فضای مجازی یک اتاق بسته نیست!

دکتر حسین ابراهیمی مقدم- روانشناس در گفت و گو با خبرنگار برنا؛در ارتباط با تاثیرات فضای مجازی بر کودکان و نوجوانان و مخصوصا خانواده‌ها گفت: فضای مجازی مانند ابزاری است که مهم است بدانیم اولا ما چه استفاده‌ای از آن می کنیم؟
دوم اینکه از چه شبکه هایی و از چه موقعیت هایی سود می بریم؟
و سوم اینکه اصلا خود ما چه کسی هستیم؟ و با چه جایگاهی از آن استفاده می کنیم؟

جواب سوالات فوق طبیعتا در معیار استفاده از فضای مجازی بر زندگی ما تاثیر دارد. برای مثال من به عنوان فردی که دانشگاه تدریس می کنم به مراتب تاثیر پذیری متفاوتی خواهم داشت با فردی که در یک سیستم کاری دیگری مشغول است و یا در رنج سنی متفاوتی است. لذا نمی‌شود گفت: فضای مجازی تاثیر مثبتی دارد یا تاثیر منفی، چرا که نوع استفاده و برداشت ما از فضای مجازی می‌تواند پاسخ به این سوال باشد و همین سوال برای خیلی از ابزارهای دیگر پرسیده می‌شود.

این روانشناس افزود: به طور مثال استفاده از چاقو، نمی‌توان گفت چاقو تاثیر مثبت دارد یا منفی، اگر این چاقو دست یک قاتل باشد و با آن خفت‌گیری و یا آدم‌کشی کند تاثیری منفی دارد و همچنین اگر همین چاقو دست یک جراح باشد که با آن درمان کند تاثیری مثبت دارد، به همین خاطر داستان فضای مجازی نیز بر اساس قواعدی می‌تواند موثر یا جوابی برعکس داشته باشد. ما می‌توانیم با آموزش و افزایش شناخت فرزندانمان به آنها مزایا و مضرات این دنیای ناشناخته را یاد آور باشیم تا آنها با چشم و گوش باز به این محیط ورود کنند، سود خود را ببرند و از آسیب های فضای مجازی فاصله بگیرند. در فضای مجازی هم اینکه چه کسی استفاده میکند و از چه فضایی استفاده میکند و چگونه استفاده میکند جوامع ما رو تحت تاثیر قرار میدهد.

ابراهیمی مقدم با توصیه به خانواده‌هایی که فرزندانشان از این فضا استفاده می‌کنند گفت: فضای مجازی یک اتاق نیست که من بگویم استفاده کنند یا نه! فضای مجازی، فضای بسیار گسترده و پیچیده‌ای است که مدیریت آن نیازمند شناخت است و این شناخت چه بهتر که در خانواده رخ دهد. مثل اینکه شما بگوئید: آیا رژیم غذایی برای فرزندان ما مفید است و آیا توصیه می کنید که بچه ها رژیم بگیرند؟ من می‌گویم اولا نگاه کنید منظور از رژیم چیست؟ رژیم چاقی، رژیم لاغری و یا... و دوم اینکه ببینید فرزند شما به لحاظ فیزیکی، جنسیتی و البته سن و سال در کدام دسته قرار می گیرد؟ براساس این اطلاعات و شناخت یک دکتر تغذیه می‌تواند به فرزند شما یک رژیم غذایی مناسب بدهد. فضای مجازی هم همینطور است. گروه‌های مختلف، شبکه‌های مختلف و کانال‌های متفاوت محتویات گوناگونی دارند اما این محتویات شاید برای فرزند شما مفید نباشد، اما برا پسری یا دختری در آن سوی دنیا مفید باشد.در واقع شناخت ما از فرزندمان و تحلیل محتویات هر رسانه در این بحث مهم است.

ابراهیمی مقدم در ارتباط با استفاده از ادبیات نامرغوب در رسانه‌ها و تاثیر پذیری کودکان نیز افزود: قبل از اینکه خانواده‌ها به خواهند این فضا را کنترل کنند، ما باید از وزارت ارشاد بخواهیم که به اندازه کافی این فضا را کنترل کند، در صورتی که اگر فرزندان ما در جامعه یک سیستم آموزشی مفید و مستحکم داشته باشند و از همان کودکی، مدیریت خوبی بر روی آنها صورت بگیرد که هرچیزی را کجا استفاده کنند، بدین شکل خانواده‌ها می توانند کنترل لازم را داشته باشند. شاید ماهم خیلی حرف‌ها و حتی خیلی از ناسزاهای ناخوشایند را بلد باشیم ولی استفاده نمی کنیم میدانیم که کلمه درستی نیست و نباید استفاده شود، بنابراین بحث یادگرفتن و استفاده کردن از هر تکنولوژی و وسیله‌ای به میزان آشنایی ما و نظارت خانواده‌ها بر می‌گردد. جو حاکم بر خانواده در روابط والدین و فرزندان و حتی پدران و مادران در انتخاب مسیر زندگی و البته آسیب های پیش رو نمودی واقعی دارد گاهی اوقات مدیریت فرزندان از دست خانواده خارج می‌شود که این مسئله نیز در این مورد خاص بسیار مهم است چرا که گاهی اوقات فرزندان ما به دلیل عدم ارتباط مفید با والدین به دنیای مجازی پناه می آورند که این مسئله نیز به گفت و گو با روانشناسان نیازمند است لذا باید گفت: با اشراف کامل خانواده و فرزندان و روابط آنها با دوستان و آشنایان و بالا بردن سطح اگاهی آنان می توان از ها آسیب ها جلو گیری کرد.