بداخلاقی درکودکان مبتلا به اوتیسم

اگر متوجه شدید که کودک، بدخلقی را وسیله‌ای برای به‌دست‌آوردن خواسته‌هایش می‌داند و قصد دارد شما را با این رفتار تحت‌تاثیر قرار دهد، به او توجه نکنید و خشم و بداخلاقی‌اش را نادیده بگیرید و تازمانی‌که آرام نگرفت و دست از کج‌خلقی خود برنداشت، به او توجه نکنید و با او حرف نزنید. اما همیشه به رفتارهای شایسته او توجه نشان دهید و رفتارهای خوبش را تحسین کنید.

گام دوم
سعی کنید برنامه روزانه مشخصی داشته باشید و طبق برنامه، کارهای روزمره خود را انجام دهید. اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم با کوچک‌ترین تغییر در کارهای روزانه خود دچار نگرانی و سردرگمی ‌می‌شوند. اگر بدانند که چه کارهایی درطول روز در پیش رو دارند، بیشتر احساس امنیت می‌کنند و درکنار شما به آرامش بیشتری می‌رسند و این امر باعث می‌شود کمتر بداخلاقی کنند.

گام سوم
به رفتارهای او بیشتر دقت کنید تا بتوانید علت کج‌خلقی او را شناسایی کنید. اغلب محرک‌های خاصی وجود دارد که بموجب کج‌خلقی و شدت‌یافتن آن می‌شود. سعی کنید این محرک‌ها و عوامل را تاحدامکان کم کنید و او را از موقعیت‌هایی که تحریک و خشمگین می‌کند، دور نگه دارید معمولا مکان‌های شلوغ و پر سروصدا و پرنور برای این کودکان آزاردهنده و غیرقابل‌تحمل است.

گام چهارم
علامت‌ها را بشناسید. معمولا قبل از اینکه کودک شروع به کج‌خلقی کند، علائمی‌ در او آشکار می‌شود که نشان‌دهنده آغاز این رفتار است؛ پس بهتر است این علائم و سرنخ‌ها را زودتر تشخیص دهید و حداقل از شدت‌گرفتن این رفتار، جلوگیری کنید. این نشانه‌ها معمولا عبارتند از: منقبض‌شدن عضله‌ها و سرخ‌شدن صورت. با دیدن این علائم می‌توانید به موقعیتی که در آن قرار گرفته است، توجه کنید. اگر در جایی پرسروصدا یا پرنور هستید، سر او را با دست خود نگه دارید و گوش و صورت او را بپوشانید.

گام پنجم
کودک خود را از موقعیت نامناسب و مکانی که می‌دانید برای او قابل‌تحمل نیست، دور کنید. با دیدن اولین علائم تنش و ناراحتی، سعی کنید او را به محل آرام‌تر و امن‌تری ببرید. با آرامش با او رفتار کنید و به او اطمینان دهید که همه‌چیز تحت کنترل است.

گام ششم
گاهی لازم است کودکِ خود را متوجه چیز دیگری کنید؛ درواقع مسیر توجه او را تغییر دهید و به‌سوی دیگری هدایتش کنید. این ترفند وقتی می‌تواند کارساز باشد که علت اصلی خشم و ناراحتی او را ندانید و محرک اصلی را شناسایی نکرده باشید. با جلب‌توجه او حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید، این است که از تنش و شدت‌گرفتن خشم جلوگیری کنید. معمولا کودک اوتیسمی ‌که کنترل احساسات خود را از دست داده است، هیچ دلیلی را نمی‌پذیرد و به‌راحتی قانع نمی‌شود.

گام هفتم
هیچ‌گاه از کودک نپرسید چرا ناراحت و غمگین است. اگر او در برقراری رابطه مشکل داشته باشد و نتواند احساسات خود را ابراز کند، سرخورده‌تر و ناامید‌تر می‌شود.

گام هشتم
همواره آرامش خود را حفظ کنید و بکوشید تا درزمانی‌‌که او دچار ناراحتی و تنش می‌شود، احساسات خود را کنترل کرده و آرام و با لحن و صدای آرام‌تری با او صحبت کنید و به‌هیچ‌وجه کلمات تحقیرآمیز به کار نبرید. هرچه شما بیشتر عصبانی شوید، کودک شما بیشتر بدرفتاری و کج‌خلقی از خود نشان می‌دهد و اوضاع را از آنچه که هست، بدتر می‌کند.

کودکان اوتیسمی ‌پرسروصدا
یکی از رفتارهای شایع کودکان اوتیسمی، ‌سروصدا و بلندی صدای آن‌هاست که گاهی آزاردهنده است؛ البته به نظر می‌رسد آن‌ها از بلندی صدای خودشان آگاه نیستند و اغلب از سروصدا برای نشان‌دادن احساسات خود استفاده می‌کنند؛ حتی زمانی‌که احساساتشان موردتوجه قرار نگیرد، باز از این روش را به کار می‌برند.

صرف‌نظر از این دلایل، باید با کمک تصاویر و صداهای طبیعی آن‌ها را متوجه کنیم که زیروبم ‌و آهنگ صدا را بشناسند.

وسایل موردنیاز:
پوستر، فلش‌‎کارت
خودکار و ماژیک
کاغذ چسبی
گیره لباس
شکلات و آب‌نبات

گام اول: در یک طرف کارت، عمل فریادزدن و در روی دیگر، عمل زمزمه‌کردن یا پچ‌پچ‌کردن را نشان دهید. تصاویری از فریادزدن و پچ‌پچ‌کردن و صدای طبیعی افراد درحین حرف‌زدن عادی را روی یک نمودار نشان دهید.

گام دوم: با کمک گیره‌ها، تصاویری از انواع صداها را به نمودار اضافه کنید و بلندترین صدا و کمترین صدا را با تصویر، برروی جدول نشان دهید و بگویید این صدا در کدام قسمت جدول قرار دارد.

گام سوم: با کودک خود انواع صداها را تمرین کنید؛ مثلا آرام صحبت‌کردن، پچ‌پچ‌کردن و یا بلند صحبت‌کردن. او را در موقعیت‌ها و مکان‌های مختلف قرار دهید و توضیح دهید چه نوع صدایی مناسب آن مکان است؛ مثلا می‌توانید با او به کتابخانه بروید و توضیح دهید که صدای مناسب آنجا آرام‌ صحبت‌کردن است یا در محیط بازی می‌تواند با صدای بلند صحبت کند.

گام چهارم: می‌توانید از یک نمودار تصویری استفاده کنید؛ مثلا قبل از اینکه به فروشگاه بروید، نمودار را به او نشان دهید و بگویید که در فروشگاه باید با صدای کاملا عادی صحبت کند؛ حتی می‌توانید او را به‌خاطر استفاده درست از صدا تشویق و تحسین کنید.

گام پنجم: یک داستان اجتماعی برای کودک خود بنویسید و در آن، درباره مکان‌ها و نوع صداهایی که در آنجا استفاده می‌شود، صحبت کنید و مثلا توضیح دهید که چرا در کتابخانه باید آرام صحبت کرد. می‌توانید از تصویر و صدا برای توضیح بهتر و فهم موضوع استفاده کنید.