پاندمی کووید-19 و اعتیاد؛ مشکلات جاری در ایران
بیژن پیرنیا
در ادامه به مشکلات اصلی درمان اعتیاد در ایران در مواجه با کوید-19 می پردازیم:
✅در بیماران تحت درمان روزانه با آگونیست، از دست دادن یک دوز واحد در دوره لاک داون می تواند به ریلپس منجر گردد. از این رو در دسترس بودن داروهای آگونیستی اهمیت دارد. با این وجود، سیاست افزایش دوز متادون و اپیوم منزل تجربه ای جدید برای بیماران است. افزایش چند برابری دوز منزل، مدیریت مصرف را در بیماران با چالش مواجه ساخته است. ممکن است بیماران از افزایش دوز متادون به عنوان یک کوپینگ استراتژی استفاده کنند. در کنار چالش مدیریت مصرف داروهای نگهدارنده، بی برنامگی بیماران در ایام قرنطینه، تحریک پذیری و ناتوانی در مدیریت شرایط استرس زا، احتمال عود را افزایش می دهد.
✅علاوه براین، درمان های اجتماع مدار با خلل در ستون اصلی درمان یعنی تجمعات، که از بنیان های اصلی انگیزشی در پیشبرد راهبردهای درمانی است روبرو شده اند. در دوره لاک داون، جلسات حضوری جمعیت کنگره 60 و معتادان گمنام برای مدتی تعلیق شد و جلسات مجازی در دسترس طیف وسیعی از مردم نیست. جلسات مجازی حتی در صورت در دسترس بودن، تامین کننده نیازهای هیجانی و روان شناختی بیماران نیست. فاصله اجتماعی، عدم نظارت بر رفتار بیمار را افزایش می دهد و می تواند احتمال اوردوز را بالا ببرد. کاهش روزهای فعالیت مراکز به دلیل نگرانی پرسنل درمان از خود ابتلایی به عفونت باعث افزایش بار بیماران در روزها و مراکز محدود شده است که می¬تواند احتمال ابتلای پرسنل سرویس درمان اپیوئید را بالا ببرد.
✅شیوع کوید-19 در گرمخانه های شهری باعث شد که دولت تعداد زیادی از معتادان بی خانمان را برای دوره ای از این مراکز خارج و در سطح شهر رها سازد. معتادان رها شده اغلب در 3-4 نقطه مختلف از جمله دره فرحزاد، اتوبان مدرس و میدان شوش در تهران تردد و زندگی می کنند که می تواند پهنه شیوع ویروس را به طور معناداری افزایش دهد.
✅علاوه براین، دولت در مواجه با شیوع کرونا، سیاست آزادسازی زندانیان را در پیش گرفته است. به نظر می آید که سیاست مذکور به مماشات با فروشندگان مواد تسری یافته است. گزارشات میدانی از آزادی عمل فروشندگان مواد حکایت دارد. خلوتی خیابان ها در کنار سیستم هوشمند قاچاق (سفارشات تلفنی و ارسال موتوری مواد) امکان دسترسی به مراکز فروش مواد را سهل تر از گذشته میسر کرده است.
✅همه این موارد، سیاست گذاران و محققان را وادار می کند تا روش های جدید تامین نیازهای درمانی را تسریع کنند. تحت هیچ شرایطی نمی توانیم بیماران با اختلال مصرف مواد را در این بحران بهداشت عمومی فراموش کنیم یا به حاشیه برانیم.کنترل بیماری نیاز به مدیریت صحیح، جامع و بهره برداری از سرمایه های اجتماعی دارد.
*دکتر بیژن پیرنیا، پژوهشگر اعتیاد و همکاران✅در بیماران تحت درمان روزانه با آگونیست، از دست دادن یک دوز واحد در دوره لاک داون می تواند به ریلپس منجر گردد. از این رو در دسترس بودن داروهای آگونیستی اهمیت دارد. با این وجود، سیاست افزایش دوز متادون و اپیوم منزل تجربه ای جدید برای بیماران است. افزایش چند برابری دوز منزل، مدیریت مصرف را در بیماران با چالش مواجه ساخته است. ممکن است بیماران از افزایش دوز متادون به عنوان یک کوپینگ استراتژی استفاده کنند. در کنار چالش مدیریت مصرف داروهای نگهدارنده، بی برنامگی بیماران در ایام قرنطینه، تحریک پذیری و ناتوانی در مدیریت شرایط استرس زا، احتمال عود را افزایش می دهد.
✅علاوه براین، درمان های اجتماع مدار با خلل در ستون اصلی درمان یعنی تجمعات، که از بنیان های اصلی انگیزشی در پیشبرد راهبردهای درمانی است روبرو شده اند. در دوره لاک داون، جلسات حضوری جمعیت کنگره 60 و معتادان گمنام برای مدتی تعلیق شد و جلسات مجازی در دسترس طیف وسیعی از مردم نیست. جلسات مجازی حتی در صورت در دسترس بودن، تامین کننده نیازهای هیجانی و روان شناختی بیماران نیست. فاصله اجتماعی، عدم نظارت بر رفتار بیمار را افزایش می دهد و می تواند احتمال اوردوز را بالا ببرد. کاهش روزهای فعالیت مراکز به دلیل نگرانی پرسنل درمان از خود ابتلایی به عفونت باعث افزایش بار بیماران در روزها و مراکز محدود شده است که می¬تواند احتمال ابتلای پرسنل سرویس درمان اپیوئید را بالا ببرد.
✅شیوع کوید-19 در گرمخانه های شهری باعث شد که دولت تعداد زیادی از معتادان بی خانمان را برای دوره ای از این مراکز خارج و در سطح شهر رها سازد. معتادان رها شده اغلب در 3-4 نقطه مختلف از جمله دره فرحزاد، اتوبان مدرس و میدان شوش در تهران تردد و زندگی می کنند که می تواند پهنه شیوع ویروس را به طور معناداری افزایش دهد.
✅علاوه براین، دولت در مواجه با شیوع کرونا، سیاست آزادسازی زندانیان را در پیش گرفته است. به نظر می آید که سیاست مذکور به مماشات با فروشندگان مواد تسری یافته است. گزارشات میدانی از آزادی عمل فروشندگان مواد حکایت دارد. خلوتی خیابان ها در کنار سیستم هوشمند قاچاق (سفارشات تلفنی و ارسال موتوری مواد) امکان دسترسی به مراکز فروش مواد را سهل تر از گذشته میسر کرده است.
✅همه این موارد، سیاست گذاران و محققان را وادار می کند تا روش های جدید تامین نیازهای درمانی را تسریع کنند. تحت هیچ شرایطی نمی توانیم بیماران با اختلال مصرف مواد را در این بحران بهداشت عمومی فراموش کنیم یا به حاشیه برانیم.کنترل بیماری نیاز به مدیریت صحیح، جامع و بهره برداری از سرمایه های اجتماعی دارد.
منبع: اينجا
