پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
تاریخ انتشار :
سه شنبه ۶ مهر ۱۴۰۰ / ۱۰:۵۶
کد مطلب: 55251
۰

نوروپاتی محیطی چیست؟

نوروپاتی محیطی چیست؟
سیستم عصبی محیطی بدن شبکه‌های از اعصاب است که سیستم عصبی مرکزی بدن (مغز و کانال نخاعی) را به مابقی اعضا متصل می‌نماید. نوروپاتی زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های عصبی یا نورون‌ها آسیب دیده یا تخریب شده و این شرایط باعث ایجاد اختلال در فرآیند انتقال سیگنال‌های عصبی از مغز به اندام‌ها شود.

نوروپاتی می‌تواند یک عصب یا یک نوع از اعصاب را تحت تاثیر خود قرار داده یا باعث وارد شدن آسیب به انواع مختلف اعصاب در بدن شود. در صورتی که نوروپاتی درمان نشود، در نهایت می‌تواند باعث وارد شدن آسیب دائمی به اعصاب شود. علاوه بر این نوروپاتی می‌تواند نشانه‌ای از ایجاد یک مشکل جدی برای فرد باشد.

در این شرایط لازم است به محض مشاهده علائم بیماری با پزشک ملاقات شود. در صورتی که نوروپاتی به خاطر یک مشکل خاص قابل درمان ایجاد شده باشد، احتمالاً می‌توان آن را از طریق رفع مشکل بزرگتر درمان کرد. با این وجود در صورتی که نوروپاتی علت خاصی نداشته باشد، امکان کنترل علائم آن به صورت موفقیت‌آمیز از طریق روش‌های درمان مختلف وجود خواهد داشت.

در این شرایط لازم است با پزشک برای تعیین بهترین روش درمان برای رفع مشکل صحبت شده و از روش‌های درمان جایگزین و اقدامات خود مراقبتی به عنوان روش‌های تکمیلی استفاده گردد.
 
پلی‌نوریت (Polyneuritis) یا نوروپاتی محیطی (Peripheral neuropathy) به معنی التهاب چندین عصب محیطی مختلف است. نوروپاتی محیطی به ضایعات یا آسیب‌های اعصاب محیطی به هر علتی می‌گویند که یک نام کلی برای این دسته از اختلالات محسوب می‌شود.

نوروپاتی محیطی اختلال در اعصابی است که از مغز و طناب نخاعی سرچشمه می‌گیرند. بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است شرایطی همانند خارش، بی حسی و احساس غیرمعمول، ضعف و دردهای سوزاننده را تجربه کنند.
 
دسته‌بندی
نوروپاتی محیطی به سه گروه دسته‌بندی می‌شود:
۱. مونونوروپاتی: اگر فقط یک عصب محیطی درگیر شود مونونوریت (Mononeuritis) نامیده می‌شود. از این گروه می‌توان به گیر افتادن عصب مدین در کانال مچ دست که به نشانگان مجرای مچ دستی (CTS) معروف است و فلج عصب آگزیلاری اشاره کرد.

۲. مونونوریت مولتی پلکس: اگر چند عصب محیطی به صورت مجزا و در عین حال پراکنده در اندامها دچار اختلال و آسیب گردند مونونوریت مالتی پلکس (Mononeuritis Multiplex) گفته می‌شود. این آسیب می‌تواند تمام یا بخشی از عصب را به صورت کامل یا نسبی درگیر سازد و به‌شکل حاد تا تحت حاد موجب کاهش حس و حرکت عصب گردد. از علل بروز این مشکل می‌توان دیابت، واسکولیت‌ها، بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتویید، جذام، ایدز و سارکوئیدوز را نام برد.

۳. پلی‌نوروپاتی: اگر ضایعه و درگیری اعصاب محیطی در اندامها و به صورت قرینه باشد پلی‌نوریت (Polyneuritis) نامیده می‌شود (به عنوان نمونه در موارد مسمومیت‌های دارویی و سندرم گیلن-باره)


سیستم عصبی محیطی شما اعصاب مغز و نخاع یا سیستم عصبی مرکزی را به بقیه بدن شما متصل می‌کند. این شامل موارد زیر است:
• بازوها
• دست‌ها
• پاها
• اعضای داخلی
• دهان
• صورت

وظیفه این اعصاب این است که سیگنال‌های مربوط به احساسات فیزیکی را به مغز شما بفرستند.
نوروپاتی محیطی یک اختلال است که هنگامی رخ می‌دهد که این اعصاب به دلیل آسیب یا ازبین‌رفتن دچار اختلال می‌شوند. این کار عملکرد طبیعی اعصاب را مختل می‌کند. آنها ممکن است سیگنال‌های درد را هنگامی که هیچ چیزی باعث درد نمی‌شود ارسال کنند، یا حتی اگر چیزی به شما آسیب برساند، سیگنال درد را ارسال نکنند.

این می‌تواند به دلایل زیر باشد:
• آسیب
• بیماری سیستمیک
• عفونت
• اختلال ارثی
این اختلال ناراحت‌کننده نیست، اما درمان می‌تواند بسیار مفید باشد. مهم‌ترین چیزی که باید تعیین شود این است که آیا نوروپاتی محیطی نتیجه یک بیماری زمینه‌ای جدی است یا خیر.
 
انواع نوروپاتی محیطی چیست؟
بیش از ۱۰۰ نوع مختلف نوروپاتی محیطی وجود دارد. هر نوع دارای علائم منحصربه‌فرد و گزینه‌های درمانی خاص است. نوروپاتی‌های محیطی بر اساس نوع آسیب عصبی درگیر طبقه‌بندی می‌شوند. مونو نوروپاتی زمانی اتفاق می‌افتد که فقط یک عصب آسیب‌دیده باشد. پلی نوروپاتی که بیشتر شایع است، زمانی رخ می‌دهد که عصب‌های متعدد آسیب ببینند.
سه نوع اعصاب محیطی عبارتند از:
• اعصاب حسی که به پوست شما متصل می‌شوند
• اعصاب حرکتی که به ماهیچه‌های شما متصل می‌شوند
• اعصاب خودکار که به اندام‌های داخلی شما متصل می‌شوند
نوروپاتی محیطی می‌تواند یک گروه عصبی یا هر سه گروه را تحت تأثیر قرار دهد.

علائم نوروپاتی محیطی عبارتند از:
• سوزن‌سوزن شدن در دست یا پا
• احساس اینکه دستکش یا جوراب تنگ پوشیده‌اید
• دردهای شدید و سریع
• بی‌حسی در دست یا پا
• یک احساس ضعیف و سنگین در بازوها و پاها که گاهی اوقات ممکن است احساس کنید که پاها یا بازوها در جای خود قفل شده‌اند
• مرتباً چیزها از دست تان می‌افتد
• احساس وزوز یا تکان خوردن
• نازک شدن پوست
• افت فشارخون
• اختلال عملکرد جنسی، به‌ویژه در مردان
• یبوست
• مشکل گوارشی
• اسهال
• تعرق مفرط
این علائم همچنین می‌تواند شرایط دیگر را نشان دهد. مطمئن شوید که تمام علائم خود را به پزشک خود اطلاع داده‌اید.

علل نوروپاتی محیطی چیست؟
افرادی که سابقه خانوادگی نوروپاتی محیطی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند. بااین‌حال، عوامل مختلف و شرایط زمینه‌ای نیز ممکن است باعث این بیماری شوند.

بیماری‌های عمومی
آسیب عصبی ناشی از دیابت یکی از شایع‌ترین انواع نوروپاتی است. این منجر به بی‌حسی، درد و ازدست‌دادن حس در اندام‌ها می‌شود. خطر نوروپاتی برای افرادی افزایش می‌یابد که:
• اضافه‌وزن دارند
• فشارخون بالا دارند
• بالای ۴۰ سال سن دارند
• دیابت داشته باشند

به گفته مرکز نوروپاتی محیطی دانشگاه شیکاگو (UCCPN) ، تقریباً ۶۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوعی آسیب عصبی دارند. این آسیب اغلب به دلیل سطح بالای قند خون است.

سایر بیماری‌های مزمن که ممکن است باعث آسیب عصبی شوند عبارتند از:
• اختلالات کلیوی که در آن مقدار زیادی سم در بدن تجمع می‌یابد و به بافت عصبی آسیب می‌رساند
• کم‌کاری تیروئید، زمانی رخ می‌دهد که بدن هورمون تیروئید کافی تولید نمی‌کند و منجر به احتباس مایعات و فشار بر بافت‌های عصبی می‌شود.
• بیماری‌هایی که باعث التهاب مزمن می‌شوند و می‌توانند به اعصاب گسترش‌یافته یا به بافت همبند اعصاب اطراف آسیب برسانند.
کمبود ویتامین E ، B-۱ ، B-۶ و B-۱۲ که برای سلامت و عملکرد عصب ضروری است.

جراحت
ضربه فیزیکی شایع‌ترین علت آسیب به اعصاب است. این می‌تواند شامل تصادفات رانندگی، زمین‌خوردن یا شکستگی باشد. بی‌تحرکی یا طولانی‌مدت نگه‌داشتن یک موقعیت نیز می‌تواند باعث ایجاد نوروپاتی شود. افزایش فشار بر عصب مدیان، عصبی در مچ دست که احساس و حرکت دست را ایجاد می‌کند، باعث سندرم تونل کارپ می‌شود. این یک نوع رایج از نوروپاتی محیطی است.

الکل و سموم
الکل می‌تواند بر بافت عصبی اثر سمی داشته باشد و افراد مبتلا به الکلیسم شدید را در معرض خطر بالای نوروپاتی محیطی قرار دهد.
قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند چسب، حلال‌ها یا حشره‌کش‌ها، چه از طریق استفاده از مواد شیمیایی و چه در محل کار، نیز می‌تواند باعث آسیب عصبی شود. علاوه بر این، قرارگرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب و جیوه نیز می‌تواند باعث این بیماری شود.
 
عفونت‌ها و اختلالات خودایمنی
برخی از ویروس‌ها و باکتری‌ها مستقیماً به بافت عصبی حمله می‌کنند. ویروس‌هایی مانند هرپس سیمپلکس، ویروس واریسلا زوستر که باعث آبله مرغان و زونا می‌شود و ویروس اپشتاین بار به اعصاب حسی آسیب می‌رساند و قسمت‌های شدیداً دردناک ایجاد می‌کند.
عفونت‌های باکتریایی مانند بیماری لایم نیز در صورت عدم درمان می‌توانند باعث آسیب عصبی و درد شوند. افراد مبتلا به HIV یا ایدز نیز می‌توانند به نوروپاتی محیطی مبتلا شوند.
بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس به طرق مختلف بر سیستم عصبی محیطی تأثیر می‌گذارد. التهاب مزمن و آسیب بافت‌های سراسر بدن و همچنین فشار ناشی از التهاب، همگی می‌توانند منجر به درد شدید عصبی در اندام‌ها شوند.

داروها
برخی از داروها نیز ممکن است باعث آسیب عصبی شوند. این شامل موارد زیر می‌باشد:
• داروهای ضدتشنج که افراد برای درمان تشنج مصرف می‌کنند
• داروهای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی
• برخی داروهای فشارخون
• داروهای مورداستفاده برای درمان سرطان
تحقیقات اخیر در مجله Family Practice همچنین نشان می‌دهد که استاتین‌ها، دسته‌ای از داروها که برای کاهش کلسترول و جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی استفاده می‌شود، ممکن است باعث آسیب عصبی شده و خطر ابتلا به نوروپاتی را افزایش دهد.

نوروپاتی محیطی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ابتدا پزشک معاینه فیزیکی انجام داده و در مورد سابقه پزشکی شما سؤال می‌کند. اگر هنوز نتواند تشخیص دهد که آیا علائم شما ناشی از نوروپاتی محیطی است یا خیر، سایر آزمایشاتی که باید انجام شود را توصیه می‌کند که عبارتند از:
• آزمایش خون می‌تواند میزان ویتامین و قند خون را اندازه‌گیری کرده و تعیین کند که تیروئید شما به‌درستی عمل می‌کند.
• پزشک شما همچنین ممکن است سی‌تی‌اسکن یا MRI دستور دهد تا ببیند آیا چیزی روی عصب فشار می‌آورد، مانند فتق دیسک یا تومور.
• گاهی پزشک دستور بیوپسی عصب را می‌دهد. این یک جراحی جزئی است که شامل برداشتن مقدار کمی از بافت عصبی است که می‌توانند در زیر میکروسکوپ بررسی شوند.

الکترومیوگرافی
الکترومیوگرافی می‌تواند مشکلاتی در نحوه حرکت سیگنال‌های عصبی بدن شما به ماهیچه‌های شما را نشان دهد. برای انجام این آزمایش، پزشک یک سوزن کوچک را در عضله شما قرار می‌دهد. 
سپس پزشک از شما می‌خواهد ماهیچه خود را به‌آرامی حرکت دهید. کاوشگرهای موجود در سوزن میزان جریان الکتریسیته در عضله شما را اندازه‌گیری می‌کنند. در این آزمایش ممکن است احساس کنید که در حال دریافت عکس هستید. گاهی اوقات این ناحیه برای چند روز پس از آن دردناک می‌ماند.
مطالعه هدایت عصبی
در یک مطالعه هدایت عصبی، پزشک شما الکترودهایی را روی پوست شما قرار می‌دهد. سپس آنها مقدار کمی از برق را از طریق اعصاب شما انتقال می‌دهند تا ببینند آیا اعصاب به‌درستی سیگنال‌ها را منتقل می‌کنند یا خیر. این روش درحالی‌که اتفاق می‌افتد کمی ناراحت‌کننده است، اما بعد از آن صدمه نمی‌بینید.

گزینه‌های درمانی نوروپاتی محیطی چیست؟
درمان مبتنی بر درمان اختلال زمینه‌ای است. اگر علت بیماری دیابت است، اطمینان از کنترل قند خون مهم است. اگر کمبود ویتامین باعث ایجاد مشکل می‌شود، برطرف‌کردن کمبود آن درمان است. بسیاری از درمان‌ها می‌توانند تسکین دهند و به شما کمک می‌کنند تا به فعالیت‌های عادی خود بازگردید. گاهی اوقات ترکیبی از درمان‌ها بهترین نتیجه را می‌دهد.
 
داروهای ضد درد
داروهای ضد درد (OTC) مانند استامینوفن (تیلنول) و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌توانند در کنترل درد متوسط بسیار مفید باشند. در صورت مصرف بیش از حد، این داروها می‌توانند بر عملکرد کبد یا معده شما تأثیر بگذارند. مهم است که از استفاده آنها برای مدت طولانی اجتناب کنید.
 
داروهای تجویزی
بسیاری از داروهای ضد درد نیز می‌توانند به کنترل درد این بیماری کمک کنند. اینها شامل مواد مخدر، برخی داروهای ضد صرع و برخی داروهای ضدافسردگی است.

سایر داروهای تجویزی مفید عبارتند از:
• مهارکننده‌های سیکلواکسیژناز -۲
• ترامادول
• تزریق کورتیکواستروئید
• داروهای تشنجی مانند گاباپنتین یا پرگابالین
• داروهای ضدافسردگی مانند آمی‌تریپتیلین
• Cymbalta  که یک مهارکننده بازجذب سروتونین نوراپی‌نفرین است
داروهای تجویزی برای اختلال عملکرد جنسی در مردان عبارتند از:
• سیلدنافیل (ویاگرا)
• وردنافیل (لویترا، استاکسین)
• تادالافیل (سیالیس)
• آوانافیل (Stendra)
• درمان‌های پزشکی
پزشک شما می‌تواند از چندین روش درمانی پزشکی برای کنترل علائم این بیماری استفاده کند. پلاسمافرزیس یک انتقال خون است که آنتی‌بادی‌های بالقوه تحریک‌کننده را از جریان خون شما حذف می‌کند. اگر دچار انسداد عصبی شدید، پزشک مستقیماً مواد بیهوشی را به اعصاب شما تزریق می‌کند.
 
تحریک الکترونیکی عصبی زیرپوستی (TENS)
تحریک الکترونیکی عصبی زیرپوستی (TENS) برای همه کار نمی‌کند، اما بسیاری از افراد آن را دوست دارند زیرا این یک درمان بدون دارو است. در طول TENS ، الکترودهایی که روی پوست قرار می‌گیرند، مقدار کمی برق به پوست می‌فرستند. هدف از این درمان این است که کار اعصاب را از انتقال سیگنال‌های درد به مغز مختل کند.
 
گچ یا آتل ارگونومیک
اگر نوروپاتی شما بر موارد زیر تأثیر می‌گذارد، گچ یا آتل‌های ارگونومیک می‌توانند به شما کمک کنند.
• پاها
• ران‌ها
• بازوها
• دست‌ها
این گچ ها از قسمتی از بدن شما که دردناک هستند محافظت می‌کنند. این امرمی تواند درد را تسکین دهد. به‌عنوان‌مثال، گچ یا آتل که مچ دست شما را در وضعیت مناسب نگه می‌دارد، می‌تواند ناراحتی سندرم تونل کارپ را برطرف کند.
 
مراقبت از خود
• علاوه بر مسکن‌های بدون نسخه، بسیاری از افراد از طریق رعایت موارد زیر برای نوروپاتی محیطی تسکین یافته‌اند.
• مراقبت‌های کایروپراکتیک
• طب سوزنی
• ماساژ دادن
• مراقبه
• یوگا
• ورزش متوسط و منظم نیز می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند.
اگر مشروبات الکلی مصرف می‌کنید یا سیگار می‌کشید، قطع یا ترک آن خیلی کمک‌کننده است. الکل و دخانیات درد عصبی را تشدید می‌کنند و در صورت استفاده طولانی‌مدت می‌توانند باعث آسیب عصبی شوند.
اقدامات احتیاطی را در خانه انجام دهید
اگر نوروپاتی محیطی دارید، به طور بالقوه در معرض بیشتر حوادث در خانه هستید. برای بهبود ایمنی می‌توانید موارد زیر را انجام دهید:
• برای محافظت از پاها همیشه کفش بپوشید.
• دمای حمام یا آب ظرف‌شویی خود را با آرنج خودتنظیم کنید، نه با دست یا پای خود.
• نرده در وان یا حمام خود نصب کنید.
• از تشک‌های حمام استفاده کنید که می‌تواند از سرخوردن جلوگیری کند.
برای مدت طولانی در یک موقعیت نمانید. برخیزید و هر ساعت چند بار حرکت کنید. این امر به‌ویژه برای کسانی که کارشان شامل نشستن طولانی‌مدت پشت میز است اهمیت دارد.
 
چشم‌انداز بلندمدت چیست؟
اگر نوروپاتی شما ناشی از یک بیماری زمینه‌ای و قابل‌درمان است، ممکن است بتوانید با درمان مشکل بزرگ‌تر، نوروپاتی محیطی خود را متوقف کنید. بااین‌حال، اگر این مورد برای شما صادق نیست، می‌توانید علائم نوروپاتی محیطی خود را با موفقیت مدیریت کنید. 
با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین درمان را برای شما تعیین کند و گزینه‌های جایگزین و مراقبت از خود را که می‌تواند مراقبت‌های پزشکی شما را تکمیل کند، بررسی کنید.
 
چگونه می‌توان از نوروپاتی محیطی جلوگیری کرد؟
حتی اگر سابقه خانوادگی این اختلال را دارید، می‌توانید با انجام موارد زیر از بروز آن جلوگیری کنید:
• پرهیز از نوشیدن الکل 
• اجتناب از سیگارکشیدن یا ترک سیگار در صورت سیگارکشیدن
• خوردن رژیم غذایی سالم
• ورزش منظم و متوسط
با موارد زیر می‌توانید خطر نوروپاتی محیطی را کاهش دهید.
• دانستن اینکه در محل کار یا مدرسه ممکن است در معرض چه خطراتی قرار بگیرید
• محافظت از پاهای شما در حین ورزش، به‌ویژه آن‌هایی که شامل لگدزدن می‌شوند
• هرگز سموم را استنشاق نکنید 
• اگر مبتلا به دیابت هستید، مراقب پاهای خود باشید. پاهای خود را روزانه بشویید و بازرسی کنید و پوست خود را با لوسیون مرطوب نگه دارید.
 
مرجع : اقتصاد آنلاین
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
برای شنا کردن به سمت مخالف رودخانه قدرت و جرات لازم است وگرنه هر ماهی مرده ای هم می تواند از طرف موافق جریان آب حرکت کند.