، خلاص کنند.

خلاصی از اعتیاد

خطیبی گفت: امروزه طب درمان اعتیاد به این نتیجه رسیده که درمان اعتیاد نباید تنها از طرف خود معتاد انجام شود و خانواده نیز باید تحت آموزش هایی قرار بگیرند و بدانند که با فرد معتاد چگونه باید رفتار کنند که البته این موضوع در بسیاری از بیماری های دیگر نیز صادق است همانند فردی که به بیماری دیابتی مبتلاست و خانواده و اطرافیان بیمار، یاد گرفته اند که در صورت حمله قندی، برای بیمار چه کاری انجام دهند یا آموزش دیده اند که چگونه برایش انسولین تزریق کنند. درارتباط با اعتیاد هم همین مسئله صدق می کند.

او توضیح داد: در ابتدا نزدیکان باید تحت آموزش قرار بگیرند که در دوره ترک و درمان اعتیاد، چه رفتاری را با فرد مبتلا به اعتیاد داشته باشند زیرا بسیاری از علائم در دوره ترک بوجود می آید و باید همکاری و اتحاد درمانی داشته باشند که این اتحاد باید بین پزشک و خانواده و فرد معتاد باشد زیرا کنارگذاشتن فرد معتاد و عدم مشارکت وی سبب می شود که وی به دور معیوب بیفتد و نتواند درمان را تا انتها ادامه دهد. بنابراین باید گفت که فرد معتاد همانند یک بیمار، نیازمند کمک است و باید به این فکر کنیم که یکی از اعضای خانوده یک نوع بیماری دارد و اگر باوی مشارکت و همکاری نکنیم، ممکن است وضعیت بیماری اش بدتر شده و بیماری وی به صورت روحی نمود پیدا کند.

مهمترین مسئله برای درمان اعتیاد

این استاد ارتباطات گفت: ضروری است برای جوانان  برنامه های آگاه سازی صورت بگیرد تا آنها بدانند که عواقب کارشان چیست و نکته دوم اینکه اگر جوانی درگیر اعتیاد شد، اتحاد درمانی بین پزشک، خانواده و معتاد اتفاق بیفتد که این نکته، بسیار حائز اهمیت است. بنابراین اگر این درمان با روش اصولی صورت بگیرد، میزان برگشت به اعتیاد و مواد مخدر بسیار کمتر خواهد بود.

 وی در خاتمه نقش رسانه ها و اطلاع رسانی از طریق آنها را بسیار جدی برشمرد و گفت: در این زمینه مسئولین باید ارتباط بیشتری با رسانه های مجازی، کاغذی و صدا و سیما برقرار کرده و اطلاع رسانی  وسیعی  در این زمینه داشته باشند.
 
 
 
 
 
مرجع : تابناک
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
کلمات بیش از آنچه که شما تصور می کنید تاثیر گذارند. همیشه پیش از صحبت کردن فکر کنید.