چه بلایی بر سر کنکور 1402 می آید؟

کنکور رقابتی نفس‌گیر که نوجوانی را با استرس و اضطراب مضاعف مواجه می‌کند. این در حالی است که خانواده‌ها در حد توان فرزندان خود را به  کلاس‌های کنکور و دیگر کلاس‌ها فرستاده تا آنها بتوانند از امکانات بهره برده و رتبه مناسب  را کسب کنند. همین دیدگاه تجاری در کلاس‌های کنکور و تست زنی باعث شده تا بسیاری از دانش آموزان  و داوطلبان کنکور در حاشیه شهرها و مناطق محروم به دلیل شرایطشان از رفتن به این کلاس‌ها باز مانده  و نتوانند آن طور که باید و شاید از این کلاس‌ها بهره‌مند شوند. هرچند بر اساس تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار است، در سال 1402 کنکور در دو بخش و به شکل تشریح و مفهومی برگزار شود.

بر اساس بررسی‌های انجام شده و پیش نویس‌های اولیه امتحانات نهایی پایه‌های یازدهم و  دوازدهم در  کنکور، تاثیرگذار است. در کنکور سال 1401 تاثیر امتحانات نهایی پایه دوازدهم، 40 درصد تاثیرات مثبت دارد و  از سال 1402 تاثیر این امتحانات، 60 درصد قطعی است و تا آن زمان، مشکلات ناشی از طرح و تصحیح سوال برطرف می شود.

دانش آموزان عمیق درس بخوانند/هم اکنون دانش آموزان عمیق درس نمی‌خوانند فقط به دنبال تکنیک تست زنی هستند
منصور کبگانیان، دبیر ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور ضمن تشکر از اعضای شورای انقلاب فرهنگی درباره روند تغییرات در برگزاری کنکور از 1402 گفت: این تصمیم از سوی ورسای قوا، کارشناسان و مسئولان آموزش کشور در آموزش و پرورش، وزارت علوم و ... انجام شده و این اقدام با وحدت نظر ایجاد شده است.

کبگانیان خطاب به دانش آموزان خواستار شرکت به کنکور ۱۴۰۲ افزود: شکایت‌های فراوان از پدیده کنکور می‌شد، چون داوطلبان عمیق درس نمی‌خواندند و به دنبال تکنیک تست زنی بودند.

داوطلبان عمیق درس بخوانند چرا که تست زنی ۴۰ درصد در کنکور ۱۴۰۲ نقش دارد. باید مسائل تدریجی حل شود. در روند کنکور آینده یک دانش آموز چند ساعته رقم می‌خورد، اما با تصمیمات جدید امتحانات نهایی در دوران ۲۵ روزه انجام می‌شود. کنکور در حدود ۳۰ روز و با فاصله زمانی مناسب انجام می‌شود.

شرایط برگزاری کنکور نیازمند بررسی های بیشتر
امیرحسین یوسفی، کارشناس کنکور درباره تصمیمات جدید برای برگزاری کنکور از سال 1402 گفت: دغدغه اصلی شورای عالی انقلاب فرهنگی از این اقدام کاهش استرس و برقراری عدالت آموزشی است. برای تامین این دو مقوله باید ظرفیت‌های جذب دانشجو مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال رشته حقوق در علوم انسانی، پزشکی و این چنین رشته‌های استرس‌زا در کنکور باید هنگام انتخاب رشته مورد بررسی قرار بگیرد. با توجه به ظرفیت پذیرش در کنکور عدالت آموزشی برای این رشته‌ها باید محقق شود. از سوی دیگر  باید ظرفیت پذیرش این رشته‌ها تغییر کند.

برگزاری دوباره امتحانات موثر نیست
این کارشناس کنکور گفت: امتحانات مستمر مدارس در روند وضعیت  امتیاز دهی تاثیرگذار نیست. مدارس غیر انتفاعی بیشترین نمره را به دانش آموزان می‌دهند. آزمون‌های مشترک کشوری در طرح جدید موثر است.

یوسفی تصریح کرد: این مقوله نمی‌تواند مشکلات موجود را کاهش دهد. اصلاح سهمیه‌ها موثرتر است. همچنین باید امتحانات هر رشته تخصصی‌تر برگزار می‌شود.

به گفته او در دوره برگزاری کنکور داوطلب فقط چند ماه استرس فراوان را تجربه می‌کند اما با تغییرات شرایط چند سال باید تحت استرس قرار بگیرند.

نمره معیار مناسبی برای سنجش دانش آموزان نیست
حسن ارسطویی، کارشناس کنکور گفت: لغو کنکور توصیه نمی‌شود، چون دانش آموزان ضعیف هستند و دیگر ملاکی برای جذب دانشجو باقی نمی‌ماند. برای مثال در مدارس غیرانتفاعی اگر دانش آموزان نمره9 کسب کند کادر آموزش نمره او را به 15 افزایش می‌دهد.

او درباره تصمیمات برای نحوه برگزاری کنکور 1402 افزود: اگر امتحانات پایان سال نهایی باشد می‌توان تصمیم‌گیری کرد. به باور بنده حتی نمرات ترم اول دانش آموز هم مدنظر نیست، چون با نمره کلاسی و دست و دلبازی‌های معلمان در مدارس غیرانتفاعی مواجه هستیم.

ارسطویی با بیان اینکه تعداد دانش آموزان محصل در مدارس غیر انتفاعی محدود است، ادامه داد: باید برای دانش آموزان در مناطق محروم کیفیت سنجی آموزشی انجام داد. در حالی که در صورت نبود کیفیت در آموزش مدارس داوطلب و دانش آموزان به سمت کلاس‌های کنکور سوق پیدا می‌کند.

جای خالی توجه به مناطق کم برخوردار در تغییرات کنکور 1402
محمدرضا احمدی سنگری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه برگزاری کنکور 1402 به خبرنگار برنا گفت: باید این مصوبه در کمیسیون آموزش مجلس مورد بررسی قرار می‌گرفت، چون تمامی افراد کمیسیون متخصص هستند. البته ما به دنبال حذف کنکور بودیم، اما نه این شکل که معدل در پایه یازدهم  و دوازدهم تاثیر گذار باشد.

سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس با بیان اینکه در مصوبه کنکور 1402 و نحوه برگزاری کنکور نیازمند بررسی‌های بیشتر برای توجه به عدالت اجتماعی هستیم، افزود: حذف کنکور  اقدام مناسب است. از سوی دیگر  تحقق عدالت اجتماعی از اهمیت برخوردار است. در این شرایط  افراد در تهران با امکانات مناسب آموزشی برخوردار هستند. افراد  در شهرستان‌ها هم  امکانات مناسب در اختیار ندارند.

 او درباره تحقق عدالت آموزشی در شهرهای کم برخوردار گفت: باید برای شهرهای کم برخوردار درصدی سهمیه لحاظ کرد. این در حالی است که هنوز در این مصوبه درباره سهمینه مناطق محروم امتیازی لحاظ نشده است.


عدالت آموزشی چگونه محقق می‌شود؟
تحقق عدالت آموزشی یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری در سخنرانی‌ها و مطالب اصلی در  سخنرانی‌های وزیران آموزش و پرورش و وزیر علوم و معاونان آنها است. تصمیمات برای نحوه برگزاری کنکور 1402 در حالی اتخاذ شد که در کشور ما بسیاری از دانش آموزان و داوطلبان کنکور در مناطق محروم از امکاناتی همچون معلم با کیفیت محروم هستند دیگر چه برسد به ثبت نام در کلاس‌های تقویتی و رفع اشکال. از سوی دیگر با پذیرش بی‌ضابطه دانشجو از سوی دانشگاه‌های سراسری، آزاد، علمی و کاربردی، پیام نور و ... مواجه هستیم  و همین امر از میزان داوطلبان کنکور کاسته است. هرچند در ابعاد مختلف آموزشی، نبود عدالت آموزشی برای دانش آموزان جاری و ساری است و همین شرایط نشان می‌دهد که نحوه تغییر در برگزاری کنکور نیازمند بررسی‌های بیشتر است.