چرا همیشه پشیمانی؟

پشیمانی می‌تواند نشانه خوبی باشد از این‌که یک فرد موفق به شناخت و درک از انجام عملی شده که آن رفتار و عملکرد اشتباه بوده اما گاهی نیز ممکن است برخی از افراد پشیمانی‌شان به دلیل شناخت اشتباه صورت بگیرد یا این‌که بیش‌ازحد در احساس تلخ ناشی از پشیمانی بمانند.

چنانچه پشیمانی باعث تغییر رفتار و تغییر نگرش شود و فرد را به سمت مسیر مطلوب و هنجار و سالم هدایت کند، بسیار اثربخش است اما برخی افراد در بسیاری از زمان‌ها در اتفاقات و انتخاب‌هایی که در زمان گذشته انجام داده‌اند می‌مانند و به‌جای تلاش مدام در حال افسوس‌خوردن و مرور ناکامی‌های گذشته هستند و این مسأله رفته‌رفته باعث می‌شود احساس افسردگی کنند و سلامت روان آنها صدمه بخورد.

احساس پشیمانی در مورد یک موضوع می‌تواند نشانگر اهمیت آن موضوع باشد و این‌که به افراد توصیه می‌شود افسوس نخورند به این معنی نیست که موضوعی که برایشان پیش‌آمده، کم اهمیت است؛ بلکه افسوس‌خوردن بیش‌ازحد که همراه با حرکت و فعالیت نداشتن باشد، باعث توقف رشد و از بین رفتن آرامش و سلامت روان فرد می‌شود. بیشتر پشیمانی‌ها می‌تواند در گذر زمان رخ بدهد و در زمینه‌های موقعیت تحصیلی، انتخاب شغل، تصمیمات مالی، مسائل خانوادگی، روابط عاطفی، دیدگاه‌های مذهبی و رفتارهای اجتماعی رخ می‌دهد.

سلامت روان انسان‌ها تحت‌ تاثیر افکار و احساسات آنها قرار می‌گیرد و شناخت این احساسات و مقابله به موقع با آنها می‌تواند به حفظ سلامت روان کمک کند؛ بنابراین برای خروج از افسردگی ناشی از پشیمانی لازم است راهکارهای جایگزین را پیدا کنیم، افکار خود را تغییر داده و از درمان‌های نگرشی و مداخلات مبتنی بر واقعیت استفاده کنیم و درصورت لزوم علاوه بر روان‌درمانی از دارودرمانی نیز متناسب با علائم بالینی استفاده شود.

همچنین باید در نظر داشته باشیم اگر فردی هرگز در زندگی خود احساس پشیمانی نداشته باشد لزوما به معنی این نیست که فرد افسرده‌ای نیست و موفق است، بلکه ممکن است نشانه‌ای از اختلال شخصیت ضداجتماعی باشد که لازم است آن فرد از لحاظ بالینی هم مورد بررسی قرار بگیرد.


دکتر مهرنوش دارینی - روان شناس و مشاور