جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
شنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۸ / ۰۰:۰۶
کد مطلب: 48530
۱

درس زیست‌شناسی را چطور بخوانیم؟

لیلیوم علیپور
درس زیست‌شناسی را چطور بخوانیم؟
میگنا: زیست به عنوان یکی از دروس شیرین و پرطرفدار علوم پایه مطرح می‌شود، ولی ممکن است بسیاری از دانش‌آموزان در فهم آن دچار مشکل شوند. در این مقاله قصد داریم با ارائه‌ روش‌هایی هر چند ساده، به شما کمک کنیم راحت‌تر زیست بخوانید و بفهمید.
 

یادگیری زیست مثل ریاضی یا هر درس دیگری، فرآیندی تدریجی است. پس قبل از این که سراغ مباحث سخت و پیشرفته‌ زیست‌شناسی بروید؛ بهتر است مفاهیم پایه و ابتدایی آن را فرا بگیرید.

در کلاس حاضر و آماده باشید
خواندن کتاب‌های زیست‌شناسی در خانه یا رونویسی از جزوه‌های هم‌کلاسی‌ها جایگزین حضور فیزیکی در کلاس نمی‌شوند. زیست‌شناسی درسی پیچیده و عملی است و یاد گرفتن سیستم‌های زیستی ملزم تفسیر و توضیح و انجام آزمایش است.

پیش‌تر گفتیم فرآیند یادگیری این درس باید تدریجی باشد. مطالبی که این هفته در کلاس یاد می‌گیرید، پایه‌ مباحث هفته‌های بعد را تشکیل می‌دهند. قبل از هر جلسه کتاب درسی را بخوانید و تکالیف آزمایشگاهی خود را انجام دهید و هم‌چنین یادداشت‌های جلسه‌ قبل را مرور کنید. با این روش در کلاس آماده‌تر هستید و عملکرد بهتری خواهید داشت.

دنبال جلو زدن نباشید
در دروسی مانند تاریخ و اقتصاد و علوم اجتماعی می‌توانید به راحتی از کلاس پیشی بگیرید، ولی این روش در زیست‌شناسی کاربرد چندانی ندارد.
هر مبحثی در زیست‌شناسی که می‌خواهید یاد بگیرید بر آموخته‌های پیشین شما استوار است و بیشتر دانش زیستی شما حاصل آزمایش‌های عملی است و در آزمایشگاه انجام می‌گیرد. جلو زدن در آزما‌یش‌های عملی دشوار است.
این حقیقت دارد که وقتی هنوز مطالب پایه‌ علوم را نمی‌دانید؛ نمی‌توانید به کشف عظیمی دست پیدا کنید.پس رمز موفقیت شما، همراه بودن با کلاس و انجام به موقع تکالیف‌تان است.


از کل به جز بخوانید
 
زیست‌شناسی برخلاف فیزیک و ریاضی، محاسبات چندانی ندارد. ولی سیستم‌ها و واکنش‌های زیستی سختی مخصوص به خود را دارند.
یکی از روش‌های حرفه‌ای در خواندن زیست، اولویت‌بندی مباحث از کل به جز است. مثلاً قبل از یادگیری چرخه‌ی کربس باید دانش ابتدایی از ساختار سلول‌های جانوری داشته باشید. پس ابتدا مباحث کلی را یاد بگیرید. سپس جزئی‌تر و تخصصی‌تر مطالعه کنید.

از دروس آزمایشگاهی نهایت استفاده را ببرید
زیست‌شناسی از دو بخش تئوری و عملی تشکیل شده است. بخش تئوری را می‌توانید با خواندن کتاب‌های درسی یا گوش دادن به توضیحات معلم یاد بگیرید.
ولی بخش عملی را باید در آزمایشگاه تمرین و تجربه کنید. استفاده‌ی عملی از مباحثی که قبلاً به طور تئوری خواندید، یکی از روش‌های موثر یادگیری است. زیرا آزمایش‌هایی که عملاً انجام می‌دهید، بیشتر از مباحثی که صرفاً می‌خوانید در خاطرتان می‌مانند.

از تصاویر و نمودار‌ها کمک بگیرید
همان طور که گفتیم زیست‌شناسی شامل بخش وسیعی سیستم و واکنش‌های پیچیده است که باید تک تک آن‌ها را یاد بگیرید و به خاطر بسپارید و استفاده کنید. از این رو تصویرسازی و طراحی نمودار به شما کمک می‌کنند حتی سخت‌ترین مباحث زیست‌شناسی را به راحتی بیاموزید و در خاطرتان نگه دارید.
مثلاً اگر می‌خواهید قوانین اسمز را بخوانید، برای نشان دادن انتشار آب بین دو محفظه، تصویری رسم کنید و غشای نیمه‌تراوا را با خط‌چین و مواد حل‌شونده را با نقطه یا دایره نشان دهید. با این روش سرعت و لذت یادگیری نیز بیشتر می‌شود.

کلمات تخصصی را یاد بگیرید
همان گونه که هر پزشکی باید با آناتومی بدن آشنا باشد و هر مکانیکی باید تمام قطعات خودرو را بشناسد؛ هر زیست‌شناسی هم لازم است تمام اصطلاحات و واژگان مربوط به زیست را بداند. حتی اگر نمی‌خواهید در آینده زیست‌شناس شوید و زیست فقط یکی از دروس شما است؛ سعی کنید به کلمات تخصصی آن توجه کنید.

زیرا برای یادگیری زیست ابتدا باید کلمات و اصطلاحات آن را فرا بگیرید. پس موقع خواندن زیست، هر کلمه‌ای که نمی‌فهمید بنویسید و معنیش را پیدا کنید.

مفید درس بخوانید و هدفمند باشید
سرسری درس خواندن را کنار بگذارید. اگر می‌خواهید زیست‌شناسی را خوب یاد بگیرید، باید هدفمند باشید و با تمرکز حواس درس بخوانید و یادداشت‌برداری کنید.
هر مبحثی که می‌خوانید، نکات مهم، لغات تخصصی، واکنش‌ها و چرخه‌ها را یادداشت کنید. نوشتن مباحث به فرآیند یادگیری آن‌ها کمک می‌کند و باعث می‌شود بیشتر در حافظه بمانند. ضمناً دوره‌ی مطالب نیز آسان‌تر می‌شود.

مطالبی که باید در هر مبحث یادداشت‌برداری کنید
• لغات تخصصی
پریدن از روی لغات ناآشنایی که معنی آن‌ها را نمی‌دانید، کار آسانی است. ولی سعی کنید آن‌ها را بنویسید. ممکن است کسالت‌آور باشد، اما بخش ناگزیری از یادگیری زیست محسوب می‌شود.

• مفاهیم
سعی کنید مفهوم اصلی مطالب را بیابید و یاد بگیرید. سپس خلاصه‌ای از آن‌ها به زبان خود یادداشت کنید. ضمناً می‌توانید از این خلاصه‌ها برای دوره‌ی مطالب در امتحانات استفاده کنید.

• تصاویر و نمودار‌ها
این کار باعث افزایش خلاقیت و توانایی شما در توصیف و پردازش مطالب می‌شود.

روش به خاطر سپردن مطالب را یاد بگیرید
زیست پایه‌ی بسیاری از علوم طبیعی محسوب می‌شود و دامنه‌ی وسیعی از قبیل اسمز و انتشار و هومئوستازی تا زیست سلولی و جنین شناسی و ایمنی شناسی را شامل می‌شود. پس لازم است بتوانید تمام این مطالب را به خاطر بسپارید. در ادامه چند روش حفظ کردن معرفی می‌کنیم:

مطالب درسی را برای شخص دیگری توضیح دهید
با این کار مطمئن می‌شوید مطالب را به درستی یاد گرفتید و این روش اطلاعات را از حافظه‌ی کوتاه مدت به حافظه‌ی بلند مدت انتقال می‌دهد. پس هر هفته زمانی را برای تدریس آن‌چه خواندید اختصاص دهید.

• از مطالبی که می‌خوانید استفاده کنید
این روش مخصوصاً برای حفظ کردن کلمات تخصصی بسیار کاربردی است. هر کلمه‌ی جدیدی یاد می‌گیرید، در جمله به کار ببرید. هم‌چنین می‌توانید هر هفته با یکی از هم‌کلاسی‌های خود در مورد مطالب جدید بحث کنید.

• از ابزار‌های یادآوری استفاده کنید
به دلایلی مغز انسان عاشق روابط و هم‌بستگی است. به خصوص ارتباط دادن مسائلی که قبلاً با آن‌ها آشنا باشد. پس سعی کنید مفاهیم تازه و ناآشنا را به دانسته‌های قبلی خود مرتبط کنید.

• از فلش کارت‌ها استفاده کنید
از دهه‌ی ۵۰ میلادی تا به حال فلش کارت‌ها به عنوان ابزار موثر یادگیری مطرح شده‌اند. مفاهیم و کلمات را در یک سمت کارت و تعریف و توضیح آن‌ها را در سمت دیگر یادداشت کنید. سپس تنهایی یا با دوستان خود آن‌ها را مرور کنید.

آمادگی در امتحان زیست
 

نمونه سوالات امتحانی بخوانید
اکثر مفاهیم پایه‌ی زیست‌شناسی که در دبیرستان و دانشگاه می‌خوانید ثابت شده‌اند؛ بنابراین سوالات امتحانی از سالی به سال دیگر تغییر چندانی نمی‌کند.البته نباید سوالات را حفظ کنید. بلکه سعی کنید آن‌ها را بفهمید و یاد بگیرید.

به صحبت‌های معلم توجه کنید
گاهی اوقات معلم بر نکات کلیدی یا مهم درس تاکید بیشتری می‌ورزد. حتماً آن‌ها را یادداشت و برای امتحان مرور کنید.

تکالیف خود را دوره کنید
اکثراً سوالات امتحانی مشابه تکالیفی هستند که در طول ترم انجام داده‌اید. پس دوره‌ی آن‌ها خالی از لطف نیست.

حرف آخر
یادگیری زیست وقت زیادی از شما می‌گیرد و تلاش بسیاری می‌طلبد. اگر می‌خواهید زیست را به خوبی یاد بگیرید باید تمام تلاش‌تان را به کار گیرید؛ در آزمایشگاه تنبلی نکنید و تکالیف‌تان را پشت گوش نیندازید و اهل مطالعه باشید.
از روش‌هایی که گفتیم استفاده کنید. با تمرکز حواس درس بخوانید و با کشیدن تصاویر و نمودار‌ها از مطالعه‌ زیست لذت ببرید. مطمئن باشید هیچ نیازی به نبوغ و استعداد ذاتی ندارید و اگر با علاقه و اشتیاق درس بخوانید موفق می‌شوید.

منبع: educationcorner
 
 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
اعتماد به نفس ضرورتاً تضمین کننده موفقیت نیست ولی عدم اعتماد به نفس مطمئناً باعث شکست می‌شود./ آلبرت بندورا