دلایل ماندگاری استرس حتی پس از حذف عامل آن !

وقتی عامل استرس از بین می‌رود، ممکن است استرس به طور کامل از بین نرود؛ زیرا استرس تنها ناشی از عوامل بیرونی نیست بلکه واکنش‌های درونی و ذهنی ما نیز نقش مهمی در ادامه یا پایان آن دارند. دلیل این ماندگاری استرس، فراتر از یک واکنش ذهنی ساده است. قرار گرفتن طولانی‌مدت یا بسیار شدید در معرض عوامل استرس‌زا می‌تواند تغییرات عمیقی در فیزیولوژی ما ایجاد کند. سیستم عصبی سمپاتیک (مسئول پاسخ جنگ یا گریز) ممکن است بیش‌ازحد فعال باقی بماند.
به گزارش میگنا این واقعیت که استرس می‌تواند پس از رفع عامل اولیه همچنان باقی بماند، یادآور پیچیدگی ذهن و بدن انسان است. این پدیده نشان‌دهنده نیاز عمیق ما به پرورش تاب‌آوری است.
علاوه بر تغییرات جسمی، تاثیر روانی استرس طولانی مدت عمیق است. تجربیات استرس‌زای قوی می‌توانند الگوهای فکری و باورهای ما را درباره خودمان و جهان تغییر دهند.
ممکن است احساس درماندگی کنیم، باور کنیم که کنترلی بر اوضاع نداریم، یا دائماً منتظر وقوع فاجعه بعدی باشیم( گوش بزنگی). این الگوهای شناختی منفی، مانند فاجعه‌سازی یا نشخوار فکری، به‌طور مستقل به استرس دامن می‌زنند. حتی پس از رفع عامل اولیه، این الگوها به‌عنوان منابع درونی استرس عمل می‌کنند و غلبه بر آنها نیازمند تقویت تاب‌آوری روانی و بازسازی شناخت‌هاست علاوه بر تغییرات جسمی، تاثیر روانی استرس طولانی مدت عمیق است. تجربیات استرس‌زای قوی می‌توانند الگوهای فکری و باورهای ما را درباره خودمان و جهان تغییر دهند. ممکن است احساس درماندگی کنیم، باور کنیم که کنترلی بر اوضاع نداریم، یا دائماً منتظر وقوع فاجعه بعدی باشیم.
این الگوهای شناختی منفی، مانند فاجعه‌سازی یا نشخوار فکری، به‌طور مستقل به استرس دامن می‌زنند. حتی پس از رفع عامل اولیه، این الگوها به‌عنوان منابع درونی استرس عمل می‌کنند و غلبه بر آنها نیازمند تقویت تاب‌آوری روانی و بازسازی شناخت‌هاست
در این شرایط، مفهوم تاب آوری اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، چرا که تاب آوری به ما کمک می‌کند تا با وجود حذف عامل استرس‌زا، بتوانیم استرس‌های باقی‌مانده را مدیریت کنیم و به حالت روانی متعادل بازگردیم.تاب آوری در روانشناسی به معنای توانایی سازگاری و انعطاف‌پذیری در برابر فشارها و مشکلات زندگی است. این مهارت به افراد کمک می‌کند تا پس از مواجهه با سختی‌ها و استرس‌ها، نه تنها به حالت عادی بازگردند بلکه قوی‌تر و توانمندتر شوند.
دکتر محمدرضا مقدسی بنیانگذار خانه تاب آوری در ادامه آورده است حتی اگر عامل استرس‌زا حذف شود، نبود تاب آوری کافی می‌تواند باعث شود که استرس همچنان در ذهن و بدن فرد باقی بماند و به شکل اضطراب، نگرانی یا علائم جسمانی بروز کند.

یکی از دلایل ماندگاری استرس پس از حذف عامل آن، عدم توانایی فرد در بازیابی روانی است. تاب آوری فرآیندی است که شامل سه ویژگی کلیدی است: مقاومت در برابر اختلال، بهبود و بازگشت به عملکرد عادی، و بازیابی مجدد با یافتن راهکارهای جدید متناسب با شرایط تغییر یافته.
اگر این فرآیند به خوبی انجام نشود، استرس ممکن است به صورت مزمن باقی بماند و سلامت روان فرد را تهدید کند.
 افراد تاب آور می‌توانند با استفاده از مهارت‌هایی مانند مدیریت هیجانات، برنامه‌ریزی، کمک گرفتن از دیگران و اعتماد به توانایی‌های خود، استرس را کاهش دهند و از پیامدهای منفی آن جلوگیری کنند. بنابراین، تقویت تاب آوری می‌تواند کلید اصلی برای کاهش استرس‌های باقی‌مانده پس از حذف عامل استرس‌زا باشد.
با تمرین مهارت‌های تاب آوری، افراد می‌توانند ظرفیت روانی خود را افزایش دهند. این موضوع اهمیت دارد که پس از حذف عامل استرس، تمرکز بر تقویت تاب آوری باشد تا فرد بتواند به طور کامل از استرس رهایی یابد و سلامت روان خود را حفظ کند.
تاب آوری به بهبود سلامت روان کمک می‌کند و کیفیت زندگی و روابط اجتماعی را نیز ارتقا می‌بخشد. افرادی که تاب آور هستند، می‌توانند با استرس‌های باقی‌مانده به شکل سازنده مقابله کنند و زندگی خود را به سمت موفقیت و رضایت هدایت کنند. بنابراین، حتی پس از رفع عامل استرس‌زا، توجه به تاب آوری و تقویت آن از اهمیت بالایی برخوردار است تا استرس به طور کامل از بین برود و فرد به زندگی عادی و سالم بازگردد.