گفتگو با یک روانشناس؛
از دردهای روان تنی چه میدانیم؟
افکار افراد زمینه ساز بیماریهای جسمانی
دکتر علی راکی با بیان اینکه بسیاری از بیماریهای جسمانی ریشه در سلامت روان دارد، اظهار کرد: متاسفانه مردم بهدلیل فوبیای روانشناس و برچسب خوردن، به روانشناس مراجعه نمیکنند گرچه بسیاری از بیماریهای جسمانی نشأت گرفته از مشکلات روانی است.
یکی از بیماران پیش از مراجعه برای مشاوره، جهت بیماری قلبی ساعتها تحت جراحی بوده که پزشکان متوجه میشوند که قلب وی مشکلی ندارد و باید به روانشناس مراجعه کند.
وی با تاکید بر اینکه در گذار به سوی مدرنیته هنوز مردم دچار فوبیای روانشناس بوده و دلیل اصلی آن روانشناسان و سیستم آموزشی است، ادامه داد: بسیاری از روانشناسان اصول و فنون مشاوره را به صورت عملی یاد نمیگیرند و تنها با تکیه بر کتابهای درسی دانشگاهی وارد بازار کار شده و هنگام فعالیت کاری موفق نیستند، بنابراین از سوی مراجع ناراضی، بر علیه شان تبلیغات منفی انجام میشود این در حالی است که برای به دست آوردن مهارت کافی برای رواندرمانی و مشاوره، به ماهها و گاهی سالها زمان نیاز است.
وی با بیان اینکه عدم فرهنگسازی در خصوص فعالیتهای درمانگران موجب شده مردم بر این باور باشند که رویکرد برنامههای مشاوره در قالب نصیحت است، اضافه کرد: فعالیت یک درمانگر در در چارچوب نصیحت نیست اما متاسفانه برخی از مشاوران نیز با محوریت نصحیت به درمان مراجعه کننده میپردازند که سبب نارضایتی مردم میشود.
راکی با بیان اینکه مباحث مالی یکی دیگر از دلایل عدم مراجعه مردم به روانشناس است، گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا خدمات روانشناسی و مشاوره تحت حمایت خدمات بیمهای است اما متاسفانه در ایران این چنین نیست گرچه در فرهنگسراها و برخی مراکز آموزشی مشاورانی وجود دارند اما همه آنها افراد حاذق نیستند.
وی با تاکید بر اینکه مشاوره روانشناسی یک فرایند است و عدم مراجعه مردم به مشاوره به این دلیل بوده که آنها به دنبال راهکارهای زود بازده و قابل پیش بینی هستند که با دو جلسه تمام مشکلات آنها برطرف شود، افزود: روانشناس در کوتاه مدت قادر نخواهد بود که مشکلات روانی فرد را ریشه یابی و حل کند. تفکر اشتباه مردم، نگاه سطحی به فرایند رواندرمانی و مشاوره و ضعفهای اجتماعی موجب شده که افراد به دنبال حل مشکلات روانی خود نباشند این در حالی است که درمانگران خبره در سطح شهر کم نیستند.
این درمانگر با تاکید بر اینکه مراجعه مردم به روانشناس در درمان بیماریهای روانی و جسمانی بسیار تاثیرگذار است، تصریح کرد: از لحاظ علمی ثابت شده که ریشه بیش از نیمی از بیماریهای جسمانی، به ویژه آنهایی که ریشه ژنتیکی کمتری دارند به دلیل مشکلات روانی بوده گرچه در بیماریهای شدید روانی مسائل ژنتیک بسیار تاثیرگذار بوده و به آسانی قابل پیشگیری یا درمان نیست اما بیماریهای خفیف روانی مانند استرسها، اضطرابها، تعارضها که بر اثر مشکلات خانوادگی و اجتماعی به وجود آمده قابل درمان است.
وی با بیان اینکه شیوههای غلط تربیتی، سنت و فرهنگها یکی از دلایل ایجاد اختلالات شخصیتی است، افزود: خانوادههای سختگیر کودکان وسواسی و خانوادههایی سهل گیر کودکان خودشیفته تربیت میکنند که عدم تربیت صحیح موجب اختلالهای شخصیتی در کودکان میشود.
یکی از بیماران پیش از مراجعه برای مشاوره، جهت بیماری قلبی ساعتها تحت جراحی بوده که پزشکان متوجه میشوند که قلب وی مشکلی ندارد و باید به روانشناس مراجعه کند.
وی با تاکید بر اینکه در گذار به سوی مدرنیته هنوز مردم دچار فوبیای روانشناس بوده و دلیل اصلی آن روانشناسان و سیستم آموزشی است، ادامه داد: بسیاری از روانشناسان اصول و فنون مشاوره را به صورت عملی یاد نمیگیرند و تنها با تکیه بر کتابهای درسی دانشگاهی وارد بازار کار شده و هنگام فعالیت کاری موفق نیستند، بنابراین از سوی مراجع ناراضی، بر علیه شان تبلیغات منفی انجام میشود این در حالی است که برای به دست آوردن مهارت کافی برای رواندرمانی و مشاوره، به ماهها و گاهی سالها زمان نیاز است.
وی با بیان اینکه عدم فرهنگسازی در خصوص فعالیتهای درمانگران موجب شده مردم بر این باور باشند که رویکرد برنامههای مشاوره در قالب نصیحت است، اضافه کرد: فعالیت یک درمانگر در در چارچوب نصیحت نیست اما متاسفانه برخی از مشاوران نیز با محوریت نصحیت به درمان مراجعه کننده میپردازند که سبب نارضایتی مردم میشود.
راکی با بیان اینکه مباحث مالی یکی دیگر از دلایل عدم مراجعه مردم به روانشناس است، گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا خدمات روانشناسی و مشاوره تحت حمایت خدمات بیمهای است اما متاسفانه در ایران این چنین نیست گرچه در فرهنگسراها و برخی مراکز آموزشی مشاورانی وجود دارند اما همه آنها افراد حاذق نیستند.
وی با تاکید بر اینکه مشاوره روانشناسی یک فرایند است و عدم مراجعه مردم به مشاوره به این دلیل بوده که آنها به دنبال راهکارهای زود بازده و قابل پیش بینی هستند که با دو جلسه تمام مشکلات آنها برطرف شود، افزود: روانشناس در کوتاه مدت قادر نخواهد بود که مشکلات روانی فرد را ریشه یابی و حل کند. تفکر اشتباه مردم، نگاه سطحی به فرایند رواندرمانی و مشاوره و ضعفهای اجتماعی موجب شده که افراد به دنبال حل مشکلات روانی خود نباشند این در حالی است که درمانگران خبره در سطح شهر کم نیستند.
این درمانگر با تاکید بر اینکه مراجعه مردم به روانشناس در درمان بیماریهای روانی و جسمانی بسیار تاثیرگذار است، تصریح کرد: از لحاظ علمی ثابت شده که ریشه بیش از نیمی از بیماریهای جسمانی، به ویژه آنهایی که ریشه ژنتیکی کمتری دارند به دلیل مشکلات روانی بوده گرچه در بیماریهای شدید روانی مسائل ژنتیک بسیار تاثیرگذار بوده و به آسانی قابل پیشگیری یا درمان نیست اما بیماریهای خفیف روانی مانند استرسها، اضطرابها، تعارضها که بر اثر مشکلات خانوادگی و اجتماعی به وجود آمده قابل درمان است.
وی با بیان اینکه شیوههای غلط تربیتی، سنت و فرهنگها یکی از دلایل ایجاد اختلالات شخصیتی است، افزود: خانوادههای سختگیر کودکان وسواسی و خانوادههایی سهل گیر کودکان خودشیفته تربیت میکنند که عدم تربیت صحیح موجب اختلالهای شخصیتی در کودکان میشود.
راکی با تاکید بر اینکه آنچه تاکنون در تحقیقات اثبات شده این است که نقش واسطهگری بین بیماریهای جسمانی و روانی را سیستم ایمنی بدن ایفا میکند از طرفی سیستم ایمنی بدن با پوست، قلب، غدد داخلی، هورمونها و با واسطههای ذهنی و شیمیایی در ارتباط است، افزود: گرچه هنوز باید تحقیقات تکمیلی انجام شود اما هر آسیبی در روان فرد موجب اختلال در سیستم ایمنی شده و بلافاصله بر جسم بیمار تاثیرگذار است؛ به عنوان مثال افسردهها زودتر دچار بیماریهای عفونی یا قلبی شده چون سیستم ایمنی آنها دچار نقص میشود.
بعضی از بیماریهای ساده و مزمن جسمی همچون نقابی برای سرکوب بیماریهای روانی شده به ویژه با توجه به اینکه در فرهنگ ما بخاطر فرار از برچسب «بیمار روانی» خوردن، سعی در انکار یا مخفی کردن بیماری دارند زیرا مشکلات ساده روانی موجب بیماریهای بزرگ جسمانی میشود.
راکی اضافه کرد: تعارضات، دغدغهها، نگرانیها، فشارها، ضربههای آگاهانه یا ناگاهانه و شکستها در کنار یکدیگر در سیستم ایمنی بدن اختلال یا ضعف ایجاد میکند که زمینه ساز بیماریهای جسمانی را فراهم میکند.
وی با بیان اینکه افکار افراد زمینه ساز بیماریهای جسمانی است، گفت: بیماری افسردگی که ناشی از فشارها و شکستهای زندگی بوده پس از مدتی موجب کاهش انرژی، ضعف در عملکرد بدن و علائم مختلف در افراد میشود نشانههای از قبیل پرخوری، کمخوری، پرخوابی و کمخوابی در افراد که اثرات طولانی مدت این علائم بیماری روانی را در افراد نهادینه میکند.
افکار به صورت مستقیم و غیرمستیقم بر جسم تاثیر میگذارد «لوییز هی» در کتاب شفای درون مینویسد: «تمام بیماریهای ما از افکار ما سرچشمه میگیرند مثلاً تیروئید در اثر بغض در گلو، انواع سرطان بخاطر نبخشیدن خود و دیگران، ام اس از نبخشیدن طولانی و سردرد از انتقاد زیاد میآید.»
وی اظهار کرد: تدوین برنامههای ویژه در زمینه مشاوره روانشناسی نظیر تبلیغات، رسانهها سمینارهای رایگان و انتشار کتاب توسط مسئولان و اجرایی شدن آنها موجب آگاهی مردم و سوق آنها به سوی روانشناسان خواهد شد تا بیماریهای روانی خود را درمان کنند. گرچه صدا و سیما نیز در این زمینه ضعیف عملکرده اما گاهی برنامههایی در شبکه آموزش اجرا میشود که کافی نیست و باید یک شبکه جداگانه ویژه روان یا روانشناسی وجود داشته باشد تا مردم با رویکردها و راهکارهای ممکن برای ریشه کن کردن بیماریهای روان آشنا شوند.
مرجع : ندای اصفهان